Ikasleengan arte zein Arte Hezkuntza-ri dagozkien kontzepzioak eguneratzea helburu du, testuinguruko azterketatik abiatuta Ikusizko Kulturarekiko ulermen kritikoa indartuz. Halaber bere garapen pertsonalerako zein etorkizunean haur hezkuntzako arte hezitzaile izateko bestelako baliabideak eskaintzera zuzenduta dago. Zentzu honetan haurtzaroko proposamen didaktiko berritzaileetara hurbilpena eta curriculum-material azterketa proposatzen ditu ikasgai honek.

Arloko curriculum-proposamenak aztertu eta interpretatuko dira arte-hezkuntzaren joera teoriko garaikideen ikuspuntutik. Haurraren eta ikus-kulturaren arteko harremanak aztertu eta horien gaineko hausnarketa bultzatuko da kontuan hartuz haurrek ikus-kulturaren produktuak kontsumitu eta ekoizten dituztela. Haur Hezkuntzara egokitutako arloko baliabide kontzeptualak, teknikoak, metodologikoak eta sormenezkoak eskainiko dira. Sormena garatzeko estrategiak bultzatuko dira, norberaren produkzio ikonografikoak zein proiektu didaktikoak diseinatzean. Arloko proiektu didaktikoak diseinatuko dira kontuan hartuz arte-hezkuntzaren proposamen berritzaileak.



A) Haur Hezkuntzaren curriculuma aztertzea.

B) Arte-hezkuntzari eta ikus kulturari buruzko ikerketen egoera ezagutzea, eta haurtzaroko ikaskuntza artistikoari buruzko teoriak modu kritikoan aztertzea.

C) Sormen-estrategiak erabiltzen dituzten arte-hezkuntzarako jarduerak identifikatzea.

D) Haur Hezkuntzara egokitutako jarduera-proiektuak diseinatzea, curriculumaren ikerketa eguneratutik abiatuta.

1 GAIA. ARLOKO CURRICULUMAREN ERREFERENTZIAK. ORIENTAZIO DIDAKTIKOAK. Arloko curriculum proposamenen azterketa, arte hezkuntzaren proposamen eguneratupean interpretatzeko.



2 GAIA. IKUS KULTURA HAURREN TESTUINGURUAN. Ikuspegi teoriko ezberdinak landu izan dutenen eta haurtzaroan ikusizko kulturako produktuak jorratu dutenak, bai ekoizpen ikuspuntutik, baita erabiltzaile bezala bestetik, egindakoaren analisi hurbilketa kritikoa egingo da.



3 GAIA. BALIABIDE KONTZEPTUALAK, TEKNIKOAK, METODOLOGIKOAK ETA SORMENEZKOAK, HAURREN MAILARA EGOKITUTA. Helburua da, praktikaren bidez, errekurtso tekniko eta adierazpen eta komunikaziorako ideiak, sentimenduak, emozioak modu bisualean hainbat ekoizpenen bidez jorratzea. Bereziki, lehen proposamen berritzaileak ezagutuko ditu eta horiek planifikatu eta garatzeko hezkuntza proiektuetara hurbilketa egingo da.

Dozentziarako metodologia



4 GAIA . SORMENEZKO ESTRATEGIAK. Helburua da, adierazmenean oinarritutako irudimena eta sormena garatzea da, lan praktiko eta ekintza estrategien bidez eta hauek beren etorkizuneko arte-hezkuntzako irakasle bezala trebatzea, baita bere ekoizpenak gisa prestakuntzarako.

haurtzaroaren hezkuntza baliabide aplikagarriekin egingo dugu lan.

5 GAIA. HAURREN MAILARA EGOKITUTAKO JARDUERA-PROIEKTUEN DISEINUA, CURRICULUMAREN IKERKETA EGUNERATUTIK ABIATUTA. Ikaslea, arte hezkuntza arloan

MD1. Azalpen magistralak ikasle guztiei zuzendutakoak.

MD2. Interakzioa taldetan

MD3. Interakzioa indibidualizatua: lanak eta oinarriak ikasketa autonomoa garatzeko

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Bilboko Hezkuntza Fakultateari dagozkion ebaluazio-erremintak eta portzentajeak ondorengo hauek izango dira: - Proposamen teoriko/praktikoetan oinarritutako lanak ematea, %60 - Irakasgaiaren eduki teoriko/praktikoetan oinarritutako portafolioa, %24 - Moduluko Diziplinarteko Lana. Talde lana, %16 (%): 100

Irakasgai osoa gainditzeko atal guztiak gainditzea beharrezkoa da, hau da, atal teorikoak zein praktikoak (Diziplinarteko Lana barne). Halaber, emaitza guztiak ikasturtearen azken deialdira arte gordeko dira. Klasean planteatutako proposamenetan parte hartzea baloratuko da.

Ikasleak bukaerako proba teoriko-praktikoa egitea eskatu duen kasuan, ebaluazio-deialdiari uko egiteko, nahikoa izango da proba horretara ez aurkeztearekin.



Ikasleak ahalko dio uko egin irakasgaiaren irakasleagoak proposatzen duen ebaluazio-deialdi jarraituari, baldin eta horrela jakinarazten badio idatziz irakasgaiaren irakasle arduradunari irakasgaia irakasten hasi eta 10 egun baliodun igaro baino lehenago. Kasu honetan azken frogara pasatuko da.



Azken froga, deialdi jarraituari UKO EGIN dion ikasleak:

Kasu hauetan proba teoriko zein praktikoa egingo da. Ikasgaiaren azken nota, atal praktikoa (60%) eta teorikoaren (%24) arteko batez bestekoa izango da. Azkenik Moduluko Diziplinarteko Lanari azken emaitzaren %16a dagokio.

Probaren atal guztiak gainditzea beharrezkoa da. Ikasgaiaren azken nota, atalen batez bestekoa izango da

Azken froga, aurreko deialdiei uko egin dien ikasleak:



Kasu hauetan proba teoriko zein praktikoa egingo da. Ikasgaiaren azken nota, atal praktikoa (60%) eta teorikoaren (%24) arteko batezbestekoa izango da. Azkenik Moduluko Diziplinarteko Lanari azken emaitzaren %16a dagokio.

Probaren atal guztiak gainditzea beharrezkoa da. Ikasgaiaren azken nota, atalen batezbestekoa izango da.

- Ikasgaiaren apunteak
- Irakasleak aukeratutako testuak
- Ordenagailua: testu eta irudi prozesadorea eta Internetera sarbidea
- Lanaren arabera uneoro planteatzen diren teknika eta materialak
- Moodle plataforma

Oinarrizko bibliografia

- Abril, P. & Romero, A. (2008). Recursos para la implementación del género en la Educación Infantil. Gender Loops proiektua.

- Abril, P.; eta Romero, A.,

http://pacoabril.net/joomla/images/articles/spanish_toolbox.pdf

- Agirre, I., eta Hernández, F. (1999). Kultura bisualaren hezkuntza. Zehar, 40, 49-51. Donostia: Gipuzkoako Foru Aldundia.

- Alonso, M.; eta Matilla, L. (1990). Imágenes en acción. Madril: Akal.

- Andrieu, A.; eta Lekue, P. (2012). Haur Hezkuntzarako Ikus Hezkuntza. Gasteiz: Egileak Apodaka, M. J.; eta Ugarte, B. (2007). Hezkidetza gida. Bilbo: Euskal Herriko Bilgune Feminista.

- Belver, M. H.; eta Ullán A. M. (2007). La creatividad a través del juego. Salamanca: Amarú.

- Berrocal, M. (coord.) (2005). Menús de Educación visual y Plástica. Siete propuestas para desarrollar en el aula. Bartzelona. Graó.

- Bosch, E.; Cols, C.; Nicolás, M.; Vallvé, L.; Vila, G.; eta Sans, S. (2002). Hacer plástica. Un proceso de diálogos y situaciones. Bartzelona: Octaedro.

- Caja, J. (coord) (2001). La educación visual y plástica hoy. Educar la mirada, la mano y el pensamiento. Bartzelona: Graò.

- Colén, Mª.T., Giné, N. Imbernon, F. (2006). La carpeta de aprendizaje del alumnado universitario. La autonomía del estudiante en el proceso de aprendizaje. Bartzelona: Octaedro e ICE-UB.

- Coll, M.; eta Selva, M. (1992). Las mujeres y los medios de comunicación: la TV y el cine. In: Hacia una escuela coeducadora. 1er postgrado de coeducación. Escuela Universitaria de Formación del Profesorado de Alava. UPV-EHU. Gasteiz: Emakunde.

- Cordeiro, C.; Herrero, A.; Rodriguez, A.; eta Ruiz, P. (2005). Komunikabideetan sexismoa ekiditeko Estilo Liburua. Bilbo: Euskal Herriko Bilgune Feminista.

EAE: Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa saila (2010). 121/2010 Dekretua. Haur Hezkuntzako curriculuma. EHAA, 84 zk., 2010ko maiatzak 7, ostirala.

- Efland, A. (1998). Arte y cognición: una teoría de aprendizaje para una época postmoderna. Boletín de Educación de las Artes Visuales, 12, 1 eta 12. Bartzelona: Universitat de Barcelona, Departament de Dibuix.

- Freedman, K. (2000). Ikusmenaren inguruko kulturaren irakaskuntza. Hik Hasi, 50, 33.

- Hezkuntza sistemak Euskal Herrian. Legeria: http://www.vc.ehu.es/araka/orri12.htm

- HERNÁNDEZ HERNÁNDEZ, F. y VENTURA, M. (1992) La organización del currículum por proyectros de trabajo. El conocimiento es un calidoscopio. Ed. Graó y I.C.E. de la Universidad de Barcelona. Barcelona

- Hernández, F. (2000). Educación y Cultura visual. Bartzelona: Octaedro.

- Hernández, F (2007). Espigadores/as de la Cultura Visual. Otra narrativa para la educación de las artes visuales. Bartzelona: Octaedro.

- Hoyuelos, A. (2004). La ética en el pensamiento y obra pedagógica de Loris Malaguzzi. Bartzelona:. Barcelona: Octaedro-Rosa Sensat S.L.

- KINCHELOE & STEINBERG (1997). Cultura infantil y multinacionales. Madrid: Morata (2000)

- Lekue, P. (2011). La educación artística en la edad escolar. Saarbrücken, Alemania: LAP LAMBERT.

- Lidón, C.; López, Z.; eta Rodrigo, J. (2003). Departamentos didácticos de centros de arte: educación artística en ámbitos alternativos. Educación Artística: revista de investigación, 1, 165-176.

- Lidón, C. (2005). Educación artística y formación estética en museos, centros de arte y patrimonio. Honakoan, R. Marín (Ed.), Investigación en educación artística (351-372 or.) Granada: Universidad.

- López, M. (2005). Educación para la paz, interculturalidad y pedagogía crítica en el ámbito de la educación artística.

- Honakoan, R. Marín (Ed.), Investigación en educación artística (449-466 or.) Granada: Universidad.

- López, E.; eta Kivatinetz, M. (2006). Estrategias de pensamiento visual: ¿Método educativo innovador o efecto placebo para nuestros museos? Arte, Individuo y Sociedad, 18, 209-240.

- Lleixá, T. (koord.) (2000). Haur Hezkuntza 0-tik 6 urtera. (II liburukia: Adierazpena eta komunikazioa, 3. kapitulua: Hizkuntza plastikoa). Bilbo: UPV/EHU.

- Malaguzzi, L. (2001). La educación infantil en Reggio Emilia. Bartzelona.

- Munari, B. (1973). Diseño y comunicación visual. Bartzelona: Gustavo Gili.

- Munari, B. (2008). I Prelibri. Mantova: Edizioni Corraini.

- Nieto, S. (2005). Razones del profesorado para seguir con entusiasmo. Bartzelona: Octaedro.Ugarte, B. (2002).

- Emakumea hezkuntzan. Hik Hasi, 64, 8-17. Ugarte, B.; Moral, B.; Petxarroman, B.; eta Apodaka M. J. (2005). Hezkidetza, detaile sutilen indarra. Hik Hasi, 96, 8-17.



- HERNÁNDEZ, F (2007): Espigadores/as de la Cultura Visual. Otra narrativa para la educación de las artes visuales. Barcelona: Octaedro.

- HOYUELOS, A. (2004): La ética en el pensamiento y obra pedagógica de Loris Malaguzzi. Barcelona:. Barcelona: Octaedro-Rosa Sensat S.L.

- MALAGUZZI, L. (2001): La educación infantil en Reggio Emilia. Barcelona.

- NIETO, S. (2005): Razones del profesorado para seguir con entusiasmo. Barcelona: Octaedro.

Gehiago sakontzeko bibliografia

- AGUIRRE ARRIAGA, I., (2000) Teorías y prácticas en educación artística, Universidad Pública de Navarra- Ocatedro (2005)
- Basterretxea, J.I.; Andrieu, A.; Idoyaga, J.V.; Jiménez, E.; eta Ramirez de la Piscina, J.M. (2011). Irudiaren hiria. Euskal herritarren komunikazio-gaitasunak. Bilbo: UEU.
- Escaño, C. (2005). Posibilidades y realidades de Internet en la educación artística. Propuesta para la posmodernidad: un entorno virtual común y universitario orientado a la educación artística y su investigación. Honakoan, R. Marín (Ed.),Investigación en educación artística (373-394 or.) Granada: Universidad.
- EFLAND / FREEDMAN / STUHR (2003) La educación en el arte posmoderno, Barcelona, Paidós, 2003.
- EFLAND, A. - Una historia de la educación del arte, Barcelona, Paidós, , 2002.

Aldizkariak

- AAVV. (2002). Educación Artística. Nuevas miradas (Dossier). Cuadernos de Pedagogía, 312. 47-76. Barcelona.
- AAVV (2007). Viaje por el Arte. Aprendiendo a mirar. Cuadernos de pedagogía. 371
ARTELEKU, arte eta pentsamendu garaikideko webgunea: http://www.arteleku.net/
Belmonte, J.; eta Guillamón, S. (2008). Co-educar la mirada contra los estereotipos de género en TV. Comunicar, 31,115-120.
- AGUIRRE ARRIAGA, I., (2009) Sobre los usos del arte en la escuela infantil. In-fan-cia: Educar de 0-6 años, nº 117-3, pp. 3-8
- HIKHASI, http://www.hikhasi.com/
- Hernández, M.; eta Ullán, A. (1989). La expresión plástica como recurso didáctico en el aprendizaje de la aritmética. Icónica, 14, 47-50.
- GIROUX, H.A., (1994), Los profesores como intelectuales públicos, Kikiriki, 34, (39-47).
- Medrano C.; Aierbe, A.; eta Orejudo, S. (2009). El perfil de consumo televisivo en adolescentes: Diferencias en función del sexo y estereotipos sociales. Infancia y Aprendizaje, 32(3), 293-306.
- TANTAK, Hezkuntza-aldizkaria, http://www.ehu.es/ojs/index.php/Tantak
- UZTARO, Giza eta gizarte-zientzien aldizkaria, http://www.uztaro.com/index.html
- ZEHAR, Arte-aldizkaria,
http://old.arteleku.net/vieja/4.1/seccion.jsp?id_seccion=7&id_articulo=2504&idioma=euskera&ids=id1=2504
- ZER, Komunikazio-ikasketen aldizkaria, http://www.ehu.es/zer
- VECCHI, VEA (2001) La luz: pensamientos, imaginarios y exploraciones. Cuadernos de Pedagogía, 307, p. 67-73. Noviembre, 2001.

Web helbideak

- ARTEKIDS, http://www.artekids.com.ar/
- Feminist Frequency. Bechdel test for women in movies. http://feministfrequency.com
- INSEA WEB, International Society for Education Through Art: http://www.insea.org/
- LAB sindikatua. Hezkidetzarako Unitate Didaktikoak: http://irakaskuntza.labsindikatua.org/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=104&Itemid=51
- MENUDOARTE, http://www.arteymercado.com/menudoarte/index.html
- Mujeres en red. http://www.nodo50.org/mujeresred/
- MY.OPERA, http://my.opera.com/artesvisuales/blog/
- PINCEL Y RATÓN, http://pincelyraton.com/
- STEE-EILAS Sindikatua. Emakumeen carpeta 2010. Hezkidetza da bidea. http://www.steeeilas.org/03arloak/karpeta%20emakumea_e.htm
- VST (Visual Thinking Strategies): http://www.vtshome.org/

Museoak:
- ARTIUM, http://www.artium.org/
- BELLAS ARTES, http://www.museobilbao.com/
- GUGGENHEIM, http://www.guggenheim-bilbao.es/
- MUPAI, Museo Pedagógico de Arte Infantil (Madrid), http://www.ucm.es/info/mupai/
Ikerkuntza:
- Edartis, http://www.edartis.org/

Bideoak:
SANCHO, JUANA Mª. Pedagogía 2.0 http://www.youtube.com/watch?v=VS0-IMwhlCQ