Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Gatsby Handia, F. Scott Fitzgerald / Xabier Olarra (Igela, 1990
)
eu
Yalen zure gelako burua zela esan zidan.'
es
Me dijo que era presidente de vuestro curso en Yale.
fr
? moi, il m'a dit qu'il ?tait pr?sident de votre classe, ? Yale.
en
He told me he was president of your class at Yale."
eu
Tomek eta biok elkarri ahozabalik begiratu genion.
es
Tom y yo nos miramos sin entender.
fr
J'?changeai avec Tom un regard ahuri.
en
Tom and I looked at each other blankly.
eu
'Biloxi?'
es
-?Biloxi?
fr
-Biloxi ?
en
"Biloxi?"
eu
'Hasteko, ez genuen inongo bururik...'
es
-En primer lugar, no ten?amos presidente.
fr
-D'abord, nous n'avions pas de pr?sident...
en
"First place, we didn't have any president-"
eu
Gatsbyren oina lurrean tarrapataka ari zen urduri eta Tomek bat-batean begiratu egin zion.
es
El pie de Gatsby golpeaba ritmicamente el suelo, nervioso, y Tom lo mir? de repente.
fr
Gatsby battit du pied un appel bref et nerveux.
en
Gatsby's foot beat a short, restless tattoo and Tom eyed him suddenly.
eu
'Hizpidean garenez gero, esaiguzu, Mr. Gatsby, Oxforden ikasia omen zara.'
es
-Por cierto, mister Gatsby, tengo entendido que es usted antiguo alumno de Oxford.
fr
Tom le regarda soudain. -? propos, monsieur Gatsby.
en
"By the way, Mr. Gatsby, I understand you're an Oxford man."
eu
'Ez erabat.'
es
-No exactamente.
fr
-Ce n'est pas tout ? fait exact.
en
"Not exactly."
eu
'Bai, bai, Oxforden ikasia zarela jakin dut.'
es
-S?, tengo entendido que fue a Oxford.
fr
-Mais si, il para?t que vous ?tes all? ? Oxford.
en
"Oh, yes, I understand you went to Oxford."
eu
'Bai...
es
-S?, fui a Oxford.
fr
-Oui, j'y suis all?.
en
"Yes-I went there."
eu
han izan nintzen.'
es
Pausa.
fr
Un silence.
en
A pause.
eu
Isilunea.
es
Y luego la voz de Tom, incr?dula e insultante.
fr
Puis la voix de Tom, incr?dule et insultante :
en
Then Tom's voice incredulous and insulting:
eu
Ondoren Tomek sinetsi ez duenaren ahotsez irainka.
es
-Debi? de ser por la misma ?poca en que Biloxi fue a New Haven.
fr
-Sans doute ? la m?me ?poque que Biloxi ? Yale.
en
"You must have gone there about the time Biloxi went to New Haven."
eu
'Biloxi Yalen ibili zen garaitsuan ibiliko zinen zu Oxforden.'
es
 
fr
 
en
 
eu
Beste isilune bat.
es
Otra pausa.
fr
Nouveau silence.
en
Another pause.
eu
Zerbitzari batek atea jo zuen eta izotz birrindua eta menda ekarri zituen, baina hark 'eskerrik asko' esan eta atea poliki ixtean, ez zen isiltasuna urratu zuen zaratarik batere izan.
es
Un camarero llam? a la puerta con menta y hielo picados pero ni su "gracias" ni la puerta que se cerr? suavemente rompieron el silencio.
fr
Un gar?on entra apr?s avoir frapp? pour apporter la menthe ?cras?e et la glace. Il fit " merci " et referma doucement la porte sans rompre le silence.
en
A waiter knocked and came in with crushed mint and ice, but the silence was unbroken by his "thank you" and the soft closing of the door.
eu
Azkenean argitzekoa zen Gatsbyren bizitzako gertaera garrantzitsu hau.
es
Aquel detalle extraordinario iba a aclararse por fin.
fr
Ce formidable d?tail de la vie de Gatsby allait ?tre enfin ?lucid?.
en
This tremendous detail was to be cleared up at last.
eu
'Esan dizut han ibilia naizela,' esan zuen Gatsbyk.
es
-Ya le he dicho que estuve en Oxford.
fr
-Je vous ai dit que j'y ?tais all?, reprit Gatsby.
en
"I told you I went there," said Gatsby.
eu
'Entzun dut, baina jakin nahi nuke noiz.'
es
-Lo he o?do, pero me gustar?a saber cu?ndo.
fr
-J'ai bien entendu, mais je voudrais savoir quand.
en
"I heard you, but I'd like to know when."
eu
'Mila bederatziehun eta hemeretzian.
es
-Fue en 1919. S?lo estuve cinco meses.
fr
-En 1919. Je n'y suis rest? que cinq mois.
en
"It was in nineteen-nineteen.
eu
Bost hilabete besterik ez nuen egin.
es
Por eso no puedo considerarme antiguo alumno de Oxford.
fr
Voil? pourquoi je ne puis r?ellement me dire ancien ?l?ve d'Oxford.
en
I only stayed five months.
eu
Horregatik ezin dut esan Oxforden ikasia naizela.'
es
Tom ech? un vistazo a su alrededor para ver si, como un espejo, reflej?bamos su incredulidad.
fr
Tom nous regarda tous pour voir si nous partagions son incr?dulit?.
en
That's why I can't really call myself an Oxford man." Tom glanced around to see if we mirrored his unbelief.
eu
Tomek ingurura begiratzen zuen bere sinetsi ezina gure baitan isladatzen ote zen, baina gu Gatsbyri begira geunden.
es
Pero nosotros mir?bamos a Gatsby.
fr
Nous tous, nous regardions Gatsby.
en
But we were all looking at Gatsby.
eu
'Armistizioaren ondoren ofiziale batzuei eman ziguten aukera hori', jarraitu zuen.
es
-Fue una oportunidad que se les dio a algunos oficiales despu?s del armisticio-continu?-.
fr
-C'?tait la cons?quence d'une faveur qu'on avait accord?e ? certains officiers apr?s l'armistice.
en
"It was an opportunity they gave to some of the officers after the Armistice," he continued.
eu
'Inglaterra edo Frantziako edozein Unibertsitatetara joan gintezkeen.'
es
Pod?amos ir a cualquier universidad de Inglaterra o Francia.
fr
Nous ?tions libres d'assister aux cours de n'importe quelle Universit? de France ou d'Angleterre.
en
"We could go to any of the universities in England or France."
eu
Zutitu eta bizkarrean jotzeko gogoa jarri zitzaidan, orduantxe sentitu bainuen, lehenago sentitu izan nuen bezala, harengan nuen uste on osoa berretsia zela.
es
Sent? uno de esos renacimientos de absoluta confianza en ?l que ya hab?a experimentado otras veces. Daisy se levant?, sonriendo d?bilmente, y se acerc? a la mesa.
fr
J'aurais voulu me lever et lui serrer la main. J'?prouvais ? son ?gard un de ces renouvellements de confiance compl?te qu'il m'avait d?j? inspir?s.
en
I had one of those renewals of complete faith in him that I'd experienced before. Daisy rose, smiling faintly, and went to the table.
eu
Daisy irrifarretxo arin bat eginez jaiki eta mahaira joan zen.
es
-Abre el whisky, Tom-orden?-. Y te preparar? un julepe de menta.
fr
Elle commanda : -D?bouche le whisky, Tom.
en
"Open the whiskey, Tom," she ordered, "and I'll make you a mint julep.
eu
'Ireki whiskya, Tom,' agindu zion, 'eta whisky-menda prestatuko dizut, orduan ez zaizu irudituko horren kaikua zarenik...
es
Luego no te sentir?s tan est?pido...
fr
Je pr?parerai le julep et alors tu ne te sentiras plus aussi stupide...
en
Then you won't seem so stupid to yourself....
eu
Begira menda!'
es
Dime cu?nta menta te pongo.
fr
Regardez-moi cette menthe !
en
Look at the mint!"
eu
'Zaude piska batean,' eten zion Tomek, 'Mr. Gatsbyri beste galdera bat egin nahi diot.'
es
-Espera un segundo-la interrumpi? Tom, violento-.
fr
-Un instant, fit Tom d'une voix s?che. J'ai une autre question ? poser ? M. Gatsby.
en
"Wait a minute," snapped Tom, "I want to ask Mr. Gatsby one more question."
eu
'Aurrera,' esan zuen Gatsbyk gizalegez.
es
Quiero hacerle a mister Gatsby una pregunta m?s.
fr
-Allez-y, fit Gatsby poliment.
en
"Go on," Gatsby said politely.
eu
'Zer zabiltza nere etxean baztarrak nahastu nahian, dena den?'
es
-Adelante-dijo Gatsby, muy correcto.
fr
-Qu'est-ce que c'est que ces micmacs que vous pr?tendez faire dans mon m?nage ?
en
"What kind of a row are you trying to cause in my house anyhow?"
eu
Azkenean gauzak ziren bezala ageri ziren eta Gatsby poztu egin zen.
es
Por fin hablaban abiertamente y Gatsby parec?a satisfecho.
fr
Les voici enfin ? d?couvert. Gatsby est satisfait.
en
They were out in the open at last and Gatsby was content.
eu
'Ez da inolako istilurik sortzen ari,' Daisyk etsipenez aurrena batari eta gero besteari txandaka begiratzen zien.
es
-No est? provocando ning?n conflicto-Daisy mir? con desesperaci?n a uno y a otro-.
fr
Daisy regarde avec d?sespoir les deux interlocuteurs. -Il ne fait pas de micmacs.
en
"He isn't causing a row," Daisy looked desperately from one to the other:
eu
'Zu ari zara istilua sortzen.
es
Lo est?s provocando t?.
fr
C'est toi qui fais des micmacs.
en
"You're causing a row.
eu
Mesedez zeure burua kontrola ezazu.'
es
Por favor, contr?late un poco.
fr
T?che donc d'avoir un peu de sang-froid.
en
Please have a little self-control."
eu
'Nere burua kontrolatu!' errepikatu zuen Tomek bere belarriei sinetsi ezinik.
es
-?Que me controle!
fr
-Un peu de sang-froid ! r?p?te Tom avec incr?dulit?.
en
"Self-control!" repeated Tom incredulously.
eu
'Puri-purian dagoena izango da eseri eta Mr. Inorrez Auskalo-nongoari norberaren andrearekin amodioa egiten uztea.
es
-repiti? Tom, incr?dulo-. Supongo que la ?ltima moda es sentarte y dejar que un don Nadie de No s? d?nde enamore a tu mujer.
fr
J'imagine que le dernier cri, c'est permettre ? M. Personne, de Nulle Part, de faire la cour ? votre femme.
en
"I suppose the latest thing is to sit back and let Mr. Nobody from Nowhere make love to your wife.
eu
Ondo da, zure asmoa hori bada, ez kontatu nerekin...
es
Bueno, si la idea es ?sa, no cont?is conmigo...
fr
Eh bien ! si c'est ?a, ne comptez pas sur moi.
en
Well, if that's the idea you can count me out....
eu
Gaurko egunean jendea famili bizitzari eta famili instituzioei burla egiten hasten da eta hurrena dena hankaz gora bota eta zuri eta beltzen arteko ezkontzak ontzat emango dituzte.'
es
Hoy d?a se empieza por despreciar la vida de familia y la instituci?n familiar, y el siguiente paso ser? tirar todo por la borda y permitir los matrimonios entre blancos y negros.
fr
? l'?poque o? nous sommes, les gens commencent par se moquer de la vie de famille et du foyer conjugal, puis ils en viennent ? tout flanquer par-dessus bord.
en
Nowadays people begin by sneering at family life and family institutions, and next they'll throw everything overboard and have intermarriage between black and white."
eu
Bere zentzurik gabeko hitz jario sutsuak sumindurik, bere burua zibilizazioaren azken barrerari bakarrik gogor eusten jkusi zuen.
es
En la euforia de sus apasionados desprop?sitos, ya se ve?a defendiendo solo la ?ltima barrera de la civilizaci?n.
fr
Emport? par son baragouin passionn? il se voyait tout seul, debout sur l'ultime barricade de la civilisation.
en
Flushed with his impassioned gibberish, he saw himself standing alone on the last barrier of civilization.
eu
'Hemen denok zuriak gara,' murmuriatu zuen Jordanek.
es
-Aqu? todos somos blancos-murmur? Jordan.
fr
-Nous sommes tous blancs, ici, murmura Jordan.
en
"We're all white here," murmured Jordan.
eu
'Badakit ez naizela oso ezaguna.
es
-S? que no resulto demasiado simp?tico.
fr
-Je sais que je ne suis pas tr?s populaire.
en
"I know I'm not very popular.
eu
Ez ditut festa handiak antolatzen.
es
No doy grandes fiestas.
fr
Je ne donne pas de grandes f?tes, moi.
en
I don't give big parties.
eu
Lagunak izateko batek bere etxea txerritegi bihurtu behar du nonbait... gaurko munduan.'
es
Supongo que tienes que convertir tu casa en una pocilga para tener amigos... en el mundo moderno.
fr
J'imagine qu'il faut transformer sa maison en porcherie pour avoir des amis-dans le monde moderne.
en
I suppose you've got to make your house into a pigsty in order to have any friends-in the modern world."
eu
Beste guztiak bezala amorratua egonagatik ere, hark ahoa zabaltzen zuen bakoitzean farrez hasteko tentazioa ematen zidan. Libertinoaren puritano bihurtzea erabatekoa zen.
es
Aunque me hab?a puesto de mal humor-como todos-, sent?a verdaderas tentaciones de re?rme cada vez que Tom abr?a la boca. Su transici?n de libertino a mojigato hab?a sido perfecta.
fr
Bien que je fusse en col?re, comme tous ceux qui ?taient pr?sents, j'avais peine ? m'emp?cher de rire chaque fois qu'il ouvrait la bouche, si compl?te ?tait sa transformation de libertin en moralisateur.
en
Angry as I was, as we all were, I was tempted to laugh whenever he opened his mouth. The transition from libertine to prig was so complete.
