Irakasgaia VI moduluaren parte da eta Gizarte Hezkuntzaren esku-hartzearen eremu nagusietako batzuetan kokatzen da: familia, haurtzaroa/gaztaroa, pertsona helduak eta kaltetutako testuinguruak. Gizarte eta hezkuntza esku-hartzea gizarte hezitzaileen oinarrizko tresna profesionala denez, bi alde nagusietan arreta berezia jartzea eskatzen du: batetik, pertsona eta taldeen ezagutza sakona eta begirada egokiaren garapena eta, bestetik, esku-hartze on eta egokia baten berezko erizpideak ezagutzea. Ikaslegoa, IV moduluko DILAN-ean landutako programan bidez esku-hartzearen oinarrizko elementu eta prozesuaren oinarriak landu ditu. VI moduluan esku-hartze eremuen ezaguera zehatzagoa landuz sakontze-maila handiagoa lortzen da. Aprendizai honen jarraipena Practicum III-ean testuinguru errealean emango den esku hartzen diseinuarekin, garapenarekin eta ebaluazioarekin gailentzen da.

DILAN-a gizarte eta hezkuntzako benetako esku-hartze kasu baten azterketari buruzko idatzizko txosten bat, prozesuan zehar hartutako erabakien azterketa eta balorazioa jasoko eta hobetzeko dauden aukera bideragarriak, modu arrazoituan, proposatuko dituena, egin eta entregatu beharko dute,

Haurtzaroaren Tratu Onaren eredua ardatz moduan hartzen da. Haurren eskubideak, familia aldagaiak eta testuinguruen baldintzak ezagutuz eta hausnartuz, ekintza/esku-hartze zerbitzuak, programak eta baliabideak landuko dira. Estatuko eta Euskal Erkide Autonomikoko arautegi-sistemaren markoan kokatuz, esku-hartzearen sistema publikoa aztertuko da, arriskuan eta babesgabetasun egoeran dauden haurrenganako ekintzak, prozedurak eta tresnak zehaztuz eta garatuz honako arloetan: Sustapen sistemak, familiekin esku-hartzeak, babesa eta erreformarako sistemetan ezarrita dauden baliabide eta ekintzarako bideak (ingurune irekiko hezkuntza, familia harrera, egoitza harrera, adopzioa).

Gizarte hezkuntzako edozein profesionalek kontzeptu eta lan-tresna hauetara etengabe jo behar izango du familia, haurtzaroa eta gazteria laneko eremurik ohikoenak direnez gero (harrera-pisuak|zoruak, oinarrizko gizarte-zerbitzuak...).

1. gaitasuna.- Banakako eta taldeko lan-esparru baten barruan, gizarte- eta hezkuntza-arloko esku-hartzeari buruzko ikuspegi kritiko, doitu eta orekatua eraikitzea: haurrak eta nerabeak.

Ikaskuntzaren emaitzak:

J1. Ikuspegi kritiko batetik aztertzea familiaren benetako gizarte- eta hezkuntza-arloko esku-hartzea.

J2. Gizarte- eta hezkuntza-arloko esku-hartze proposamen baten prozesua deskribatzea.

J3. Gizarte- eta hezkuntza-arloko esku-hartze bakoitzaren, diagnostikoaren eta berezitasunen berezko ezaugarriak identifikatzea.

2. gaitasuna.- Esku-hartzeko zerbitzu eta baliabide publikoak ezagutzea, identifikatzea eta kokatzea, zerbitzu eta baliabide horiek aktibatzen diren erakunde- eta arau-egituraren barruan, horien metodologiak eta gizarte-hezitzailearen berezko tresnen eremuak hainbat izanik.

Ikaskuntzaren emaitzak:

J1. Zer zerbitzu eta esku hartzeko baliabide dauden jakitea, testuinguruaren barruan (bilaketa autonomoa sustatzea).

J2. Baliabideak gizarte-hezkuntzako profesional gisa deskribatutako esku-hartzearen beharretara egokitzen jakitea.

J3. Hainbat eremutan eta kolektibotan indarrean dauden araudiak eta baliabideak eskuratzen jakitea.



3. gaitasuna.- Familian, haurtzaroan, nerabezaroan eta gaztaroan oinarritutako gizarte- eta hezkuntza-arloko esku-hartze mota guztietan gizarte- eta hezkuntza-ekintzaren aukerak eta mugak zehaztea, proposamen zehatz bat sortzeko, irizpide etikoak, genero-irizpideak eta deontologia profesionaleko irizpideak aplikatuta.

Ikaskuntzaren emaitzak:

J1. Printzipio deontologikoak ezagutzea eta horien aplikazioa ulertzea.

J2. Premia edo arazo jakin batzuei lotutako kolektiboen aukerak eta arriskuak baloratzea.

J3. Errealitateari, kolektiboari eta azaldutako problematikari egokitutako esku-hartze proposamen bat garatuko duen ikuspegi kritikoa garatzea.

4. gaitasuna.- Hezkuntza-erantzunak ematea, arrazoituta eta aurkezten diren egoeretara egokituta, oinarrizko estrategiak eta testuinguruak zehaztuz.

Ikaskuntzaren emaitzak:

J1. Ahoz komunikatzea landutako gaiei eta talde-laneko prozesuari buruzko pentsamenduak eta ideiak zuzen adieraztea.

J2. Gizarte- eta hezkuntza-arloko esku-hartze bat garatzeko prozesua koherentziaz argudiatzea.

J3. Iturri fidagarriak, enpirikoak eta baliozkoak erabiltzea, landu beharreko gaiaren azalpena indartzeko.

1.- HAURTZAROA, NERABEZAROA ETA GAZTAROAren INGURUKO PERZEPTZIOAK. Ikuspegien bilakaera. Haurtzaroaren eskubideak. Zaurgarritasuna, arriskua eta tratu txarrak:egoeren detektzioa. Egoeren baloraziorako eta diagnostikorako prozedurak eta tresnak

2.- ARAUTEGI MARKOA ETA ESKU-HARTZEAREN ESPARRU INSTITUZIONALA: Estatu eta Erkidegoaren araudi markoa. Ekintzen araberako konpetentzia mailak eta arloak: Udala, Forualdundia eta Erkide Autonomikoa. Arrisku eta babesgabetasunaren egoeraren aurreko esku-hartzearen prozesu nagusiak. Zerbitzuak, baliabideak eta programa nagusiak.

3.- ESKU-HARTZE SOZIO-HEZITZAILEA FAMILIETAN. Gizarte aldaketak eta familia aniztasuna. Familia agente sozio-hezitzaile modura: erresilientzia, gurasotasuna eta haurtzaroarekiko tratu ona.

Esku-hartze sozio-hezitzailea familietan: programak eta prozesuak

4.- ONGIZATEAREN SUSTAPEN HEZIGARRIA: Familia, eskola eta gertuko komunitatea. Hezkuntza ekintza: prebentzioa ala proiektua? Udal mailako balibideak eta programak: Ludoteka, Gaztelekua eta Kale heziketa.

5.- ESKU-HARTZE HEZIGARRIA BABESARAKO BALIBIDEETAN: Egoitza harrera: Programak, baliabideak, hezitzailearen ekintza eta tresna nagusiak (Kasu plana, HPI,SERAR). Familia harrera eta Adopzioa: prozedurak eta elkarteen ekintzak. Nerabe arau-hausleak: lege erregulazioa, neurri hezitzaileak, programa ezberdinak.

Espero diren emaitzak lortzeko hainbat estrategia erabiliko dira: irakasleek ematen dituzten eskola magistralak, irakurketak, bideoen eta artikuluen eztabaidak, ariketa praktikoak... Ekintza gehienak metodologia aktiboetan oinarritzen dira, eta metodologia horiek elkarlanean lan egitea eskatzen dute. Hori dela eta, talde egonkorrak sortuko dira normalean eskoletara joaten diren ikasleekin.

Modulua osatzen duten gainerako irakasgaiekin lankidetzan, ikasleek moduluko diziplinarteko lan bat egin beharko dute. Lan horretan, ikaskuntza teoriko-praktikoak eta lan honetan aurkezten den esku hartzeko proposamenaren argudio-ildoak integratuko dira (ikus VI. moduluko gida).

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 20
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 40
  • Portfolio (%): 20
  • Moduluko Diziplinarteko Lana (DILAN) (%): 20

Irakasgaian etengabe ebaluatzen da, honako jarduera hauek kontuan hartuta: 1. Lan praktiko eta hausnarketak jasotzen dituen portfolio bat. 2. Familian, haurtzaroan, neraberazaroan edo gaztaroan oinarritututako lan teoriko bat eta honi aurre egiteko esku hartzeko proposamena; 3. Esku-hartzearen diseinuaren eta oinarri teorikoaren azalpena eta ahozko defensa.

- Portolioa% 40

Ikasleek banakako eta taldeko jarduerak egingo dituzte ikasgelan bertan eta kanpoan ere. Ariketa praktikoak landuko dira, eta kasu praktikoak aztertuko dira (deontologiako etika-kasuak, adopzioa, hezkuntza-estiloak, bizi-zikloak, familiako gizarte- eta hezkuntza-arloko esku-hartze motak) bideoen eta deskribatutako egoeren bidez, eta argudiatze-ariketak egingo dira eztabaida-foroetan.

Balorazio-irizpideak hauek izango dira: epe-barruan entregatzea, argitasuna eta zorroztasuna argudiatzean, aurkeztean eta ideiak azaltzean.

- Talde-lana (gai baten oinarriztapen akademikoa eta honi Aurrera egiteko esku-hartze baten diseinua) % 40.

Ikasleek familiako gizarte- eta hezkuntza-arloko esku-hartzea diseinatuko dute, beti aurretiazko oinarriztapen akademiko batekin.

Balorazio-irizpideak hauek izango dira: aurkezpen argia, arrazoitua, ikerketetan oinarritua, helburuen eta deskribatutako ebaluazioaren arteko koherentzia.

- Moduluko diziplinarteko jarduera % 20

Modulua osatzen duten gainerako irakasgaiekin lankidetzan, ikasleek moduluko diziplinarteko lan bat egin beharko dute. Lan hori ezinbesteko baldintza izango da ikasgaiaren nota lortzeko. Gainera, AIMren lanari notaren ehuneko hau egokituko zaio: % 20.

Moduluko 3 irakasgaitan edo gehiagotan matrikulatuta egon eta azken ebaluazio-proba 3 irakasgaitan edo gehiagotan egitea eskatzen duten ikasleek nahitaez egin beharko dute MDJ / DILAN.

Justifikatutako arrazoiengatik ebaluazio jarraituko sisteman parte hartu ezin duten ikasleek amaierako proba bakar baten bidez egiaztatu ahal izango dute ikasgaiari dagozkion ezagutzak eta gaitasunak lortu dituztela, eta proba horrek ikasgaiaren notaren % 100 hartuko du. Moduluaren koordinatzaileak egoera horretan dauden ikasleei adieraziko die jarraitu beharreko prozedura. Azken proba honetan ikasgaiaren eduki teoriko-praktikoak aztertuko dira.

Horrez gain, ikasleek ebaluazio-deialdiari uko egin ahal izango diote, gutxienez azterketa-aldi ofiziala hasi baino hamar egun natural lehenago irakasgaia ematen duen irakasleari zuzendutako idazki baten bidez. Deialdiari uko egiteko, ez da aurkeztu.

Ohiko deialdian irakasgaia gainditzen ez duten ikasleek aparteko deialdiaren azken ebaluazio-probara aurkezteko eskubidea izango dute.

Proba honek hainbat garapen-galdera izango ditu (dagokion Fakultateko UPV/EHU-ren webgunean argitaratuko dira ofizialki), gai horretan landutako gai eta irakurketei buruz (% 50) eta gizarte eta hezkuntza arloko esku-hartzearen diseinuari buruz (% 50), idatzizko lan baten eta idatzizko probaren bidez.

Ikasgaiaren programetan azaltzen dira.

Oinarrizko bibliografia

ALONSO ARBIOL, I. (koord.) (2006): Amatasuna eta Aitatasuna. Proposamen berriak. Bilbo. Udako Euskal Unibertsitatea

ARARTEKO (2011): Arrisku egoera berezietan dauden adingabeak. Txosten berezia. (www.ararteko.net)

FERNÁNDEZ DEL VALLE, J. eta FUERTES J. (2000): El acogimiento residencial en la protección a la infancia. Madrid. Pirámide

FRYD, P. (Koord.) (2011): Acción socioeducativa con infancias y adolescencias. Miradas para su construcción. Barcelona: Ed. UOC

FUNES ARTIAGA, J. (2008): El lugar de la infancia. Criterios para ocuparse de los niños y niñas hoy. Barcelona. Grao

HAURBABESA LANBIDE (2009): Gizarte hezitzaileen praktika profesionalaren testuinguru instituzionala. TANTAK, 21. zb., 127-157 orr.

INTXAUSTI, M.J. (2014): La entrevista: Construir la relación con las familias (0-6). Barcelona: Graó

LLENA A. eta PARCERISA A. (2008): La acción socioeducativa en medio abierto. Barcelona: Grao

PANTOJA, L. (2012): Deontología y código deontológico del educador social. Pedagogía Social, Revista interuniversitaria, nº 19, pp. 65-79

TARIN, M. eta NAVARRO J.J. (2006): Adolescentes en riesgo. Casos prácticos y estrategias de intervención socioeducativa. Madrid: CCS

VÉLAZ DE MEDRANO (coord..) (2009): Educación y protección de menores en riesgo. Un enfoque comunitario. Bna. Graó

ZZ.AA. (2006): Kale heziketa Andoainen 1994-2006 memoria txostena. Andoain: Arteder grafikagintza

Gehiago sakontzeko bibliografia

Alfaro, J., Casas, F., eta López, V. (2015). Bienestar en la infancia y adolescencia. Psicoperspectivas, 14(1), 1-5.
Barudy J. y M. Dantagnan, M. (2005). Los buenos tratos a la infancia: parentalidad, apego y resiliencia. Madril: Gedisa.
Cano, P. R. (2015). Menores y violencia de género: de invisibles a visibles. In Anales de la Cátedra Francisco Suárez (Vol. 49, pp. 181-217).
Casas, F. (2006). Infancia y representaciones sociales. Política y sociedad, 43(1), 27-42.
Cuenca, M. E., Campos, G., eta Goig, R. M. (2018). El tránsito a la vida adulta de los jóvenes en acogimiento residencial: El rol de la familia. Educación XX1, 21(1), 321-344.
Fryd, P. (coord.) (2011). Acción socioeducativa con infancias y adolescencias. Miradas para su construcción. B Bartzelona: Ed. UOC
Funes, J. (2008). El lugar de la infancia. Criterios para ocuparse de los niños y niñas hoy. Bartzelona: Grao
Llosada Gistau, J., Montserrat, C., eta Casas, F. (2017). ¿Cómo influye el sistema de protección en el bienestar subjetivo de los adolescentes que acoge?. Sociedad e Infancias, 1, 261-282.
Martínez Virto, L., eta Azcona Martinez, A. (2020). Trabajo en red como metodología de intervención con la infancia y adolescencia: claves para su consolidación. Revista sobre la Infancia y la Adolescencia, 2020, 18, 37-59.
Melendro, M. (Dir.) (2007). Estrategias educativas con adolescentes y jóvenes en dificultad social. El tránsito a la vida adulta en una sociedad sostenible. Madril: UNED.
Melendro, M., eta Rodríguez, E. (2021). Intervención con infancia, adolescencia y juventud en dificultad social: Intervención educativa en contextos sociales. Editorial UNED.
Montserrat, C. (2014). The child protection system from the perspective of young people: Messages from 3 studies. Social Sciences, 3(4), 687-704.
Montserrat, C., eta Melendro, M. (2017). ¿Qué habilidades y competencias se valoran de los profesionales que trabajan con adolescencia en riesgo de exclusión social? Análisis d

Aldizkariak

RES (Rev. de Educación Social), rev. digital en la página web eduso
Zerbitzuan
Pedagogía Social
Children and Youth Services Review
Tantak
Social Work Education
Psicothema
Sociedad e Infancias

Web helbideak

www.eduso.net
www.ararteko.net
www.siis.net/eu
www.savethechildren.es
www.oijj.org
www.defensordelpueblo.es
https://globalintrac.com/