Fisiopatologia osasun-zientzien taldekoa da.



Fisiopatologiako ikasgaia enborrezkoa da eta bigarren ikasturteko bigarren lauhilabetean irakasten da. Giza-anatomia eta Giza-fisiologia ikasgaiei jarraitzen dio. Immunonutrizio eta Elikadura-alergiaren ikasgaia urte berean irakasten dira eta Osasun Publikoa eta Dietoterapia- ikasgaiak jarraitzen diote.

GAITASUN ESPEZIFIKOAK:



1.- Gaixotasunaren bai mekanismo orokorrak bai molekulen, egituren eta funtzio asaldurak bai-eta sindrome adierazleak ezagutzea baliabide terapeutikoen erabilera ulertu ahal izateko eta osasuna berreskuratzeko.



2.- Terminologia klinikoa ezagutzea, bereziki, sinu, sintoma, adierazpen klinikoak, ondorioak bai-eta gaixotasunaren bilakabidearena osasun-langile eta ikasgai arteko komunikazio hobea lortzeko eta Historia klinikoa eta bibliografia ulertzeko gai izateko.



3.- Patologia eta nutrizioaren arteko erlazioa ezagutzea gaixotasun egoera bakoitzari dagokion tratamendu nutrizionala ulertzeko.



4.-Bibliografia-iturri baliagarri nagusiak identifikatzen jakitea eta informazioaren erabilera egokia egiteko gai izatea Fisiopatologiako ezagutza era autonomoan eguneratzeko.



5.-Farmakoterapia eta dietoterapian aholkua egin ahal izateko behar diren gaitasunak lortzea baita nutrizio eta elikadura aholkua egiteko ere.



6.-Klinika-analisisaren oinarrizko funtsak ezagutzea eta ulertzea baita laborategiko diagnostiko-txostenen ezaugarriak eta edukiak ere.



7.-Ahozko Komunikazio eta informazio-trukerako gaitasunak lantzea gaixoekin eta osasun-etxeko erabiltzaileekin harreman egokiak izateko.



8.-Botiken eta osasun-tresnen arrazoizko erabilera bultzatzeko gaitasuna izatea.



ZEHARKAKO GAITASUNAK:



1.-Ahozko harremanerako gaitasunak garatu.



2.- Bibliografia-bilatzeko gaitasunak bultzatzea eta garatzea bai Fisiopatologia-ikasgaian landu beharreko patologiak ezagutzeko, baita, lan-etorkizunean bere kabuz ikasteko ere.



IKASTEAREN EMAITZAK:



1.-Gaixotasunaren mekanismo eragile orokorrak ezagutzen eta ulertzen ditu baita hiztegi klinikoa ere.



2.-Patologia anitzen eta nutrizio arteko erlazioa ezagutzen du baita dagokien akzio mekanismoa.



3.-Kliniko-diagnostikoaren txostenak ulertzen ditu.



4.-Botiken eta osasun-sustantzien erabilerari buruz arrazoitutako aholkuak ematen daki.



5.-Elkar komunikatze egokiak ditu.



6.-Bibliografia informazio-iturri nagusiak ezagutzen daki baita informazioa egokitzen ere.

GAI OROKORRAK

1.-Ikasgaiaren aurkezpena. Gaixotasun kontzeptua. Bere ulermena historian zehar



2.-Gaixotasunaren mekanismo orokorrak: Lesio zelularra. Heriotza zelularra. Iskemia. Hantura: tokikoa eta orokorra



3.-Zahardadea



4.-Neoplasien Fisiopatología



5.-Infekzio prozesuen Fisiopatologia. Gaixotasun infekziosoa. Sepsis-a. Sepsis larria



6.-Sukarra Kausak, sukar-erreakzioaren garapena



7.-Immunitate alterazioek eragindako gaixotasunen fisiopatologia



8.-Eragile kimikoak gaixotasun sortzaile



9.-Eragile fisikoak gaixotasun sortzaile



10.-Gaixotasun hereditarioak: mutazio genikoak. Kromosomopatiak



ARNAS APARATUKO FISIOPATOLOGIA





11.-Arnas Gutxiegitasuna I. Butxadurazko aireztapen asaldura: bronkitis kronikoa, birikako enfisema. Bronkio hiperreaktibitatea



12.-Arnas Gutxiegitasuna II. Aireztapen asaldura murriztailea. Difusio asaldurak. Aireztapen-odoleztatze erlazio asaldurak



13.-Birika zirkulazioaren fisiopatologia. Birikako tronboenbolismoa. Birikako edema akutua. Birika arteriaren hipertentsioa





SISTEMA KARDIOBASKULARRAREN FISIOPATOLOGIA



14.-Arritmiak:Automatismoaren asaldurak, kitzika eroale asaldurak, asaldura mistoak



15.-Gutxiegitasun koronarioa: kausak. Iskemia miokardikoari elkartutako asaldura biokimiko, funtzional eta trofikoak. Bularreko angina eta miokardioko infartua



16.-Arteria hipertentsioa. Motak. Sistemarengan eta erraiengan hipertentsioaren eragina. Hipertentsio gaiztoa



17.-Bihotz Gutxiegitasun kongestiboa: kausak. Mekanismo konpentsatzaileak. Fisiopatologia eta Adierazpen klinikoak



18.-Zirkulazio gutxiegitasun akutua. Shock: Shock motak eta fisiopatologia. Asaldura hemodinamiko, mikrozirkulatorioak,egiturazkoak eta funtzionalak. Sinkope



19.-Odolbaso periferikoen Fisiopatologia. Iskemia akutua eta kronikoa. Gutxiegitasun benosoa.





DIGESTIO-SISTEMAREN FISIOPATOLOGIA



20.-Digeriko mugikortasun asaldurak. Fisiopatologia eta adierazpenak. Disfagia, gorakoak, errefluxua, butxadura, ileoa



21.-Jariapenen asaldurak: Urdaileko hiperjarioa eta hipojarioa. Hesteetako hiperjarioa: kausak eta adierazpenak



22.-Digestio eta xurgapen asaldurak. Xurgapen txarraren sindromea



23.-Gibel funtzioaren fisiopatologia. Gibel gutxiegitasuna



24.-Gibel zirrosisaren konplikazioak: Porta hipertentsioa. Gibel entzefalopatia



25.- Behazun funtzio asaldurak: kolestasisa, ikterizia. Litogenesisa. Areako funtzio asaldura. Pankreatitisa



IRAIZLE SISTEMAREN, OREKA HIDROELEKTRIKOAREN ETA AZIDO/BASE OREKAREN FISIOPATOLOGIA





26.-Giltzurrun gutxiegitasun akutua. Motak



27.-Giltzurrun Gutxiegitasuna cronikoa. Aldiak



28.-Azido-base orekaren asaldurak



29.-Ez-oreka hidroelektrolitikoa.





SISTEMA ENDOKRINOAREN, METABOLISMOAREN ETA NUTRIZIOAREN FISIOPATOLOGIA



30.-Hipergluzemia Sindromea.Diabetes Mellitusa



31.-Diabetes Mellitusaren konplikazio akutuak eta kronikoak. Hipogluzemia: kausak



32.-Metabolismo lipidikoa: bide intrinsekoa eta estrinsekoa.

Hipertriglizeridemiak.Hiperlipoproteinemiak.Hipolipoproteinemiak.Metabolismo proteikoaren, aminoazidoarenaren eta azido nukleikoen metabolismo alterazioak. Hiperurizemia



33.-Desnutrizio proteino-kalorikoa. Baraua. Sailkapena eta adierazpen klinikoak



34.-Obesitatea eta Sindrome metabolikoa



35.-Adenohipofisi eta neurohipofisiaren Fisiopatologia. Pan-hipopituitarismoa. Hipersomatotropismoa Hiposomatotropismoa. Hiperprolaktinemia e hipoprolaktinemia. Diabetes insipidoa: “SIADH”



36.-Tiroidearen Fisiopatologia. Tiroidearen hiperfuntzioa eta hipofuntzioa. Bozioa



37.-Giltzurrun-gain guruinaren funtzio asaldurak. Giltzurrun-gain gutxiegitasun orokorra. Giltzurrun-gain hiperfuntzioa. Giltzurru-gain muinaren fisiopatología



38.-Hipoparatiroidismoa eta hiperparatiroidismoa. Hipokaltzemia eta hiperkaltzemia



39.-Barrabilen, obulategiko funtzio eta hilekoaren asaldura.





HEMATOPOIESIS-SISTEMAREN FISIOPATOLOGIA



40.- Serie gorriaren Fisiopatologia.Anemiak:Kontzeptua eta sailkapena. Polizitemiak



41.-Serie zuriaren Fisiopatologia. Sindrome proliferatzaileak



42.-Hemostasia primarioaren eta koagulazioaren patologia. Baso-barneko koagulazio barreiatua



NERBIO-SISTEMAREN FISIOPATOLOGIA



43.-Kontzientziaren asaldura. Koma. Epilepsia. Dementziak: kortikalak eta sub-kortikalak



44.-Mina: Min akutua eta kronikoa



45.-Garun zirkulazioaren Fisiopatologia: iktus-a garun odoljarioa



GELA-PRAKTIKAKO EDUKIAK:



Gela Praktikak (GP) astero izango dira eta magistral-edukiak sakonduko ditu.

Ikasgai honetan irakaskuntza metodologia anitz erabiltzen dira.



A)IKASGAI MAGISTRALAK (IM)

Ikasgaiaren kontzeptu-edukiak azaltzeko ematen dira. Lan autonomoa bultzatzen da, ikasgelan azaldutakoari osatzailea den bibliografia eskainiz.

Klase hauetan parte hartzea baloratuko da, gaiaren azkeneko puntuari 0,5 puntu arte.



B) BANAKAKO TUTORETZAK (T) teorian azaldutakoa osatzen dute.



C) KLINIKA-PRAKTIKAK GELAKO TALDEETAN (GT):



Irakaskuntza honekin irakasgai magistraletan azaldutako teoria osatzen da.



Kasu-metodoa (ERAGIN) erabiliko da non Historia Klinikoan oinarrituta parte hartzen duten fisiopatologia-alderdi ezberdinak hausnartzen diren.



Ikasleak, 3-4 kideko taldetan bananduak, ahozko azalpenak, praktiken ebazpena, mediku-txosten azalpena eta bibliografia bilakaera egingo dituzte kliniko-kasuaren aurreratze egoera ezberdinetan.



Ikasgaia gainditzeko gela praktiketara bertaratzea derrigorrezkoa da, baita irakaskuntza mota honek eskatzen dituen eginkizunak betetzea ere. Salbuespenezko kasuetan eta egiaztagiria aurkeztuta, 3 egun arte ezegotea onartuko da, egin ahal izateko etengabeko ebaluazioa erabiltzea; Behin gaindituta 3 egun, irakasgai praktiko honen azken azterketa egin beharko da.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Test motatako proba (%): 70
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 25
  • KLASE MAGISTRALETAN PARTE HARTZEA (%): 5

OHIKO DEIALDIA: ORIENTAZIOAK ETA UKO EGITEA



Farmazia Fakultatean egingo da, 15:30ean, Fakultateak esleitutako datan, eta Ikastetxeko web orrialdean agertzen dena.



- Gela magistraletan parte hartzeagatik azken notaren %5a lortuko da.

- Gela magistralak 50 galderako test azterketarekin ebaluatuko da. Galdera bakoitzak 5 erantzun izango ditu aukeran zeinetatik bat bakarra izango den zuzena eta, besteak, lau, okerrak.



Ondo erantzundako galderak 0.2 puntu balioko ditu, aldiz, gaizki erantzundako bakoitzak 0.05 puntu negatibo dakar (gaizki erantzundako 4 galderek ondo erantzundako bat baliogabetzen dute).



Azterketa honek nota orokorraren %70-aren balioa du.



- Gela praktikak (GP) jarraikako ebaluapena izango dute eta nota orokorraren %25-eko balioa du non %15a ezagutza teorikoari dagokion, %5a ahozko komunikazio gaitasunari eta gainerako %5a bibliografia iturri-nagusien erabilera egokiari.



Bertaratzea derrigorrezkoa da. Etortzen edo gainditzen ez denak, klinika-praktika azterketaren bidez izango da ebaluatua.



Ikasgaia gainditzeko azterketa teorikoa eta praktika gainditu behar dira.



DEIALDIARI UKO EGITEA:



Deialdiari uko egin nahi dion ikasleriak, indarreko arautegiak ezartzen duenaren arabera egin beharko du.

15:30ean egingo da, ikastetxean bertan, fakultateak adierazitako egunean. Ohiko deialdiko azterketaren baldintza berberak izango ditu.



Nota, bai teoria-azterketakoa bai gela praktikakoa (GP-koa) ikasturte osoan gordeko da (ohiko eta ez-ohiko azterketa deialdiarena).



Praktika klinikak egin edo gainditu ez direnik, klinika-praktika azterketaren bidez izango da ebaluatua.

Oinarrizko bibliografia

OINARRIZKO BIBLIOGRAFIA:



Manual de Patología General, Sisinio de Castro.

Perez Arellano JL.

Ed: Elsevier-Masson, 8ª ed. 2020.

Gehiago sakontzeko bibliografia

SAKONTZEKO BIBLIOGRAFIA

Patología Orokorra. Atal orokorra,arnas aparatua eta zirkulazio aparatua.Editorea: Ugarte Edurne. ED: Elhuyar 2005.

Introducción a la Medicina Clínica. Fisiopatología y semiología. Laso JF. Ed. Elsevier Masson 3ª ed., 2015.

Porth Fisiopatología. Alteraciones de la salud. Conceptos básicos 9ªedición. Ed: Grossman, Sh &Mattson Porth, C.Wolters Kluwer Heath España, 2014.

Aldizkariak

Medicina Clinica

Revista Clinica Española

New England Journal of Medicine

Web helbideak

Interneteko helbide interesgarriak:

www.biblioteca.ehu.eus/revistas/revistas electrónicas

http://aldizkaria.elhuyar.org/