Hautazko ikasgai honek izaera aplikatua du. 2. kurtsoko Landa Geografia ikasgaian jorratutako kontzeptu eta teorietan oinarritzen da funtsez.



Landa-aldaketa delako teoriaren araberako dinamika berriak aztertuko dira, horien kudeaketarako proposamenak osatuz, bai landa espazioetan zein naturaletan. Ikuspegi honetatik, ikasgai honek lurralde-plangintzan espezializatutako geografoaren profil profesionala osatzen lagunduko du.

GEOGRAFIA ETA LURRALDE ANTOLAMENDUAREN TITULUAREN GAITASUN OROKORRAK ETA OINARRIZKOAK:



CB2: Ikasleek bere lanerako edo bokazioa aurrera eramateko era profesionalaren bidez bere ezaguerak ondo aplikatzea jakin dezatela. Aldi berean, arazoak konpontzeko baita argudioak defendatzeko gaitasun nahikoak izan ditzatela.

CB3: Sozialki, zientifikoki edota etikoki nabarmenak diren gaiei buruzko gogoeta eman daitezkeen iritziak igortzeko eta datu aipagarriak interpretatzeko gaitasunak lor ditzatela.

CB4: Ikasleek informazioa, ideiak, arazoak eta konponbideak bai publiko espezializatu zein ez espezializatutakoarentzako transmititu ahal ditzatela

CB5: Ikasleek, gerora begira, ikasketa berriak modu autonomo baten bidez guztiz beharrezkoak diren ikas-gaitasunak gara eta lor ditzatela.

G004: Lurraldea ezagutu, ulertu eta interpretatzea eta ingurune fisikoa gizarte eta giza esparruarekin erlazionatzea.

G005: Lekuen, eskualdeen eta kokapenen aniztasuna azaltzea eta harreman espazialak eta prozesuak ulertzea.

Lurralde-eskala ezberdinetako fenomenoak elkarrekin erlazionatzea.

G006: Informazio geografikoa Lurraldea antolatzeko, interpretatzeko, analizatzeko eta deskribatzeko erabiltzea. Informazio hori modu kartografikoaren bitartez garatu eta informazio estatistikoa osatu eta interpretatu.

G007: Lurralde-antolamendu eta kudeaketarako, eta zerbitzuak eta jarduerak kokatzeko proposamenak egitea.

G008: Ezagupen geografikoak ezagutaraztea eta transmititzea eta arazo horiek modu multidimentsionalean ulertzea.



GAITASUN ESPEZIFIKOAK:

M02CM01. Taldeko nahiz banakako lan-sistema bat garatzeko gaitasuna izatea, ikaskuntza autonomoa eta beste diziplina batzuen profesionalekiko elkarlana ahalbidetuko duena.

M02CM02. Eskuratutako ezagutza teorikoen eta teknikoen aplikazioaren bidez, arazoak planteatzeko eta konpontzeko gai izatea.

M02CM04. Ezagutza geografikoak lurraldearen eta paisaiaren azterketa eta diagnostikoan aplikatzea.

M02CM06. Lurraldeko zeharkako informazioa lotzea eta laburbiltzea.

M02CM07. Alternatibak eta proposamenak aukeratzea, proposatzea eta eraikitzea, lurraldearen indarguneak aprobetxatzeko eta ahulguneak arintzeko.



ZEHARKAKO GAITASUNAK:

Irakasgaian "idatzizko adierazpena" deritzon zeharkako gaitasuna (ZG2, titulazioaren G002-rekin lotuta) ere landuko da 3. mailako domeinu maila lortzeko asmoz. Beraz, ikaslea, irakasgaia egin ondoren, gai izan beharko da, "idazki luze eta konplexuetan edukiak antolatzeko eta adierazteko estilo egokia daukala erakusteko, idatzitako komunikazio ahalmen sendoa frogatuz". Konpetentzia hau proposatutako lan praktikoen bidez espezifikoki ebaluatuko da.



IKASTEAREN EMAITZAK:

- Gure inguruko landa eremuetan gauzatutako aldaketak ezagutzen ditu eta interpretatzeko gai da.

- Aurreko urteko Landa Geografian eskuratutako oinarri kontzeptualak eta metodologikoak erabiltzen eta aplikatzeko trebezia eskuratu, Euskal Herriko esparru konkretuetan emandako dinamikak eta gauzatutako errealitate berriak ulertzen ditu.

- Hiritarpen barreiatuaren eraginpean dauden landa eskualdeak, bai eta natura-gune Babestuak izendatuta daudenak, kudeatzeko proposamenak garatzeko ezagutzak eta gaitasunak erakusten ditu.

1.ATALA. LANDA EREMUEN DINAMIKA.

- Landa-eremuetako jarraitasuna eta aldaketa.

- Landa-eremuen "Berregituraketa Teoria".

Praktikoa:

- Ortofotoen erabilpena landa eremuen dinamika aztertzeko: lur erabilpenak, lur-sailen egitura eta tamaina.

- Datuen deskarga, adierazpena eta interpretazioa aldaketak aztertzeko.



2.ATALA. HIRITARPENA LANDA EREMUETAN.

- Landa-eremuetako hiritarpen prozesua.

- "Urban sprawl" prozesuak sortarazitako ingurumen-inpaktuak.

- Hiritarpen barreiatuaren lurralde-kudeaketa.

Praktikoa: Datuen tratamendua (hiritarpen prozesuen adierazleak eta lur erabilpenaren kartografia: Baso Inbentarioak eta Corine Land Cover) hiritarpen fenomenoaren analisirako.



3.ATALA. ESPAZIO NATURALAK ETA HAUEN KUDEAKETA.

- Espazio naturalak ala landa-eremuak?

- Errekurtso naturalak antolatzeko eta kudeatzeko planak.

- Kontserbazioa eta jarduera sozioekonomikoen arteko bateragarritasuna naturgune babestuetan.

Praktikoa: Datuen tratamendua (lur erabilpen adierazleak eta adierazle ekonomikoak) espazio naturaletan landa eremuetako aktibitateen eragina neurtzeko.



4.ATALA. LANDA GARAPENA.

- Landa garapena lurraldearen ikuspegitik.

- Agente eta politikak landa garapenean.

- Landa garapenerako tresnak.

Praktikoa: Eskualde bateko landa garapen planaren azterketa: analisia eta diagnostikoaren balorazioa. Hausnarketa.

Klasean oinarri teorikoak azalduko dira, literatura zientifikoan oinarrituta, edukietan jasotako fenomenoak aurkeztuko dira. Azterketa kasuak lantzen dira, fenomeno hauek gure inguruan duten presentzia frogatzeko. Hortaz gain, ikasleak proposatzen zaizkion hainbat irakurgaiekin, landa eta espazio naturaletan ematen diren arazoak identifikatzeko gaitasuna erakutsi behar du. Talde lanaren bitartez, arazo hauei aurre egiteko estrategia eta ekintza ezberdinak diseinatuko dira.



Jarduera praktikoak gai teorikoekin elkarturik garatuko dira. Oinarrian kartografia eta datu base ezberdinetatik datuak jaso, interpretatu eta adierazteaz gain, ikasleak ondorio propioak ateratzeko gaitasuna erakutsi beharko ditu. Ariketa praktiko hauek portfolio batean aurkeztu beharko dira.



Bestalde, ikasle bakoitzak udalerri bat aukeratu beharko du atal bakoitzaren amaieran, klasean landutako eduki teoriko-praktikoak aukeratutako lurralde horretan aplikatzeko eta azterketa egiteko. Bukaeran, ikerketa bakoitzaren ondorioekin aurkezpen bat egin beharko da.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Banakako lanak (%): 50
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 20
  • Lanen, irakurketen... aurkezpena (%): 10
  • Portfolio (%): 20

EBALUAZIO JARRAITUA:



Entregatu behar diren lan indibidual eta taldekoek, irakurketek eta portfolioek ebaluazio sistema jarraitua osatzen dute.



Proba praktikoen multzo hauei esker, ikasle bakoitzak prestakuntza-aldian zehar izan duen aurrerapena baloratu ahal izango da (% 50 izango da), bateragarria izango direnak lan indibidualarekin (azken kalifikazioaren % 50eko pisua izango du). Irakasgaia gainditzeko, bost puntuko batez besteko nota lortu beharko da, eta lan praktiko guztien batez bestekoa egin ahal izateko, gutxienez lau puntu eta erdiko nota lortu beharko da.



Hala ere, ikasleek AZKEN EBALUAZIOaren bidez ebaluatuak izateko eskubidea izango dute. Kasu honetan azterketa teoriko-praktiko bat egin beharko du (notaren %100). Eskubide hori baliatzeko, ikasleak etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari eta, horretarako, bederatzi asteko epea izango du lauhilekoaren hasieratik (Graduko Titulazio Ofizialetako Ikasleen Ebaluaziorako Arautegia, 8. artikulua).



*Lan indibiduala ez aurkezteak ebaluazio-deialdiari uko egitea ekarriko du, eta ez aurkeztua bezala agertuko da.



*Lan praktikoen nota (gainditutakoak) ezohiko deialdirako gordeko dira, baina ez hurrengo ikasturterako (ikusi ezohiko deialdia).

Euskal Herriko Unibertsitateko Gobernu Kontseiluaren 2016ko abenduaren 15eko Akordioaren 9. artikuluan ezarritakoaren arabera, Gradu ofizialetako ikasleen Ebaluazioaren inguruko araudia (BOPV, 2017ko martxoaren 13a), azken ebaluazioa 10 puntuko proba teoriko-praktikoa izango da, azterketaren data ofizialean.



Hala ere, ikastaroan zehar ikasleek lortutako emaitza positiboak mantendu ahal izango dira eta huts egin duten probak bakarrik ebaluatu beharko dira berriro. Dena den, lehen deialdian ikasgaia suspenditu duen ikasleak lan praktikoetan edo azterketan lortutako emaitzak gorde nahi ez baditu, 2. deialdiko azterketa data baino 7 egun lehenago, idatziz jakinarazi beharko dio irakasleari, ebaluazio jarraituan lortutako kalifikazioei uko egiten diola eta irakasgaiari dagokion notaren %100 balioko duen azken proba bat egin nahi duela.





*Azken probara ez aurkezteak ebaluazio-deialdiari uko egitea ekarriko du, eta ez aurkeztua bezala agertuko da.

-Kartografia: geoeuskadi.net / GIS (QGIS edo ArcGis).
-Espazio babestuak kudeatzeko planak.
-Landa Garapenerako planak.
-Lurralde antolakuntzarako dokumentuak.

Oinarrizko bibliografia

Cejudo García, E., Cañete Pérez, J. A., Navarro Valverde, F. A., y Ruiz Moya, N. (2022).

Empleo rural y LEADER: actores, territorios y beneficiarios en Andalucía (2007–2015).

Boletín De La Asociación De Geógrafos Españoles, (92). https://doi.org/10.21138/bage.3187

Cejudo, E. y Maroto, J.C. (2010). La Reforma de la PAC 2003: Desacoplamiento, condicionalidad, modulación, desarrollo rural. Scripta Nova. Revista Electrónica de Geografía y Ciencias Sociales, (14).

Copus, A. y Hörnström, L. (Eds.) (2011). The New Rural Europe: Towards Rural Cohesion Policy. Nordregio Report, (1). http://links.uv.es/F68Yuqc

Delgado, M.M. (2004). La política rural europea en la encrucijada. MAPA.

Dijkstra, L. y Poelman, H. (2011). Regional Tipologies: A Compilation. Regional Focus, 1/2011. European Union, Directorate General for Regional Policy. http://links.uv.es/9Ead8NN

Donolfi, F.; Little, J. y Massot, A. (2011). La PAC en el Marco Financiero Plurianual 2014-2020. Dirección General de Políticas Interiores, Parlamento Europeo. http://links.uv.es/5sgALda

Esparcia, J. Escribano, J. y Serrano, J. (2015). From Development to Power Relations and Territorial Governance: Increasing the Leadership Role of LEADER Local Action Groups. Journal of Rural Studies, (42), 29-42. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0743016715300218?via%3Dihub

Esparcia, J., Escribano, J. y Sánchez aguilera, D. (2017). Los territorios rurales. En Romero -González, J. (COORD.). Geografía Humana de España. Tirant Humanidades, 367-448.

EUROPARC-España (2002). Plan de acción para los espacios naturales protegidos del estado español. Fundación Fernando González Bernáldez.

EUROPARC-España (2008). Planificar para gestionar los espacios naturales protegidos. Fundación Fernando González Bernáldez.

EUROPARC-España (2011). Anuario EUROPARC-España del estado de los espacios naturales protegidos. Fundación Fernando González Bernáldez.

European Enviroment Agency (2006). Urban sprawl in Europe. The ignored challenge. EEA Report 10. European Environment Agency.

García Sanz, B. (2011). Ruralidad emergente, posibilidades y retos. MARM.

Gómez-Limón, J.A. y Barreiro Hurlé, J. (Coords.) (2007). La multifuncionalidad de la agricultura en España. Eumedia y MAPA.

Mcdonagh, J.; Nienaber, B. y Woods, M. (eds.) (2016). Globalization and Rural Europe’s Regions. Routledge.

Molinero, F. y Alarío, M. (2022). Una mirada geográfica a la España rural. Revives. https://revives.es/wp-content/uploads/2022/05/UNA-MIRADA-GEOGRAFICA-A-LA-ESPANA-RURAL-Revives_Alta-resolucion.pdf

Moyano Estrada, E. (coord.) (2022). La España Rural: Retos y Oportunidades de Futuro. Cajamar. https://publicacionescajamar.es/publicaciones-periodicas/mediterraneo-economico/mediterraneo-economico-35-la-espana-rural-retos-y-oportunidades-de-futuro

Nello, O. (2011). Estrategias para la contención y gestión de las urbanizaciones de baja densidad en Cataluña. Ciudad y Territorio. Estudios Territoriales, XLIII, 163, 81-98.

https://www.academia.edu/17567935/Estrategias_para_la_contenci%C3%B3n_y_gesti%C3%B3n_de_las_urbanizaciones_de_baja_densidad_en_Catalu%C3%B1a

Sanz Cañada, J. (2009). El futuro del mundo rural: sostenibilidad, innovación y puesta en valor de los recursos locales. Síntes.

Vercher, N. (2022). The Role of Actors in Social Innovation in Rural Areas. Land, (11), 710. 10.3390/land11050710

Woods, M. (2005). Rural Geography. Proceesses, responses and experiences in rural restructuring. Sage.

Woods, M. (2011). Rural Geography. Salvia.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Cloke, P. (1987). Rural planning. Policy into action. Harper & Row Publihers.
EUROPARC-España (2005). Integración de los espacios naturales protegidos en la ordenación del territorio. Fundación Fernando González Bernáldez.
Garzón-García, R., y Vega-Pozuelo, R. (2022). Ordenación de usos agrarios en áreas protegidas de media montaña mediterránea. Estudio de la Sierra Morena andaluza.
Investigaciones Geográficas, (77), 279-301. https://doi.org/10.14198/INGEO.18057
Fernando Gil-Alonso, Jordi Bayona-i-Carrasco (2021). La población rural tras la crisis y la poscrisis: Municipios regresivos, resilientes y dinámicos (Cataluña, España). Ager, Revista de Estudios sobre Despoblación y Desarrollo Rural - Journal of Depopulation and Rural Development Studies, (32), https://doi.org/119-155 10.4422/ager.2021.07
Matías Mérida Rodríguez, María Jesús Perles Roselló, Juan Francisco Sortino Barrionuevo, David Carruana Herrera (2021). Percepción social de las repercusiones paisajísticas de la urbanización dispersa en espacios rurales del entorno litoral mediterráneo. Investigaciones Geográficas, (76), 53-73. https://doi.org/10.14198/INGEO.18316
Miguel González-Leonardoy Antonio López-Gay. (2021). Del éxodo rural al éxodo interurbano de titulados universitarios: la segunda oleada de despoblación. AGER, Revista de Estudios sobre Despoblación y Desarrollo Rural, (31), 7- 42. https://doi.org/10.4422/ager.2021.01
Natera-Rivas J. J., y Larrubia-Vargas R. (2021). Propuesta de clasificación de los municipios andaluces a partir de sus saldos migratorios recientes. Cuadernos Geográficos, 60(3), 129-146. https://doi.org/10.30827/cuadgeo.v60i3.16915
Yubero, C. y García Hernandez, M. (2019). El turismo en el medio rural en España desde el enfoque de la transferencia de políticas públicas. Boletín de la AGE, (81), 1-34 http://dx.doi.org/10.21138/bage.2766

Aldizkariak

Lurralde. http://www.ingeba.org/lurralde/
Boletín de la AGE. https://bage.age-geografia.es/ojs/index.php/bage
Estudios Geográficos. https://estudiosgeograficos.revistas.csic.es/index.php/estudiosgeograficos
Landscape and Urban Planning. https://www.journals.elsevier.com/landscape-and-urban-planning
Land Use Policy. https://www.journals.elsevier.com/land-use-policy
Journal of Rural Studies. https://www.journals.elsevier.com/journal-of-rural-studies
SUSTRAI: Revista agropesquera-Nekazaritaza eta arrantza aldizkaria. http://www.sustrai.eus/es/

Web helbideak

Comisión Europea. http://ec.europa.eu/agriculture/
Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentación. https://www.mapa.gob.es/es/
Instituto Nacional de Estadística. http://www.ine.es/
SigPac. http://arc.ikt.es/sigpac/
GeoEuskadi. http://www.geo.euskadi.eus/
Eustat. https://www.eustat.eus/indice.html