TITULAZIOAREN ZEHARKAKO GAITASUNAK

ZG006 - Sendagaien eta osasun-produktuen zentzuzko erabilera sustatzea, eta oinarrizko ezagutzak eskuratzea kudeaketa klinikoan, osasunaren ekonomian eta osasun-baliabideen erabilera eraginkorrean.

ZG007 - Farmakoekin eta sendagaiekin lotutako arazoak identifikatzea, ebaluatzea eta baloratzea, eta farmakozaintza-jardueretan parte hartzea.

ZG009 - Osasuna sustatzeko eta gaixotasunak prebenitzeko jardueretan esku hartzea, norbanakoaren, familiaren eta komunitatearen esparruan, osasunaren eta gaixotasunaren prozesuaren ikuspegi integral eta multiprofesionalarekin.

ZG013 - Komunikazio- eta informazio-trebetasunak garatzea, ahozkoak zein idatzizkoak, jarduera profesionala egiten duen zentroko pazienteekin eta erabiltzaileekin tratatzeko. Diziplina anitzeko taldeetan eta beste osasun-profesional batzuekin zerikusia dutenetan lan egiteko eta lankidetzan aritzeko gaitasunak sustatzea.

ZG015 - Norberaren mugak eta gaitasun profesionala mantentzeko eta eguneratzeko beharra ezagutzea, eta ezagutza berrien autoikaskuntzari garrantzi berezia ematea, eskura dagoen ebidentzia zientifikoan oinarrituta.



IRAKASGAIAREN GAITASUN ESPEZIFIKOAK

GE1. Gizakiarengan gaixotasun infekziosoak eta parasitarioak eragiten dituzten eragileak ezagutzea.

GE2. Agente infekzioso eta parasitarioen patogenizitate- eta transmisio-mekanismo nagusiak ulertzea.

GE3. Prioiek, birusek, bakterioek, onddoek, protozooek, helmintoek eta artropodoek eragindako gaixotasun infekziosoak kontrolatzeko, prebenitzeko eta tratatzeko metodoak ezagutzea.

GE4. Prioiek, birusek, bakterioek, onddoek, protozooek, helmintoek eta artropodoek eragindako giza infekzioen epidemiologia ulertzea.

GE5. Agente infekzioso eta parasitario nagusiak identifikatzeko laborategiko oinarrizko teknikak aplikatzea.

GE6. Agente infekzioso eta parasitarioekin lotutako kontzeptuak modu eraginkor eta argian jakinaraztea.

GE7. Eremu horietan dagoen informazioa interpretatzeko eta epaitzeko gaitasuna garatzea.



IKASKUNTZAREN EMAITZAK

IE1. Bakterioen, birusen, onddoen eta parasitoen ezaugarri orokorrak deskribatzen jakitea, morfologiari, fisiologiari eta ostalariarekiko harremanari dagokienez.

IE2. Mikroorganismo eta parasito horiek gaixotasuna eragiten duten eragile gisa ezagutzen jakitea

IE3. Gaixotasun infekziosoen garapena zehazten duten mekanismo eta faktore patogenikoak definitzen jakitea, mikroorganismoaren/bizkarroiaren zein ostalariaren mendekoak.

IE4. Mikrobiologiak eta parasitologiak gure ingurunean eta farmazialariaren jardun profesionalean duten garrantzia ezagutzea eta ulertzea.

IE5. Parasitismoaren fenomenoa ezagutzea eta ulertzea, elkarte biologikoen esparruan kokatuz eta parasito eta ostalari motak identifikatuz.

IE6. Gizakiari eragiten dioten agente infekzioso eta parasito nagusiak ezagutzea

IE7. Gaixotasun infekzioso eta parasitario nagusien aukerako tratamendua ezagutzea eta ulertzea

IE8. Bizkarroien morfologiari eta bizi-zikloari buruz eskuratutako ezagutzak diagnostikoarekin lotzen jakitea.

IE9. Balizko diana terapeutikoak eta antibioterapiarekin duten lotura identifikatzen jakitea

EDUKI TEORIKOAK



I. UNITATE DIDAKTIKOA: SARRERA

1. gaia. Mikroorganismo patogenoen talderik nagusienak

2. gaia. Mikroorganismoen ikasketarako oinarrizko metodologia laborategian

II. UNITATE DIDAKTIKOA: PARASITO-PROTOZOOLOGIA DESKRIPTIBOA

3. gaia. Protozoologia. Ezaugarri orokorrak. Taxonomia

4. gaia. Flagelodun protozooak. Digestio aparatuko eta ugaltze-aparatuko flagelatuak

5. gaia. Odoleko eta ehunetako flagelodun parasitoak

6. gaia. Trypanosoma generoa

7. gaia. Sarcodina subphyluma

8. gaia. Apicomplexa phyluma

9. gaia. Sarcocystidae familia

10. gaia. Plasmodiidae familia

11. gaia. Ziliodun protozooak

12. gaia. Tratamendu antiparasitarioak I: protozooak

III. UNITATE DIDAKTIKOA: PARASITO-HELMINTOLOGIA DESKRIPTIBOA

13. gaia. Platyhelminthes phyluma

14. gaia. Schistosomatoide superfamilia

15. gaia. Distomatosia eragiten duten parasitoak 16. gaia. Cestoda eta Eucestoda klaseak

17. gaia. Echinococcus generoa

18. gaia. Nematoda phyluma

19. gaia. Aphasmidea klasea

20. gaia. Phasmidea klasea

21. gaia. Tratamendu antiparasitarioa II: helmintoak

IV. UNITATE DIDAKTIKOA: ENTOMOLOGIA MEDIKU DESKRIPTIBOA

22. gaia. Arthropoda phyluma

23. gaia. Arachnida klasea

24. gaia. Insecta klasea

V. UNITATE DIDAKTIKOA: MIKOLOGIA DESKRIPTIBOA

25. gaia. Gainazaleko, larruazaleko eta larruazal azpiko mikosiak eragiten dituzten onddoak

26. gaia. Mikosi sistemikoak eta oportunistak eragiten dituzten onddoak

27. gaia. Antifungikoak

VI. UNITATE DIDAKTIKOA: BAKTERIOLOGIA DESKRIPTIBOA

28. gaia. Agente antibakterianoak

29. gaia. Koko gram-positiboak (I)

30. gaia. Koko gram-positiboak (II)

31. gaia. Endosporak ekoizten dituzten bazilo gram-positiboak

32. gaia. Endosporak ekoizten ez dituzten bazilo gram-positiboak

33. gaia. Mikobakterioak

34. gaia. Bazilo gram-negatiboak (I): Enterobacteriaceae

35. gaia. Bazilo gram-negatiboak (II)

36. gaia. Beste bazilo gram-negatibo batzuk

37. gaia. Koko gram-negatibo aerobioak. Neisseria generoa

38. gaia. Bazilo eta koko gram-negatibo aerobioak

39. gaia. Derrigorrezko bakterio gram-negatibo anaerobioak

40. gaia. Espiroketak eta bakterio espiral eta kurbatuak

41. gaia. Beste bakterio patogeno batzuk

VII. UNITATE DIDAKTIKOA: BIROLOGIA DESKRIPTIBOA

42. gaia. Birusen aurkako kimioterapia

43. gaia. Herpesbirusak

44. gaia. Gripearen birusa

45. gaia. Beste arnas bideetako birus batzuk

46. gaia. Poxbirus, Poliomabirus eta Papilomabirusak

47. gaia. Exantemak eragiten dituzten birusak

48. gaia. Birus enterikoak

49. gaia. Hepatitisaren birusak (I)

50. gaia. Hepatitisaren birusak (II)

51. gaia. Erretrobirusak eta HIESa

52. gaia. Birusak eta giza minbizia

53. gaia. Artropodoek transmititutako birusak

54. gaia. Beste zenbait birus interesgarri

55. gaia. Prioiak eta entzefalopatia espongiformea



EDUKI PRAKTIKOAK

1. Bakterio aerobio, mikroaerofilo eta derrigorrezko anaerobioen isolatzea: koko gram-positiboak (Staphylococcus, Streptococcus), bazilo gram-negatiboak (Enteriobacteriaceae, bazilo ez-hartzitzaileak, Campylobacter), bazilo grampositiboak (Bacillus, Clostridium).

2. Identifikazio-metodo molekularrak: Birusen PCR bidezko detekzio molekularra.

3. Bakterioen antimikrobiekiko sentikortasunaren azterketa:

3.1. Inhibizioa eragiteko Gutxienezko Kontzentrazioa (MIC): diluzioa

3.2. Gutxienezko Kontzentrazio Bakterizida (MBC)

4. Legamia eta onddo haritsuen hazkuntza- eta identifikazio-metodoak.

5. Protozoo enteroparasitoen behaketa eta identifikazioa.

6. Protozoo hemoparasito eta histoparasitoen behaketa eta identifikazioa.

7. Trematodo eta zestodoen behaketa eta deskribapena.

8. Nematodoen behaketa eta deskribapena.

9. Garrantzi medikua duten akaro eta intsektuen behaketa eta deskribapena.

Gai zerrendaren gehiengoa klase magistral eran emango da zeinetan ikasleen parte-hartze aktiboa sustatuko da galderen eta kasuen gogoetazko eztabaidaren bitartez.

Laborategiko praktiketan ikasleek ikasgelan eskuratutako ezagutzak osatuko dituzte bakterioen isolamendu, hazkuntza eta identifikazio teknika mikrobiologikoak burutuz, baita parasitoen behaketa eta identifikazio teknikak gauzatuko dituzte, irakasleek gainbegiratuta.

Gelako praktiketan, talde-lan bat egingo da, eta, horretarako, artikulu zientifikoak eta material bibliografikoa, emaitzen analisia eta interpretazioa eta komunikazio zientifikoko metodoak erabiliko dira emaitzak aurkezteko, eta aldez aurretik eskuratutako ezagutzak aplikatuko dira.



Egoera sanitarioaren arabera,bai irakasteko metodologia bai gelako eta laborategiko praktikakoak alda litezke.Zenbait jarduerak e-gela plataformaren bidez egin litezke

A) EBALUAZIO JARRAIA

A.1. Gelako praktikak. Talde-lana egitea, irakasleak emandako artikulu zientifikoak eta material bibliografikoa erabiliz, emaitzak aztertuz eta interpretatuz, eta emaitzak aurkezteko komunikazio zientifikoko metodoak erabiliz. Balioa: azken notaren % 15. Ohar garrantzitsua: SAIO GUZTIETARA JOATEA NAHITAEZKOA IZANGO DA.



A.2. Laborategiko praktikak. Eduki praktikoaren eta laborategiko jarreraren banakako ebaluazioa. Balioa: azken notaren % 25.

a) Parasitologiako laborategiko praktikek irakasgai osoaren % 9ko balioa izango dute, eta horietatik:

• % 6 parasitologiako praktiken azken egunean egingo den laborategiko azken azterketari dagokio;

• % 3 ikasleek PRAKTIKETAKO AZKEN EGUNEAN EMANGO DUTEN entregagaiaren ebaluazioari dagokio.

b) Mikrobiologiako laborategiko praktikek irakasgai osoaren % 16ko balioa izango dute. Ebaluazio osoa Mikrobiologiako Praktiken azken egunean egingo den laborategiko azken azterketaren bidez egingo da.



A.3. Proba partziala, idatzizkoa eta bakarkakoa. Eskola magistraletan garatutako 2., 3. eta 4. unitate didaktikoen eduki teorikoaren banakako ebaluazioa. Test motako galdera-sorta bat izango da (erantzun anitzekoa, puntu banarekin baloratuta, eta erantzunetako bat bakarrik izango da zuzena eta puntu negatiborik gabea). Bloke horiei dagokien ikasgaia aska daiteke, azterketa osoko galderen % 60ri behar bezala erantzunez. Gelan egingo da, eskola-orduetan, unitate didaktiko horiei dagokien ikasgaia amaitzean. Balioa: azken notaren % 20. Proba partzial hori gainditzen ez duten ikasleek ezohiko deialdian soilik izango dute aukera irakasgai hau gainditzeko. Proba partzial honetara ez aurkeztea erabakitzen duten ikasleek aukera izango dute ohiko deialdiaren amaierako proba integratzailean irakasgaiaren gainerako edukiekin batera zati horretatik ebaluatuak izateko.



A.4. Azken proba integratzailea (banakakoa). Test motako galdera-sorta bat izango da (erantzun anitzekoa, puntu banarekin baloratuta, eta erantzunetako bat bakarrik izango da zuzena eta puntu negatiborik gabea. Proba hori gainditzeko, azterketa osoko galderen % 60ri behar bezala erantzun beharko zaie). Azken proben bi modalitate bereizten dira.

1) Programa teorikoaren UNITATE DIDAKTIKO guztiak hartuko ditu, proba partzialera aurkeztu ez diren ikasleentzat. Balioa: azken notaren % 60.

2) Azterketara aurkeztu diren ikasleentzat (2., 3. eta 4. unitateetako proba partziala gainditu duten edo ez kontuan hartu gabe), amaierako proba integratzaile honek aldez aurretik ebaluatu gabeko UNITATE DIDAKTIKOAK hartuko ditu. Balioa: azken notaren % 40.



Azken kalifikazioa aurretiazko kalifikazioen baturatik lortuko da, baina BEHARREZKOA da laborategiko praktiketako azterketak eta amaierako proba integratzailea modu independentean gainditzea.





B) AZKEN EBALUAZIOA. ETENGABEKO PRESTAKUNTZAKO JARDUERAK EGIN NAHI EZ DITUZTEN IKASLEEN EBALUAZIOA

Ebaluazio jarraituan parte hartu nahi ez duten ikasleek ebaluazio horri uko egiteko aukera izango dute lauhilekoaren lehen 9 asteetan. Horretarako, irakasgaiaren ardura duten irakasleei uko egiteko eskabidea aurkeztu beharko diete, sinatuta, lehen adierazitako epean.

Kasu horretan, ikasgaiaren ikaskuntzaren emaitzak lortu direla egiaztatuko dute amaierako ebaluazio baten bidez. Ebaluazio hori honako hau izango da:



B.1. Amaierako idatzizko proba (banakakoa). Balioa: azken notaren % 75.

Test motako galdera-sorta bat izango da (erantzun anitzekoa, puntu banarekin baloratuta, eta erantzunetako bat bakarrik izango da zuzena eta puntu negatiborik gabea. Proba hau gainditzeko, azterketa osoko galderen % 60ri behar bezala erantzun beharko zaie). Programa teorikoaren UNITATE DIDAKTIKO guztiak hartuko ditu.



B.2. Laborategiko praktikak. Balioa: azken notaren % 25.

Laborategiko praktika bat egin beharko da, teknika mikrobiologiko eta parasitarioen aplikazioarekin lotutako ikasgaiaren ikaskuntzaren emaitza ebaluatzeko, edo, praktikak lehenago egin ondoren, laborategiko praktiken azterketa bat egin beharko da. Laborategiko praktika egiteko (lehenengo kasua), tutoretza akademikoko bi saiotara joan beharko da gutxienez.

Kasu horretan ere, irakasgaia gainditzeko, BEHARREZKOA izango da laborategiko praktikak eta amaierako proba teorikoa modu independentean GAINDITZEA.



DEIALDIARI UKO EGITEA

2019-20 ikasturterako, Ikasleen Ebaluazio-Araudiko 12. artikuluaren berriztutako 2. puntuaren arabera eta azterketa finalaren pisua irakasgai honetan kalifikazioaren %55 izanda, bai ebaluazio etengabean zein azken ebaluazioan azterketa egun ofizialean egin beharreko probara ez aurkezte hutsak ekarriko du automatikoki deialdiari uko egitea. Deialdiari uko egiten dioten ikasleek «aurkezteke» kalifikazioa jasoko dute.



Osasun egoeraren arabera, ebaluatzeko jarduerak alda litezke. Zenbait froga e-gela plataformaren bidez egin litezke.

Sareari konektatzeko gailuak eta tresnak edukitzea gomendatzen da e-gela plataformaren bidez zenbait jarduera egiteko gai.


Laborategiko praktiketara eraman behar den materiala:
- Praktiketako txostena eta koadernoa
- Laborategiko mantala
- Berarentzako errotuladorea
- Metxeroa / pospoloak
- Ilea lotzeko goma

Oinarrizko bibliografia

- Carroll KC, Morse SA, Mietzner TA, Miller S. Microbiología Médica de Jawetz, Melnick y Adelberg. 27ª Ed. McGraw-Hill (LANGE). 2016.

- Cordero del Campillo M, Rojo Vázquez F A. Parasitología General. Madrid. Mc Graw Hill Interamericana. 2007.

- Flisser A, Perez-Tamayo R. Aprendizaje de parasitología basado en problemas. México DF. Editores de Textos Mexicanos. 2006.

- Gállego Berenguer J. Manual de Parasitología. Morfología y biología de los parásitos de interés sanitario. 2ª Ed. Publicacions i Edicions de la Universitat de Barcelona. 2007.

- Madigan MT y cols. Brock. Biología de los Microorganismos. 14ª Ed. Prentice Hall International. 2015.

- Madigan MT y cols. Brock Biology of Microorganism. 15ª ed. Pearson Education. 2018.

- Murray P, Rosenthal KS, Pfaller MA. Microbiología médica. 8ª Ed. Elsevier. 2017.

- Romero Cabello R. Microbiología y Parasitología humanas. 3ª Ed. Editorial Médica Panamericana. 2007.

- Willey JM, Sherwoood LM, Woolverton CJ. Microbiología de Prescott, Harley y Klein. 7ª Ed. Mc Graw Hill Interamericana. 2009.

- Willey JM, Sherwood LM, Woolverton CJ. Prescott's Microbiology. 10th ed. Mc Graw Hill Interamerican. 2017.

- Engleberg NC, DiRita V, Dermody TS. Schaechter, Mecanismos de las enfermedades microbianas. 5ª Ed. Lippincott Williams & Wilkins. 2013.

Gehiago sakontzeko bibliografia

-Lawrence AR, Orihel T. Atlas de parasitología humana. 5ª Ed. Buenos Aires. Editorial Médica Panamericana. 2010.
-Mandell G, Bennett J, Dolin R. Mandell, Bennett y Dolin Enfermedades infecciosas. Principios y prácticas. 7ª Ed. Elsevier. 2011.
-Ridley JW. Parasitology for Medical and Clinical Laboratory Professionals. 1st. Ed. Editorial Delmar Cengage Learning. 2012.
-Roberts LS, Janovy Jr J. Foundations of Parasitology. 8th Ed. McGraw Hill International Boston. 2010.