Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Ama, Maxim Gorki / Jose Morales Belda (Ibaizabal, 1995
)
eu
-Hemen ez duzu horrelakorik aurkituko...
es
-No se encuentran esas cosas por aqu?.
fr
?a ne se trouvera pas par ici...
en
"You won't find anything of that kind here."
eu
Amak burutik oinetara aztertu zuen eta gelara itzultzeko une egokiaren zain geratu zen.
es
La madre lo mir? y esper? el momento propicio para volver a entrar en la posada.
fr
La m?re le consid?ra et attendit le moment propice pour rentrer ? l'auberge.
en
The mother looked down on him, and waited for a more suitable moment to depart for the tavern.
eu
Mujikaren aurpegia pentsakorra eta polita zen, begiak tristeak.
es
El rostro del aldeano era pensativo, guapo, con ojos melanc?licos.
fr
Le visage du paysan ?tait pensif, beau, ses yeux m?lancoliques.
en
The peasant's face was thoughtful and handsome and his eyes were sad.
eu
Bizkar-zabala eta garaia zen, soinean goitik behera adabakiz jositako beroki zaharra zeukan, perkalezko alkandora garbia, oihal gorrixkaz egindako nekazari galtzak, eta zapata apurtuak oin biluzietan...
es
Alto y ancho de hombros, llevaba un guardapolvos muy remendado, una camisa de indiana limpia, un pantal?n rojizo de lienzo y unos miserables zapatos en los pies desnudos.
fr
Grand et large d'?paules, il portait un sarrau tout rapi?c?, une chemise d'indienne propre, un pantalon rouss?tre en drap de campagne et de mauvais souliers sur ses pieds nus...
en
Broad-shouldered and tall, he was dressed in a patched-up coat, in a clean chintz shirt, and reddish homespun trousers.
eu
Amak, zergatik jakin gabe, arnasa hartu zuen arindurik.
es
La madre suspir?, aliviada sin saber por qu?.
fr
La m?re soupira, soulag?e sans savoir pourquoi.
en
His feet were stockingless.
eu
Eta bat-batean, pentsamenduari aurrea hartu zion bihozkada zehaztugabe bati men eginez, bere burua ere ezustean harrapaturik, galdetu zion:
es
Y de pronto abandon?ndose a una intuici?n que iba m?s all? de su confuso pensamiento, le hizo una pregunta que la sorprendi? a ella misma:
fr
Et soudain, s'abandonnant ? une intuition qui devan?ait sa pens?e confuse, elle lui posa une question qui la surprit elle-m?me :
en
The mother for some reason drew a sigh of relief, and suddenly obeying an impulse from within, yielding to an instinct that got the better of her reason, she surprised herself by asking him:
eu
-Eta zer, ba dago zure etxean gaua egiterik?
es
-?Podr?a pasar la noche en tu casa?
fr
Est-ce qu'on peut passer la nuit chez toi ?
en
"Can I stay in your house overnight?"
eu
Galdetu eta barnean dena, gihar eta hezur, atezuan zurrun gelditu zitzaion.
es
E inmediatamente sus m?sculos, sus huesos, todo su cuerpo, se contrajeron fuertemente.
fr
Et, aussit?t, ses muscles, ses os, tout son corps, se contract?rent fortement.
en
At the question everything in her muscles, her bones, tightened stiffly.
eu
Gorputza zuzendu zuen, begiak mujikarengan finko jarrita.
es
Se irgui? y fij? sus ojos en el campesino.
fr
Elle se redressa, fixa ses yeux sur le paysan.
en
She straightened herself, holding her breath, and fixed her eyes on the peasant.
eu
Amaren burutik hainbat gogoeta eztenkari igarotzen zen ziztu bizian:
es
Lancinantes pensamientos danzaban en su cerebro.
fr
Des pens?es lancinantes dans?rent dans sa t?te.
en
Pricking thoughts quickly flashed through her mind:
eu
"Nikolai Ivanovitx galduko dinat. Pasha ez dinat luzaroan ikusiko! Jipoi ederra emango zidaten!"
es
"Voy a causar la p?rdida de Nicol?s... No ver? m?s a Paul..., en mucho tiempo. Me pegar?n."
fr
" Je vais causer la perte de Nicolas... Je ne verrai plus Paul... pendant longtemps ! On m'assommera ! "
en
"I'll ruin everybody-Nikolay Ivanovich, Sonyushka-I'll not see Pasha for a long time-they'll kill him-- "
eu
Lurrera begira eta presarik gabe, mujikak erantzuna eman zion berokia bularraren parean gurutzatzeaz batera:
es
La vista en la tierra, sin apresurarse, el mujik respondi? cerrando el guardapolvos sobre el pecho:
fr
Le regard ? terre, sans se presser, le moujik r?pondit, en fermant son sarrau sur sa poitrine :
en
Looking on the ground, the peasant answered deliberately, folding his coat over his breast:
eu
-Gaua egiterik?
es
-?Pasar la noche?
fr
Passer la nuit ?
en
"Stay overnight?
eu
Baliteke, zergatik ez?
es
Puede ser, ?por qu? no?
fr
?a peut se faire, pourquoi pas ?
en
Yes, you can. Why not?
eu
Baina nire izba nahiko txarra da...
es
S?lo que mi casa no es muy buena...
fr
Seulement ma maison n'est pas fameuse...
en
Only my home is very poor!"
eu
-Ez naute mainaz hazi! -erantzun zuen amak hitzetik hortzera.
es
-No soy ninguna remilgada-dijo inconscientemente la madre.
fr
Je ne suis pas une g?t?e !
en
"Never mind;
eu
-Baliteke!
es
-Puede hacerse...
fr
fit inconsciemment la m?re. ?a peut se faire !
en
I'm not used to luxury," the mother answered uncalculatingly.
eu
-errepikatu zuen mujikak, jakin-minezko begiradaz aztertzen zuela.
es
-repiti? ?l, mir?ndola con escrutadora fijeza.
fr
r?p?ta-t-il, en la toisant d'un regard scrutateur.
en
"You can stay with me overnight," the peasant repeated, measuring her with a searching glance.
eu
Ordurako gaua zen, iluntasunean haren begiek hotz dirdiratzen zuten eta aurpegiak oso zurbila ematen zuen.
es
Se hab?a hecho ya la oscuridad, y los ojos del campesino ten?an un fr?o resplandor, su rostro parec?a m?s p?lido.
fr
L'obscurit? s'?tait d?j? faite, et les yeux du paysan avaient un ?clat froid, son visage semblait tr?s p?le.
en
It had already grown dark, and in the twilight his eyes shone cold, his face seemed very pale.
eu
Amak, mendi batetik behera jaisten ariko balitz bezala sentituz, ahapeka esan zuen:
es
Con la sensaci?n de rodar por un precipicio, Pelagia dijo a media voz:
fr
Avec le sentiment de rouler dans un pr?cipice, P?lagie dit ? mi-voix :
en
The mother looked around, and as if dropping under distress, she said in an undertone:
eu
-Beraz, oraintxe bertan joango naiz, eta zuk nire maleta hartuko duzu...
es
-Bueno, pues voy en seguida; t? llevar?s mi maleta.
fr
Eh bien, je viens tout de suite, tu prendras ma valise...
en
"Then I'll go at once, and you'll take my valise."
eu
-Konforme.
es
-Conforme.
fr
D'accord.
en
"There goes the wagon!"
eu
Mujikak sorbaldak goratu, berokia berriro gurutzatu eta ahots apalez esan zuen:
es
El aldeano cruz? nuevamente su guardapolvos sobre el pecho y dijo en voz baja:
fr
Un frisson lui agita les ?paules, le paysan croisa de nouveau son sarrau et dit ? voix basse :
en
In a few moments, after the crowd had begun to disperse, Rybin appeared again on the steps of the town hall.
eu
-Hara, badator gurdia...
es
-Mira, la carreta:..
fr
" Tiens, voil? le chariot... "
en
his head and face were wrapped up in a gray cloth, and he was pushed into a waiting wagon.
eu
Udaletxeko atalondoan Ribin azaldu zen, eskuak atzean loturik berriro, burua eta aurpegia zerbait grisaz estalita.
es
Rybine apareci? sobre la terraza de la administraci?n, las manos otra vez atadas, la cabeza y la cara envueltas en algo gris...
fr
Sur le perron de l'administration apparut Rybine, les mains de nouveau li?es, la t?te et la figure envelopp?es dans quelque chose de gris.
en
"Farewell, good people!" his voice rang out in the cold evening twilight. "Search for the truth.
eu
-Agur, jende ona!
es
-?Adi?s, buenas gentes!
fr
Adieu, braves gens !
en
Guard it! Believe the man who will bring you the clean word;
eu
-durundi egin zuen haren ahotsak gaueko iluntasun hotzean-.
es
-grit? en el fr?o crep?sculo-.
fr
fit-il dans le froid du cr?puscule.
en
cherish him.
eu
Bila ezazue egia, gorde ezazue, sinets iezaiozue hitz garbia ekartzen dizuen lagunari, zabarkeriarik gabe jo ezazue egiaren alde!
es
Buscad la verdad, conservadla, creed en quien predica la buena palabra, y no ahorr?is fuerzas para defenderla.
fr
Cherchez la v?rit?, gardez-la, croyez-en celui qui vous apporte la bonne parole, n'?pargnez pas vos forces pour d?fendre la v?rit? !
en
Don't spare yourselves in the cause of truth!"
eu
- Isilik, zakurra!
es
 
fr
 
en
 
eu
-oihu egin zuen nonbaitetik komisarioaren ahotsak-.
es
-C?llate, perro-grit? el comisario-.
fr
?-Tais-toi, chien, cria le commissaire.
en
"Silence, you dog!" shouted the voice of the police commissioner.
eu
Guardia, akuilatu zaldiak, ergela!
es
?Guardia, pon en marcha los caballos, imb?cil!
fr
Garde, pousse les chevaux, imb?cile !
en
"Policeman, start the horses up, you fool!"
eu
-Zer duzue galtzekorik?
es
-No ten?is nada que perder...
fr
Vous n'avez rien ? regretter...
en
"What have you to be sorry for?
eu
Nolakoa da zuen bizitza?
es
?Qu? vida es la vuestra...?
fr
Quelle vie avez-vous ?
en
What sort of life have you?"
eu
Gurdia abian jarri zen.
es
Arranc? la carreta.
fr
La charrette d?marra.
en
The wagon started.
eu
Haren gainean bi guardiaren erdian eserita zihoala, Ribinek ahots garratzez oihukatzen zuen:
es
Sentado entre los dos guardias, Rybine prosegu?a:
fr
Assis entre les deux gardes, Rybine continuait :
en
Sitting in it with a policeman on either side, Rybin shouted dully:
eu
-Zer dela-eta hil behar duzue goseak jota?
es
-?Por qu? os dej?is morir de hambre?
fr
Pourquoi vous vous laissez mourir de faim ?
en
"For the sake of what are you perishing-in hunger?
eu
Gogor ekin askatasunaren alde, berak emango dizkizue ogia eta egia.
es
Trabajad por la libertad, ella os dar? la verdad y el pan...
fr
Travaillez pour la libert?, elle vous donnera le pain et la v?rit?...
en
Strive for freedom-it'll give you bread and-truth.
eu
Agur, jende ona!
es
?Adi?s, buenas gentes!
fr
Adieu, braves gens !...
en
Farewell, good people!"
eu
Gurpilen kirrinka presatiak, zaldien trapalak eta komisarioaren ahotsak Ribinen hitzak inguratu, lardaskatu eta ito egin zituzten. -Amaitu da!
es
El ruido precipitado de las ruedas, los pasos de los caballos, la voz del comisario, envolvieron su voz, la emborronaron y la ahogaron.
fr
Le bruit pr?cipit? des roues, le pi?tinement des chevaux, la voix du commissaire, envelopp?rent sa voix, l'embrouill?rent et l'?touff?rent.
en
The hasty rumble of the wheels, the tramp of the horses, the shout of the police officer, enveloped his speech and muffled it.
eu
-esan zuen mujikak, burua astindurik, eta, amari zuzenduz, ahapeka jarraitu zuen-:
es
-Se acab?-dijo el campesino moviendo la cabeza-.
fr
Fini ! dit le paysan avec un hochement de t?te.
en
"It's done!" said the peasant, shaking his head.
eu
Zuk posta-etxean itxaron, gurdiaren bila noa...
es
Qu?date aqu? un momento-continu?, dirigi?ndose a Pelagia-, ahora vuelvo.
fr
Restez un moment ici, reprit-il en s'adressant ? P?lagie, je reviens tout ? l'heure...
en
"You wait at the station a little while, and I'll come soon."
eu
Ama gelara sartu zen, mahai batera hurbildu, samovarraren aurrean eseri, ogi puska bat eskuan hartu, begiratu bat eman, eta atzera utzi zuen platerean.
es
Ella entr?, sent?ndose a la mesa junto al samovar, cogi? un trozo de pan, lo mir? y volvi? a dejarlo lentamente en el plato. No ten?a hambre;
fr
Elle rentra, s'assit ? table pr?s du samovar, prit un morceau de pain, le regarda et le reposa lentement sur l'assiette.
en
The mother went to the room in the tavern, sat herself at the table in front of the samovar, took a piece of bread in her hand, looked at it, and slowly put it back on the plate.
eu
Ez zen gose, larriak botatzeko gogoa nabaritu zuen berriro urdailean.
es
de nuevo experimentaba un malestar en el hueco del est?mago, un calor desesperante que la agotaba, reten?a su sangre y le daba v?rtigo.
fr
Elle n'avait pas faim ;
en
She was not hungry; the feeling in her breast rose again and flushed her with nausea.
eu
Berotasun nazkagarri baten antzekoa zen, ahuldu egiten zuen, odola hurrupatzen zion bihotzetik, zorabioa eragiten zion buruan.
es
El campesino de los ojos azules se ergu?a ante ella con aquel rostro extra?o, como inacabado, que no inspiraba confianza.
fr
elle ?prouvait de nouveau au creux de l'estomac un malaise, une chaleur ?c?urante qui l'?puisait, qui retenait tout son sang et lui donnait des vertiges.
en
She grew faint and dizzy; the blood was sucked from her heart.
eu
Aurrean mujik begi-urdinaren aurpegia ageri zitzaion:
es
No quer?a confes?rselo francamente, pero pensaba:
fr
Le paysan aux yeux bleus se dressait devant elle, avec sa figure ?trange, comme inachev?e, qui n'inspirait pas la confiance.
en
Before her stood the face of the blue-eyed peasant.
eu
arraroa zen, bukatu gabea edo, ez zuen uste onik sortzen.
es
"va a traicionarme", pero este pensamiento apenas nacido le pesaba terriblemente en el coraz?n.
fr
Elle ne voulait pas se dire franchement :
en
It was a face that expressed nothing and failed to arouse confidence.
eu
Arrazoiren bat zela medio, amak ez zuen zuzenean pentsatu nahi saldu egingo zuela, baina gogoeta hori sortua zitzaion jada barnean eta astun zetzan beraren bihotz gainean, sor eta geldi.
es
"Se ha fijado en m?, comprend?a, incapaz de reaccionar.
fr
il va me trahir ;
en
For some reason the mother did not want to tell herself in so many words that he would betray her.
eu
"Konturatu egin dun!
es
Se ha fijado, ha adivinado..."
fr
mais cette pens?e d?j? ?tait n?e, lui pesait lourdement sur le c?ur. " Il m'a remarqu?e !
en
The suspicion lay deep in her breast-a dead weight, dull and motionless.
