25701 - Antzinaroaran Historia I: Hiri Greko Arkaikoetatik Erreinu Helenistikoeta deritzon ikasgaia, Historiako Graduko 2. Mailako derrigorrezko ikasgaia da. Orotara 6 kreditu ditu, 4 teoriko eta 2 praktiko, eta bigarren lauhilabetean gauzatzen da. Historia Orokorra izeneko moduloaren barruan kokatzen da, 1 mailako 25724 - Antzinaroko Gizarteak eta Kulturak eta 3. mailako 25702 - Antzinaroaren Historia II: Erroma, errepublikatik inperiora ikasgaiekin osatzen da.

Ikasgaiaren helburu nagusia, Historiako Graduko ikasleek Greziako Historiako 3 aro nagusietan emandako gertakari eta prozesu historiko garrantzitsuenen ezagutza barneratzea da: Aro Arkaikoa (K.a. VIII-VI), Aro Klasikoa (K.a. V-IV) eta Aro Helenistikoa (Alexandrok tronua eskuratzen duenetik K.a. 31. Urtera).

Gaitegia, haseran, K.a. II. milurtetik abiatzen da, greziarren aurrekari izan ziren eta ezaugarri talasokratikoak aurkezten zituzten beste zibilizazio batzuk, hala nola, Zibilizazio Minoikoa edo Feniziarra, azalduz. Era berean, Akemenestar Inperioari begiratu bat ematen zaio, ekialdeko etsai nagusi izan ziren heinean antzinateko greziarren garapen historikoan izan zuten eragina aztertzeko.

Ikasgaia garatzeko, Historiako Graduko 2. mailako ikaslegoari dagozkion ezagutzak beharrezkoak dira. Greziar kulturarekiko gogoa eta ikasteko griña ezinbestekoak dira. Ikasleak gaur egun gure eskura ditugun iturri ezberdinekin, hau da, iturri idatziekin, inskripzioekin, monumentuekin eta ikonografiarekin, trebatzen ikasi beharko du. Era honetan, Antzinaroko Greziako hiru garai nagusietan, Aro Arkaikoan, Aro Klasikoan eta Aro Helenistikoan, ematen diren ezaugarri amankomunak eta ezberdintasunak aztertzeko konpetentziak eskuratuko ditu ikasleak. Oinarrian, ildo nagusi bezala gerra gertakariak eta pentsamolde politikoaren garapena erabiltzen badira ere, aspektu ekonomikoak, erlijiosoak eta teknikoak ere kontutan hartzen dira, guztien baturak zibilizazio greziarraren handitasuna osatzen baitute.

Greziako Historiaren ezagupena garrantzitsua da kulturaren arloaren ikuspuntutik, baina baita garatu litekeen edozein lanbideri begira ere. Ezagutza hau, Letrekin lotura duen edozein master zein doktorego ikasketarako ezinbestekoa da, baita Bigarren Hezkuntzan edo Unibertsitatean irakasle bezela jarduteko ere.

1. KONPETENTZIAK:

HISTORIA OROKORRA – M02 MODULOAREN KONTEPENTZIAK.



BEREZKOAK ZAIZKION KONPETENTZIAK:

-M02CM01:Munduko, estatuko eta eskualdeko historiaren prozesu eta gertakari nagusiak nahikoa eta modu egokian ezagutzen direla frogatzea, ikuspuntu diakroniko batetik, hainbat alderdiri dagokionez (ekonomia, gizartea, politika, kultura etab.); halaber, prozesu eta gertakari horiek gaur egungo gizarteekin duten lotura ezagutzen dela frogatzea.

-M02CM02: Denboran izan diren ikuspegi eta perspektiba historiografikoak eta garai historiko bakoitzeko kulturarekin duten lotura identifikatzea.

-M02CM03:Ikerketa historikorako oinarrizko metodoak eta teknikak ezagutzea eta materialak eta informazio-iturriak lortzeko, antolatzeko eta aztertzeko gaitasuna erakustea.



ZEHARKAKO KONPETENTZIAK:

-M02CM04:Gai izatea ikerketa historikoko gai edo arazo bat, gutxienez, aurkezteko, ahoz edo/eta idatziz, zuzentasun formalez eta terminologia egokia erabiliz; hartara, iturri historikoak (lehen eta bigarren mailakoak) modu egokian erabiltzeko trebetasuna erakusteko.



2. IRAKASKUNTZA EMAITZAK:

IE1: Esparru geografikoa, oinarrizko toponimia eta Greziako Historiako kronologia zabala ezagutzen ditu. Landutako zibilizazioei berezkoa zaien terminologia oparoa erabiltzen du, bereziko Greziar mundiari dagokionean.

IE2: Greziar zibilizazioko lehen mailako eta bigarren mailako iturriak bilatzen eta era kritiko batetan erabiltzen daki.

IE3: Antzinateko Greziaren garapen historikoan eman ziren eragile politiko eta ekonomikoak eta giza faktoreak ezberdintzen ditu, baita hauengandik eratortzen diren ondorioak ere.

IE4: Egungo joera historiografikoek greziar mundua ikertzerako orduan planteatutako joerak ezberdintzen dakizki. Era berean, Atenasen Urrezko Mendean gauzatutako lehen gobernuera demokratikoaren agerpenerako eman zen erakundeen garapena ezagutzen du.

IE5: Antzinateko greziar zibilizazioaren eta mendebaldeko zibilizazioaren artean dauden lotura garrantzitsuenen inguruan gogoeta egiten du.

1. Mundu egeoa K.a. I milurtekoaren hasieran. Mende ilunak eta Homeroren mundua.

2. Estatuaren sortzea eta garapena Grezian: polis-a eta ethnos-a.

3. Polis arkaikoa I. Stasis-a: krisiaren eragileak. Greziar kolonizazioa. Legegileak eta tiranoak.

4. Polis arkaikoa II. Atenas eta Esparta.

5. Polis klasikoa. Atenas eta demokrazia. Mediar gerrak eta Atenasko inperialismoa. Peloponesoko gerrak.

6. Polisaren krisia K.a. IV mendean. Nagusitasuna erdiesteko gerrak. Mazedoniaren gorakada eta Korintoko Liga.

7. Mundu helenistikoa. Alexandro Handiaren inperioa. Erreinu helenistikoak. Ligak eta hiriak.



*Oharra: hau oinarrizko gai-zerrenda da, ikasturtean zehar egokitzen joan daitekelarik.

1. Klase presentzialak: eskoletan, dozentzia magistralarekin batera testu historikoen, ikonografiaren, iskripzio eta mapen komentaketa gauzatuko da, beti ere irakasleak azaldutako gaiarekin bat etorrita. Komentaketa hauetan, irakasleak zuzenduta, ikaslegoak era aktiboan parte hartuko du.

Klase presentzialetan, bakarkako zein taldekako lanerako gaitasunak landuko dira. Era honetan, ikasleek IE2, IE3, IE4 eta IE5 Irakaskuntza Emaitzak gauzatu ahalko dituzte.



2. Lanak: Gaitegiaren atal jakin batzuen inguruan, ikaslegoak aurkezpen eta ariketa idatziak burutu ahalko ditu, lehen mailako zein bigarren mailako iturriak erabiltzea ezinbestekoa izango delarik. Hauek eskuratzeko, bereziki Koldo Mitxelena Liburutegiak eskaintzen duen materiala erabili beharko da, erakunde ofizialek sarean eskuragarri dituzten hainbat baliabide ere kontsultatu ahalko direlarik.

Ahozko zein idatzitako aurkezpenetan, edukiaz gain, beste hainbat aspektu hartuko dira kontutan, hala nola, ortografia, sintaxia, iturrien aipamen zuzena, espresio egokia etab.

Unibertsitateko etikaren ikuspuntutik plagioa akats larri eta onartetzina bezala hartzen da.

Lan hauen bidez, ikaslegoak IE1, IE2 eta IE4 Irakaskuntza Emaitzak gauzatu ahalko ditu.



3. Tutoretzak: beharra dagoen heinean, taldeka zein bakarkako tutoretzak burutuko dira. Hauek, presentzialak izan gabe, UPV/EHUk eskaintzen duen e-Gela plataformaren bidez burutu ahalko dira.



*Oharra: konfinamendu-dekretu edo lege-xedapen baten ondorioz klase presentzialak bertan behera geratuko balira, eskolak eta ebaluazioa on-line izatera pasako dira. Argibide gehiagorako, 2019/2020 ikastuartearen zehar COVID-19a dela eta UPV/EHUk argitaratutako ebazpena kontsulta liteke ondoko estekaren bidez:

https://www.ehu.eus/eu//-/directrices-para-la-adaptacion-de-la-docencia-y-evaluacion-de-las-titulaciones-de-grado-y-master-de-la-upv-ehu-mientras-dure-la-situacion-excepcional-

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 50
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 50

1. Ebaluazio jarraitua: 2 erizpideren arabera egiten da:



1.1. Ariketa praktikoak.

Ebaluaketaren irizpidea: Eskoletara etortzea eta ariketa desberdinetan partehartze aktiboa. Aurkezpenean argitasuna. Kontzeptu historikoen erabilpen zehatza. Ahozko gaitasuna.

Amaierako notaren portzentaia, denetara %50:



1.2. Garatu beharreko froga idatzia.

Ebaluaketarako tresna: Ikasturtean zehar emandako eduki teoriko eta praktikoei buruzko azterketa idatzia.



Ebaluaketaren irizpidea: Aurkezpen-argitasuna eta antolakuntza zuzena. Ezagupenen bereganatze maila. Kontzeptuen arteko harremanak eraikitzeko gaitasuna. Sintesi-gaitasuna. Aurkezpenean argitasuna, garbitasuna eta ortografia zuzena eskatuko da.

Froga idatzia gainditzea ezinbestekoa da ikasgaia gainditzeko.

Amaierako notaren portzentaia: %50.



Praktikako notak kontuan hartzeko ezinbestekoa da azterketa gainditzea.



2. Azken ebaluazioa:



IKASLEEN EBALUAZIORAKO ARAUTEGIA

EHAA 201 7-03-1 3

8. artikulua.– Ebaluazio sistemak

3.– Ikasleek eskubidea izango dute azken ebaluazio bidez ebaluatuak izateko, etengabeko ebaluazioan parte hartu zein ez hartu. Eskubide hori baliatzeko, ikasleak etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari eta, horretarako, bederatzi asteko epea izango du lauhilekoko irakasgaien kasuan edo 1 8 astekoa urteko irakasgaienean, ikastegiko eskola egutegian zehaztutakoarekin bat lauhilekoa edo ikasturtea hasten denetik kontatzen hasita. Irakasgaiaren irakaskuntza gidan epe luzeagoa ezarri ahal izango da.



Azken ebaluazioa aukeratzen duenak, edo ikasturtearen zehar etengabeko ebaluazioari uko egiten dionak, UPV/EHUko araudiak hartarako ezarritako oinarriak kontutan hartuz, ondoko erizpideen araberako ebaluazioa izango du:

2.1. Garatu beharreko froga idatzia.

Ebaluaketarako tresna: Ikasturtean zehar emandako eduki teoriko eta praktikoei buruzko azterketa idatzia.

Ebaluaketaren irizpidea: Aurkezpen-argitasuna eta antolakuntza zuzena. Ezagupenen bereganatze maila. Kontzeptuen arteko harremanak eraikitzeko gaitasuna. Sintesi-gaitasuna. Aurkezpenean argitasuna, garbitasuna eta ortografia zuzena eskatuko da.

Froga idatzia gainditzea ezinbestekoa da ikasgaia gainditzeko.

Amaierako notaren portzentaia: %50.

2.2. Ariketa praktikoak.

Ebaluaketaren irizpidea: Aurkezpenean argitasuna. Kontzeptu historikoen erabilpen zehatza. Ahozko gaitasuna.

Amaierako notaren portzentaia, denetara %50:



UKO EGITEA

Ikasleen ebaluaziorako arautegiaren 12. artikuluaren arabera:

12. artikulua. – Deialdiari uko egitea:

2.- Etengabeko ebaluazioaren kasuan, azken probaren pisua bada irakasgaiko kalifikazioaren %40 baino handiagoa, nahikoa izango da proba horretara ez aurkeztea azken kalifikazioa "aurkezteke" izan dadin. Aldiz, azken probaren pisua bada irakasgaiko kalifikazoaren % 40 edo hori baino txikiagoa, deialdiari uko egin nahi dioten ikasleek kasuan kasuko irakasgaiaren irakaskuntza aldia bukatu baino, gutxienez, hilabete lehenago egin beharko dute eskaria. Eskari hori idatziz aurkeztu beharko zaio irakasgaiaren ardura duen irakasleari.

Azken ebaluazioaren eredu berdina erabiliko da. Horrela, ondokoa eskatuko zaie:

1. Garatu beharreko froga idatzia.

Ebaluaketarako tresna: Ikasturtean zehar emandako eduki teoriko eta praktikoei buruzko azterketa idatzia.

Ebaluaketaren irizpidea: Aurkezpen-argitasuna eta antolakuntza zuzena. Ezagupenen bereganatze maila. Kontzeptuen arteko harremanak eraikitzeko gaitasuna. Sintesi-gaitasuna. Aurkezpenean argitasuna, garbitasuna eta ortografia zuzena eskatuko da.

Amaierako notaren portzentaia: %50.



2. Ariketa praktikoak.

Ebaluaketaren irizpidea:. Aurkezpenean argitasuna. Kontzeptu historikoen erabilpen zehatza. Ahozko gaitasuna.

Amaierako notaren portzentaia, denetara %50:



Irakasgaia gainditzeko azterketa zein ariketa praktikoak gainditzea ezinbestekoa da.



Ezohiko deialdiari uko egiteko nahikoa izango da bertara ez aurkeztea.

1. Eskoletan erabilitako testu, mapa eta kronogramak e-gelaren bidez eskuragarri izango ditu ikaslegoak.

2. Ondoko web-guneen kontsulta ezinbestekotzat hartzen da:
. Ancient History Maps: https://www.ancient.eu/map
. Classical Art Research Centre: https://www.beazley.ox.ac.uk/index.htm
. Itinera electronica: http://agoraclass.fltr.ucl.ac.be/concordances/intro.htm
. Hodoi elektronikai: http://mercure.fltr.ucl.ac.be/Hodoi/concordances/intro.htm
. Perseus Digital Library: http://www.perseus.tufts.edu/hopper/

3. Ondoko eskuliburuaen erabilera gomendatzen da:
BASLEZ, M.-F., 2017, Antzinateko greziar munduaren historia politikoa. Garai homerikoetatik erromatar munduan integratu arte, UPV/EHU [I. Iñurrietak itzulia: Histoire politique du monde grec antique, Paris, Nathan, 1994].
IRIARTE, A., 2011, Historiografía y mundo griego, Bilbao.

Oinarrizko bibliografia

-AUSTIN, M. & VIDAL-NAQUET,P., 1972, Economía y sociedad en la antigua Grecia, Barcelona (1986).

-BARCELÓ, P. & HERNÁNDEZ DE LA FUENTE, D., 2015, Breve historia política de la Grecia clásica, Salamanca.

-DEGER-JALKOTZKY, S. et al., 2006, Ancient Greece: from the Mycenaean palaces to the age of Homer, Edinburgh.

-GÓMEZ ESPELOSIN, F.J., 2011, Historia de Grecia en la Antigüedad, Madrid.

-IRIARTE, Ana, 2020, Feminidades y convivencia política en la antigua Grecia, Madrid.

-KAGAN, D. & VIGGIANO, G.F., 2013, Men of bronze: hoplite warfare in Ancient Greece, Princeton.

-RAAFLAUB, K.A. et al., 2007, Origins of democracy in ancient Greece, University of California Press.

-RUIPÉREZ, M.S. & MELENA, J.L., 1990, Los griegos micénicos, Madrid.

-VERNANT, J.-P. (ed.), 1991, El hombre griego, Madrid (1993).

-WALBANK, F.W. et al., 1992, El mundo Helenístico, Madrid (2012).

Gehiago sakontzeko bibliografia

-AAVV, Cerámica e imágenes de la Grecia clásica, 1994, Publicaciones del MAN.
-BOARDMAN, J. et al., 1982-, The Cambridge ancient history VII-1: The Hellenistic World, Cambridge.
-BRIANT, P. - LÉVÊQUE, P., 1995, Le monde grec aux temps classiques, t. 1, Paris, P. U. E.
-BRUIT-ZAIDMAN, Louise & SCHMITT-PANTEL, Pauline, 1989, Religion in the ancient Greek city, Cambridge.
-CABANES, P., 1995, Le monde hellénistique de la mort d'Alexandre à la paix d'Apamée, Paris, Coll. Nouvelle histoire de l’Antiquité, vol. 4, Éd. du Seuil.
-CANFORA, L., 2011, El mundo de Atenas, Barcelona (2014).
-CARLIER, P., 1999, Le IVe siècle grec jusqu'à la mort d'Alexandre, Paris, Points-Seuil, Nouvelle histoire de l'Antiquité 3.
-CARTLEDGE, P. (et al.), 1999, Sparta: new perspectives, Duckwoth.
-CARTLEDGE, P., 2007, Alejandro Magno. La búsqueda de un pasado desconocido, Barcelona, Ariel.
-DOMÍNGUEZ MONEDERO, A., 1991, La polis y la expansión colonial griega. Siglos VIII-VI, Madrid.
-FINLEY, M.I., 1959, The world of Odysseus, Meridian Books.
-FORNIS, C., 2003, Esparta. Historia, sociedad y cultura de un mito historiográfico,
Barcelona, Crítica.
-GSCHNITZER, F., 1987, Historia social de Grecia, Madrid, Akal.
-HALL, E., 2020, Los griegos antiguos, Barcelona, Anagrama.
-HUMBERT, M., 1984, Institutions politiques et sociales de l'Antiquité, Paris, Précis Dalloz.
-IRIARTE, Ana, 2006, Teatro y democracia: la era de Pericles, Madrid.
-IRIARTE, Ana, 2011, Historiografía y mundo griego, Bilbao, UPV/EHU.
-LÉVY, Ed., 1995, La Grèce au Ve siècle de Clisthène à Socrate, Paris, Seuil, coll. «Points Histoire/ Nouvelle histoire de l'Antiquité».
-LORAUX, N., 1993, The children of Athena: athenian ideas about citizenship and the division between sexes, Princeton.
-MITCHELE, G. - L.-RHODES, P. J. (ed.), 1997, The development of the polis in archaic Greece, Londres, Routledge.
-ROISMAN, J. & WORTHINGTON, I., 2010, A companion to ancient Macedonia, Malden-Oxford.

Aldizkariak

ARyS. Antigüedad, Religión y Sociedad (UC3M)
Complutum (Universidad Complutense de Madrid)
Cuadernos de Filología clásica (UCM)
Cuadernos de la Fundación Pastor
Emerita. Revista de Lingüística y Filología clásica (CSIC)
Espacio, Tiempo y Forma. Serie II. Historia Antigua (UNED)
Gerión: revistas.ucm.es/index.php/GERI (UCM)
Greek, Roman and Byzantine Studies
Habis (US)
Journal of Hellenistic Studies
Polis. Revista de ideas y formas políticas de la Antigüedad clásica (UAH)
Revista de Estudios Clásicos (Sociedad española de Estudios clásicos)
Studia Historica. Historia Antigua: revistas.usal.es/index.php/0213-2052/index
Tempus. Revista de actualización científica sobre el Mundo clásico.
Transactions of the American Philological Association
Veleia. Revista de Prehistoria, Hª Antigua, Arqueología y Filología Clásicas (UPV/EHU)

Web helbideak

http://www.cervantesvirtual.com/portal/Antigua/
http://clasicas.usal.es/recursos/index.html
https://www.ehu.eus/ehg/klasikoak/
http://www.bbc.co.uk/history/ancient
http://chs.harvard.edu/chs/chs_home Center for Hellenistic Studies.
http://www.culturaclasica.com
http://www.155.210.60.15/Hant/index.html
http://www.bbc.co.uk/history/ancient
http://www.perseus.tufts.edu/cache/perscoll_Greco-Roman.html

Hemen Unibertsitate, unibertsitate-saila, ikerkuntza-talde edota -guneetara atxikitutako ikertzaileek sortutako eta kudeatutako web-orriak aipatzen dira soilik. Ez da gomendatzen berme zientifikorik ez duten web-orri pertsonalik, zaleen elkartekorik, korreo zerrendarik, etabar... Interesgarria izan daitekeen web-orri bat aurkituz gero, mesedez, e-mail bat bidali.