Gaitasunak:

CB3 - Datu garrantzitsuak batu eta interpretatzeko gaitasuna izatea (normalean bere ikasketa eremuaren barruan), gai sozial, zientifiko edo etiko garrantzitsuen inguruko hausnarketak jasotzen dituzten pentsamendu kritikoa garatzeko asmoz.

G004 - Lurraldea ezagutzea, ulertzea eta interpretatzea, eta ingurune fisikoa gizartearekin eta gizakiekin erlazioan jartzea.

G005 - Leku, eskualde eta kokalekuen aniztasuna azaltzea, eta erlazioak eta prozesu espazialak ulertzea. Gertaerak erlazioan jartzea, hainbat lurralde eskalatan.

G002 - Bai idatziz bai ahoz behar bezala komunikatzeko gaitasuna izatea.

M01CM03 - Informazio historikoa eta, bereziki, historiografikoa erabiltzea gizarte-prozesuak aztertzeko.



Irakaskuntza emaitzak:

- Munduan dauden ingurune fisikoak eta gizarteak ezagutzea.

- Lurra osatzen duten osagai fisikoak, giza ezaugarriak eta ezaugarri ekonomikoak interpretatzen jakitea; haien arteko erlazioak, elkarrekin osatzen duten bateratasuna eta baita elkarren artean dituzten berezitasunak antzemateko eta baita azaltzeko trebetasuna erakustea.

- Gaur egun ematen ari diren prozesu eta dinamika sozio-ekologikoak ulertu eta idatziz zein ahoz azaltzen jakitea: ingurugiroan, gizartean eta ekonomian.

- Informazio geografikoa errepresentatzeko erabiltzen diren mapa mota ezberdinak, grafikoak, indizeak... behar bezala ulertu eta interpretatzea.

1. Sarrera: Munduaren Geografia orokorra.



2. Geografia Fisikoa: eremu natural anitzak. Erliebe unitate handiak, klima eremuak, landaretza eta lurzoruak, ur-eremuak.



3. Giza Geografia: giza testuinguru desberdinak. Demografia, hiritartzea, globalizazioa, desberdintasun kulturalak.



4. Munduko multzo sozioekonomikoak: eskualde garatuak, gorabidean diren eskualdeak, garatzeko bidean dauden eskualdeak.



5. Egungo munduaren ingurugiro, gizarte eta ekonomia erronkak.

Klase magistraletan, irakasleak adierazitako edukiak azalduko ditu powerpoint baten laguntzaz. Proiektatuko den materiala bisuala izango da (mapak, grafikoak, taulak, argazkiak...) eta ikasleak azterketa prestatzeko eta praktikak burutzeko behar duen informazioa jasotzeaz arduratu beharko dira. Gainera, irakasleak ez du informazio teoriko osoa emango, parte bat ikasleak berak garatu beharko du irakasleak eskainitako ildoa jarraituz.



Ostiraletan klaseko praktikak egingo dira. Horretarako eGelan utziko diren testu sortak eta ariketak erabili beharko ditu ikasleak. Testuak irakurri eta landuko ditu, bai klasean bai klasetik kanpo ere, eta irakasleak planteatuko dituen praktika ezberdinak burutuko ditu: testuen azterketak, gai geografikoei buruzko iruzkinak, taldeko aurkezpenak, datuak jaso, konparatu eta aztertzea, estatistika analisiak... Praktika hauen inguruko zehaztasun guztiak Ikaslearen Gidan eta eGelan jasota daude.

Azterketa teoriko-praktikoa: nota finalaren %50a.

Azterketan kontzeptu geografikoen ezagutza erakutsi behar da, baita mundu mailako joera geografiko orokorrak identifikatu eta mapa, estatistika eta grafiko ezberdinak interpretatu.



Klaseko praktiketan oinarritutako iruzkinak eta aurkezpenak: notaren %50a.

Klaseko praktikak eta lanak entregatzeko edo aurkezteko, aldez aurretik data zehatzak finkatuko dira (klasean adieraziko dira eta eGelako egutegian plazaratuko dira). Data hauek betetzea ezinbestekoa da. Norberarenak ez diren lanak ez dira ebaluatuko.



Irakasgaia gainditzeko beharrezkoa izango da atal biak gaindituak izatea (2,5 puntu lortu beharko dira praktiketan eta 2,5 puntu azterketan).



Bestelako jakinarazpenak:

Ikasleek eskubidea izango dute azken ebaluazio bidez ebaluatuak izateko (notaren 100%a), ebaluazio jarraituan parte hartu zein ez hartu. Eskubide horretaz baliatzeko, ikasleak etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari eta, horretarako, bederatzi asteko epea izango du lauhilekoko irakasgaien kasuan (Graduko Titulazio Ofizialetako Ikasleen Ebaluaziorako Arautegia. Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria, 2017ko martxoaren 13a: 8. Artikuluaren 3. puntua)



Ikaslea azterketara aurkezten ez bada, deialdiari uko egin diola ulertuko da eta "Ez Aurkeztua" kalifikazioa eskuratuko du.



Irakasgaiaren ebaluazioa era ez presentzialean egin beharko balitz, froga eta lanen entregak modu telematikoan egingo lirateke, ebaluazio irizpideak berdin mantenduko liratekeelarik.

eGela Plataforma birtualean utziko den artikulu sorta (klaseko praktiketarako beharrezkoa).

Oinarrizko bibliografia

AZCÁRATE LUXÁN, M.V., AZCÁRATE LUXÁN, B., SÁNCHEZ SÁNCHEZ, J. (2016): Grandes regiones de la tierra. Naturaleza y sociedades". UNED, Madrid.



AZCÁRATE LUXÁN, B. (Coord.) (2010): Geografía regional del mundo: desarrollo, subdesarrollo y países emergentes. UNED, Madrid.



BARINAGARREMENTERIA, M.A., SOLA, C. eta GARIZURIETA, M. (2006): Geografia eta ingurumena: hiztegia. Erein, Donostia.



DE BLIJ, H.J., MULLER, P.O. (2020): Geography, realms, regions and concepts. John Wiley&Sons, New York.



Petxarroman, I. (2020): Ezezagunerako bidaia. Mundua, klima eta ekologia krisian. Elkar, Donostia.

Gehiago sakontzeko bibliografia

ARANGO J., MAHÍA, R., MOYA D. Y SÁNCHEZ-MONTIJANO, E. (dir.) (2017): La inmigración en el ojo del huracán. Barcelona: Anuario CIDOB.

AZCÁRATE LUXÁN, M.V., AZCÁRATE LUXÁN, B., SÁNCHEZ SÁNCHEZ, J. (2006): Atlas histórico y geográfico universitario. UNED, Madrid.

AZCÁRATE LUXÁN, M.V., AZCÁRATE LUXÁN, B.,SÁNCHEZ SÁNCHEZ, J. (2009): Grandes Espacios Geográficos. El Mundo Desarrollado, UNED, Madrid.

AZCÁRATE LUXÁN, M.V., AZCÁRATE LUXÁN, B., SÁNCHEZ SÁNCHEZ, J. (2009): Grandes Espacios Geográficos. Subdesarrollo y países emergentes, UNED, Madrid.

ÁLVAREZ, S., BELLVER, J., GONZÁLEZ-TABLAS, A. (2017). La economía mundial desde una perspectiva integradora: funcionamiento y principales problemas, en GÓMEZ, P.J. (coord.) La economía mundial. Enfoques críticos. Capítulo 8, pp. 197-242. Madrid: Fuhem Ecosocial, Los Libros de la Catarata.

DOMINGO, A. (2019): Demografía y posverdad. Barcelona: Icaria

DIAMOND, J. (2010): Colapso: por qué unas sociedades perduran y otras desaparecen. Debate, Barcelona.

IPCC (2023): AR6 Synthesis Report. Climate Change 2023. https://www.ipcc.ch/report/ar6/syr/

LE MONDE DIPLOMATIQUE (2009): El atlas geopolítico 2010. Cybermonde-UNED, Madrid.

LE MONDE DIPLOMATIQUE (2014): Atlas de las Metrópolis. Fundación Mondiplo, Madrid.

PÖRTNER, H.O., SCHOLES, R., ARNETH, et al. (2023): Overcoming the coupled climate and biodiversity crises and their societal impacts. Science. 380. 10.1126/science.abl4881.

SUTCLIFFE, B. (2005): Mundu desorekatu honen 100 irudi. Ikaria, Barcelona. Hegoak euskaratua.

TURIEL, A. (2020): Petrocalipsis : Crisis energética global y cómo (no) la vamos a solucionar. Alfabeto, Madrid.

TURIEL, A. (2022): Sin energía : Pequeña guía para el Gran Descenso. Alfabeto, Madrid.

TURIEL, A., BORDERA, J. (2022): El otoño de la civilización (y la ruptura de la cadena de suministros). Escritos Contextatarios, Madrid.

Aldizkariak

Le Monde Diplomatiquek argitaratutako aldizkariak: "Atlas medioambiental", "El atlas geopolítico", "Atlas de las mundializaciones", "Nuevas Potencias emergente", "Atlas de China", "Atlas de las metrópolis"...
Herrialdeen datu estadistikoei buruzkoa urtekariak: "El estado del mundo. Anuario económico y geopolítico mundial". Ecología Política.