Irakasgai honek arteari eta ikasleen arte hezkuntzari buruzko ideiak eguneratzea du helburu, ikus kulturaren ulermen kritikora bideratutako testuinguru zehatzetan kokatutako ikuspegira begira jarriz. Horrez gain, ikasleei zenbait baliabide ematean datza, bai beren garapen pertsonalari begira, bai Haur Hezkuntzarako alderdi artistikoa kontuan hartuko duen hezitzaile gisa.Ildo horretan, etapa honetarako proposamen didaktiko berritzaileetara hurbilketa eginez eta curriculumeko azterketa barne hartuz.

A) Haur Hezkuntzaren curriculuma aztertzea.



B) Arte-hezkuntzari eta ikus-kulturari buruzko ikerketen egoera ezagutzea, eta haurtzaroko ikaskuntza artistikoari buruzko teoriak modu kritikoan aztertzea.



C) Sormen-estrategiak erabiltzen dituzten arte-hezkuntzarako jarduerak identifikatzea.



D) Haur Hezkuntzara egokitutako jarduera-proiektuak diseinatzea, curriculumaren ikerketa eguneratutik abiatuta.



Ikasgaiaren deskribapena:



Arloko curriculum-proposamenak aztertu eta interpretatuko dira arte-hezkuntzaren joera teoriko garaikideen ikuspuntutik.

Haurraren eta ikus-kulturaren arteko harremanak aztertu eta horien gaineko hausnarketa bultzatuko da kontuan hartuz haurrek ikus-kulturaren produktuak kontsumitu eta ekoizten dituztela.

Haur Hezkuntzara egokitutako arloko baliabide kontzeptualak, teknikoak, metodologikoak eta sormenezkoak eskainiko dira.

Sormena garatzeko estrategiak bultzatuko dira, norberaren produkzio ikonografikoak zein proiektu didaktikoak diseinatzean.

Arloko proiektu didaktikoak diseinatuko dira kontuan hartuz arte-hezkuntzaren proposamen berritzaileak.

Gaitegi teorikoa: eduki-multzoak



1. Arloko curriculumaren erreferentziak. Orientazio didaktikoak.Arloko curriculum-proposamenen azterketa eta interpretazioa, Arte-hezkuntzaren ikuspuntu gaurkotuen argitan.



2. Ikus Kultura haurren testuinguruan.Haurren eta Ikusizko kulturaren produktuen arteko erlazioak aztertu dituzten perspektiba teoriko desberdinak, produktu horien ekoizpenaren zein erabilpenaren ikuspuntutik, erlazio horien analisi kritikoa.



3. Baliabide kontzeptualak, teknikoak, metodologikoak eta sormenezkoak, haurren mailara egokituta.Ideiak, balioak, sentimenduak eta sentsazioak ikusizko ekoizpenen bidez adierazi eta komunikatzeko baliabideak, bai hizkuntzazkoak bai teknikoak, Haur Hezkuntzako etapan aplikagarriak diren baliabideak.



4. Sormenezko estrategiak.Irudimenaren eta sormenaren garapenean oinarritutako estrategia didaktikoen aplikazio praktikoa, Arte-hezkuntzako irakasle-lanetan trebatzeko eta norberaren ekoizpenetan aplikatzeko.



5. Haurren mailara egokitutako jarduera-proiektuen diseinua, curriculumaren ikerketa eguneratutik abiatuta.Arte-hezkuntza arloko proposamen berritzaileak eta horietan oinarritutako proiektuen planifikazioa eta garapena.





Gaitegi praktikoa



1. Haurrek ekoiztutako irudien ebaluazioa.



2. Moduluko lanerako hautatu den gaiarekin erlazionatutako ikus-kulturari buruzko Unitate Didaktikoaren diseinu idatzia: gaitasunak, edukiak, metodologia eta ebaluazioa.



3. Moduluko lanerako hautatu den gaia hezkidetzaren ikuspuntutik garatzeko proposamenak.



4. Practicumaren egonaldiari buruzko azterketa eta hausnarketa arte-hezkuntzaren ikuspuntutik.



5. Iturri ikonografikoen bilaketa askotariko euskarrietan (inprimatuak, digitalak….)



6. Testuak eta irudiak editatzeko oinarrizko programa informatikoen erabilpena.

Ikasgaia moduluan (Gaitasunak Euskal Curriculumean, K5):



Moduluko lana burutu ahal izateko beharrezkoak diren arloko ezagutza teorikoak eta praktikoak eskainiko dira. Ikasgaiaren gaitegi teorikoa eta praktikoa jarriko dira moduluaren zerbitzura.



Moduluko lanak ikasgaiaren % 20 balioko du eta ikasgaiarekin duen harreman estua kontuan izanda, gainditu beharko da ikasgaia gainditu ahal izateko.



Ikasgaiak bere garapenerako eta ikasleen konpetentzien lanketarako behar dituen irakurgaiak, bideoak, iraskaslearen azalpenak, ikasleen azalpenak, ikasleen talde lanak...eGelaren bitartez landu ahal izango ditugu eta bertan eskuragarri izan ahal izango ditugu, egoerak hala eskatuko balu.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 50
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 30
  • Portfolio (%): 20

EBALUATZEKO TRESNAK ETA KALIFIKAZIOA



A) BERTARATZEN DIREN IKASLEAK (gutxienez, eskola-orduen % 75)

1. Ikasgaiaren edukiei buruzko azterketa teoriko-praktikoa bi atalez osatua (notaren % 50): A) Haur batek ekoiztutako irudi baten ebaluazioa; B) Moduluko lanean diseinatu den ikus-hezkuntzarako unitate didaktikoaren laburpena (gaitasunak, edukiak, metodologia eta ebaluazioa).

Bi atalak gainditu beharko dira azterketa gainditzeko.

Azterketa gainditu beharko da talde-lanak kontuan hartuak izateko ikasgaiaren azken notan.

2. Ikus-hezkuntzarako Unitate Didaktikoa: talde-lana, notaren % 20.

3. Practicumean behatutako ikus-hezkuntzaren balioespena: talde-lana, notaren % 10.

4. Moduluko Diziplinarteko Jarduera: talde-lana, notaren % 20.

Moduluko Diziplinarteko Jarduera gainditu beharko da ikasgaia gainditzeko.



B) BERTARATZEN EZ DIREN IKASLEAK

Azterketa teoriko-praktikoa, bi atalez osatua:

1. Ikasgaiaren edukiak (notaren % 80): A) Haur batek ekoiztutako irudi baten ebaluazioa; B) Ikus-kulturari buruzko Unitate Didaktiko baten diseinu idatzia: gaitasunak, edukiak, metodologia eta ebaluazioa.

Bi azpiatalak gainditu beharko dira atala gainditzeko.

2. Moduluaren edukiak (notaren % 20): proiektu didaktiko bati buruzko galderak ikus-hezkuntzaren ikuspuntutik.

Azterketaren bi atalak gainditu beharko dira ikasgaia gainditzeko (ikasgaiaren edukiak eta moduluaren edukiak).

"Ikaslea ez bada probara aurkezten (teorikora eta praktikora) deialdiari uko egin diola ulertuko da eta “Aurkezteke" jarriko zaio"

Azterketaren bi atalak gainditu beharko dira ikasgaia gainditzeko (ikasgaiaren edukiak eta moduluaren edukiak)

"Ikaslea ez bada probara aurkezten (teorikora eta praktikora) deialdiari uko egin diola ulertuko da eta “Aurkezteke" jarriko zaio"

Irudigintza Ikasgela
Moodle (ikasgairako materialak)
Web orri espezializatuak

Oinarrizko bibliografia

Abril, P. & Romero, A. (2008). Recursos para la implementación del género en la Educación Infantil. Gender Loops proiektua.



Abril, P.; eta Romero, A., http://pacoabril.net/joomla/images/articles/spanish_toolbox.pdf



Agirre, I., eta Hernández, F. (1999). Kultura bisualaren hezkuntza. Zehar, 40, 49-51. Donostia: Gipuzkoako Foru Aldundia.



Alonso, M.; eta Matilla, L. (1990). Imágenes en acción. Madril: Akal.



Andrieu, A.; eta Lekue, P. (2012). Haur Hezkuntzarako Ikus Hezkuntza. Gasteiz: Egileak



Apodaka, M. J.; eta Ugarte, B. (2007). Hezkidetza gida. Bilbo: Euskal Herriko Bilgune Feminista.



Belver, M. H.; eta Ullán A. M. (2007). La creatividad a través del juego. Salamanca: Amarú.



Berrocal, M. (coord.) (2005). Menús de Educación visual y Plástica. Siete propuestas para desarrollar en el aula. Bartzelona. Graó.



Bosch, E.; Cols, C.; Nicolás, M.; Vallvé, L.; Vila, G.; eta Sans, S. (2002). Hacer plástica. Un proceso de diálogos y situaciones. Bartzelona: Octaedro.



Caja, J. (coord) (2001). La educación visual y plástica hoy. Educar la mirada, la mano y el pensamiento. Bartzelona: Graò.



Colén, Mª.T., Giné, N. Imbernon, F. (2006). La carpeta de aprendizaje del alumnado universitario. La autonomía del estudiante en el proceso de aprendizaje. Bartzelona: Octaedro e ICE-UB.



Coll, M.; eta Selva, M. (1992). Las mujeres y los medios de comunicación: la TV y el cine. In: Hacia una escuela coeducadora. 1er postgrado de coeducación. Escuela Universitaria de Formación del Profesorado de Alava. UPV-EHU. Gasteiz: Emakunde.



Cordeiro, C.; Herrero, A.; Rodriguez, A.; eta Ruiz, P. (2005). Komunikabideetan sexismoa ekiditeko Estilo Liburua. Bilbo: Euskal Herriko Bilgune Feminista.



EAE: Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa saila (2010). 121/2010 Dekretua. Haur Hezkuntzako curriculuma. EHAA, 84 zk., 2010ko maiatzak 7, ostirala.



Efland, A. (1998). Arte y cognición: una teoría de aprendizaje para una época postmoderna. Boletín de Educación de las Artes Visuales, 12, 1 eta 12. Bartzelona: Universitat de Barcelona, Departament de Dibuix.



Freedman, K. (2000). Ikusmenaren inguruko kulturaren irakaskuntza. Hik Hasi, 50, 33.

Hezkuntza sistemak Euskal Herrian. Legeria: http://www.vc.ehu.es/araka/orri12.htm



Hernández, F. (2000). Educación y Cultura visual. Bartzelona: Octaedro.



Hernández, F (2007). Espigadores/as de la Cultura Visual. Otra narrativa para la educación de las artes visuales. Bartzelona: Octaedro.



Hoyuelos, A. (2004). La ética en el pensamiento y obra pedagógica de Loris Malaguzzi. Bartzelona:. Barcelona: Octaedro-Rosa Sensat S.L.



Lekue, P. (2011). La educación artística en la edad escolar. Saarbrücken, Alemania: LAP LAMBERT.



Lekue, P.; eta Andrieu, A. (2014). Lehen Hezkuntzarako Ikus Hezkuntza. Vitoria/Gasteiz: UPV/EHU.



Lidón, C.; López, Z.; eta Rodrigo, J. (2003). Departamentos didácticos de centros de arte: educación artística en ámbitos alternativos. Educación Artística: revista de investigación, 1, 165-176.



Lidón, C. (2005). Educación artística y formación estética en museos, centros de arte y patrimonio. Honakoan, R. Marín (Ed.), Investigación en educación artística (351-372 or.) Granada: Universidad.



López, M. (2005). Educación para la paz, interculturalidad y pedagogía crítica en el ámbito de la educación artística. Honakoan, R. Marín (Ed.), Investigación en educación artística (449-466 or.) Granada: Universidad.



López, E.; eta Kivatinetz, M. (2006). Estrategias de pensamiento visual: ¿Método educativo innovador o efecto placebo para nuestros museos? Arte, Individuo y Sociedad, 18, 209-240.



Lleixá, T. (koord.) (2000). Haur Hezkuntza 0-tik 6 urtera. (II liburukia: Adierazpena eta komunikazioa, 3. kapitulua: Hizkuntza plastikoa). Bilbo: UPV/EHU.



Malaguzzi, L. (2001). La educación infantil en Reggio Emilia. Bartzelona.



Munari, B. (1973). Diseño y comunicación visual. Bartzelona: Gustavo Gili.



Munari, B. (2008). I Prelibri. Mantova: Edizioni Corraini.



Nieto, S. (2005). Razones del profesorado para seguir con entusiasmo. Bartzelona: Octaedro.Ugarte, B. (2002). Emakumea hezkuntzan. Hik Hasi, 64, 8-17.



Ugarte, B.; Moral, B.; Petxarroman, B.; eta Apodaka M. J. (2005). Hezkidetza, detaile sutilen indarra. Hik Hasi, 96, 8-17.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Basterretxea, J.I.; Andrieu, A.; Idoyaga, J.V.; Jiménez, E.; eta Ramirez de la Piscina, J.M. (2011). Irudiaren hiria. Euskal herritarren komunikazio-gaitasunak. Bilbo: UEU.

Escaño, C. (2005). Posibilidades y realidades de Internet en la educación artística. Propuesta para la posmodernidad: un entorno virtual común y universitario orientado a la educación artística y su investigación. Honakoan, R. Marín (Ed.), Investigación en educación artística (373-394 or.) Granada: Universidad.

Hernández, M. (2005). Fundamentos y perspectivas actuales de la investigación en Educación artística. Honakoan, R. Marín (Ed.), Investigación en educación artística (175-200 or.) Granada: Universidad.

Medrano, C.; eta Martínez de Morentin, J. (Coor.) (2010). Komunikabideak, balioak eta hezkuntza. Bilbo: UPV/EHU.

Nuere, S. (2004). Las nuevas tecnologías como actual recurso del educador artístico. Honakoan, M. Merodio, (Ed.), Las artes plásticas como fundamento de la educación artística (109-135 or.) Madril: MEC.

Padró, C. (2005). Museos y educación artística: redes de paso, encrucijadas difusas, zonas de conflicto. Honakoan, R. Marín (Ed.), Investigación en educación artística (495-508 or.) Granada: Universidad.

Aldizkariak

AAVV. (2002). Educación Artística. Nuevas miradas (Dossier). Cuadernos de Pedagogía, 312. 47-76. Barcelona.

AAVV (2007). Viaje por el Arte. Aprendiendo a mirar. Cuadernos de pedagogía. 371

ARTELEKU, arte eta pentsamendu garaikideko webgunea: http://www.arteleku.net/

Belmonte, J.; eta Guillamón, S. (2008). Co-educar la mirada contra los estereotipos de género en TV. Comunicar, 31, 115-120.

HIKHASI, http://www.hikhasi.com/

Hernández, M.; eta Ullán, A. (1989). La expresión plástica como recurso didáctico en el aprendizaje de la aritmética. Icónica, 14, 47-50.

Medrano C.; Aierbe, A.; eta Orejudo, S. (2009). El perfil de consumo televisivo en adolescentes: Diferencias en función del sexo y estereotipos sociales. Infancia y Aprendizaje, 32(3), 293-306.

TANTAK, Hezkuntza-aldizkaria, http://www.ehu.es/ojs/index.php/Tantak

UZTARO, Giza eta gizarte-zientzien aldizkaria, http://www.uztaro.com/index.html

ZEHAR, Arte-aldizkaria, http://old.arteleku.net/vieja/4.1/seccion.jsp?id_seccion=7&id_articulo=2504&idioma=euskera&ids=id1=2504
ZER, Komunikazio-ikasketen aldizkaria, http://www.ehu.es/zer/

Web helbideak

ARTEKIDS, http://www.artekids.com.ar/

Feminist Frequency. Bechdel test for women in movies. http://feministfrequency.com

INSEA WEB, International Society for Education Through Art: http://www.insea.org/

LAB sindikatua. Hezkidetzarako Unitate Didaktikoak: http://irakaskuntza.labsindikatua.org/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=104&Itemid=51

MENUDOARTE, http://www.arteymercado.com/menudoarte/index.html

Mujeres en red. http://www.nodo50.org/mujeresred/

MY.OPERA, http://my.opera.com/artesvisuales/blog/

PINCEL Y RATÓN, http://pincelyraton.com/

STEE-EILAS Sindikatua. Emakumeen carpeta 2010. Hezkidetza da bidea. http://www.stee-eilas.org/03arloak/karpeta%20emakumea_e.htm

VST (Visual Thinking Strategies): http://www.vtshome.org/

Museoak:

ARTIUM, http://www.artium.org/

BELLAS ARTES, http://www.museobilbao.com/

GUGGENHEIM, http://www.guggenheim-bilbao.es/

MUPAI, Museo Pedagógico de Arte Infantil (Madrid), http://www.ucm.es/info/mupai/

Ikerkuntza:

Edartis, http://www.edartis.org/