Irakasgai hau kontroleko sistema automatiko eta erabiltzen diren gailuetako (automatismoak) hurbilketa da.



Sistema automatizatuak lehenengo eta bigarren sektoreko ea industria guztietan erabiltzen dira, horregatik beharrezkoa da euren oinarri ezagutzea eta hardware plataforma desberdinetan inplementatu daitezkeen sistema automatizatuak diseinatzeko gai izatea.



Irakasgai hau funtsezkoa da bigarren mailan ematen diren ingeniaritzako edozein gradutarako.uko da.



Industriako automatizazio eta kontrolari buruzko sarrera egin ondoren, GRAFCET moduko diseinuan sakonduko da automata programagarriak erabiliz egindako diseinuak ulertzeko.



Ondoren, merkatuan existitzen diren sentsore eta eragingailu garrantzitsuenak aztertuko dira eta erregulazio automatikoko sarrera egingo da.



Irakasgai honek aurrebaldintza formalik ez duen arren, behar bezala aprobetxatzeko BEHARREZKOA da ikasturteko lehen lauhilekoko irakasgaiak egin izana, batez ere elektrizitateari eta elektronikari buruzkoak.

Automatizazio piramidearen mailak ezagutzea eta identifikatzea. Eginkizun horretarako automatizazio eta kontroleko sistema industrialetan erabiltzen diren teknikak, funtzioak, elementuak eta oinarrizko elementuak aztertuko dira.



Sistema automatikoetan erabiltzen diren elementuen ezaugarriak ulertzea, ikasteko zelan aukeratzen den osagairik egokiena automatizatu nahi den sistemaren arabera.



Ezagutzea erabiltzen diren seinale eta sistema mota desberdinak.



Sistema automatiko industrialak aztertzeko erabiltzen diren teknika eta tresnak ulertzea eta aplikatzea.



Kontroleko sistema analogikoen eta digitalen arteko desberdintasunak eta ezaugarriak ulertzea.

1. Automatizazioaren eta industria kontrolaren sarrera

1.1. Sarrera eta oinarrizko kontzeptuak

1.2. Automatizazioaren piramidea

1.3. Kontrolagailu industrialak

1.4. Monitorizazio eta gainbegiratze sistemak

1.5. Komunikazio industrialak

1.6. Sistema jarraituak eta diskretuak



2. Erregulazioa eta industria kontrola

2.1. Seinaleak eta sistemak

2.2. Sistemen eredua egitea

2.3. Berrelikaduraren oinarriak

2.4. Erreguladore industrialak



3. Oinarrizko kontroleko sistemak

3.1. Automatismo kableatuak

3.2. Automatismo programagarriak: PLCa



4. Automatismoen diseinua

4.1. Sarrera

4.2. Automatismo konbinazionalak eta sekuentzialak

4.3. Diagramak eta oinarrizko egiturak

4.4. Aplikazioko adibideak



5. Automata programagarria

5.1. Barne egitura

5.2. Kanpoko egitura

5.3. Programazio lengoaiak

5.4. GRAFCET eta GEMMA, diseinurako tresnak

5.5. Automaten sareak



6. Sentsoreak

6.1. Sentsore digitalak eta analogikoak

6.2. Sentsore motak neurtu nahi den aldagaiaren funtzio bezala (posizioa, abiadura, indar-parea,...)

6.3. Sentsore industrialen ezaugarrien analisia



7. Eragingailuak

7.1. Eragingailu hidraulikoak

7.2. Eragingailu pneumatikoak

7.3. Eragingailu elektrikoak

7.4. Eragingailu elektronikoak

7.5. Eragingailu industrialen ezaugarrien analisia

Eskola MAGISTRALAK erabiliko dira irakasgaiaren programan agertzen diren gaiak azaltzeko era sistematikoan, ordenatuan eta ahal den osotasunean. Halaber, erabiliko dira ikasleek planteatutako zalantzak argitzeko, euren interesa estimulatuz eta ulermena hobetuz.



GELAKO PRAKTIKAK eskola magistralean ikasitako kontzeptu teorikoak hobeto ulertzeko beharrezko osagarria izango dira. Ariketak eta kasu praktikoak garatuko dira eta lana taldeka bultzatuko da metodologia aktiboak sustatuz.



LABORATEGIKO PRAKTIKETAN, hardware eta software egokiak erabiliz, kasu eta ariketa praktikoak garatuko dira, automatizazioko problemak ebazten ikasiz.

• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 24
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 36
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 40

Etengabeko ebaluazioa



• Talde Proiektuaren Memoria: % 30

• Inplikazioa eta gaitasuna talde-lanean: % 10

• Laborategira joatea: nahitaezkoa

• Memoriaren ahozko aurkezpena: nahitaezkoa

• Laborategiko aurkezpen praktikoa: nahitaezkoa

• Azken azterketa: % 60



Azken azterketa bi zatitan banatuta egongo da, alde batetik teoria % 40ko pisuarekin eta bestetik ariketa bat % 60ko pisuarekin. Azterketaren eta talde-lanaren arteko batez bestekoa egin ahal izateko, 4 edo gehiagoko kalifikazioa lortu beharko da, bai teorian, bai ariketan.



Azken ebaluazioa



Graduko titulazio ofizialetan Ikasleen Ebaluazioa arautzen duen Araudiaren 8.3 artikuluaren II. kapituluaren arabera, azken ebaluazio-sistema aukeratzen duen pertsona orok idatziz aurkeztu beharko die irakasgaiaren ardura duten irakasleei etengabeko ebaluazioari uko egiten diola; horretarako, 9 asteko epea izango du irakasgaia hasten denetik.

Kasu honetan, azterketa ofizialaren egun berean bi proba egingo dira:



• Azken azterketa: % 60

• Laborategiko proba praktikoa: % 40



Azken azterketa eta proba praktikoa bi zatitan banatuta egongo da, alde batetik teoria % 40ko pisuarekin eta bestetik ariketa bat % 60ko pisuarekin. Azterketaren eta proba praktikoaren arteko batez bestekoa egin ahal izateko, 4 edo gehiagoko kalifikazioa lortu beharko da, bai teorian, bai ariketan eta proba praktikoan.



Ikaslea ez bada aurkezten OHIKO (maiatza/ekaina) deialdiko azterketara “EZ AURKEZTUA” kalifikazioa izango du, nahiz eta ikasturtean zehar egin diren jardueratan parte hartu.



Ikasleak lortzen duen nota ebaluazio jarraituarekin kurtso akademikoaren bi deialdietan mantenduko da.



Egongo balitz ikasleren bat minusbaliotasun batekin UPV/EHUko Estatutuen 97. artikuluan aipatzen den bezala jardungo da.



Ebaluazio-probetan, kontuan hartuko da etika akademikoari buruzko protokoloa, bai eta UPV/EHUko ebaluazio-probetan eta lan akademikoetan jardunbide desonestuak edo iruzurrezkoak prebenitzeari buruzkoa ere.

Graduko Titulazio Ofizialetako Ikasleen Ebaluazioa Arautzeko Araudiaren 9. artikuluaren arabera, deialdi arruntean irakasgaia gainditzen ez duten ikasleek, bertan aukeratutako ebaluazio-sistema edozein dela ere, aparteko deialdiko azterketetara eta ebaluazio-jardueretara aurkezteko eskubidea izango dute.



Etengabeko ebaluazioa



Ikasleek ikasturtean egindako ebaluazio jarraituko probetan lortutako emaitza positiboak gorde ahal izango dira.



• Talde Proiektuaren Memoria: % 30

• Inplikazioa eta gaitasuna talde-lanean: % 10

• Laborategira joatea: nahitaezkoa

• Memoriaren ahozko aurkezpena: nahitaezkoa

• Laborategiko aurkezpen praktikoa: nahitaezkoa

• Azken azterketa: % 60



Azken azterketa bi zatitan banatuta egongo da, alde batetik teoria % 40ko pisuarekin eta bestetik ariketa bat % 60ko pisuarekin. Azterketaren eta talde-lanaren arteko batez bestekoa egin ahal izateko, 4 edo gehiagoko kalifikazioa lortu beharko da, bai teorian, bai ariketan.



Azken ebaluazioa



Ikasturtean zehar egindako ebaluazio jarraituko probetan emaitza negatiboak lortu badira, emaitza horiek ez dira mantenduko ezohiko deialdirako. Deialdi horretan, ikasleek kalifikazioaren % 100 lortu ahal izango dute azken ebaluazioaren bidez.



Kasu honetan, azterketa ofizialaren egun berean bi proba egingo dira:



• Azken azterketa: % 60

• Laborategiko proba praktikoa: % 40



Azken azterketa eta proba praktikoa bi zatitan banatuta egongo da, alde batetik teoria % 40ko pisuarekin eta bestetik ariketa bat % 60ko pisuarekin. Azterketaren eta proba praktikoaren arteko batez bestekoa egin ahal izateko, 4 edo gehiagoko kalifikazioa lortu beharko da, bai teorian, bai ariketan eta proba praktikoan.



Ikaslea ez bada aurkezten EZOHIKO (maiatza/ekaina) deialdiko azterketara “EZ AURKEZTUA” kalifikazioa izango du, nahiz eta ikasturtean zehar egin diren jardueratan parte hartu.



Ikasleak lortzen duen nota ebaluazio jarraituarekin kurtso akademikoaren bi deialdietan mantenduko da.



Egongo balitz ikasleren bat minusbaliotasun batekin UPV/EHUko Estatutuen 97. artikuluan aipatzen den bezala jardungo da.



Ebaluazio-probetan, kontuan hartuko da etika akademikoari buruzko protokoloa, bai eta UPV/EHUko ebaluazio-probetan eta lan akademikoetan jardunbide desonestuak edo iruzurrezkoak prebenitzeari buruzkoa ere.

Irakasgaia jarraitzeko irakasleak emandako apunteak.

Oinarrizko bibliografia

- Balcells, J.,Romeral J. L. "Autómatas programables". Marcombo Boixareu. ISBN: 8426710891

- Ojeda Cherta, Francisco. "Problemas de diseño de automatismos : electrónico-eléctricos y electrónico-neumáticos".

2ªEd. Paraninfo, Madrid (2000). ISBN: 8428322708

- Cembranos Nistal, Florencio Jesús. "Automatismos eléctricos, neumáticos e hidráulicos". 2ª ed. Paraninfo, Madrid

(2000). ISBN: 8428325383

- Manuales técnicos.

Gehiago sakontzeko bibliografia

- Ogata, Katsuhiko. "Ingeniería de Control Moderna", 4ª ed. Pearson. Prentice Hall (2003)
- Dorf, Richard C. "Sistemas de Control Moderno", 10ª ed. Pearson. Prentice Hall (2005)
- Kuo, Benjamin C. "Sistemas de Control Automático". 7ª ed. Pearson. Prentice Hall (2005)
- Ogata, Katsuhiko. "Problemas de Ingeniería de Control utilizando Matlab". Pearson. Prentice Hall

Aldizkariak

-Automatica
-International Journal of Control
-IEEE Transactions on Automatic Control
-IEEE Control Systems Magazine (divulgación)

Web helbideak

OpenCourseWare: MeiA. Metodología para ingeniería de Automatización. https://ocw.ehu.eus/course/view.php?id=415
http://www.ieeecss.org/
http://www.ifac-control.org/
http://www.cea-ifac.es
http://www.isa.org/
http://www.automation.siemens.com/
http://www.esi2.us.es/~euca/