Eduki publikatzailea

SGIker eskolaren hirugarren edizioa: bokazio zientifikoak pizten Leioako Txomin Aresti eskolako lehen hezkuntzako ikasleen artean (2021/11/02)

Lehenengo argitaratze data: 2021/11/02

Irudia

Leioako Txomin Aresti ikastetxeko zazpi urteko sei neskatok eta hiru mutikok, Janire Álvaro eta Raquel Sevillano tutoreekin batera, UPV/EHUko Ikerketa Zerbitzu Nagusiek (IKS) urriaren 19an Leioan (Bizkaiko campusa) antolatutako lau tailerretan parte hartu dute, Leioako Udaleko Hezkuntza eta Partaidetza Sailarekin lankidetzan. Tailerrak 2018-2019 ikasturteaz geroztik STEM (Science, Technology, Engineering and Mathematics) jardueren barruan ezarri den Eskola Sgiker Programaren hirugarren edizioaren barruan kokatzen dira. Jarduera hori txikienek jarduera zientifikoarekiko duten interesa piztera bideratuta dago, eta oihartzun berezia izan du tokiko komunikabideetan eta webgunean.

Tailerrak Martina Casiano eraikinean egin dira, eta Erresonantzia Magnetiko Nuklearreko, X Molekula eta Materialetako, Bizkaiko Animalaritzako eta Fitotron eta Berotegiko Zerbitzuetako teknikariek eman dituzte. Itziar Alkorta SGIkerren zuzendariak harrera egin zien eraikineko atondoan, eta zain eta ilusioz zeuden neska-mutilak, identifikazio-txartelekin, poltsekin eta apuntatzeko libretekin, Iñaki Echevarria Sgikerren koordinatzaileak emandako tailerrera joan ziren lehenik. Hor ikasi zituzten materiaren egoera-aldaketak, tenperaturaren eta kolorearen konposizioaren arabera, eta haiek ere glizerinadun xaboi dibertigarriak sortu zituzten.


Xaboiek behin betiko forma hartzen zuten bitartean, laborategira joan ziren, mikroskopioaren bidez eguneroko bizitzako objektuak behatzera, hala nola gatza eta azukrea, Aitor Larrañaga eta Leyre San Felices doktoreen eskutik, eta beraiek egiaztatu zuten nola ordenatzen den materia.

Hirugarren tailerrean, Maribel Collado eta Azucena González doktoreek zuzendua, modu atsegin eta oso praktikoan azaldu zieten kromatografiaren kontzeptua, beren kamisetak forma eta kolore desberdinekin tuneatzea lortuz, beren sormena suspertuz eta modako kimika erabiliz.

Indarberritzeko amaiketaren ondoren, Txomin Aresti ikastetxeko ikasleek oso modu grafikoan egiaztatu zuten nola bizi diren animaliak laborategi batean, eta nola erabiltzen diren gizakien zein animalien gaixotasunen ikerketan, eta Arantza Alejo doktorearen eta Susana Marquínez lizentziatuaren azalpenen ondoren, beraiek ere kaiolak muntatzeko gai izan ziren, haiek eroso egon zitezen. Gainera, Maite Fuentesek irabazi zuen Laborategiko Animaliaren Zientzietarako Espainiako Elkartearen (SECAL) Haurrentzako Ipuin Lehiaketa, 2017ko edizioan. Laborategiko animalia izatearen garrantzia. Arreta handiz, ikasleek ulertu zuten zein garrantzitsua eta beharrezkoa zen animaliekin esperimentatzea zientziak aurrera egin dezan.

Egiten zituzten galderengatik eta haien aurpegi espresiboengatik, esan daiteke egindako esperimentuak a priori uste zena baino askoz gehiago gustatu eta ulertu zituztela. Une oro bezala, eta adin txikikoa izan arren, Leioako Txomin Aresti eskolako ikasleak oso aktibo egon ziren, oharrak hartzen eta parte hartzen, esperimentuei eta haien emaitzei buruzko galdera eta zalantzekin.