Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)

"Zer egin orain?"

-?Qu? har? ahora?

Quoi faire maintenant ?...

"What now?"

Korsunova iritsi zen.

Mar?a Korsounov vino.

Maria Korsounov arriva.

Korsunova came in.

Eskuei eragiten zien, oihu egiten zuen, negar egiten zuen eta, gogo-beroturik, oin azpian behea zapalduz, zerbait proposatu eta prometatzen zuen, norbait mehatxatzen zuen.

Gesticul? ampliamente, grit?, llor?, se exalt?, golpe? el suelo con los pies, propuso y prometi? algo confuso y amenaz? a no se sab?a qui?n.

Elle fit de grands gestes, cria, pleura et s'exalta, frappant du pied, proposa et promit on ne sait quoi, mena?a on ne sait qui.

Waving her hands, she shouted, wept, and went into raptures; stamped her feet, suggested this and that, made promises, and threw out threats against somebody.

Baina horrek guztiak ez zuen hunkitzen ama.

La madre permaneci? indiferente.

L? m?re resta indiff?rente.

All this failed to impress the mother.

-Ene! -Mariaren ahots karrankaria entzuten zuen-.

-?Ah, ah! -dec?a la voz chillona de Mar?a-.

Ah, ah ! disait la voix criarde de Maria.

"Aha!" she heard the squeaking voice of Marya. "So the people have been stirred up!

Nolanahi ere, sutan jarri diten jendea.

Esto ha picado a la gente, ?has visto?

?a les a picot?s, les gens, t'as vu ?

At last the whole factory has arisen!

Fabrika osoa altxatu dun, denak altxatu ditun!

La f?brica se ha levantado en masa.

Elle s'est lev?e, la fabrique, elle s'est lev?e tout enti?re !

"Yes, yes!" said the mother in a low voice, shaking her head.

-Bai, bai! -zioen amak ahapeka, buruaz baiezka, eta begiak mugitzeke arretaz begiratzen zion harrezkero iragana zenari, Andreirekin eta Pavelekin batera joana zenari.

-S?, s?-respond?a dulcemente Pelagia, inclinando la cabeza, y su mirada fija ve?a de nuevo lo que ya pertenec?a al pasado, lo que de s? misma se hab?a ido con Andr?s y Paul.

Oui, oui ! r?pondait doucement P?lagie en hochant la t?te, et son regard fixe revoyait ce qui d?j? ?tait devenu le pass?, ce qui d'elle s'en ?tait all? avec Andr? et Paul. Elle ne pouvait pas pleurer :

Her eyes were fixed on something that had already fallen into the past, had departed from her along with Andrey and Pavel.

Ezin zuen negarrik egin, estu eta agor zeukan bihotza, ezpainak ere lehor, eta hezetasun arrastorik ez ahoan.

No pod?a llorar, en su coraz?n oprimido no quedaban l?grimas, sus labios tambi?n estaban secos y su boca tampoco ten?a saliva.

son c?ur ?tait serr?, n'avait plus de larmes, ses l?vres aussi ?taient s?ches, et sa bouche n'avait plus de salive.

She was unable to weep. Her heart was dried up, her lips, too, were dry, and her mouth was parched.

Dardarka zituen eskuak, eta ikara leun batek hartuta bizkarreko larruazala.

Le temblaban las manos y unos ligeros estremecimientos recorr?an, hel?ndola, su espalda.

Ses mains tremblaient, de petits frissons lui gla?aient le dos.

Her hands shook, and a cold, fine shiver ran down her back, setting her skin aquiver.

Arratsean jendarmeak agertu ziren.

Por la noche vinieron los gendarmes.

Le soir, les gendarmes vinrent.

In the evening the gendarmes came.

Harridurarik gabe hartu zituen, beldurrik gabe.

Los acogi? sin extra?eza y sin temor.

Elle les accueillit sans ?tonnement, sans crainte.

She met them without surprise and without fear.

Zarataka sartu ziren, eta nolabaiteko poza eta gogobetetasuna antzematen zitzaizkien.

Entraron ruidosamente, con aire alegre y satisfecho.

Ils entr?rent bruyamment, ils avaient un air gai et satisfait.

They entered noisily, with a peculiarly jaunty air, and with a look of gayety and satisfaction in their faces.

Ofizial aurpegi-horiak hala esan zuen, hortzak agerian utziz:

El oficial de tez amarilla, dijo burlonamente:

L'officier au teint jaune dit en ricanant :

The yellow-faced officer said, displaying his teeth:

-Hara, zer moduz bizi zara?

-Muy l?en, ?c?mo est? usted?

Eh bien, comment allez-vous ?

"Well, how are you?

Hirugarren aldia da elkarrekin topo egiten duguna, ezta?

Es la tercera vez que nos vemos, ?no?

C'est la troisi?me fois qu'on se rencontre, hein ?

The third time I have the honor, eh?"

Ama isilik zegoen, mihi lehorra ezpainetatik pasatuz.

Ella callaba, pasando la lengua seca por sus labios.

Elle se taisait, en passant sa langue s?che sur ses l?vres.

She was silent, passing her dry tongue along her lips.

Ofizialaren hitz jarioa oparoa eta harroa zen, mintzatzean atsegin hartzen zuela antzematen zion.

El oficial habl? mucho, en tono pedantesco, y ella comprend?a que sent?a placer escud?ndose.

L'officier parla beaucoup, d'un ton p?dant ; elle sentit qu'il avait plaisir ? s'?couter.

The officer talked a great deal, delivering a homily to her. The mother realized what pleasure he derived from his words.

Baina haren hitzak ez ziren amarenganaino iristen, ez zioten enbarazurik egiten. Soilik esan zuenean:

Pero las palabras no llegaban hasta ella, no le afectaban solamente la alcanzaron cuando ?l dijo:

Mais les mots n'arrivaient pas jusqu'? elle, ne la troublaient pas.

But they did not reach her; they did not disturb her;

"Hi heu ere errudun haiz, ez baitun heure semearengan ez jainkoarenganako ez tsarrarenganako begirunea hazten jakin".

-T?, madre, tambi?n eres culpable por no haber sabido inspirar a tu hijo el respeto a Dios y al Zar...

C'est seulement quand il lui dit :

they were like the insistent chirp of a cricket. It was only when he said:

Berak, atean zutik eta begiratu gabe, ahots garratzez erantzun zion:

De pie unto a la puerta, ella respondi? sordamente y sin mirarlo:

Tu es coupable toi-m?me, la m?re, de n'avoir pas su inspirer ? ton fils le respect de Dieu et du tsar... Elle, debout pr?s de la porte, r?pondit sourdement sans le regarder :

"It's your own fault, little mother, that you weren't able to inspire your son with reverence for God and the Czar," that she answered dully, standing at the door and looking at him:

-Bai, seme-alabak izango dira gure epaileak.

-S?, nuestros hijos son nuestros jueces.

Oui, nos enfants sont nos juges.

"Yes, our children are our judges.

Eta arrazoiz leporatuko digute horrelako bide batean bakarrik utzi izana. -Zer?

Y con toda justicia, nos condenar?n por haberlos abandonado en su camino...

Ils nous condamneront en toute justice de les avoir abandonn?s sur cette voie...

They visit just punishment upon us for abandoning them on such a road."

-oihu egin zuen ofizialak-.

-?Qu??-grit? el oficial-.

Quoi ? cria l'officier.

"Wha-at?" shouted the officer.

-Zera diot:

-Digo:

Parle plus fort !

"Louder!"

seme-alabak izango dira gure epaileak! -errepikatu zuen amak, hasperen eginez.

nuestros jueces son nuestros hijos-repiti? ella suspirando.

Je dis : nos juges, c'est nos enfants ! r?p?ta-t-elle en soupirant.

"I say, the children are our judges," the mother repeated with a sigh.

Orduan, ofiziala, zerbaiti buruz hitz egiten hasi zen arrapaladan eta haserre, haren hitzak amaren inguruan kiribiltzen ziren, baina ez zuten ukitzen.

Entonces, ?l se puso a perorar con voz r?pida e irritada, pero el torbellino d' sus palabras no rozaba siquiera a la madre.

Alors il se mit ? p?rorer d'une voix rapide et irrit?e, mais le tourbillon de ses paroles n'effleurait pas la m?re.

He said something quickly and angrily, but his words buzzed around her without touching her.

Maria Korsunova hartu zuten lekuko.

Mar?a Kirsounov hab?a sido convocada como testigo.

Maria Korsounov avait ?t? requise comme t?moin.

Marya Korsunova was a witness.

Zutik zegoen amaren alboan, baina ez zion begiratzen, eta ofizialak galderaren bat egiten zion bakoitzean, berak, buru-makurtu nabarmenak eginez, arrapataka erantzuten zion beti ahots doinu berbera erabiliz:

Se manten?a al lado de la madre, pero tampoco la miraba, y cuando el oficial le hac?a cualquier pregunta, ella se inclinaba profundamente y respond?a con voz mon?tona:

Elle se tenait ? c?t? de la m?re, mais ne la regardait pas, et lorsque l'officier lui posait une question quelconque, elle s'inclinait aussit?t tr?s bas, et r?pondait d'une voix monotone :

She stood beside the mother, but did not look at her; and when the officer turned to her with a question, she invariably answered with a hasty, low bow:

-Ez dakit, jaun ohoragarria!

-No los?, Excelencia.

Je ne sais pas, Excellence !

"I don't know, your Honor.

Emakume ezikasia naiz, saltzea dut ogibide eta, leloa naizenez gero, ezertxo ere ez dakit...

Soy una mujer sin instrucci?n, me ocupo de m comercio todo lo que mi estupidez me permite, y no s? nada de nada...

Je suis une femme sans instruction, je m'occupe de mon commerce, autant que ma sottise me le permet, je ne sais rien du tout...

I am just a simple, ignorant woman.

-Beno, isil hadi! -agindu zion ofizialak, bibotea mugituz.

-Bien, pues c?llate-orden? el oficial, retorci?ndose el bigote.

Elle s'inclinait et, en lui faisant la nique derri?re le dos, elle chuchotait ? P?lagie :

I make my living by peddling, stupid as I am, and I know nothing."

Mariak burua makurtu eta, haren oharkabean atzamarrez isekazko keinua eginez, txutxu-mutxuka esan zuen amaren belarrira:

Ella se inclin?, y haci?ndole la higa a sus espaldas, susurr? a Pelagia:

Tiens, attrape ?a !

"Shut up, then!" commanded the officer.

Vlasova miatzeko agindu zioten.

Le dieron orden de registrar a la madre.

On lui donna l'ordre de fouiller la m?re.

She was ordered to search Vlasova.

Begiak kliskatzen hasi zen, ofizialari zur eta lur begiratu eta beldurrez esan zion:

Sus ojos pesta?earon y se clavaron en el oficial. Dijo en tono quejumbroso:

Ses yeux papillot?rent, s'?carquill?rent sur l'officier ;

She blinked her eyes, then opened them wide on the officer, and said in fright:

-Jaun ohoragarria, nik ez dakit horrelakorik egiten!

-No s? c?mo se hace, Excelencia.

elle dit d'un ton craintif :

"I can't, your Honor!"

Hark behea zapaldu zuen, garrasika.

El golpe? el suelo con impaciencia y se puso a gritar.

Il frappa du pied, se mit ? crier ;

The officer stamped his feet and began to shout.

Mariak begiak eraitsi eta ahapeka eskatu zion amari:

Mar?a baj? los ojos y dijo suavemente a la madre:

elle baissa les yeux et dit doucement ? la m?re :

Marya lowered her eyes, and pleaded with the mother softly:

-Tira ba, laxatu jantziak, Pelageia Nilovna...

-Bueno pues desabr?chate, Pelagia...

Alors, d?boutonne-toi, P?lagie...

You have to submit, Pelagueya Nilovna."

Soinekoan arakatu eta haztatzen zuen bitartean, Mariak, aurpegia gorriturik, xuxurlaka esaten zion amari:

Mir? y palp? sus ropas; subi?ndosele la sangre a la cabeza, murmur?:

Elle fouilla et t?ta ses v?tements ; le sang au visage, elle souffla : Ah !

As she searched and felt the mother's dress, the blood mounting to her face, she murmured:

-Ah, zakur halakoak!

-?Perros...!

les chiens, hein ?

"Oh, the dogs!"

-Zertaz ari haiz hor berbetan? -oihu egin zuen ofizialak, doinu latzez, miaketa egiten ari zen txokora begiratuz.

-?Qu? mascullas t?? -pregunt? severamente el oficial, mirando hacia el rinc?n donde Mar?a realizaba su tarea.

Qu'est-ce que tu marmonnes l? ? cria l'officier s?v?rement, en regardant dans le coin o? elle accomplissait sa besogne.

"What are you jabbering about there?" the officer cried rudely, looking into the corner where she was making the search.

-Emakume kontuak dira, jaun ohoragarria! -murmurikatu zuen Mariak beldurrez.

-Cosas de mujeres, Excelencia-contest? ella atemorizada.

C'est une affaire de femme, Excellence ! murmura Maria, craintive.

"It's about women's affairs, your Honor," mumbled Marya, terrorized.

Amari miaketaren akta sinatzeko agindu zionean, honek, eskua baldarki mugituz, moldezko letra handi eta dirdiratsuz hauxe idatzi zuen paperean:

Cuando el oficial orden? a la madre que firmase el proceso verbal, ella, con mano torpe, traz?, en letras de imprenta, caracteres brillantes y visibles:

Lorsque l'officier ordonna ? la m?re de signer le proc?s-verbal, d'une main malhabile, en caract?res d'imprimerie, elle tra?a en lettres brillantes et grasses :

On his order to sign the search warrant the mother, with unskilled hand, traced on the paper in printed shining letters:

"Pelageia Vlasova, langile baten alarguna".

"Pelagia Vlassov, viuda de un obrero."

" P?lagie Vlassov, veuve d'un ouvrier ".

"Pelagueya Nilovna, widow of a workingman."