Teknologia Elektrikoaren Oinarriak irakasgaia Ingeniaritza Elektrikoko, Industria Elektronikaren eta Automatikaren Ingeniaritzako, eta Ingeniaritza Mekanikoko Graduko 2. mailako nahitaezko irakasgaietako bat da. Irakasgai honetan, zirkuituen analisirako teknika desberdinak ikasten hasten da, gero makina elektrikoen oinarrizko hastapenak ikasteko beharrezkoak izango direnak.

Oinarrizko irakasgai bat da eta Ingeniaritza industrialei aplikatua, bereziki Ingeniaritza Elektrikoko Graduko ikasleentzat beharrezkoa izango da, berezitasun honen beste irakasgaien euskarri bezala.



Irakasgai honetan egingo den lana, ikasleak zirkuituen analisien tresnak ezagutzea baimenduko du, Ingeniaritza Elektrikoko beste gai eta makina elektrikoak ikasteko beharrezkoa izango dena.



“Teknologia Elektrikoaren Oinarriak” irakasgaia garatzeko, oinarrizko ezagutzak menderatu behar dira; hala nola, oinarrizko erlazio eta teorema trigonometrikoak, zenbaki konplexuak, ekuazio linealen sistemak eta aldagai bakarreko funtzioen kalkulu diferentziala eta integrala. Gainera, beharrezkoak dira Ingeniaritza Elektrikoaren oinarri fisikoen ezagutzak.

1.CRI4 MODULUKO GAITASUNAK

Makina elektriko eta zirkuituen teoriako printzipioen ezagutza eta erabilera.

a.Gaitasun orokorrak:

C3 Oinarrizko ikasgaien eta teknologikoen ezagutza, metodo eta teoria berriak ikasteko gai izatea eta egoera berrietara egokitzeko moldakortasuna izateko.

C4 Problemak ekimenez ebazteko gaitasuna, erabakiak hartzeko, sormena, arrazoibide kritikoa eta Ingeniaritza Industrial arloan, Teknologia espezifiko elektrikoan, ezagutzak eta trebetasunak transmititu eta komunikatzeko .

b.Zeharkako gaitasunak:

C12 Jarrera arduratsua hartzea, lanean txukuna izatea eta jarraiko prestakuntzarako eta ikasketarako prestua izatea.

C13 Metodologia zientifikoaren berezko estrategiak aplikatzea: egoera problematikoak kualitatiboki eta kuantitatiboki aztertzea , Ingeniaritza industrialaren, berezitasun Elektrikoa,berezko modeloak erabiliz hipotesiak eta konponbideak planteatzea.

C14 Lantaldean eraginkorki lan egin, Ingeniaritza industrial arloan, berezitasun Elektrikoa, erabakiak hartzeko gaitasunak eta ezagutzak integratzea.



2. IKASKETEN EMAITZAK:



1 Korronte zuzeneko zein korronte alterno sinusoidaleko zirkuituetan, oinarrizko elementuen jokabidea ezagutzea eta zehaztasunez deskribatzen jakitea.



2 Zirkuitu elektrikoen teoriako oinarrizko printzipioak eta beren aplikazioa ezagutzea korronte zuzeneko zein alternoko zirkuituen kalkulu zehatzetan.



3 Sistema trifasikoen garrantziaz jabetzea, eta tentsioetan orekatuak diren sistemen kalkulu eta analisirako beharrezkoa den ezagutzaz jabetzea.



4 Mota ezberdineko makina elektrikoen eraketa, funtzionamendua eta aplikazioak ezagutzea, ulertzea, analizatzea eta bereiztea, eta baita, industria eremuan ager daitezkeen behar ezberdinetarako egokiena den makina elektriko mota aukeratzen jakitea ere



5 Ikasgaiko ezagutzak modu koherentean erabiltzea zirkuitu eta makina elektrikoen problemak ebazteko.



6 Ezagutza teorikoa laborategiko muntaia eta saiakuntzak egiterakoan aplikatzea. Emaitzak ulertu eta interpretatu, horiei dagozkien txostenak zorroztasun eta argitasunez osatuz.



7 Lantaldean lan egin taldekako lanak egiterakoan. Proposamenak egin, besteen ekarpenak analizatu, ideiak eztabaidatu, iturri ezberdinetako informazioa bilatu eta egin beharreko ekintzak aurrera eraman.



8 Idatziz zein ahozko komunikazioa era egokian egin, baliabide teknologikoak egokiak erabiliz, behar bezala erabili zirkuitu eta makina elektrikoen printzipio eta kontzeptuak.



9 Zirkuitu eta makina elektrikoen ikasketarako jarrera egokia agertu, aktiboki parte hartu eta ikasketaren zailtasunaren aurrean kementsu agertu.

1. Gaia: Zirkuitu elektrikoen aldagai eta elementuak.

Sarrera: Zirkuitu elektrikoen aldagaiak, definizioa, unitateak eta beren arteko erlazioak; Zirkuituen oinarrizko legeak ; Zirkuitu elektrikoen osagaiak, definizioa, interpretazio fisikoa, inpedantzia eta admitantzia operazionala, elementuen elkarketa.



2. Gaia: Uhin formak.

Uhin forma konstante eta periodikoak; Oinarrizko elementuen jokabidea korronte zuzeneko eta korronte alterno periodiko sinusoidaleko zirkuituetan; Potentziak, interpretazio fisikoa; Magnitude eta parametroen elektrikoen neurketa; Aplikazio adibideak.



3. Gaia: Zirkuituen analisirako metodoak.

Sareen topologia; Iturrien eraldakuntza; Zirkuituen analisia ekuazio zirkularrak erabilita, sareak eta eraztunak; Ekuazio nodalen zirkuituen bidezko analisia, korapiloak. Aplikazio adibideak.



4. Gaia: Sareen teoremak.

Sarrera. Linealtasuna. Ordezkapenaren erregela. Gainezarpena, Thevenin, Norton, Millman eta potentzia maximoaren transferentziaren teoremak.



5. Gaia: Tentsioetan orekatutako sistema trifasikoak.

Sarrera. Tentsioetan orekatutako sistemak, faseen jarraipen-ordena, tentsio sinple eta konposatua, kargak izarrean eta triangeluan. Sistema trifasikoen kalkulua. Potentzien neurketa.



6. Gaia: Zirkuitu magnetikoak eta transformadoreak.

Zirkuitu magnetikoen oinarrizko kontzeptuak, material magnetikoak, zirkuitu magnetikoen legeak, nukleo ferromagnetikoetan ematen diren galerak. Transformadoreak: Sarrera, eraikuntza aspektuak, funtzionamendu printzipioak, funtzionamendu ezaugarriak, oinarrizko kalkuluak eta aplikazioak.



7. Gaia: Makina elektriko birakariak: asinkronoak, sinkronoak, korronte zuzenekoak eta bereziak.

Sarrera, eraikuntza aspektuak, funtzionamendu printzipioa, funtzionamendu ezaugarriak, aplikazioak eta makina motaren aukeraketa.

Klase magistraletan, irakasleak irakasgaiaren edukiak azalduko ditu, eta azaldutako teoriaren aplikazio ariketak burutuko ditu. Batzuetan, ikasleak, banaka edo taldeka, klasean azaldutako edukiekin erlazionatutako gelako-lanak egingo ditu, sesio amaieran entregaturik.



Laborategi klaseetan, irakasleak klase horietan egin beharreko praktikak azalduko ditu, denbora presentzial gehiena azaldutako praktikak gauzatzeko izango da, normalean taldeka lan eginez. Klase praktiko bakoitza eta gero, laborategian egindako praktikari buruzko txosten bat irakasleari entregatuko zaio, banakakoa edo taldekakoa, eta gelako-lanak bezala, ebaluatuak izango dira.



Ikasleak, klase magistral eta laborategi klaseen aurretiazkotasunarekin, klaseetan erabilitako dokumentazioa eskura izango du, beraz, komenigarria izango litzateke klasera joan aurretik, dagokion dokumentazioa irakurrita ekartzea, eta klasean azaltzen denaren arabera, sortzen diren zalantzak argitzeko.

• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 44
  • Test motatako proba (%): 6
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 15
  • Banakako lanak (%): 10
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 10
  • Laborategiko praktikei buruzko ahozko edota idatzizko azterketa (%): 15

Irakasgai honen ebaluazioa ebaluazio mistoa izango da:



1. Ebaluazio jarraitua: Irakasgaiaren %35a :

- Laborategiko praktikei buruzko banakako lana: %10

- Laborategiko praktikei buruzko taldeko lana: %10

- Gelako lanen entregatzea: %15



2. Azken banakako proba: Irakasgaiaren %65a:

- Teoria eta problemaz osatutako idatzizko azterketa: %50

- Garatu beharreko laborategiko praktiken ahozko edota idatzizko azterketa: %15



Irakasgaia gainditzeko, azken notaren kalifikazioa bost edo gehiago izateaz gain, beharrezkoa izango da, teoria eta problemen azterketa gainditzea, horretarako lauhileko bakoitzari dagokiona gainditzea ezinbestekoa da eta laborategiko praktiken azterketa gainditzea ere bai. Ez bada azterketaren bat gainditzen gehienezko azken nota 4,5 izango da.



Bestalde, ezohiko deialdirako gaindituta dagoen azterketa partzialen nota gordeko da, bai teoria eta problemaz osatutakoa edota laborategiko azterketa.



Lehenengo lauhilekoari buruzko azterketa partziala egingo da. Azterketa hau gaindituz gero, honen nota ikasturte osoan zehar gordeko da.



Arauek esandakoaren arabera, ebaluazio jarraituari uko egiten dien ikasleek, ikasturteko irakasgaiaren %100 kontutan hartzen duen proba bat egin beharko dute, horrela irakasgaiaren konpetentzia guztiak ebaluatuak izango dira. Azken proba honek hurrengo parteak izango ditu:



- Garatu beharreko teoria eta problemaz osatutako idatzizko azterketa: %50

- Garatu beharreko laborategiko praktiken ahozko edota idatzizko azterketa: %15

- Ariketen ebazpena: %15

- Laborategiko praktiken lana/galderak: %20



Irakasgaia gainditzeko, azken notaren kalifikazioa bost edo gehiago izateaz gain, beharrezkoa izango da, teoria eta problemen azterketa gainditzea, horretarako lauhileko bakoitzari dagokiona gainditzea ezinbestekoa da eta laborategiko praktiken azterketa gainditzea ere bai. Ez bada azterketaren bat gainditzen gehienezko azken nota 4,5 izango da.



Ez da proba honetako notarik gordeko hurrengo deialdietarako.



Ikasle batek azken probako azterketa ofizialera aurkezten ez bada, ohiko deialdira uko egiten duela kontsideratuko da.

Ezohiko deialdia hurrengoaz osatuta egongo da:



1. Ebaluazio jarraitua: Irakasgaiaren %35a:

- Ariketen ebazpena: %15

- Laborategiari buruzko lana/galdera-sorta: %20



2. Azken banakako proba: Irakasgaiaren %65a:

-Teoria eta problemaz osatutako idatzizko azterketa: %50

-Garatu beharreko laborategiko praktiken ahozko edota idatzizko azterketa: %15



Ezohiko deialdian, irakasgaia ebaluatzeko proba honek irakasgaiaren %100 kontuan hartzen du. Ikasturtean zehar ebaluazio jarraitua jarraitu dutenek, proba honen parte desberdinak aprobatuta edukitzea baieztatu dezakete.



Irakasgaia gainditzeko, azken notaren kalifikazioa bost edo gehiago izateaz gain, beharrezkoa izango da, teoria eta problemen azterketa gainditzea, horretarako lauhileko bakoitzari dagokiona gainditzea ezinbestekoa da eta laborategiko praktiken azterketa gainditzea. Ez bada azterketaren bat gainditzen gehienezko azken nota 4,5 izango da.



Arauek esandakoaren arabera, ebaluazio jarraituari uko egiten dien ikasleek, ikasturteko irakasgaiaren %100 kontutan hartzen duen proba bat egin beharko dute, horrela irakasgaiaren konpetentzia guztiak ebaluatuak izango dira. Azken proba honek hurrengo parteak izango ditu:



- Garatu beharreko teoria eta problemaz osatutako idatzizko azterketa: %50

- Garatu beharreko laborategiko praktiken ahozko edota idatzizko azterketa: %15

- Ariketen ebazpena: %15

- Laborategiari buruzko lana/galdera-sorta: %20



Irakasgaia gainditzeko, azken notaren kalifikazioa bost edo gehiago izateaz gain, beharrezkoa izango da, teoria eta problemen azterketa gainditzea, horretarako lauhileko bakoitzari dagokiona gainditzea ezinbestekoa da eta laborategiko praktiken azterketa gainditzea. Ez bada azterketaren bat gainditzen gehienezko azken nota 4,5 izango da.



Ikasle batek azken probako azterketara ofizialera aurkezten ez bada, ezohiko deialdira uko egiten duela kontsideratuko da.

eGela plataforman eskegitako materiala.

Oinarrizko bibliografia

R. SANJURJO eta beste hainbat "Zirkuitu elektrikoen teoria" EHUko argitalpen zerbitzua, Bilbo, 2005.

Z.AGINAKO eta beste hainbat "Zirkuituen Teoriako 100 Ariketa" Elhuyar, Usurbil, 2007

V. PARRA eta beste hainbat, "Teoría de Circuitos", UNED Arg., Madril.

G. Robles "Problemas resueltos de fundamentos de ingeniería eléctrica" Paraninfo, Madrid, 2015

J. A. EDMINISTER, "Circuitos eléctricos", McGraw-Hill, Madril, 1997.

J.R. CODGELL, "Fundamentos de Circuitos Eléctricos", Pentice-Hall Arg., Mexiko,2000.

M.A. ZORROZUA eta beste hainbat " Makina Elektrikoak" EHUko argitalpen zerbitzua, Zarautz, 2007.

J. Mazón eta beste hainbat "Makina elektrikoak oinarrizko kontzeptuak eta aplikazioak " UPV/EHU 2012

J. EPELDE " Makina Elektrikoak" I eta II, Elhuyar Arg., Usurbil, 1997

J. FRAILE MORA, "Máquinas Eléctricas", McGraw-Hill Arg., Madril, 2008.

J. FRAILE MORA, J. FRAILE ARDANUY , "Problemas de Máquinas Eléctricas", McGraw-Hill Arg., Madril, 2005.

GONZÁLEZ MARTÍN et al, "Prácticas de Laboratorio de Máquinas Eléctricas". Bilboko IITUE A.Z.,1984.

N. MORENO eta beste hainbat "Problemas Resueltos de Tecnología Eléctrica" Thomson Arg., Madril, 2003

Gehiago sakontzeko bibliografia

M. E. Van Valkenburg, Análisis de redes, Limusa
W. Warzanskyj, Análisis de circuitos, Madrileko Telekomunikazio ingeniarien G.E.T.
C. I. Hubert, Circuitos eléctricos CA/CC, McGraw-Hill
W. Hayt eta J. E. Kemmerly, Análisis de circuitos en ingeniería, McGraw-Hill
R. Iñigo Madrigal, Teoría moderna de circuitos eléctricos, Pirámide.
J. Fernández, Resolución de problemas en teoría de circuitos I eta II, Jaeneko Unibertsitatea
L. I. Eguiluz, Pruebas objetivas de circuitos eléctricos, Eunsa
D. E. Scott, Introducción al análisis de circuitos: un enfoque sistémico, McGraw-Hill Arg.
J. D. Irwin, Análisis básico de circuitos en ingeniería, Prentice may
J. CATHEY , "Máquinas Eléctricas. Análisis y diseño aplicando Matlab",McGraw-Hill Arg., Mexiko, 2002.
M. CORTES CHERTA, "Curso Moderno de Máquinas Eléctricas Rotativas", I-V Liburuak, Editores Técnicos Asociados, Bartzelona, 1970 - 1989
A. E. FITZGERALD, Ch. Jr. KINGSLEY, St. D. UMANS, "Máquinas Eléctricas", McGraw-Hill Arg., Mexiko, 2004.
E. RAS OLIVA, "Transformadores de Potencia, de Medida y de Protección", Marcombo Arg., Bartzelona, 1984.
R. SANJURJO NAVARRO, "Máquinas Eléctricas", McGraw-Hill Arg., Madril, 1989
J. SANZ FEITO , "Máquinas Eléctricas", Prentice Hall Arg., Madril, 2004.
J. MAZÓN eta beste hainbat, "Guía de autoaprendizaje de máquinas eléctricas". Pearson/Prentice Hall Arg., Madril, 2008.