Zelulen eta Ehunen Biologia irakasgaia Farmaziako Graduan eta Giza Nutrizioko eta Dietetika Graduan, eta Farmazia eta Giza Nutrizio eta Dietetikako Gradu Bikoitzean ematen da. Oinarrizko adar-irakasgaia da, aurrebaldintza zehatzik gabea, eta bi mailetako lehen mailako lehen lauhilekoan ematen da.



Ikasgai honetan Zelulen Biologiari eta Giza Histologia Orokorrari buruzko oinarrizko ezagutzak ematen dira. Organismo bizidunen egitura eta funtzioari buruzko ezagutzarekin lehen harremana da, eta jarraipena izango du anatomia (2. lauhilekoa) edo Giza Fisiologia (2. mailakoa) irakasgaiekin.



Beraz, irakasgai honek garrantzi handia du jakintza-oinarri bat ezartzerakoan, eta horrek asko lagunduko du honako irakasgai hauek ulertzen: anatomia, Giza Fisiologia, Fisiopatologia, Immunologia, Farmakologia, Toxikologia eta beste batzuk.





Zelularen eta ehunen egitura eta funtzioa behar bezala ulertzea ezinbestekoa da izaera biosanitarioa duen edozein lanbidetan.

1. Biologian dauden antolakuntza-maila ezberdinak eta Zelula Eukariotoaren antolakuntza orokorra ezagutu.

2. Zelula eta ehunen ikasketarako oinarrizko metodoak ezagutu.

3. Zelulen organulu eta oinarrizko osagaien eite morfologikoak, molekularrak eta funtzionala ezagutu.

4. Ziklo zelularra eta zahartze prozesuen, heriotza zelularraren eta eraldaketa neoplasikoaren esanahi biologikoa ezagutu.

5. Oinarrizko ehunak eta euren osagai zelularrak eta estrazelularrak ezagutu.

6. Zelulen gainetiko antolakuntza maila ezagutu eta ehunen ekintza funtzionala.

I.- ZELULEN BIOLOGIA



1.- Zelula Eukariotoa. Sarrera.

2.- Nukleoa eta Material Genetikoa.

3.- Mintzak eta Garraioa.

4.- Barne-Mintz Sistema.

5.- Jarduera Metaboliko Zelularra.

6.- Zitoeskeletoa, Matrize Extrazelularra, Loturak, Komunikazioa.

7.- Zikloa, Zatiketa Zelularra, Apoptosia, Minbiziaren Biologia.



II.- GIZA HISTOLOGIA OROKORRA



1.- Epitelio-Ehuna.

2.- Ehun Konektiboa.

3.- Ehun Konektibo Espezializatuak.

4.- Muskulu-Ehuna

5.- Nerbio-Ehuna.

ESKOLA MAGISTRALAK

Eskola magistralen bidez landuko ditugu deskribatutako edukiak, diapositibadun aurkezpenen bidez (powerpoint), baina ikasleen parte-hartze aktiboa sustatzen saiatuko gara, unean bertan (banaka edo taldeka) ebatzi beharreko eztabaida, proba edo gai laburren bidez edo landuko den gaiari buruzko aldez aurreko irakurketa gidatuen bidez.



GELAKO PRAKTIKAK

Eduki teorikoak talde-ariketa baten bidez integratuko dira. Ariketa horrek 2 orduko 2 saio izango ditu (4 ordu), eta ikasleek zelula bat diseinatu beharko dute osagai guztiekin, eta, batez ere, barne-mintz sistema eta beren ehunekin eta funtzioekin lotu.



LABORATEGI-PRAKTIKAK

4 orduko saioetan egingo dira, mikroskopiako praktiken laborategian. Ikasleek mikroskopio optikoaren erabileran eta irudi mikroskopikoen interpretazioan maila ertaina eskuratzea da helburua. Ikaslea oinarrizko tindaketekin ohituko da eta Histologia Orokorrari buruzko eduki teorikoekin zuzenean lotutako prestaketa histologikoak ikasiko ditu.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 25
  • Test motatako proba (%): 55
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 5
  • Lanen, irakurketen... aurkezpena (%): 5
  • Mikroskopia argazkien behaketa froga (%): 10

Azken azterketa teorikoa (testa + kontzeptuen integrazioa): 50

Azken azterketa praktikoa (mikroskopiako irudien deskribapena): 10

Etengabeko ebaluazioa (test motako bi proba + poster lana): 40





* Ikasleek etengabeko ebaluazioari uko egin ahal izango diote, irakasgaia ematen duen irakasleari zuzendutako idazki baten bidez, indarrean dagoen araudiak ezarritako epean. Kasu horretan, ebaluazio-metodoa ezohiko deialdirako aplikatutakoa izango da.

Azken azterketa teorikoa (testa + kontzeptuen integrazioa): 90

Azken azterketa praktikoa (mikroskopiako irudien deskribapena): 10

Oinarrizko bibliografia

Liburuak:

• Alberts B, Bray D, Hopkin K, Johnson A, Lewis J, Raff M, Roberts K, Walter P. (2011). Introducción a la Biología Celular. 3ª edición. Médica Panamericana.

• Badiola I, Alonso E. (2015). Giza Histologia Orokorra. EHUko Argitalpen Zerbitzua.

• Cooper G, Hausman R. (2018). La célula. 7ª edición. Marban Libros SL.

• Karp G. (2019). Biología Celular y Molecular. Conceptos y Experimentos. 8ª edición. Mc Graw-Hill Interamericana.

• Kierszenbaum A, Tres L. (2020). Histología y Biología Celular. (Introducción a la Anatomía Patológica). 5ª edición. Elsevier-Mosby.

• Lodis H, Berk A, Zipursky S, Matsudaira P, Baltimore D, Darnell J. (2016). Biología Celular y Molecular. 7ª edición. Médica Panamericana.

• Gartner LP. (2021) Texto de histología. Atlas a color 5ª ed. Elsevier.

• Pierce B. (2016) Genética, un enfoque conceptual. 5ª edición. Médica Panamericana.

• Ross MH, Pawlina W. (2013). Histología. Texto y Atlas Color con Biología Celular y Molecular. 6ª edición. Médica Panamericana.

• Welsch U. (2014) Sobota. Histología. 3ª edición. Médica Panamericana.





Atlas:

• Boya Vegué, J. (2011). Atlas de Histología y Organografía Microscópica. 3º edición. Médica Panamericana.

• Ross MH, Pawlina W, Barnash T. (2012). Atlas de Histología Descriptiva. Médica Panamericana.

Web helbideak

Webguneak:
• http://cytochemistry.net/cell-biology
• http://monografias.com/Biologia
• http://fai.unne.edu.ar/biologia
• http://bio-cl-iespana.es
• http://ampere.scale.uiuc.edu
• http://embryo.soad.umich.edu/
• http://www.med.uiuc.edu/histo/atlas/slides.asp
• http://medinfo.ufl.edu/~dental/denhisto/em/
• http://www.atlasdehistologia.com.ar/fotografias.html
• http://sciences.aum.edu/bi/BI2110/cadams/histolog.htm
• http://histology.medicine.umich.edu/
• http://www.lab.anhb.uwa.edu.au/mb140/
• http://www.kumc.edu/instruction/medicine/anatomy/histoweb/
• http://histology.osumc.edu/histology/HumanHisto/Epithelia/epithelia.htm
• http://campus.usal.es/~histologia/histologia.htm