Farmakologia I, Farmakologiaren oinarrizko alderdiak lantzen dituen Farmazia Graduko hirugarren mailako irakasgaia da. Terapeutika farmakologikoaren berezitasunak ulertu ahal izateko, medikamentuen ezaugarri farmakodinamiko eta farmakozinetikoak, eta segurtasun profilari buruzko ezagutzan sakontzea du helburu.

Irakasgai hau maila bereko “Farmacología II” irakasgaiarekin osatzen da.

"Farmakologia I" irakasgaiarekin lortu beharreko gaitasun espezifikoak honakoak dira:

1. Farmakoen ezaugarri farmakozinetikoak eta eragin farmakologikoak zuzentzen dituzten printzipioak ezagutzea eta ulertzea

2. Nerbio Sistema Begetatiboa modulatuz aritzen diren farmakoen eraginak ezagutzea eta ulertzea

3. Ezaugarri farmakologiko nagusiak (kontraindikazioak, ekintza mekanismoak, eragin desiragaitzak) eta farmakoen erabilgarritasun terapeutikoa ezagutzea eta ulertzea

4. Farmakoei buruzko informazio zientifikoaren bilaketa egiten jakitea eta informazio-iturri desberdinak kritikoki analizatzeko gaia izatea.

5. Farmakoen interakzio nagusiak ezagutzea, eta hauek aurrez ikusteko gai izatea.

6. Farmako berrien garapenerako ikerkuntza aurrekliniko eta klinikoak ezagutzea eta ikerketa hauen emaitzak eta ezaugarriak era kritikoan balioesten jakitea.



Konpetentzia hauek lortu ahal izateko ikasleak, klase magistralez eta mintegiez osatutako, programa teorikoa bete beharko du. Proposatutako jarduera praktikoak ere, garatu behar izango ditu.



“Farmakologia I” irakasgaiarekin lortzea nahi duten zeharkako konpetentziak hurrengoak dira:

Farmakoei buruzko informazio zientifikoaren bilaketa bat egitea jakitea, iraunkortasuna eta informazio-iturri desberdinak kritikoki analizatzeko gaia izatea.

Ikasgai-Zerrenda Teorikoa

1. ikasgaia. Farmakologia I. Aurkezpena

2. ikasgaia. Farmakologia I. Farmakologiarako Sarrera.

3. ikasgaia. Organismorako farmakoen sarbidea. Xurgatzea.

4. ikasgaia. Farmakoen administrazio bideak.

5. ikasgaia. Farmakoen banaketa.

6. ikasgaia. Farmakoen biotransformazioa.

7. ikasgaia. Farmakoen eliminazioa.

8. ikasgaia. Farmakozinetika. Parametro farmakozinetikoak.

9. ikasgaia. Parametro farmakozinetikoen integrazioa.

10. ikasgaia. Diana farmakologikoen sailkapen orokorra.

11. ikasgaia. Farmacodinamia. farmako-hartzailea Interakzioa. Dosi-erantzuna kurbak. Eraginkortasuna eta potentzia farmakologikoa.

12. ikasgaia. Farmacodinamia II. farmako-hartzailea interakzioa. Agonismo eta antagonismo farmakologikoa.

13. ikasgaia. Hartzaile farmakologikoak I. Ligandoz aktibatutako erreten ioikoak eta tentsioaz aktibatutako erreten ioikoak.

14. ikasgaia. Hartzaile farmakologikoak II. G proteinekin lotutako hartzaileak. Egitura molekularra eta ekintza-mekanismoak. G proteinen aktibazio zikloa.

15. ikasgaia. Hartzaile farmakologikoak III. Aktibitate entzimatiko intrintsekoa duten hartzaileak.

16. ikasgaia. Hartzaile farmakologikoak IV. Hartzaile nuklearrak. Beste diana farmakologiko batzuk

17. ikasgaia. Farmakorako erantzunean eragiten dieten faktoreak. Populazio bereziak: faktore fisiologikoak. Emakume haurduna, edoskitzea, pertsona zaharrak.

18. ikasgaia. Farmakorako erantzunean eragiten dieten faktoreak. Populazio bereziak: faktore patologikoak.

19. ikasgaia. Farmakoen arteko elkarrekintzak. Farmakoak eta analisi klinikoak. Arazo erlazionatuak farmakoekin.

20. ikasgaia. Farmakoen garapena eta ikerketa. Placebo entsegu klinikoa.

21. ikasgaia. Farmakojagoletza I. Kontzeptu orokorrak

22. ikasgaia. Farmakojagoletza II. Farmakojagoletza -ikerketak.

23. ikasgaia. Eragin desiragaitzak.

24. ikasgaia. Farmakogenetika.

25. ikasgaia. Neurotransmisioa.

26. ikasgaia. Neurotransmisio Kolinergikoa. Sistema kolinergiko farmakologia. Farmako muskarinikoak.

27. ikasgaia. Sistema kolinergiko farmakologia. II. Farmako antimuskarinikoak.

28. ikasgaia. Sistema kolinergiko farmakologia. III. Farmako nikotinikoak. Nerbio-gongoiletako eta plaka motorreko farmakologia.

29. ikasgaia. Sistema adrenergiko farmakologia. Farmako adrenergikoak.

30. ikasgaia. Sistema adrenergiko farmakologia II. Farmako antiadrenergikoak I.

31. ikasgaia. Sistema adrenergiko farmakologia III. Farmako antiadrenergikoak II.

32. ikasgaia. Sistema dopaminergikoaren farmakologia.

33. ikasgaia. Sistema serotonergikoaren farmakologia.

34. ikasgaia. Sistema Cannabinoideoaren farmakologia.

35. ikasgaia. Sistema Histaminergikoaren farmakologia.

36. ikasgaia. Neuropeptidoen farmakologia.

37. ikasgaia. Oxido nitrikoaren eta zitozinen farmakologia.

38. ikasgaia. Eikosanoideen farmakologia. Prostaglandinak eta leukotrienoak

39. ikasgaia. Farmako antiinflamatorioak ez esteroideoak I.

40. ikasgaia. Farmako antiinflamatorioak ez esteroideoak II

41. ikasgaia. Erreuma kontrako farmakoak. Hipourizemianteak. Hezueri-kontrako farmakoak.

42 ikasgaia. Farmako antiinflamatorioak esteroideoak: Glukokortikoideoak

43 ikasgaia. Farmako immunodepresoreak. Farmako immunoestimulatzaileak.



Programa Praktikoa

Mintegi 1 (2) irakasleak aukeratzeko Ikasgaia

Mintegia 2 (2 ordu) irakasleak aukeratzeko Ikasgaia

Gelako praktika (3 ordu). Farmakozinetikari buruzko problemak.

Gelako praktika (2 ordu). Homeopatia vs farmakologia: eztabaida

Gelako praktika (3 ordu). Farmakodinamiari buruzko problemak.

Ordenagailuko praktika 1 (4 ordu) Bilaketa informazioa . Datu-Baseak

Ordenagailuko praktika 2 (4 ordu) Agonistak eta Antagonistak. Simulagailuak.

Ordenagailuko praktika 3 (4 ordu) Dosi-Erantzunaren kurbak. pA2 Kalkulua (afinitatea eta iraunkortasuna).

Ordenagailuko praktika 4 (4 ordu) Farmakojagoletza. Erreakzio desiragaitzak eta elkarrekintzak.

laborategiko praktika (4 ordu) Azido salizilikoen kolorimetria. Banaketa/eliminazioa.

1. Egitarauan dauden edukiei buruzko azalpen-klaseak edo klase magistralak. (M)(4,8 ECTS).

2. Ikasgelako praktikak (PA). Egitarauaren edukiekin erlazionatutako ariketa praktikoak landuko dira (0,5 ECTS).

3. Mintegiak (S) (0,4 ECTS)

4. Laborategiko klase praktikoak (PL): Ikasleak irakasgaiaren alderdi praktikoak landuko ditu. Horretarako sendagaien portaera "in vitro" aztertuko da eta lortutako emaitzak analizatu eta ebaluatuko ditu (0,4 ECTS).

5. Ordenagailuko klase praktikoak (PO): Ikasleak, programa informatikoen eta farmakologian erabilitako prestakin klasiko batzuk imitatzen dituzten simulagailuen bitartez, programaren eduki batzuk era praktikoan landu ahalko dira.



* ESKOLA EZ-PRESENTZIALEN BEHARREN KASUAN, IRAKASGAIAREN EGOKITZAPENA:

Jarduera presentziala etenda dagoen bitartean, modalitate ez-presentzialean emandako irakaskuntza Blackboard Collaborate plataformaren bidez emango litzateke.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 70
  • Test motatako proba (%): 15
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 15

Irakasgaiko Azterketa Finala %70.



Azterketa Finala, garatzeko hainbat galderaz osatuta egongo da. Azterketan, derrigorrez gainditu beharko den atal bat egongo da."0" puntuazioa duen galderik edp/eta "3" puntuazio baino gutxiago duten bi galdera baino gehiago, azterketa ez gainditzea suposatuko du.

Azterketa gainditzeko 5 puntuko minimoa lortu behar da eta kontzeptu-akats larririk ez da egon behar



Beste jarduera batzuk %30



Bi proba test (%15) proba hauek egitea ez da derrigorrezkoa, baina azkeneko notaren %15 balio dute(Bakoitzak %7,5).

Praktiken ebaluazioa(%15). Praktikak ebaluatuko dira praktiketan garatutako edukiak ebaluatuko dituen banakako azterketaren bitartez. Proba hau gainditu behar da irakasgaia gainditzeko





* ESKOLA EZ-PRESENTZIALEN BEHARREN KASUAN, IRAKASGAIAREN EGOKITZAPENA:

Aipatutako ebaluazio-proba guztiak banakako on-line proba bidez egingo dira, azterketa bakoitzerako ezarritako data ofizialean.



Ikasgaiaren ebaluazio ez-presentziala eGela plataformaren bidez egingo litzateke, proban zehar sor daitezkeen zalantzak argitzeko, Blackboard Collaboraterekin batera.



Uko egitea:

1.Ikasleek, ebaluaketa jarraian parte hartu zein ez hartu, ebaluazio finalaren bidez ebaluatuak izateko eskubidea izango dute. Eskubide hori baliatzeko, ikasleak etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari eta, horretarako, 9 asteko epea izango du ikastegiko eskola egutegian zehaztutakoarekin bat lauhilekoa edo ikasturtea hasten denetik kontatzen hasita.



Kasu honetan azterketa finala bi partez osatuta egongo da, eduki teorikoen (% 85en) ebaluazioaz eta eduki praktikoen (% 15en) ebaluazioaz. Bi probak gainditu behar dira.



2.- Deialdiari uko egiten dioten ikasleek «aurkezteke» kalifikazioa jasoko dute.



2.1.- Etengabeko ebaluazioaren kasuan nahikoa izango da proba horretara ez aurkeztea azken kalifikazioa <> izan dadin



2.2.- Azken ebaluazioaren kasuan, azterketa egun ofizialean egin beharreko probara ez aurkezte hutsak ekarriko du automatikoki kasuan kasuko deialdiari uko egitea.

Ezohiko deialdian, azterketa bakarra egongo da. Azterketa honek bi atalez osatuta egongo da. Lehenengoan (%85), eduki teorikoak ebaluatuko dira. Bigarren atalean (%15), eduki praktikoak ebaluatuko dira. Irakasgaia gainditzeko, ezinbestekoa izango da bi atalak gainditzea.



Ezohiko deialdian, ohikoan praktikak gainditu duen ikasleak ez du praktiketako idatzizko azterketa egin behar. Irakasgaia gainditzeko, kalifikazio osoa (%100) izango duen, azterketa globala egin beharko da.



* ESKOLA EZ-PRESENTZIALEN BEHARREN KASUAN, IRAKASGAIAREN EGOKITZAPENA:

Aipatutako ebaluazio-proba guztiak banakako on-line proba bidez egingo dira, azterketa bakoitzerako ezarritako data ofizialean.



Ikasgaiaren ebaluazio ez-presentziala eGela plataformaren bidez egingo litzateke, proban zehar sor daitezkeen zalantzak argitzeko, Blackboard Collaboraterekin batera.

Oinarrizko bibliografia

- RANG, H.P., DALE, M.M., RITTER, J.M., FLOWER R.J., HENDERSON G. Farmacología. 7ª ed. Elsevier., 2012

.- Richard A. Harvey, Michelle A. Clark, Richard Finkel , José A. Rey , Karen Whalen. Farmacología. 5ª ed. Wolters Kluwer | Lippincott Williams & Wilkins, 2012.

-Principios de Farmacología: Bases fisiopatológicas del tratamiento farmacológico. 4a edizioa. David E. Golan,Armen H. Tashjian, Ehrin J. Armstrong, April Wang Armstrong.LIPPINCOTT WILLIAMS & WILKINS 2017

Gehiago sakontzeko bibliografia

- Laurence Brunton , Bruce Chabner , Bjorn Knollman. Goodman & Gilman. Las bases farmacológicas de la terapéutica -12ª ed. McGraw-Hill, 2011

- Farmacología humana, 6e Jesús Flórez Beledo, Juan Antonio Armijo Simón , África Mediavilla Martínez.Elsevier Masson, 2013

VELÁZQUEZ. FARMACOLOGÍA BÁSICA Y CLÍNICA. BASICA Y CLINICA. MORENO GONZÁLEZ, ALFONSO; LORENZO FERNÁNDEZ, PEDRO; LEZA, JUAN CARLOS. Editorial MEDICA PANAMERICANA. 18ª edición. 2008.

BERTRAM G. KATZUNG, SUSAN B. MASTERS, ANTHONY J. TREVOR.FARMACOLOGIA BASICA Y CLINICA (13ª EDICION). MCGRAW-HILL, 2015

Aldizkariak

Actualidad en Farmacología y Terapéutica.

Web helbideak

- Vademecum: http://www.vademecum.medicom.es/
- Catálogo de Especialidades Farmacéuticas: http://www.portalfarma.com/
- Información sobre el medicamento del Gobierno Vasco: http://www.euskadi.net/sanidad
- Ministerio de Salud y Consumo (Dirección de Farmacia): http://www.msc.es/farmacia/infmedic/
- Medline (Pubmed): http://www.ncbi.nlm.nih.gov/
- Agencias del Medicamento:
Española: http://www.msc.es/agemed/novedad.asp
Europea: http://www.eudra.org/emea.html
Americana: http://www.fda.gov/search.html
- Base de datos sobre el medicamento de Canarias: http://www.fitec.ull.es/consultas.html
- Prous Science: http://www.prous.es/
- Portal de ensayos clínicos: http://clinicaltrials.gov/ct/gui/c/b