Psikología eta komunikazioa irakasgaia, Giza nutrizioko eta dietetikako graduko irakasgaia dugu. Gradua moduluetan eta irakasgaietan egituratua dago, zehazki M01 moduluko irakasgaia dugu, 1º kurtsoan ematen dena, 1º lauhilabetean, Adarraren oinarrizkoa izanik, 6 kreditukoa.



Irakasgia honetan ikasten da: Pertsonen arteko komunikazioan eragiten duten elementu emozionalen eta kognitiboen ezagutza. Hitzezko eta ez hitzezko komunikazioaren osagaien analisia, estilo pertsonalak eta kulturalak komunikazioan. Gaitasun sozialen ikaskuntza, taldean komunikatu ahal izateko, taldean lan egiteko, arazoen negoziaketa eta maneiurako eta egoera emozionalei aurre egiteko.



Ikasgai honek parte hartzen du IKDI3-23-01 izeneko proiektuan (Euskal Herriko Unibertsitateko Berrikuntzaren, Gizarte Konpromisoaren eta Kulturgintzaren arloko Errektoreordetzak plazaratutako 2023-2024 IKDi3 deialdia, ebatzita 2023ko maiatzaren 2an ). Ikasgai hau bideratzen da Ikasketa Kooperatibo eta Kinamiko delako IKD-eredura (UPV-EHU, 2010eko apirila).

-Pertsonen eta taldeen elikadura jokabideetan eta giza portaeran eragiten duten faktore psikologiko, kognitibo eta emozionalak ezagutu eta identifikatu.

-Jokabidearen osagai emozionalak identifikatu eta autoezagutza eta pertsonen arteko erlazioetan enpatia garatzeko emozioak erregulatzeko motak ezagutu.

-Hitzezko eta ez-hitzezko komunikazio osagaiak definitu eta identifikatu, bere funtzioak, komunikazio estilo pertsonalak eta kulturalak era egokian komunikatu ahal izateko.

-Gaitasun sozialen ikaskuntza, taldean komunikatu ahal izateko, taldean lan egiteko, arazoen negoziaketa eta maneiurako eta egoera emozionalei aurre egiteko, aurrerantzean, lanbidean, komunikazio estrategia eraginkorrak garatu ahal izateko.

I.- PSIKOLOGIA OROKORRA



1. gaia - Komunikazioaren oinarrizko funts psikosozialak Arreta eta pertzepzioa: Arreta selektiboa, Arreta eta konpromiso baxua, Gestalten printzipioak.

Errealitate sozialaren pertzepzioa:

Kategorizazioa, taldearen presioa eta eragin soziala. Informazioaren prozesamendua: Joerak eta heuristikoak, lego pentsamendua eta pentsamendu zientifikoa. Eskema kognitiboak eta estereotipoak.

2. gaia - Emozioak Zer dira emozioak? Oinarrizko emozioak eta agertoki prototipikoak. Aurrekariak, Erreakzio fisikoak, burukoak, adierazpenekoak eta jarrera bidezkoak. Adimen Emozionala: dimentsioak eta erregulazio emozionalaren estiloak.Alexitimia eta enpatia.



II.- KOMUNIKAZIOAREN PSIKOLOGIA



3. gaia ¿ Pertsonen arteko komunikazioa Definizioa eta elementuak. Pertsonen arteko komunikazioaren formak (inplizitua, paradoxikoa, iradokitzea eta eragina, defentsazkoa). Komunikazioaren funtzioak (kontrola, informazio-trukaketa, negoziazioa eta afiliazioa). Enpatia eta komunikazioa.



4. gaia ¿ Komunikazio-prozesuaren elementuak. Hitzezko komunikazioa (HK) definizioa eta funtzioak, hizkuntza eta testuingurua. Hitzezkoa ez den komunikazioa (HEK) definizioak, sailkapenak (Kinesia, keinuak, aurpegi-adierazpenak, begirada, kanpoko itxura, elementu paralinguistikoak, proxemikoa, kolorea eta usainak) eta pertsuasio-komunikazioaren funtzio sozialak (atzeraelikadura-indartzea, engainua, irudipenen kontrola). Osasun-testuinguruko erroreak eta erabilera desegokiak.



5. gaia ¿ Komunikazio-estiloak eta kultura. Alde kulturalak, genero mailakoak, hierarkia. Zuzeneko/zeharkako estiloa, testuinguru altua eta baxua, kultura jakinak eta zehaztugabeak, kultura unibertsalistak eta partikularistak, pertsonen arteko espazioa (kontaktu altua eta baxua), denboraren nozioa (mono/polikromikoa), hizkuntzaren erabilerak.



6. gaia- Komunikazio pertsuasiboa. Jarrerak eta estereotipoak: Definizioa. Pertsuasio-bideak (zentrala eta periferikoa). Pertsuasio-prozesuaren elementuak: iturria, mezua, hartzailea. Osasun-eremuari aplikatutako pertsuasio-estrategiak.



7. gaia ¿ Gaitasun sozialak. Definizioa. Osagaiak (fisiologikoak, kognitiboak eta jarrera bidezkoak). Gaitasun sozialetan egindako entrenamendua: Formatuak (jarrera bidezko entseguak, modelatzea, jarraibideak, atzeraelikadura eta indartzea eta beste batzuk), Edukiak (estrategiak, harreman sozialak ezartzea, komunikatiboak). Asertibitatearen tipologia. Estrategia asertiboak.



8. gaia. Komunikazio-gaitasunak. Egoera emozionalei aurre egitea. Estres-egoeren zerrenda detektatzea. Aurre egiteko moduak sailkatzea. Pertsonen arteko haserreari eta frustrazioari aurre egitea. Pertsonen arteko tristurari eta inpotentziari aurre egitea. Erlaxatzea, berregituratze kognitiboa eta haserrearen eta tristuraren sinesmen negatiboak aldatzea. Pertsonen arteko estres-egoeretako asertibitatea.



9. gaia ¿ Osasunaren testuinguruko komunikazioa. Osasun-testuinguruko rolak. Laguntza eskatzeko jokabidean eta atxikidura terapeutikoaren oinarrizko faktore psikosozialak. Informazioaren komunikazioaren estrategiak. Komunikazio afektiboa eta enpatikoa. Baldintza zailetako komunikazioa.





PROGRAMA PRAKTIKOA



I.- PSIKOLOGIA OROKORRA



1. gaia - Komunikazioaren oinarrizko funts psikosozialak

1. praktika ¿ (Ikasgela P.) ¿ Bideoa. Psikologia bizitzea: Pertzepzioa. Azterketa eta eztabaida.



2. gaia - Emozioak

2. praktika ¿ (Ikasgelako P.). Oinarrizko emozio positibo eta negatiboen atzerabegirako bizipena (poza, tristura, haserrea, harridura, beldurra) eta adimen emozionalaren autoebaluazioa (galdetegiak).



II.- KOMUNIKAZIOAREN PSIKOLOGIA



3. gaia ¿ Pertsonen arteko komunikazioa



3. praktika ¿ (Taldekako dinamika). Taldean komunikatzeko agertokiak: nola egin aurre publikoan hitz egitearekiko beldurrari?



4. gaia ¿ Komunikazio-prozesuaren elementuak. Hitzezko komunikazioa eta hitzezkoa ez dena.

4. praktika ¿ (Ikasgelako P.) ¿ Ikus-entzunezkoa. Hitzezkoa ez den jokabidearen erregistroa.



5. gaia ¿ Komunikazio-estiloak eta kultura.

5. praktika ¿ (Ikasgelako P.). Komunikazio-estiloen eta kontraste kulturalaren autoebaluazioa (galdetegien bidez) eta gertakari kulturalen azterketa.



6. gaia- Komunikazio pertsuasiboa.

6. praktika ¿ (Ikasgelako P.). Ikus-entzunezkoa. Osasunaren hezkuntza-kanpainetako komunikazioaren elementu pertsuasiboa detektatzea.



7. gaia ¿ Gaitasun sozialak.

7,1. praktika ¿ (Taldekako dinamika). Pertsonen arteko testuinguruko estrategia asertiboak I (agresiboa, inhibitu edo asertiboa: nola komunikatzen naiz?).



7,2. praktika ¿ (Taldekako dinamika). Erakundeak eta ekipoak zuzentzeko oinarrizko gaitasunak: komunikatzea eta informazioa kudeatzea, ondo entzutea, galderak egitea, mezuekin komunikatzea, ni?



8. gaia. Komunikazio-gaitasunak.

8. praktika ¿ (Taldekako dinamika). Egoera emozionalei aurre egitea: a

Ikasgai honetan metodologia mota ezberdinak uztartzen dira:

Programa teorikoa: klase magistralak.

Programa praktikoa: Gela Praktikak (Taldeko lanak materialen ikusketa eta eztabaida) Ordenagailu Praktikak eta talde Dinamikak (Laborategi Praktikak). Asistentzia derrigorrezkoa da eta Praktiketako txostenen aurkezpena beharrezkoa.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 30
  • Test motatako proba (%): 40
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 30

Jarraikako ebaluazioa. Ebaluazio jarraitua aukeratu duten ikasleen azken nota honela kalkulatuko da:

- Azterlana-zati teorikoa (test erako proba): azken notaren % 40 izango da. Zati hau gainditzeko gutxieneko puntuazioa 2/4 puntu

- Azterketa-zati praktikoa (garatu beharreko idatzizko galdera): azken notaren % 30 izango da. Zati hau gainditzeko gutxieneko puntuazioa 1,5/3 puntu

- Praktiketako txostenak aurkeztea: azken notaren % 30 izango da. Ezinbestekoa da txosten guztiak onartuta izatea.

- Praktiketara gutxienez joatea: % 80 (justifikatutako hutsegiteak).

* Azterketaren alderdi teorikoa eta praktikoa modu independentean gainditu behar dira irakasgaia gainditzeko. Azken nota, bi probak gainditu ondoren, ezarritako ehunekoen arabera kalkulatuko da ( % 40 programa teoriko-azterketa zati teorikoa eta % 60 programa praktikoa-zati praktikoa + praktiketako txostenak). Azterketa bertan behera utzi eta praktiken txostenak gainditu dituztenei, horien nota gordeko zaie hurrengo deialdirako.





"Etengabeko ebaluazioaren kasuan, azken probaren pisua bada irakasgaiko kalifikazioaren %40 baino handiagoa, nahikoa izango da proba horretara ez aurkeztea azken kalifikazioa "aurkezteke" izan dadin. Aldiz, azken probaren pisua bada irakasgaiko kalifikazoaren % 40 edo hori baino txikiagoa, deialdiari uko egin nahi dioten ikasleek kasuan kasuko irakasgaiaren irakaskuntza aldia bukatu baino, gutxienez, hilabete lehenago egin beharko dute eskaria. Eskari hori idatziz aurkeztu beharko zaio irakasgaiaren ardura duen irakasleari.

3.- Azken ebaluazioaren kasuan, azterketa egun ofizialean egin beharreko probara ez aurkezte hutsak ekarriko du automatikoki kasuan kasuko deialdiari uko egitea" (12.2 art.).





Amaierako ebaluazioa: amaierako ebaluazioa aukeratzen duten ikasleek edo praktika-txostenak gainditu ez dituztenek azterketa bat egingo dute, zati teoriko batekin eta amaierako notaren % 100 hartuko duen beste alderdi praktiko batekin. Irakasgaia gainditzeko bi aldeek onartuta egon beharko dute.

- Azterketa teorikoa (test motako proba): gainditzeko gutxieneko puntuazioa 2/4 puntu

- Azterketa-zati praktikoa (garatu beharreko idatzizko proba): gainditzeko gutxieneko puntuazioa 3/6 puntu



Ebaluazio jarraituari uko egitea: "Nolanahi ere, ikasleek amaierako ebaluazio-sistemaren bidez ebaluatzeko eskubidea izango dute, ebaluazio jarraituaren sisteman parte hartu duten ala ez alde batera utzita. Horretarako, ikasleek idatziz aurkeztu beharko diete irakasgaiaren ardura duten irakasleei ebaluazio jarraituari uko egiten diotela. Horretarako, 9 asteko epea izango dute lau hilekoetarako, eta 18 astekoa urte osokoetarako, lauhilekoa edo ikasturtea hasten denetik aurrera, hurrenez hurren, ikastetxearen egutegi akademikoaren arabera. " (Ikasleen Ebaluazioa Arautzen duen Araudiaren 8.3ra).

Ezohiko deialdian ikasgaia gainditzeko baldintzak lehen deialdiko berak izango dira. Azterketak osaera berekoak izango da, eta ikasleek lauhilekoan zehar ebaluazio ''jarraitu''aren baitan irabaziriko puntuak aintzat hartuko dira ezohiko deialdian ere (ez, ordea, hurrengo deialdietan).

Oinarrizko bibliografia

I.- PSICOLOGÍA GENERAL



Caballo, V.E. (2000). Manual de evaluación y entrenamiento de las habilidades sociales. Madrid, S.XXI.

Costa, M. y López, E. (1997). Los secretos de la dirección. Manual práctico para dirigir organizaciones y equipos. Madrid, Pirámide.

Cuadrado, I. y Fernández, I. (2007). Psicología social. Madrid, Sanz y Torres.

Knapp, M.L. (1995). La comunicación no verbal. El cuerpo y el entorno. Barcelona, Paidós.

Moral, F. & Igartua, J.J. (2005). Psicología social de la comunicación. Aspectos teóricos y prácticos. Málaga, Aljibe.

Pastor, Y. (2006). Psicología social de la comunicación. Madrid, Pirámide.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Acinas (Ed.) (2007). Habilidades de comunicación y estrategias asistenciales en el ámbito sanitario. Parte I. Madrid, CEP.
Berjano, E. y Pinazo, S. (2001). Interacción social y comunicación. Valencia, Tirant lo Blanch.
Davis, F. (1998). La Comunicación no verbal. Madrid, Alianza Ed.
Myers, D.G. (1999). Psicología. Madrid, Panamericana.
Mucchielli, A. (1998). Psicología de la comunicación. Barcelona, Paidós.
Musitu, G., Borjano, E., Garcia, E., García, F., Martínez, J., Estarelles, R. (1987). Psicología de la comunicación. Valencia, NAU-libres.
Páez, D., Fernández, I., Ubillos, S. y Zubieta, E. (Eds.) (2004). Psicología social, Cultura y Educación. Madrid, Pearson-Prentice-Hall
Sanz Aparicio, M.T. (1988). Psicología de la comunicación. Madrid, UNED.