Gaia
Zahartzaroaren Ebaluazioa eta Esku-hartzea
Gaiari buruzko datu orokorrak
- Modalitatea
- Ikasgelakoa
- Hizkuntza
- Gaztelania
- Euskara
Irakasgaiaren azalpena eta testuingurua
Osasuna eta zahartzea. Bizi-kalitatea, zahartzaroan. Erretiroari eta afektibotasun-galerei aurre egitea. Adindunek izaten dituzten gorabehera emozionalen eta narriadura kognitiboaren ebaluazioa, prebentzioa eta tratamendua. Esku-hartze psikologikoen programak (tratamendua eta prebentzioa), zaintzaileekin.Irakasleak
Izena | Erakundea | Kategoria | Doktorea | Irakaskuntza-profila | Arloa | Helbide elektronikoa |
---|---|---|---|---|---|---|
ECHEBERRIA ARRICHABAL, IGONE | Euskal Herriko Unibertsitatea | Irakaslego Agregatua | Doktorea | Elebiduna | Nortasuna, Balioespena eta Psikologia Tratamenduak | igone.etxeberria@ehu.eus |
LIZASO ELGARRESTA, IZARNE | Euskal Herriko Unibertsitatea | Irakaslego Agregatua | Doktorea | Elebiduna | Bilakaeraren eta Hezkuntzaren Psikologia | izarne.lizaso@ehu.eus |
TELLERIA LAZARO, IGNACIO MARIA | CASER RESIDENCIAL BETHARRAM | Besteak | ilazaro250@hotmail.com | |||
YANGUAS LEZAUN, JOSE JAVIER | Otros | Besteak | Doktorea | javiyanguaslezaun@gmail.com/gerontologia@yanguas.eus |
Gaitasunak
Izena | Pisua |
---|---|
Pertsonen artean komunikatzeko eta emozioak egokiro gobernatzeko trebetasuna izan arazoa identifikatzeko, ebaluatzeko, diagnostikoaren eta esku-hartzearen berri emateko eta jarraipen psikologikoak egiteko prozesuetan zehar eragin-truke eraginkorra gerta dadin gaixoekin, familiekin eta erizainekin. | 20.0 % |
Txosten psikologikoak egin hartzaileentzat, modu egokian. | 10.0 % |
Komunikatzen jakin, baita beste profesionalekin ere, eta lana taldean eta jakintza-alor anitzeko taldeetan egiteko beharrezkoak diren trebetasunak menderatu. | 5.0 % |
Giza portaeraren nahasmenduen izaera psikologikoa ongi ezagutu. | 5.0 % |
Osasun Psikologia Orokorraren esparruan eta osasun-arazoekin lotutako faktore psikologikoetan ebaluazio eta esku-hartze ereduak ongi ezagutu, baita haietatik eratortzen diren teknikak eta prozedurak ere, portaeraren nahasmenduei aurre egiteko. | 20.0 % |
Ebaluazio psikologikoan eta kasu bakoitzean gertatzen diren aldagai indibidual eta sozialetan oinarriturik, esku-hartze psikologikoko planak eta programak diseinatu, garatu eta, hala behar badu, ikuskatu eta ebaluatu. | 20.0 % |
Norberaren eta komunitatearen osasun psikologikoa zaintzeko sustapen- eta heziketa-jarduerak egin. | 20.0 % |
Irakaskuntza motak
Mota | Ikasgelako orduak | Ikasgelaz kanpoko orduak | Orduak guztira |
---|---|---|---|
Magistrala | 12 | 18 | 30 |
Gelako p. | 28 | 42 | 70 |
Irakaskuntza motak
Izena | Orduak | Ikasgelako orduen ehunekoa |
---|---|---|
Azalpenezko eskolak | 15.0 | 100 % |
Banakako lana | 12.5 | 0 % |
Irakurketak | 12.5 | 0 % |
Iturriak eta baliabideak erabiltzea | 12.5 | 0 % |
Kasu praktikoen ebazpena | 20.0 | 100 % |
Proiektuen aurkezpena eta defentsa | 15.0 | 100 % |
Talde-lana | 12.5 | 0 % |
Ebaluazio-sistemak
Izena | Gutxieneko ponderazioa | Gehieneko ponderazioa |
---|---|---|
Idatzizko azterketa | 40.0 % | 60.0 % |
Lan praktikoak | 40.0 % | 60.0 % |
Ohiko deialdia: orientazioak eta uko egitea
Azterketa idatzia galdera motzez osatua egongo da.Lan praktikoa irakasleek proposatzen dituzten gaien inguruko mini errebisio bat izango da. Erreferentziak kontutan izan gabe 5 orrikoa.
Ebaluaketa modu ez presentzialean egin beharko balitz, ponderazioetan aldaketarik egin gabe, lanak, ebaluaketa frogak edo aurkezpenak modu birtualean egingo dira (Egela, BBC Collaborate, beste plataforma birtual batzuk…).
Ezohiko deialdia: orientazioak eta uko egitea
Azterketa idatzia galdera motzez osatua egongo da.Lan praktikoa irakasleek proposatzen dituzten gaien inguruko mini errebisio bat izango da. Erreferentziak kontutan izan gabe 5 orrikoa.
Ebaluaketa modu ez presentzialean egin beharko balitz, ponderazioetan aldaketarik egin gabe, lanak, ebaluaketa frogak edo aurkezpenak modu birtualean egingo dira (Egela, BBC Collaborate, beste plataforma birtual batzuk…).
Irakasgai-zerrenda
1.Gaia. Zahartze aktiboa. Bizi-kalitatea zahartzaroan. Erretiroari eta galerei aurre egitea.2.Gaia. Pertsona zaharren nahaste emozionalen ebaluazioa, prebentzioa eta tratamendua.
3.Gaia. Pertsona zaharren galera kognitiboen ebaluazioa, prebentzioa eta esku-hartze goiztiarra.
4.Gaia. Esku-hartze psikologikoa helburu duten programak zaintzaileentzat.
5.Gaia. Saio klinikoak: behar diren ebaluazio-prozedurak zehaztu, hipotesi azaltzaileak planteatu eta esku-hartze plana lana landu.
Bibliografia
Nahitaez erabili beharreko materiala
Fernández-Ballesteros, R. (2009). Psicología de la vejez. Una psicogerontología aplicada. Madrid: PirámideFernández-Ballesteros, R. (2000). Gerontología social. Madrid: Pirámide.
Fernández-Ballesteros, R. (1991). Evaluación e intervención psicológica en la vejez. Barcelona: Martínez Roca.
Leturia, F. J., Yanguas, J. J., Arriola, E. y Uriarte, A. (2001). La valoración de las personas mayores: evaluar para conocer, conocer para intervenir. Madrid: Cáritas.
Lizaso, I. (2014). Garapen biologikoa eta kognitiboa bizi-zikloan. Bilbo: UEU.
Lizaso, I. y Aizpurua, A. (2010). Alzheimer motako dementzia: zer da eta zer egin? Bilbo: UEU.
Millán Calenti, J. C. (2010). Gerontología y Geriatría. Valoración e intervención. Madrid: Editorial Médica Panamericana.
Montorio, I. (1994). La persona mayor. Guía aplicada de evaluación psicológica. Madrid: INSERSO.
Montorio, I. e Izal, M. (1999). Intervención psicológica en la vejez. Madrid: Síntesis.
Reizabal, L. Y Lizaso, I. (2011). Garapen psikologikoa helduaroan eta zahartzaroan. Bilbo: UEU.
Oinarrizko bibliografia
Crespo, M. y López, J. (2006). El apoyo a los cuidadores de familiares mayores dependientes en el hogar: desarrollo del programa cómo mantener su bienestar. Ministerio de trabajo y asuntos sociales. Madrid: Pirámide.Crespo, M. y López, J. (2007). El estrés en cuidadores de mayores dependientes. Cuidarse para cuidar. Madrid: Pirámide.
Etxeberria Arritxabal, I., García Soler, A., Iglesias Da Silva, A., Urdaneta Artola, E., Lorea González, I., Díaz Veiga, P., y Yanguas Lezaun, J. J. (2011). Efectos del entrenamiento en estrategias de regulación emocional en el bienestar de cuidadores de enfermos de Alzheimer. Revista Española de Geriatría y Gerontología 46(4), 206-212.
Etxeberria, I., Etxebarria, I., y Urdaneta, E. (2017). Emotional aging profiles. Does age matter? Aging & Mental Health, 17, 1-9.
Etxeberria, I., García, A., Iglesias, A., Urdaneta, E., Galdona, N., Yanguas, J.J (2009). GAM: Programa psicoeducativo dirigido a la mejora emocional de cuidadores de enfermos de Azlheimer. Erein: San Sebastián.
IMSERSO (2011). Libro blanco del Envejecimiento activo. Madrid: Ministerio de Sanidad, Política Social e Igualdad.
Lizaso, I. y Camio, S. (2006). Zahartzaroko antsietate eta depresio kasuei aurre egiteko baliabideak. Bilbo: Servicio editorial de la Universidad del País Vasco. http://testubiltegia.ehu.es/
Lizaso, I. y Sánchez De Miguel, M. (2008). Adineko emakumeak: lan mundura sartzearen eta erretiroa hartzearen inguruko zenbait ekarpen. Uztaro, 66, 75-85.
Lizaso, I. y Sánchez de Miguel, M. (2009). Erretirorako prestakuntza programak: historia laburra, helburuak eta edukiak. Uztaro, 68, 71-80.
Lizaso, I., Sánchez De Miguel, M., y Reizabal, L. (2008). Factores psicológicos y de salud asociados con un nuevo perfil de jubilados. Revista de Psicología del Trabajo y de las Organizaciones, 24 (3), 303-324.
Lizaso, I., Sánchez De Miguel, M., y Reizabal, L. (2009). Diferentes formas de acceder a la jubilación y su relación con la salud psicológica. Revista Española de Geriatría y Gerontología, 44 (6), 311-316.
Lizaso, I., Franco, J., Bilbatua, P., Arrillaga, I., Etxeberria, I., y Aragon, I. (2013). Psikoestimulazioa lantzeko ariketak. Donostia: Erein. http://blog.laharelkargoa.org/psikoestimulazio-liburua
Lizaso, I., Franco, J., Bilbatua, P., Arrillaga, I., Etxeberria, I., y Aragon, I. (2016). Ejercicios de psicoestimulación cognitiva. Donostia: Erein. http://blog.laharelkargoa.org/psikoestimulazio-liburua
Losada, A. y Nogales-González, C. (2013). Familiares cuidadores de personas con demencia. En J. Pla-Vidal, J. Téllez-Vargas y R. Alarcón-Velandia (Eds.), Psicogeriatría: una visión integral del envejecimiento humano. Bogotá: Asociación Colombiana de Psiquiatría Biológica
Montorio I, Losada A, Márquez M, Izal M. Barreras para el acceso a los servicios de intervención psicosocial por parte de las personas mayores. Intervención Psicosocial 2003; 12: 301-24
Prieto, D., Buiza, C., Etxeberria, I., Galdona, N., Gonzalez, MF., Urdaneta, E., Yanguas, J.J. (2008). Emociones y Envejecimiento. Barcelona: Fundacion Viure y Conviure
Tizón, J. L. (2004). Pérdida, pena, duelo. Vivencias, investigación y asistencia. Barcelona: Paidós-Fundación Vidal i Barraquer.
Tizón, J. L. Y Sforza, M. (2008). Días de duelo: encontrando salidas. Barcelona: Alba
Gehiago sakontzeko bibliografia
-Crespo, M. y López, J. (2007). El estrés en cuidadores de mayores dependientes. Cuidarse para cuidar. Madrid: Ed. Pirámide.-Deví Bastida, J. (2012). Manual de intervención clínica en psicogerontología. Barcelona: Herder
-Etxeberria, I., García, A., Iglesias, A., Urdaneta, E., Galdona, N., Yanguas, J.J (2009). GAM: Programa psicoeducativo dirigido a la mejora emocional de cuidadores de enfermos de azlheimer. Erein. San Sebastián.
-Fernández-Ballesteros, R (Dir.) (2009). Psicologia de la Vejez - Una psicogerontología aplicada. Madrid: Pirámide.
-IMSERSO (2011). Libro blanco del Envejecimiento activo. Madrid: Ministerio de Sanidad, Política Social e Igualdad.
-Losada, A., Montorio, i., Izal, M. y Márquez-Gonzalez, M. (2006). Estudio e intervención sobre el malestar psicológico de los cuidadores de personas con demencia. El papel de los pensamientos disfuncionales. Ministerio de trabajo y asuntos sociales. Madrid.
-Pérez Ortiz, L. (2010). La estructura social de la vejez en España. Madrid: IMSERSO.
-Tizón, J.L. (2004). Pérdida, pena, duelo. Vivencias, investigación y asistencia. Barcelona: Paidós-Fundación Vidal i Barraquer.
-Tizón, J.L.; Sforza, M. (2008). Días de duelo: encontrando salidas. Barcelona: Alba ed.
Aldizkariak
- Aging and Mental Health- Clinical Gerontologist
- Findings lead to action
- International Journal of Aging and Human Development
- International Psychogeriatrics
- Intervención Psicosocial
- Journals of Gerontology
- Revista Española de Geriatría y Gerontología
- Gerontologist
Estekak
- www.crealzheimer.es- www.imsersomayores.csic.es/
- www.segg.es
- www.ingema.org
- www.apa.org/pi/aging
- www.asaging.org/
- www.sepg.es