Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Törless ikaslearen nahasmenduak, Robert Musil / Koldo Morales Belda (Ibaizabal, 1996
)
eu
"Balitekek hik beste inor engainatu ahal izatea, baina ni ez nauk egokiena.
es
"Tal vez puedas enga?ar a otro; en todo caso, a m? no.
fr
" Il y a s?rement des quantit?s de types que tu peux faire marcher, mais pas moi.
en
"Perhaps you'll be able to pull the wool over somebody's eyes, but not mine.
eu
Hik badakik Beineberg...". Ez zuan ez gorritu ez zurbildu, bazirudian nahasmen baten irtenbidearen zain zegoela.
es
Bien sabes que Beineberg..." ?l no se sonroj? ni se puso p?lido. Parec?a esperar la soluci?n de un equ?voco.
fr
Tu sais bien, n'est-ce pas, que Beineberg... " Il ne rougit ni ne bl?mit ;
en
You see, Beineberg...' He turned neither red nor white, it was as though he was waiting for a misunderstanding to be cleared up.
eu
"Labur esateko", esan nian, "nire zorra ordaintzeko erabili duan dirua bart lapurtu huen Beinebergen kutxatilatik!"
es
"Bueno, para decirlo brevemente", le declar?, "el dinero con que me pagaste tu deuda era el que por la noche tomaste del caj?n de Beineberg".
fr
" En un mot, dis-je alors, l'argent qui t'a permis de me payer, tu l'as vol? cette nuit dans le casier de Beineberg ! "
en
"Well, to put it briefly," I said, "the money you've used to pay my debt is the money you took last night from Beineberg's drawer!"
eu
Atzera bermatu ninduan, esandakoaren eragina ikusteko.
es
Me ech? hacia atr?s para observar la impresi?n que le hac?an mis palabras.
fr
Je me renversai en arri?re pour observer sa r?action.
en
'I leaned back to survey the impression.
eu
Gerezia bezain gorri zegoan;
es
Hab?a enrojecido como una guinda.
fr
Il ?tait devenu ponceau ;
en
He had turned cherry-red;
eu
ahoskatu nahi zituen hitzak eztarrian trabatzen zitzaizkioan, listua ezpainetara jaurtikiz;
es
Las palabras que quer?a decir se le atragantaban le hac?an afluir la saliva a los labios.
fr
la bave lui vint aux l?vres comme si les mots qu'il aurait voulu dire l'?touffaient ;
en
he choked on his words, his lips flecked with spittle;
eu
azkenean lortu zian hitz egitea.
es
Por ?ltimo consigui? hablar.
fr
enfin il r?ussit ? parler.
en
finally he managed to speak.
eu
Nire kontrako akusazio-jario hutsa izan zuan:
es
Fue todo un torrente de denuestos y acusaciones contra m?;
fr
Ce fut un v?ritable d?luge de reproches ? mon endroit :
en
He came out with a whole torrent of accusations against me:
eu
nola ausartzen nintzen horrelakoak esaten; non aurkitzen nuen oinarri izpirik susmo iraingarri hori buruan erabiltzeko;
es
c?mo pod?a atreverme a sostener semejante cosa, c?mo pod?a abrigar siquiera remotamente sospecha tan miserable, que lo que yo buscaba era re?ir con ?l porque era el m?s d?bil, que me hab?a irritado porque, al pagarme la deuda, se hab?a liberado de mi;
fr
quelle preuve, f?t-ce la plus vague, je pouvais apporter ? l'appui d'une hypoth?se aussi injurieuse ; que je ne faisais que lui chercher querelle parce qu'il ?tait le plus faible : que j'agissais ainsi par d?pit ? l'id?e que le r?glement de ses dettes le lib?rait de moi ;
en
what could even remotely justify such a fantastical assumption; he said I only wanted a fight with him because he was weaker than I was; that I was only doing it because I was annoyed that he had freed himself from me by paying off his debts;
eu
berarekiko borroka baizik ez nuela bilatzen, ahulagoa zelako.
es
pero que ?l convocar?a a toda la clase..., al prefecto, al director..., que Dios mostrar?a su inocencia, etc, y as?, hasta nunca acabar.
fr
mais qu'il allait en appeler ? la classe, au pr?fet, au directeur ;
en
but that he would tell the class... the prefects...
eu
Amorru soilagatik egiten nuela, zorrak ordainduta nire menpetik at geratuko zelako.
es
Ya me sent?a verdaderamente desasosegado por temor de haber cometido una injusticia y de haberlo ofendido sin motivo.
fr
que Dieu t?moignerait de son innocence, et ainsi de suite ad infinitum.
en
the headmaster; that God could testify to his innocence, and so on ad infinitum.
eu
Klasekoei deituko ziela,... prefektuari,...
es
?Y tan bien que le quedaba el rojo en la cara...!
fr
Je commen?ais vraiment ? craindre d'avoir ?t? injuste et de l'avoir bless? ? tort, tant le rouge seyait ? son visage...
en
I really began to worry that I had done him an injustice and hurt him unnecessarily, he looked so sweet with his red face...
eu
zuzendariari; Jainkoa jartzen zuela bere errugabetasunaren lekuko;
es
Ten?a el aspecto de un animalito indefenso, atormentado;
fr
Il avait l'air d'un petit animal sans d?fense contre les mauvais traitements qu'on lui a fait subir.
en
he looked like a tormented, defenceless little animal.
eu
horrela aritu zuan amaigabe. Ni larritu egin ninduan, benetan, bidegabeki jokatu eta merezi ez zuen mina eman niolako ustetan, hain eder zuen aurpegia gorrituta...
es
 
fr
 
en
 
eu
Animalia txiki, oinazetu eta babesgabe baten itxura zeukaan.
es
pero en modo alguno pod?a yo confesar, sin m?s, mi error.
fr
Pourtant il m'?tait d?sagr?able de c?der si vite.
en
But I couldn't just let it go.
eu
Baina nik ez nian besterik gabe amore eman nahi. Haren solasa entzutean erakutsi nuen irribarre isekariari eutsi nioan-gehienbat asaldatuta nengoelako-.
es
De manera que mantuve una sonrisa burlona (a decir verdad casi solo de turbaci?n y embarazo), con la cual segu? todo su discurso.
fr
Je gardai donc sur les l?vres, pour ?couter ses discours, un sourire moqueur (qui n'?tait en fait qu'embarrass?).
en
So I kept a fixed, mocking smile on my face-almost out of embarrassment-as I listened to everything he was coming out with.
eu
Noizean behin buruari eragin eta lasai esaten nioan:
es
De vez en cuando asent?a con un movimiento de cabeza y le dec?a con calma:
fr
De temps en temps je hochais la t?te et je disais tranquillement :
en
Every now and again I nodded and said quietly:
eu
"baina hori bazekiat".
es
"Pero si lo s? todo".
fr
" Mais je le savais bien...
en
"But I know you did it."
eu
Puska baten ondoren, lasaitu egin zuan.
es
Al cabo de un rato tambi?n ?l se calm?.
fr
Au bout d'un moment, il se calma ? son tour.
en
'After a while he did calm down.
eu
Nik irribarreari eusten nioan.
es
Yo continuaba sonriendo.
fr
Je continuais de sourire.
en
I went on smiling.
eu
Zeren irribarre horrek, berez, bestea lapur bihur zezakeela sentitzen bainuen, errugabea izan arren.
es
Ten?a como la impresi?n de que con esa sonrisa sola podr?a convertirlo en ladr?n, aun cuando no lo fuera.
fr
J'avais le sentiment que ce seul sourire e?t suffi ? faire de lui un voleur, m?me s'il ne l'avait pas ?t? d?j?.
en
I had the feeling that I could turn him into the thief just with that smile, even if he hadn't been the one.
eu
"Gero beti izango duk zuzentzeko tenorea", pentsatzen nian.
es
"Adem?s", pens?, "siempre habr? tiempo de repararlo todo".
fr
Plus tard, pensais-je, j'aurai toujours le temps d'arranger ?a.
en
"And," I thought, "there's plenty of time to put it right."
eu
Une batzuen ostean, berriz, aldizkako begirada isilak egotzi eta gero, supituki zurbildu zuan.
es
Al cabo de otro rato, en el que, de tarde en tarde, miraba furtivamente, palideci? de pronto.
fr
Il s'?coula encore un moment pendant lequel il me regarda une ou deux fois ? la d?rob?e ; puis, brusquement, il bl?mit.
en
'After a few minutes, during which he stole occasional glances at me, he suddenly turned pale.
eu
Aldaketa nabaria gertatu zuan haren aurpegian.
es
En su rostro se produjo una singular transformaci?n.
fr
Une curieuse alt?ration s'op?ra sur son visage.
en
A curious change occurred in his face.
eu
Lehentxeago edertzen zuen errugabeko itxura sotila desagertu zuan kolorearekin batera.
es
Aquella soltura formal, aquel aire inocente que antes lo embelleciera, desapareci? con los colores.
fr
L'apparence de gr?ce innocente qui l'avait embelli disparut, aurait-on dit, en m?me temps que les couleurs.
en
It lost its innocent, beautiful charm-it had drained away with the colour.
eu
Berdexka, margula, hezetasunak hanpatua ematen zian.
es
Ten?a ahora un aire verdoso, macilento, hinchado.
fr
Il ?tait maintenant verd?tre, gonfl?, cas?eux.
en
Now it looked greenish, cheesy, swollen.
eu
Behin bakarrik ikusia nian horrelako aurpegia-kalean, hiltzaile bat atxilotu zutenean-.
es
S?lo una vez hab?a visto yo antes algo parecido, cuando presenci? en la calle c?mo deten?an a un asesino.
fr
Je n'avais vu cela qu'une fois jusqu'alors, en assistant ? l'arrestation d'un assassin en pleine rue.
en
I had only ever seen anything like that once before-when I was walking along the street just as they arrested a murderer.
eu
Jendartean zegoan nahastuta, beste edonor bezala, inolako susmorik sortarazi gabe.
es
pero cuando el oficial de polic?a le puso una mano sobre el hombro, se convirti? s?bitamente en otra persona.
fr
Mais quand l'agent lui mit la main sur l'?paule, il devint du coup un autre homme.
en
But when the policeman put his hand on his shoulder, he suddenly became a different person.
eu
Baina poliziak eskua sorbaldan jarri zionean, zeharo bestelako gizaki bihurtu zuan tupustean.
es
Se le transform? el rostro y los ojos se le quedaron clavados en el vac?o, como buscando una salida...
fr
Son visage transform?, son regard effray?, fixe, cherchant d?sesp?r?ment une issue :
en
His face was transformed, and his eyes stared in terror, searching for some kind of escape route;
eu
Aurpegia desitxuratu egin zitzaioan, eta finkatuta zituen begi ikaratuek irteera bat bilatzen ziaten, urkamendi-fisonomia nabaria eskainiz.
es
Una verdadera cara de malhechor. El cambio de la expresi?n de Basini me record? aquel espect?culo.
fr
un vrai gibier de potence...
en
he had the face of a hanged man.
eu
Horixe ekarri zidaan gogora Basinirengan gertatutako aurpegiera-aldaketak;
es
Quer?a decir entonces que yo estaba en lo cierto...
fr
Voil? ce que me rappela le changement de physionomie de Basini.
en
'The change in Basini's expression reminded me of that;
eu
banekian dena orduan, eta itxaron baizik ez nian egin...
es
S?lo ten?a que aguardar...
fr
D?sormais, je savais tout, je n'avais plus qu'? attendre.
en
I knew everything now, and all I had to do was wait...
eu
Eta horrela gertatu zuan.
es
Y en efecto, ocurri? como me lo esperaba.
fr
Je n'attendis pas longtemps.
en
'And wait I did.
eu
Nik ezer esan gabe Basini negarrez hasi zuan-isiltasunaren ondorioz ahiturik-, barka niezaion erregutuz.
es
Sin que yo le hubiera dicho nada m?s, Basini, agotado por el silencio, rompi? a llorar y me pidi? merced.
fr
Sans que j'eusse eu besoin de rien dire, Basini, pouss? ? bout par mon silence, se mit ? pleurer et implora ma piti?.
en
I didn't have to say a word, and Basini-exhausted by the silence-began to cry and beg me for mercy.
eu
Dirua premia larriak eraginda hartu zuela;
es
Hab?a robado el dinero s?lo porque se ve?a en gran necesidad de ?l;
fr
S'il avait vol?, c'?tait press? par la n?cessit? ;
en
He had only taken the money out of desperation;
eu
konturatu izan ez banintz ere ahalik eta lasterren itzuliko zukeela, inork ez zuela horren berri izan.
es
si yo no hubiera intervenido, lo habr?a devuelto con tanta presteza que nadie se habr?a dado cuenta de nada.
fr
sans mon intervention, il aurait restitu? l'argent si rapidement que personne ne se f?t aper?u de rien.
en
if I hadn't spotted it, he would have returned it so quickly that no one would have known about it.
eu
Ez nuela lapurretatzat jo behar; ezkutuko mailegua izan zela...;
es
No deb?a decir yo que ?l hab?a robado, puesto que s?lo hab?a tomado en pr?stamo secretamente...
fr
Je ne devais pas dire qu'il l'avait vol? :
en
So I shouldn't say that he'd stolen;
eu
malkoek eragotzi ziotean jarraitzea.
es
Las l?grimas le impidieron continuar;
fr
il l'avait seulement emprunt? en cachette...
en
he had only borrowed it secretly...
eu
Gero erreguka hasi zuan ostera.
es
pero luego sigui? haci?ndome objeto de sus s?plicas.
fr
Ses larmes l'emp?ch?rent d'aller plus loin.
en
'But then he started pleading once more.
eu
Obedientzia osoa eskaini zidaan, nire nahi guzti-guztiak beteko zitian, baina ez nioan inori ere kontatuko.
es
Me obedecer?a en todo lo que a m? se me antojara, con tal de que no le dijera a nadie lo que sab?a.
fr
Puis il recommen?a ? me supplier. Il voulait m'?tre tout d?vou?, faire tout ce que je lui demanderais, pourvu que je ne dise rien aux autres.
en
He would be obedient to me, do anything I wanted, only I mustn't tell anyone about it.
eu
Horixe izan zuan esklabo bihurtzeko jarri zuen prezioa, eta haren begietan nahastu eta bihurritzen ziren amarrukeria eta beldur larritua nazkagarritzat hartu nitian.
es
A ese precio se me ofreci? como esclavo. Y la mezcla de astucia y ansioso temor que se echaba de ver en sus ojos era repugnante.
fr
? ce prix, il s'offrait r?ellement ? devenir mon esclave, et le m?lange de ruse et d'angoisse avide qui se tordait au fond de ses yeux ?tait r?pugnant.
en
For that price he was practically offering himself to me as a slave, and the mixture of cunning and greedy fear that wriggled into his eyes was disgusting.
eu
Hitz eman nioan epe laburrean haren etorkizunaz gogoetak egingo nituela, baina jakin behar zuela arazoa batez ere Beinebergi zegokiola.
es
No le promet? sino que iba a pensarlo, pero le hice notar que lo que hab?a ocurrido con ?l era, en primer t?rmino, una cuesti?n que incumb?a a Beineberg.
fr
Je lui promis alors, bri?vement, de r?fl?chir encore sur le sort qui lui serait r?serv?, en pr?cisant que c'?tait l?, en premier lieu, l'affaire de Beineberg.
en
So I just promised him curtly that I would give some thought to what was going to happen to him, but said that this was primarily a matter for Beineberg.
eu
Zer egin beharko genikek harekin, zuen ustez?
es
?Y ahora qu? vamos a hacer con ?l?
fr
Que pensez-vous donc que nous devions faire ?
en
So what, in your opinion, should we do with him?'
eu
T?rlessek begiak itxita entzuna zuen Reitingek kontatutakoa.
es
 
fr
 
en
 
eu
Aldian behin hotzikarek barrenak astindu eta atzamar-puntetaraino heltzen zitzaizkion, eta pentsamenduak ordenarik gabe nahastu eta pilatzen zitzaizkion buruan, burbuilak irakiten dagoen urean bezalaxe.
es
Mientras Reiting hablaba, T?rless lo o?a sin decir palabra, con los ojos cerrados;
fr
Pendant toute la dur?e de ce r?cit, T?rless avait ?cout? les yeux ferm?s, sans piper mot.
en
While Reiting was talking, T?rless had been listening in silence, eyes closed.
eu
Horrela sentitzen da gizona, esaten denez, suhartasun suntsitzaile batekin lotuko duen emakumea estreinako aldiz ikusten duenean.
es
de vez en cuando le recorr?a el cuerpo un estremecimiento hasta la punta de los dedos y en la cabeza se le agolpaban desordenados y tumultuosos pensamientos, en lo alto, como burbujas de agua hirviente.
fr
De temps en temps un frisson l'avait parcouru jusqu'au bout des doigts ; dans sa t?te, les pens?es explosaient en se bousculant comme les bulles dans l'eau qui bout.
en
From time to time he had shivered to his fingertips, and thoughts rose to the surface in his head, as wild and disorganized as bubbles in boiling water.
