Atletismo eta igeriketa lehiaketak gizadia bezain zaharrak izanik, karisma eta traszendentzia gehien dituzten kirolak kontsidera ditzakegu kirol gertakariari dagokionez. Tekniken ulermena (arlo biomekaniko eta fisiologikoetan oinarriturik) eta bere prestaketaren ulermena, bere izaera erabilgarriari loturik, ikaslearen formakuntzan oinarrizko ikuspegi eta ezagutza ekarriko dio.



Kontuan izanik irasgaia Atletismoaren eta igeriketaren oinarriak deitura jasotzen duela, irakasgai honen asmoa, gehienbat kirol horietan hastapena burutzeari dagokionez, eduki generiko eta funtsezkoak ematea izango da.

ZEHARKAKO KONPETENTZIAK



G020 Egoera berriei egokitzeko, arazoak gainditzeko eta ikasbide autonomorako gaitasunak garatu. (2.2; 2.3)



IKASKUNTZA EMAITZAK, zeharkako gaitasun G020a.- Ikasleak arazoaren jatorria identifikatzen du eta arazoa konpontzeko beharrezko informazioa, tresnak eta errekutsoak biltzen ditu.



BERARIAZKO KONPETENTZIAK



1.Atletismoaren eta Igeriketaren oinarrizko egiturak ezagutu, ulertu eta lehiaketa jarduerak zehazten dituen eskakizunak identifikatu ikaste eta hobekuntzarako jarduerak diseinatu ahal izateko.



IKASKUNTZA EMAITZAK 1.- Oinarrizko egite teknikak ezagutzen eta ulertzen ditu eta era berean tektnikak gauzatzean akats garrantzitsuenak bereizten ditu.



2.Ikasleak bizi izango duen egoeretan oinarriturik, Atletismoaren eta Igeriketaren jarduera printzipioak eta egite modeloak ikasi.



IKASKUNTZA EMAITZAK 2.- Ikaste asimilazio ariketak eta teknika ezberdinak, oinarrizko era batean egiteko gai da.



3.Atletismoaren eta Igeriketaren egite modeloak eta printzipio metodologikoak aztertuz, aldi edota eremu ezberdinetan aplikatu ahal izateko ikaskuntza-irakaskuntza prozesua diseinatu eta parte hartu.



IKASKUNTZA EMAITZAK 3.- Atletismo eta igeriketa arloan, oinarrizko teknikak ikasteko berarizko metodología printzipioak aplikatuz irakaskuntza-ikaskuntza prozesuak diseinateko gai da.

1. Atletismoaren eta Igeriketaren egiturari hurbilketa orokorra.

2. Atletismoaren eta Igeriketaren irakaskuntza-ikaskuntza.

3. Atletismoaren eta Igeriketaren eskakizunak aztertu: hauen hobekuntzarako jarduerak diseinatu.



ATLETISMOAREN OINARRIEN MODULOA



1. Lasterketa atletikoak



1.1. Lasterketa atletikoen egiturari hurbilketa orokorra eta bere arautegia.

1.2. Lasterketa atletikoen irakaskuntza-ikaskuntza.

1.3. Lasterketa atletikoen teknika, taktika eta sasoi eskakizunak aztertu: hauen hobekuntzarako jarduerak diseinatu.

1.3.1.Lasterketa atletikoen entrenamendua.



2. Jauzi atletikoak



2.1. Lasterketa atletikoen egiturari hurbilketa orokorra eta bere arautegia.

2.2. Lasterketa atletikoen irakaskuntza-ikaskuntza.

2.3. Lasterketa atletikoen teknika, taktika eta sasoi eskakizunak aztertu: hauen hobekuntzarako jarduerak diseinatu.

2.3.1. Lasterketa atletikoen entrenamendua.





3. Jaurtiketa atletikoak



3.1. Lasterketa atletikoen egiturari hurbilketa orokorra eta bere arautegia.

3.2. Lasterketa atletikoen irakaskuntza-ikaskuntza.

3.3. Lasterketa atletikoen teknika, taktika eta sasoi eskakizunak aztertu: hauen hobekuntzarako jarduerak diseinatu.

3.3.1. Lasterketa atletikoen entrenamendua.





IGERIKETAREN OINARRIEN MODULOA



1. Igeriketaren egiturari hurbilketa orokorra



1.1. Igeriketaren sorrera eta bilakaera historikoa.

1.2. Igeriketaren aplikazio-eremuak eta helburuak.

1.3. Hidrodinamikaren oinarriak eta printzipioak.

1.4. Segurtasunari eta higieneari buruzko oinarrizko arauak.



2. Igeriketaren irakaskuntza-ikaskuntza prozesua



2.1. Ur ingurunearen aurkikuntza eta egokitzapena.

2.2. Ur ingurunearen menperatzea.

2.3. Igeriketa estiloen eredu teknikoaren hastapena.

2.4. Igeriketa estiloen irteera, biraketa eta iritsieraren eredu teknikoaren hastapena.

2.5. Irakaskuntza-ikaskuntza prozesuaren aldien antolakuntza eta progresio ereduak.

2.6. Ikastaro eta saioen antolakuntza eta egitura ereduak.



3. Igeriketa estiloen analisia: horiek garatzeko, perfekzionatzeko eta hobetzeko zereginen diseinua



3.1. Igeriketa estiloen eredu teknikoaren azterketa eta diseinua.

3.2. Igeriketa estiloen irteera, biraketa eta iritsieraren analisia eta diseinua.

Irakasgaiaren metodologia lankidetza ezformalean eta Egitasmoetan Oinarritutako Irakaskuntza Kolaboratiboan (IKD-PBL) oinarritzen da, irakaskuntza transmisiboarekin osatua.



Ikasleek taldeetan banatuko dira egitasmo bat elaboratzeko, irakasgai hontako edukiak eta graduan zehar irakaskuntza-ikaskuntzari buruzko ikusitako edukiak aplikatuz.



Irakasgaiaren berezitasuna kontuan hartuta, ikasgelako zein landako praktiketan aktiboki parte hartzea ezinbestekoa da, jarrera, interes eta errespetu egokiarekin. Horregatik, eskola praktikoetan aktiboki parte hartzea ebaluatu egingo da, eta 8/10 edo gehiagoko kalifikazioa lortu beharko da ebaluatutako gainerako alderdiekin batezbestekoa egiteko.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Test motatako proba (%): 30
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 15
  • Banakako lanak (%): 25
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 30

Egongo diren ebaluazio sistemak etengabeko ebaluazioa eta azken ebaluazioa izango dira. Ikasleek bederatzi asteko epea izango dute, ikastegiko eskola egutegian zehaztutakoarekin bat lauhilekoa hasten denetik kontatzen hasita, irakasgaiaren ardura duen irakasleari posta elektronikoaren bidez egindako aukeraketa jakinarazteko; modulo bakoitzean adierazi beharko da (Atletismoan zein Igeriketan). Egin ezean, automatikoki azken ebaluazio-sisteman egongo da.



A) ETENGABEKO EBALUAZIO SISTEMA



- Lankidetzan oinarritutako talde-egitasmoa (PBL) gauzatzea (ariketak, aurkezpenak, txostenaren eta defentsaren ebaluazioa): notaren %30a. Notaren zati bat ikaskideen arteko elkar-ebaluaziotik etor daiteke.

- Bakarkako zein taldekako entregagaiaK: %25a.

- Edukien ezagutza- eta ulermen-azterketa, test moduko galderak, galdera labur, eta azalpenezko eta argudiatzezko galderetan oinarritu daitekeena. Banakakoa, notaren %30a.

- Parte-hartze aktiboa klase praktikoetan eta teknika betetze maila (notaren 15%): atal hau gainditzeko ikasleek 8/10 baino gehiago atera behar da(>8). Saio guztiak ebaluatuak izango dira.

- G020 zeharkako gaitasuna lankidetzan oinarritutako egitasmoaren bitartez ebaluatuko da.



Praktiken memoriak eta lanak aurkezteko datak irakasleek ezarriko dituzte, ikasleei kontsulta egin ondoren eta lauhilekoaren bederatzigarren astea baino lehen zehazturik izango dira.





B) AZKEN AZTERKETAREN BIDEZKO EBALUAZIOA



Ikasleek eskubidea izango dute azken ebaluazio bidez ebaluatuak izateko, etengabeko ebaluazioan parte hartu zein ez hartu. Eskubide hori baliatzeko, ikasleak etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen duen idatzi bat posta elektronikoaren bidez aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari eta, horretarako, bederatzi asteko epea izango du, ikastegiko eskola egutegian zehaztutakoarekin bat lauhilekoa hasten denetik kontatzen hasita.



Azken ebaluazioak aukera ematen du proba baten bitartez ikaskuntzaren emaitzak ebaluatzeko. Proba hori irakasgaiari edo gaiari dagokion notaren % 100 biltzen du.



Proba azterketa edo jarduera batek edo gehiagok osatuko dute. Proba edo jarduera guztiak derrigorrezkoak dira, hau da, egin beharrekoak eta gutxieneko 5/10 nota lortu behar da froga edo jarduera bakoitzean, irakasgaia bera gainditzeko.



- IDATZIZKO azterketa/k: edukien ezagutza eta ulermenean eta irakasgaiaren gaitasunetan oinarrituko da. Proba test moduko galderez, galdera laburrrez eta azalpen- eta argudio-galderez gain, baliteke probaren zati bat ordenagailu gelan egin behar izatea, ariketa praktiko bezala edota AHOZ defendatu behar izatea. Atal honek ebaluaketa osoaren % 40a izango da. Azterketa deialdirako ezarritako data ofizialean egingo da.



- Ikasleen gidan deskribaturiko bakarkako zein taldekako lana/k: %30a. Ikasturtean zehar egingo da, eta azterketa deialdirako ezarritako data ofiziala baino 10 egun lehenago entregatu beharko da.



- Froga praktikoa, ikasgaiaren eduki-konpententzi guztiei buruzkoa, %30a izanez. Azterketa deialdirako ezarritako data ofizialean egingo da. Froga praktikoen ezaugarriak eta ebaluatzeko erabiliko diren irizpideak eGela plataforman aurkituko duzuen Ikasle-gidan zehaztuta egongo dira.



AZKEN AZTERKETAREN BIDEZKO EBALUAZIOA ez da bigarren aukera bat ETENGABEKO EBALUAZIO SISTEMA izan duten ikasleentzat.



Azterketa egunaren aurreko astean, irakasleek azken frogaren zati baten froga praktikoa egiteko eguna eta ordua zehaztuko dute. Froga hau egitea derrigorrezkoa da, azken froga egin ahal izateko.



IKASGAIAREN NOTA FINALA, BI MODULOEN NOTEN BITARTEZ OSATUTAKOA



Azken kalifikazioa lortzeko, Atletismoa eta Igeriketaren atalen artean bataz bestekoa egingo da kirol modalitate bakoitzean eginiko ebaluaketa froga zein jarduera bakoitzean gutxienezko 5/10 bat lortu bada eta 8/10 baino gehiago klase praktikoetako parte-hartze aktiboan. Proba guztiak menperatzen ez badira askoz jota 3,9/10 kalifikazioa (Suspentsoa) lortuko da, gainditu ez diren probak ezohiko deialdirako geratuko direlarik.



DEIALDIARI UKO EGITEKO PROZEDURA ETA EPEAK



- Etengabeko ebaluazioaren kasuan, deialdiari uko egin nahi dioten ikasleek kasuan kasuko irakasgaiaren irakaskuntza aldia bukatu baino, gutxienez, hilabete lehenago egin beharko dute eskaria. Eskari hori idatziz aurkeztu beharko zaio irakasgaiaren ardura duen irakasleari, posta elektronikoaren bidez.



- Azken ebaluazioaren kasuan, azterketa egun ofizialean egin beharreko probara ez aurkezte hutsak ekarriko du automatikoki kasuan kasuko deialdiari uko egitea.



Deialdiari uko egiten dioten ikasleek «aurkezteke» kalifikazioa jasoko dute.

ETENGABEKO EBALUAZIO SISTEMA



- Deialdi hontan, 1.deialdian gainditurik gabeko atalak ebaluatuko dira.





AZKEN AZTERKETAREN BIDEZKO EBALUAZIOA



Ikasleek eskubidea izango dute azken ebaluazio bidez ebaluatuak izateko, etengabeko ebaluazioan parte hartu zein ez hartu. Eskubide hori baliatzeko, ikasleak etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen duen idatzi bat posta elektronikoaren bidez aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari eta, horretarako, bederatzi asteko epea izango du, ikastegiko eskola egutegian zehaztutakoarekin bat lauhilekoa hasten denetik kontatzen hasita.



Azken ebaluazioak aukera ematen du proba baten bitartez ikaskuntzaren emaitzak ebaluatzeko. Proba hori irakasgaiari edo gaiari dagokion notaren % 100 biltzen du.



Proba azterketa edo jarduera batek edo gehiagok osatuko dute. Proba edo jarduera guztiak derrigorrezkoak dira, hau da, egin beharrekoak eta gutxieneko 5/10 nota lortu behar da froga edo jarduera bakoitzean, irakasgaia bera gainditzeko.



- IDATZIZKO azterketa/k: edukien ezagutza eta ulermenean eta irakasgaiaren gaitasunetan oinarrituko da. Proba test moduko galderez, galdera laburrrez eta azalpen- eta argudio-galderez gain, baliteke probaren zati bat ordenagailu gelan egin behar izatea, ariketa praktiko bezala edota AHOZ defendatu behar izatea. Atal honek ebaluaketa osoaren %40a izango da. Azterketa deialdirako ezarritako data ofizialean egingo da.



- Ikasleen gidan deskribaturiko bakarkako zein taldekako lana/k: %30a. Ikasturtean zehar egingo da, eta azterketa deialdirako ezarritako data ofiziala baino 10 egun lehenago entregatu beharko da.



- Froga praktikoa, ikasgaiaren eduki-konpententzi guztiei buruzkoa, %30a izanez. Azterketa deialdirako ezarritako data ofizialean egingo da. Froga praktikoen ezaugarriak eta ebaluatzeko erabiliko diren irizpideak eGela plataforman aurkituko duzuen Ikasle-gidan zehaztuta egongo dira.



AZKEN AZTERKETAREN BIDEZKO EBALUAZIOA ez da bigarren aukera bat ETENGABEKO EBALUAZIO SISTEMA izan duten ikasleentzat.



Azterketa egunaren aurreko astean, irakasleek azken frogaren zati baten froga praktikoa egiteko eguna eta ordua zehaztuko dute. Froga hau egitea derrigorrezkoa da, azken froga egin ahal izateko.



IKASGAIAREN NOTA FINALA, BI MODULOEN NOTEN BITARTEZ OSATUTAKOA



Azken kalifikazioa lortzeko, Atletismoa eta Igeriketaren atalen artean bataz bestekoa egingo da kirol modalitate bakoitzean bai idatzizko frogan bai praktikakoan gutxienezko 5 bat lortu bada eta kirol bakoitzean orokorrean gutxienez 5/10 izanez. Irakasgaia gainditua izango da, azken notan (atletismo-igeriketaren arteko bataz bestekoan) gutxienez 5/10 bada.



Ebaluazioa eta ikasketen ohiko printzipio etikoen urratzea eginez gero, kalifikazioa 0/10z izango da (Suspentsoa).





DEIALDIARI UKO EGITEKO PROZEDURA ETA EPEAK



Azterketa egun ofizialean egin beharreko probara ez aurkezte hutsak ekarriko du automatikoki kasuan kasuko deialdiari uko egitea.



Deialdiari uko egiten dioten ikasleek «aurkezteke» kalifikazioa jasoko dute.

Irakasgaiaren eGela eta erreferentziaturiko bibliografia.

Oinarrizko bibliografia

Albarracín, A., de Paula, L. y Moreno-Mucia, J.A. (2022). Recursos pedagógicos en las actividades acuáticas. Buenos Aires: Sb.

Arellano, R. (2010). Entrenamiento técnico de la natación. (1ª ed.). Madrid: Cultivalibros.

Brigaud, F. (2016). La carrera: postura, biomecánica y rendimiento. Barcelona: Ed. Paidotribo.

Bucher, W. (2006). 1000 ejercicios y juegos de natación y actividades acuáticas. Barcelona: Hispano Europea

Campos, J. y Gallach, J. E. (2017). Las técnicas de atletismo: Manual práctico de enseñanza.(4ª ed.). Barcelona: Ed. Paidotribo.

Cancela, J. M. y otros (2008). Tratado de la natación. De la iniciación al perfeccionamiento. Barcelona: Paidotribo.

Cholet, D. (2003). Natación deportiva. Barcelona: Inde.

Claret, A. (2004). Atletismo Básico. Fundamentos de pista y campo. Kinesis.

Conde, E., Mateo, M. L., Medina, A. y Peral, F. (1996). Educación en la primera infancia a través del medio acuático. Madrid: RFEN ENE.

Conde, E.; Pérez, A.; Peral, F.L. (2003). Hacia una natación educativa. Madrid: Gymnos.

De Lanuza, F. y Torres, A. (2001). 1.060 Ejercicios y juegos de natación. Barcelona: Paidotribo.

Freeman, W. (2015). Track & Field Coaching Essentials: USA Track & Field Level 1 Coach Education Manual. Champaign, IL: Human Kinetics.

Gil Sanchez, F. y Oliver. A. (2000). Fundamentos del Atletismo. Madrid: RFEA.

Gómez, J.M. (2012). Enseñanza de los estilos de natación: crol, espalda, mariposa, braza. (1ª ed.). Sevilla: Wanceulen.

Gutiérrez, P. (2009). Juegos cooperativos para la enseñanza de la natación: una experiencia con alumnos y alumnas de las etapas primaria y secundaria. Sevilla: Wanceuelen.

Hubiche, J. L. y Pradet, M. (1993). Comprendre L atlétisme. París: INSEP.

Izquierdo, M. (2008). Biomecánica y bases neuromusculares de la actividad física y el deporte. Madrid: Panamericana.

Jardi, C. (2001). Jugar en el agua. Barcelona: Paidotribo.

Jardi, C. (2002). Movernos en el agua. Barcelona: Paidotribo.

Llana, S.; Pedro, P. (2007). Natación y actividades acuáticas. Valencia: Marfil.

Maglischo, E. (2009). Natación. Técnica, entrenamiento y competición. Barcelona: Paidotribo.

Moreno-Murcia, J. A. (2001). Juegos acuáticos educativos. Barcelona. Inde.

Moreno-Murcia, J. A. y Gutiérrez, M. (2001). Actividades acuáticas educativas. Barcelona: Inde.

Moreno, J. A., Pena, L., del Castillo, M. y Vegué, L. (2004). Manual de actividades acuáticas en la infancia: para bebés y niños de hasta seis años: Paidós.

Moreno-Murcia, J. A. y Ruiz, L. M (2019). Cómo lograr la competencia acuática. Buenos Aires: Sb Editorial.

Navarro, F., Díaz, G. y González, M. J. (2012). Cómo nadar bien. Editec RED.

Navarro, F., Gonsálvez, M. y Juárez, D. (2017). Natación +. Un compendio sobre la natación actual, desde la enseñanza hasta la gestión. Real Federación Española de Natación (RFEN).

Pansu, C. (2002). El agua y el niño. Un espacio de libertad. INDE.

Ramirez, E. y Gimeno, J. (2009). Natación educativa. Enseñanza práctica. Madrid: Síntesis.

Seners P. (2001). Didáctica del atletismo. Barcelona: Inde.

Valero, A., Gómez, A. y López, J. (2014). Fundamentos del Atletismo: Claves para su enseñanza. Madrid: Pila Teleña.

Valero, A. y Gómez, A. (2020). Sesiones de Atletismo. Carreras. Madrid: Pila Teleña.

Valero, A., Gómez, A. y López, J. (2020). Sesiones de Atletismo. Saltos. Madrid: Pila Teleña.

Varios. Colección Cuadernos de Atletismo. 52 Números publicados. R.F.E.A., E.N.E. y Gymnos. Madrid

Zumbrunnen, R. y Fouace, J. (2001). Cómo vencer el miedo al agua y aprender a nadar. Barcelona: Paidotribo.

Wilke, K.; Madsen, O. (1990). El entrenamiento del Nadador Juvenil. Buenos Aires: Stadium.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Arellano, R. y Ferro, A. (2001). Análisis Biomecánico de la Técnica de Natación. Madrid: MEC-CSD.
Cancela, J.M., Pariente, S., Camiña, F. y Lorenzo, R. (2008). Tratado de natación. Del perfeccionamiento al rendimiento. Barcelona: Paidotribo.
Bravo, J. y otros (1990). ATLETISMO I. Carreras y marcha. Madrid: C.O.E.
Bravo, J. y otros (1992). ATLETISMO II. Saltos. Madrid: C.O.E.
Bravo, J. y otros (1993). ATLETISMO III. Lanzamientos. Madrid: C.O.E.
Cancela, J.M.; Pariente, S.; Camiña, F. y Lorenzo, R. (2008). Tratado de natación. Del perfeccionamiento al rendimiento. Barcelona: Paidotribo.
Maglischo, E. (1986). Nadar más rápido. Barcelona: Hispano Europea.
Navarro, F.y Villanueva, L. (2010). La evaluación del rendimiento del nadador. Madrid: Cultiva libros.
Thomas, D. (2006). Guía completa de natación. Madrid: Tudor.
Schmitt, P. (1989). Nager, de la découverte a la performance. Paris: Vigot.
Vaca, M.; Prieto, M. (2.003). Aprender a nadar en la escuela. Barcelona: Paidotribo.

Aldizkariak

Atletismo Español. Madrid
Revue de L'AEFA. Amicale des Entreineurs Français.
New Studies in Athletics
Track Technique
Atletica Studi
COMUNICACIONES TÉCNICAS. RFEN ENE. MADRID
NSW. Boletín de la AETN. MADRID
Revista SEAE. (Actividades acuáticas). BARCELONA

Web helbideak

Nazioarteko Atletismo Federazioa: http://wwww.worldathletics.org
Europako Atletismo Federazioa: http://www.european-athletics.org
Espainiako Atletismo Federazioa: http://www.rfea.es
Euskadiko Atletismo Federazioa: http://www.fvaeaf.org
Garapen Erregionaleko IAAF Zentrua IAAF: http://www.crdiaafsantafe.org
Federation Française d'athletisme: http://www.athle.com
Gazteentzako Entrenamendua: https://coachingyoungathletes.com/2017/06/01/the-top-5-coaching-young-athletes-blog-posts/
Altura Jauziaren Bloga: https://www.highjumphelp.com/blog
Jaurtiketen Bloga: https://www.aths.coach/resources/category/Throws+Essentials
Podcast eta Bideoak: https://www.youtube.com/channel/UCmJhlglvZoMqKb-9rMRQ9mw/videos
Abiaduraren Entrenamendua: https://simplifaster.com/articles/unheralded-sprint-coaches/
Altis (Kirol-errendimenduko Baliabideak): https://altis.world/
Atletismo Irudiak: https://athletics-culture.tumblr.com/


Asociación Española de Técnicos de Natación: http://www.aetn.es
Federación Vasca de Natación: http://www.eif-fvn.org/inicio.php
Fédération Internationale de Natation: http://www.fina.org
Formación y Evaluación en Observación de las Técnicas de Nado. https://www.um.es/ms-sport/Natacion/index.html
Real Federación Española de Natación: http://www.rfen.es
http://www.i-natacion.com