Ekoizpenaren Antolakuntza (EA) gradu industrialen artean amankomunak diren irakasgaietariko bat da. Taldeetan Ingeniaritza Mekaniko, Elektriko eta Elektronika Industrial eta Automatikako ikasleak biltzen dira.

“Kudeaketa Sistemen Integrazioa” (KSI) irakasgaiarekin aldi berean, laugarren mailako lehen lauhilabetekoan irakasten da. Bi irakasgaiok alderdi amankomunak dauzkate, baina KSIn enpresaren kudeaketa estrategikoaren inguruko gaiak jorratzen dira (Goi Zuzendaritzarenak direnak).

Gure inguruko manufaktura enpresa sare trinkoa eta zabala kontutan izanda, EA irakasgaian ikasleak inguru horretan murgildu ahal izateko beharrezkoak izango dituen oinarrizko ezagutza ekoizpen sistemen eta logistika sistemen diseinu, planifikazio eta kudeaketan jasoko ditu.

Irakasgaiaren helburua ikaslea produkzio-sistemak antolatzeko (adibidez, muntaia-lerro bat diseinatzeko), hobetzeko (adibidez, muntaia-lerro bat berdiseinatzeko, layout berri bat egiteko edo enpresa baten plantan banatzeko) eta industria eta zerbitzu jardueretan inplikatuta dauden baliabideak modu arrazional eta iraunkorrean kudeatzeko gaitzea da. Bestalde, EA irakasgaia ekoizpen-planifikazioaren buruzko lanak egiteko gaitasunak ere ematen dizkio ikasleari.

Modulu komuneko konpetentzien artean irakasgai honetan CR9 (Fabrikazio eta ekoizpen-sistemen oinarrizko ezagutzak) eta CR11 (Enpresak antolatzeko ezagutza aplikatuak) garatuko dira.



Gainera, irakasgai honetan espezifikoki garatuko dira ondorengo konpetentziak:

1. Ekoizpenaren antolakuntzarekin erlazionaturiko kontzeptuak ezagutu eta taxuz erabiltzen jakin.

2. Egun erabiltzen diren prozesu industrial erabilienak ezagutu.

3. Planifikazio mota ezberdinak ezagutu enpresa motaren arabera.

4. Eragiketa Zuzendaritzarekin erlazionaturiko problemak identifikatzen eta kudeatzen jakin alderdi teknikoa eta ekonomikoak batik bat kontutan izanik.



Ikasleak ondoko ikasketa emaitzak lortuko ditu:



IE1. Prozesuen ingeniaritza zer den bereiztea edo sailkatzea eta nola dagoen lotuta produktuaren ingeniaritzarekin aztertzea. Produkzio-prozesuak automatizazio-mailaren edo produkzio-fluxuaren izaeraren arabera bereiztea.

IE2. Prozesu-diagramen bitartez ekoizpen-prozesuak deskribatu prozesu-denborak barne.

IE3. Produktu bakan eta anitzen ekoizpen lineak diseinatu.

IE4. Tailerretan oinarritutako ekoizpen lineak diseinatu.

IE5. Lean Manufacturing bitartez ekoizpen-prozesu baten xahubideak txikiagotu.

IE6. Kostuen eta zerbitzu-mailaren araberako biltegien kudeaketa eraginkorra.

IE7. Denboraren araberako ekoizpen-planifikazio sistema desberdinak ezagutu eta landu: salmenten eta eragiketen plana, produkzioaren plan nagusia eta produkzioaren programazioa.

IE8. Enpresa batean salmenta eta eragiketa-planak egin. Produkzioaren plan nagusia eta materialen beharren plangintza garatzea, bai eta horien ahalmenaren plangintza ere.

IE9. Epe laburrean ekoizpenaren programazioa egin algoritmo optimoak eta heuristikoak erabiliz.

IE10. Botila-lepoak identifikatu eta kudeatu.

IE11. Fabrikazio malguaren oinarrizko kontzeptuak ezagutu eta menderatzea.

0.gaia: Ekoizpen Sistemen Bilakaera Historikoa

1.gaia: Ekoizpen prozesu motak

2.gaia: Produktuari zuzendutako ekoizpen prozesuen diseinua

3.gaia: Tailerkako edo prozesuari zuzendutako ekoizpen-prozesuen diseinua

4.gaia: Lean manufacturing

5.gaia: Biltegien diseinua

6.gaia: Eskari independentedun izakinen kudeaketa

7.gaia: Produkzioaren plangintzarako sarrera

8.gaia: Salmenta eta operazioen planifikazioa.

9.gaia: Ekoizpen-plan maisua

10.gaia: Materialen beharren planifikazioa. MRP I (Material Requirements Planning)

11.gaia: Ahalmenaren planifikazioa MRP II edo Capacity Requirements Planning

12.gaia: Ekoizpenaren programazioa. Operations scheduling

13.gaia: Mugapenen teoria.T.O.C. (Theory of Constraints)

14.gaia: Industria 5.0-rako sarrera.



Ordenagai praktikak 7 saiotan.

Irakaskuntza modalitateak Magistralak, Ikasgela Praktikak eta Ordenagailu Praktikak dira.

Klase magistraletan zein ikasgelako praktiketan (normalean talde oso handiak), gaitasunak ikuspegi teorikotik lantzen dira, ikasgaiaren oinarrizko kontzeptuak eta kontzeptu aurreratuak eskuratzeko. Kontzeptu horiek adibideen eta ariketen ebazpenekin batera osatzen dira, aurkezpenen eta idatzizko materialaren laguntzarekin.

Ordenagailuko praktiketan, non ikasle gutxiago dauden, ikasleek, banaka zein taldeka, irakasleak behar bezala orientatuta, problemak ebatzi beharko dituzte. Problema horiek ebazteko, klase magistraletan eta ikasgelako praktiketan eskuratutako ezagutzak aplikatu beharko dituzte, eta irakasleak zehaztutako kasuetan, ikasleek ikaskideei ariketen ebazpenak aurkeztu beharko dizkiete, bai ahoz edota idatzizko formatuan.



Osasun-baldintzek irakaskuntza-jarduera edota ebaluazio presentziala egitea eragozten badute, modalitate ezpresentziala aktibatuko da, eta ikasleei unean-unean emango zaie horren berri.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 70
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 10
  • Banakako lanak (%): 10
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 5
  • Lanen aurkezpena, parte-hartzea... (%): 5

ETENGABEKO EBALUAZIO-SISTEMA

Lanak eta praktiken memoriak (posibleak) entregatzeko data irakasleek zehaztuko dute, eta ikasleei jakinaraziko zaie proposamena egiten den unean. Proba edo jarduera horiek nahitaezkoak izango dira, hau da, egin eta 10etik 5eko gutxieneko nota lortu beharko da, edo, bestela, irakasgaia bera gainditzeko irakasleak ezartzen duen gehieneko puntuazioaren araberako kalifikazio proportzional baliokidea. Gainera, ordenagailuko praktiketara joatea nahitaezkoa da. Praktiken, banakako lanen, talde-lanen, lanen aurkezpenen, parte-hartzearen eta abarren arteko noten batukaria, gehienez 3 puntukoa izango da, hau da, irakasgaiaren notaren % 30.

Edonola ere, irakasgaia gainditzeko, azterketa idatzian 10etik 5 puntu lortu beharko da gutxienez, edo, bestela, kalifikazio proportzional baliokidea, irakasleak azterketa idatzian ezartzen duen gehienezko puntuazioaren arabera.

Deskribatutako probetan eskatutako gutxieneko nota gaindituz gero, ikasgaiaren kalifikazioa lortutako noten batura haztatuaren emaitza izango da (praktikak, banakako lanak, talde-lanak, lanen erakusketa, parte-hartzea, etab. eta idatzizko azterketa). Bestela, irakasgaiaren kalifikazioa idatzizko azterketan lortutako nota izango da. Hala ere, ezohiko deialdiko ebaluazioari begira, irakasleak egoki baderitzo, ikasturtean zehar ikasleek probetan lortutako emaitza positiboak gorde ahal izango dira.

Alabaina, ikasleek, nahi izanez gero, ebaluazio jarraituari uko egin diezaiokete, azken ebaluazio-sistema aukeratuz. Horretarako, ikasleek ebaluazio jarraituari uko egitea idatziz aurkeztu beharko diote irakasgaiaren ardura duen irakasleari, 9 asteko epea izanda, lauhilekoa edo ikasturtea hasten denetik aurrera, hurrenez hurren, unibertsitatearen egutegi akademikoaren arabera. Kasu horretan, azterketa honen zehar ikasleak ordenagailuko praktiketatik ere ebaluatu ahal izango dira.

Nolanahi ere, ikasleek deialdiari uko egin diezaiokete; nahikoa izango da azken proba horretara ez aurkeztea, azken kalifikazioa "ez aurkeztua" izateko.



AZKEN EBALUAZIO-SISTEMA

Ikaskuntza-emaitzen ebaluazioa hartzen du kontuan, irakasgaiaren azterketa eta ebaluazio orokorreko jarduerez osatutako proba baten bidez. Proba hori azterketen aldi ofizialean egingo da. Kasu horretan, azterketa honen zehar ikasleak ordenagailuko praktiketatik ere ebaluatu ahal izango dira.

Ikasleek azken ebaluazio-sistemaren bidez ebaluatzeko eskubidea izango dute, etengabeko ebaluazio-sisteman parte hartu duten edo ez kontuan hartu gabe.

Azken proba egin ezean, azken kalifikazioa "ez aurkeztua" izango da.



OHAR GARRANTZITSUA:

Osasun-baldintzek irakaskuntza-jarduera edota ebaluazio presentziala egitea eragozten badute, modalitate ezpresentziala aktibatuko da, eta ikasleei unean-unean emango zaie horren berri.

Ohiko deialdian ikasgaia gainditzen ez duten ikasleek, deialdi horretan aukeratutako ebaluazio-sistema edozein dela ere, ezohiko deialdiko azterketetara eta ebaluazio-jardueretara aurkezteko eskubidea izango dute.

Azterketa gainditzeko irizpideak ohiko deialdiko berberak dira.

Ezohiko deialdiaren azterketak honako zati hauek izango ditu: eduki teorikoa, ariketa praktikoak, banakako lanen eta talde-lanen bidez garatutako edukiei buruzko gaiak/problemak, eta ordenagailuko praktikak. Etengabeko ebaluazioaren banakako eta taldeko lanetan eta ordenagailuko praktiketan emaitza positiboak lortu badira, irakasleak egoki baderitzo, gorde ahal izango dira, eta ikaslea azken ebaluazio probaren eduki teorikotik eta ariketa praktikoetatik bakarrik aztertuta izango da.

Azterketa gainditu bada bakarrik lortuko da irakasgaiaren azken nota haztatua.

Hala ere, ikasleek deialdiari uko egin diezaiokete; nahikoa izango da azken proba horretara ez aurkeztea, azken kalifikazioa "ez aurkeztua" izateko.



OHAR GARRANTZITSUA:

Osasun-baldintzek irakaskuntza-jarduera edota ebaluazio presentziala egitea eragozten badute, modalitate ezpresentziala aktibatuko da, eta ikasleei unean-unean emango zaie horren berri.

- Ikasgelako apunteak.
- Irakasleek emandako materiala.
- Ruiz de Arbulo López, Patxi. (2009) "Fundamentos de Diseño de Sistemas Productivos y Planificación de la Producción". UPV/EHU. (EHU-ko erreprografia zerbitzuan eskuragarri).

Oinarrizko bibliografia

Domínguez Machuca, J.A. (1999). Dirección de Operaciones. Aspectos estratégicos en la producción y los servicios. McGrawHill

Domínguez Machuca, J.A. (1999). Dirección de Operaciones. Aspectos tácticos y operativos en la producción y los servicios. McGrawHill

Heizer, J. y Render, B. (2007). Dirección de la producción y operaciones. Decisiones estratégicas. Prentice Hall. 8º edición.

Schroeder, Roger. (2005) Administración de operaciones. Concepto y casos contemporáneos. McGrawHill.

Suñe, A., Gil, F. y Arcusa, I. (2005). Manual práctico de diseño de sistemas productivos. Díaz de Santos. Madrid.

Goldratt, E. (1993). La meta. Ed. Diaz de Santos.

Ruiz de Arbulo, P. (2009). Fundamentos de diseño de sistemas productivos y logísticos y planificación de la producción. Publicaciones - Escuela Superior de Ingenieros, Bilbao.

Ruiz de Arbulo, P; Zarrabeitia, E. Logistika eta ekoizpen sistemen diseinu, plangintza eta kudeaketa. Bilboko Ingeniaritza Eskola.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Baudin, M. (2004). Diseño de líneas de montaje. Ed. Productivity.
Chase, R., Aquilano, N. y Jacobs, R. (2005) Administración de la producción y operaciones para una ventaja competitiva. McGrawHill. Mexico.
Cuatrecasas, LL (2000). Diseño de procesos de producción flexible. TGP. Madrid.
Cuatrecasas, Ll. (2000). Organización de la producción y dirección de operaciones. Sistemas actuales de gestión eficiente y competitive. Ed. Ramón Areces.
Cuatrecasas, Ll., (1998). Gestión competitiva de stocks y procesos de producción. Gestión 2000. Barcelona.
Hirano, H. (1997). 5 Pilares de la Fábrica Visual. TGP-Tecnologías de Gerencia y Producción
Hirano, H. Manual para la implantación del JIT. (2001). Una guía para la fabricación Just in Time.
Lario, F.C. (2002). Problemas de programación y control de producción. Ed. Universidad Politécnica de Valencia.
Monden, Y. (1997). El Just in Time en Toyota. Ed. Deusto.
Muther, R. (1981). Distribución en Planta. Hispano Europea, S. A.
Nakajima, S. (1993) Introducción al TPM. Ed. Productivity
Productivity, I. (1993). 20 Claves para mejorar la fábrica. TGP-Tecnologías de Gerencia y Producción,
Sekine, K. (1993). Diseño de células de fabricación. Ed. Productivity.
Shingo. S. (1990) Tecnologías para el cero defectos. Ed. Productivity
Shingo. S. (1990) Una revolución en la producción: El sistema SMED. TGP-Tecnologías de Gerencia y Producción,
Sule. D. (2001). Manufactura. Ubicación, planeación y diseño. Thomson.
Vollmann, T. y otros. (2005) Planeación y control de la producción. Administración de la cadena de suministros. McGrawHill. México.

Web helbideak

1) www.apqc.org Centro americano de productividad y calidad.
2) www.cranfield.ac.uk/public/mn/ Estrategias de producción. Universidad de Cranfield.
3) www.ame.org Asociación para la excelencia en la fabricación
4) www.sap.com
5) www.agilityforum.org Perfiles de estrategias de la industria
6) www.web.mit.edu/ctpid/www/agile/atlanta.html Proyecto ágil de fabricación
7) www.dfca.larc.nasa.gov/dfc/toc.html Diseño de ventajas competitivas
8) www.baddesigns.com Ejemplos de malos diseños
9) www.asq.org Sociedad americana para la calidad
10) www.juran.com Instituto Juran