Ikasgaiaren bitartez gaur egungo arkeologiaren inguruko ikuspegi zabala eta anitza izango dute ikasleek, jakintzagaiaren erronka nagusiak zeintzuk diren identifikatuz. Horretarako, arkeologiaren alde akademikoa (ikerketa) eta alde soziala (ondarearen kudeaketa, arkeologia profesionala, arkeologia kritikoak..) landuko dira, egoera ezberdinak analizatuz.

Ikasgaiaren izenak adierazten duen bezala, bere helburua arkeologiaren mundura ate bat zabaltzea da, hau da, sarrera moduan dago planteatuta,ikaslea gaur egungo oinarrizko problematikak ulertzeko gai izan dadin. Era berean, hemen jorratuko diren gaiak ondorengo mailatan landuko dira sakonago, bai derrigorrezkoetan (Arkeologia 2. mailan; Metodo arkeologikoa historian, 4. mailan), bai hautazkoetan: Aurrehistoria eta arkeologiako gaiak eta Gai Aurreratuak Arkeologian, 3. eta 4. mailan).

Irakasgaia M02 moduloaren barne dago ("Historia orokorra"), eta modulo horretako gaitasunak hauek dira:

C1.Ikerketa historikoko oinarrizko metodoak eta teknikak ezagutzea, eta materialak eta informazio-iturriak lortzeko, antolatzeko eta aztertzeko gaitasuna erakustea. Generikoa

C2. Historia unibertsalaren, nazionalaren eta eskualdekoaren prozesu eta gertaera nagusiak behar bezala ezagutzen eta ulertzen direla erakustea, ikuspegi diakroniko batetik, hainbat alderditan (ekonomia, gizartea, politika, kultura) eta egungo gizarteekin dituzten harremanak identifikatu. Generikoa

C3. Denboran zehar eman diren ikuspegi historiografikoak eta garai historiko bakoitzeko kulturarekin duten lotura identifikatzea. Generikoa

C4. Ikerketa historikoko gai edo arazo bat gutxienez ahoz eta/edo idatziz aurkezteko gai izatea, zuzentasun formal eta terminologia egokiarekin, lehen eta bigarren mailako iturri historikoak behar bezala erabiltzeko gaitasuna erakutsiz. Zeharkakoa



Horren arabera, ikasgaiaren berariazko gaitasunak hauek dira (aurrekoekin erlazionatuak):



1.- Arkeologiak edozein garaialdiko historia ezagutu eta lantzeko duen potentziala kritikoki baloratu eta bere alde profesionala ezagutu (M02C3).

2.- Arkeologia etengabeko eraiketa denaren kontzientzia hartzea, eta ez jakintzagai "amaitua", horrela datu arkeologikoak interpretatzeko era ezberdinak ulertuz (M02C3).

3.- Ezagupen historikoa sortzeko Arkeologiak dituen tresna metodologikoak definitu eta ulertu (M02C1).

I.- ZER DA ARKEOLOGIA? ARKEOLOGIKOKI PENTSATU ETA GALDETU



1.- Arkeologiaren definizioa. Arkeologiaren iturriak eta beste jakintzagai batzukin dituen erlazioak. Dokumentu arkeologikoaren eraiketa

2.- Ikerketa Arkeologikoaren historia. Arkeologiaren kontzeptuaren garapena. Bildumazaletasunetik egongo joera teorikoetara

Genero ikuspuntua arkeologian



II.- ARKEOLOGIAREN METODO ETA TEKNIKAK. Miaketatik hedapenera.

3.- Miaketa arkeologikoa. Definizioa eta helburuak. Aztarnategi arkeologikoaren kontzeptua. Paisaiaren arkeologia

4.- Indusketa Arkeologikoa: Indusketa estrategiak; indusketa sistemak; estratigrafia arkeologikoaren garrantzia. Erregistro sistemak: Harris Matrix erregistro sistema

5.- Arkitekturaren arkeologia. Definizioa. Jatorriak eta garapena. Oinarri metodologikoak.

6.- Material arkeologikoen analisien garrantzia. Zeramika arkeologian

7.- Ondorioen hedapena. Argitalpenak. Museoak eta baliabide berriak



III.- "ARKEOLOGIAK"

8.- Arkeologia diakronikoak (Arkeologia klasikoa, Erdi Aroko Arkeologia, Aro Modernoko Arkeologia eta Aro Garaikideko Arkeologia) eta ikuspegi tematikoak.



IV.- ARKEOLOGIA GAUR EGUNGO TESTUINGURUAN: HISTORIA-ONDAREA ETA GIZARTEA

9.- Arkeologia, Historia-Ondarearen kudeaketa eta gaur egungo gizartea. Arkeologia profesionala

Klase teorikoak eta praktikoak egongo dira. Klase praktikoetarako aldez aurretik landu beharko dira agindutako zereginak. Taldeak ere sortuko dira lan kooperatiboa bultzatzeko asmoz.



Kurtsoan zehar irteera bat (edo gehiago) egingo da, aukera izanez gero (dirulaguntza, esate baterako).

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 40
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 20
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 40

Ebaluaketaren %40a azterketa batez izango da, eta beste %60a lan (talde lana) eta klasean planteatutako ariketen bidez (zeregin indibidualak). Derrigorrezkoa da ebaluazio-tresna bakoitza gainditzea ikasgaia gainditzeko eta bien arteko batazbestekoa egiteko.



Ortografia akatsak, gramatika akats larriak eta sistematikoak, adierazpen eta argudiatzearen argitasun faltak penalizazioa izango dute. Zereginak denporaz ez egitea edota entregatzea ere penalizatu egingo da.



Uko egitea: Idatziz adieraziko zaio irakasleari uko egiteko asmoa kurtsoaren lehen 9 asteetako epean. Idatzi hau entregatuz, ikasleak azken ebaluaketa egingo duela interpretatuko da, eta ordurarte lanen bat egin badu, ez da kontuan izango.

Azken ebaluaketa: azterketa bat egin behar izango da, zentroak jarritako egun eta orduan (%50), eta lan bat entregatu (azterketa egunean bertan) (%50). Lanaren gaia eta betebeharrak aldez aurretik zehaztuko dira irakaslearekin. Azterketa ezberdina izango da ebaluaketa jarraia aukeratu dutenentzat eta azken ebaluaketa aukeratu dutenentzat.

Ez ohiko deialdirako, ebaluazio-sistema berdina izango da: azken notaren %60a lan eta ariketetatik etorriko da eta beste %40a azterketa batetik. Halere, ebaluaketa jarraia aukeratu duten ikasleen kasuan, emaitza onak izan dituzten lanen edo entrega partzialen notak kontuan hartuko zaizkie eta gainditu ez duten zatia baino ez dute egin beharko.

Azken ebaluazioa aukeratu duten ikasleek ez ohiko deialdirako azterketa bat egin behar izango dute, zentroak jarritako egun eta orduan, eta lan bat entregatu (azterketa egunean bertan). Lanaren gaia eta betebeharrak aldez aurretik zehaztuko dira irakaslearekin.

Azterketa ezberdina izango da ebaluaketa jarraia aukeratu dutenentzat eta azken ebaluaketa aukeratu dutenentzat.

Egelan jarriko dira ikas-materialak eta lanak egiteko baliabideak lauhilabetean zehar.

Oinarrizko bibliografia

BAHN, Paul: Introducción a la arqueología, Madril, 1998

CARANDINI, Andrea: Historias en la tierra. Manual de excavación arqueológica, Bartzelona, 1997

FRANCOVICH, Ricardo eta MANACORDA, Danielle: Diccionario de Arqueología, Madril, 2001

GAMBLE, Clive: Arqueología básica, Bartzelona, 2002.

GONZÁLEZ RUIBAL, Alfredo eta AYÁN VILA, Xurxo: Arqueología. Una introducción al estudio de la materialidad del pasado, Madrid, 2018

GRANT, J; GORIN, S eta FLEMING, N.: Arkeologiako eskuliburua, 2019

GREENE, Kevin. eta MOORE, Tom.: Archaeology: an introduction, 2010

GUTIERREZ LLORET, Sonia: Arqueología. Introducción a la historia material de las sociedades del pasado, Valencia, 1997.

HARRIS, Edward: Principios de estratigrafía arqueológica, Bartzelona, 1994.

JOHNSON, Matthew.: Teoría arqueológica. Una introducción, Bartzelona, 2000

KELLY, L. eta HURST THOMAS, D.: Archaeology, 2013

QUEROL, M.Angeles: Manual de gestión del Patrimonio Cultural. Madril, 2010.

QUIRÓS CASTILLO, Juan Antonio; BENGOETXEA REMENTERIA, Belén: Arqueología postclásica, III, UNED, Madrid, 2006

QUIRÓS CASTILO, Juan Antonio (DIR): La materialidad de la Historia. La Arqueología en los inicios del siglo XXI, Madrid, 2013

Gehiago sakontzeko bibliografia

AA. VV., 1995, Leer el documento construido, ¿Informes de la construcción¿ vol. 46, n° 453, C.S.I.C., Madrid.
AMADORI, Laura et alii: Esercizi di matrix, Roma, 1996
BALLART, Josep: El patrimonio histórico y arqueológico: valor y uso, Barcelona, 2002
CRIADO BOADO Felipe:Límites y posibilidades de la arqueología del paisaje, 1993¿SPAL¿ 2, pp. 9-55.
CROSSLEY, David: Post-medieval Archaeology in Britain, Londres, Leicester y New York(1990).
DANIEL, Glinn.: Historia de la Arqueología: de los anticuarios a V. Gordon Childe, Madrid, 1986
FERNÁNDEZ MARTÍNEZ, Víctor: Teoría y método en Arqueología, Madrid, 2000.
FERNANDEZ MARTINEZ, Víctor: Una arqueología crítica. Ciencia, ética y política en la construcción del pasado, Barcelona, 2005
HODDER, Ian: Interpretación en Arqueología. Corrientes actuales, Bartzelona, 1994.
HODGES, R.:(1982): ¿Method and Theory in medieval archaeology¿, Archeologia Medievale, IX, 7-39.
JOHNSON, Matthew: An archaeology of capitalism, Cambridge, 1996
MORRIS, I. (ed) (1994): Classical Greece. Ancient Histories and Modern Archaeologies, Cambridge.
ORTON C. et alii, 1997: La cerámica en arqueología, Barcelona.
PALMER, M. y NEAVERSON, P.:Industrial Archaeology. Principles and Practice, New York, 1998.
RODRÍGUEZ TEMIÑO, Ignacio: Arqueología Urbana en España, Barcelona, 2003
ROSKAMS, Steve.: Teoría y práctica de la excavación, Barcelona, 2002
TRIGGER, Bruce: Historia del pensamiento arqueológico, Barcelona, 1992

Aldizkariak

American Journal of Archaeology, Boston University.
Archeologia dell¿architettura, Florencia
Archeologia Medievale, Florencia,
Archivo Español de Arqueología
Arkeoikuska
Arqueología de la Arquitectura, Vitoria-Gasteiz
Arqueología y Territorio Medieval, Jaén, 1994
Espacio, Tiempo y Forma
Hispania Antiqua
Munibe
Postmedieval Archaeology
Public Archaeology
Arkeogazte

Web helbideak

http://www.sha.org
http://www.industrial-archaeology.org.uk
Museum of London Archaeology : https://www.mola.org.uk/
www.harrismatrix.com
Arqueología Medieval http://www.arqueologiamedieval.com/
Eusko Jaurlaritzaren Ondare Zentrua://www.euskadi.eus/app/ondarea-patrimonio-cultural-vasco/
Biblioarqueología http://www.biblioarqueologia.com/
Geoeuskadi http://www.geo.euskadi.net/s69-bisorea/es/x72aGeoeuskadiWAR/index.jsp,
Harris Matrix http://harrismatrix.com/
Museum of London https://www.museumoflondon.org.uk/museum-london
The UK Oak Project https://www.oak-research.co.uk/
Time Team http://www.timeteamdigital.com/
York Viking Center https://www.jorvikvikingcentre.co.uk/