Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)


Ihesi doana eta gelditzen dena, Elena Ferrante / Miren Iriarte (Igela, 2016 )
aurrekoa | 173 / 111 orrialdea | hurrengoa
eu
Avanguardia Operaiaren manifestazio batean hitz egin zuen Francok, bete-bete egindako antzokitxo batean.
es
Franco hab?a hablado en un acto de Vanguardia Obrera, organizado en un teatrito repleto de gente.
fr
Franco avait parl? ? un rassemblement d'Avanguardia Operaia, dans un petit th??tre bourr? ? craquer.
en
Franco had spoken at a demonstration of Avanguardia Operaia, in a packed theater.
eu
Bukatu zenean, oinez joan omen zen Silviarekin antzokiaren ondoondoko etxe polit baterantz, han bizi baitzen Silvia orain Il Giornoko erredaktore batekin;
es
Al terminar, se march? a pie con Silvia, que ahora viv?a con un redactor del Ciorno en una bonita casa muy pr?xima al teatro;
fr
Apr?s, il s'?tait ?loign? ? pied avec Silvia, qui vivait maintenant avec un journaliste du Giorno, dans un bel appartement ? quelques pas du th??tre :
en
Afterward he had gone off with Silvia, who now lived with an editor at Giorno in a beautiful apartment near the theater:
eu
etxe horretan lo egin behar omen zuen, hurrengo egunean Piacenza aldera abiatzeko.
es
?l ten?a que dormir all? y partir al d?a siguiente rumbo a Piacenza.
fr
il devait dormir chez eux et repartir le lendemain pour Plaisance.
en
he was to sleep there and leave the next day for Piacenza.
eu
Ia ezkaratzeko atera ailegatuak zirenean, Silvia poltsatik giltzak ateratzen ari zela, furgoneta zuri bat hurbildu zitzaien, eta handik jaitsi ziren faxistak.
es
Casi hab?an llegado al port?n, Silvia acababa de sacar las llaves del bolso, cuando se les acerc? un furg?n blanco del que bajaron los fascistas.
fr
Ils ?taient presque arriv?s devant l'immeuble et Silvia venait de sortir les clefs de son sac lorsqu'une camionnette blanche avait stopp?, et les fascistes en ?taient sortis.
en
They were almost at the door, Silvia had just taken the keys out of her purse, when a white van pulled up and the fascists had jumped out.
eu
Franco hebainduta utzi zuten bertan, eta Silvia, berriz, egurtu eta bortxatu egin zuten.
es
A ?l lo machacaron a palos, a Silvia la pegaron y la violaron.
fr
Ils avaient rou? de coups Franco, Silvia avait ?t? frapp?e et viol?e.
en
He had been severely beaten, Silvia had been beaten and raped.
eu
Ardo asko edan genuen, Mariarosak droga atera zuen: hala deitzen zion, beste batzuetan plurala erabiltzen zuen.
es
Bebimos mucho vino, Mariarosa sac? la droga, la llamaba as?, en otros casos utilizaba el plural.
fr
Nous b?mes beaucoup de vin et Mariarosa sortit la drogue-c'est ainsi qu'elle l'appelait, et elle utilisait parfois aussi le pluriel.
en
We drank a lot of wine, Mariarosa took out the drug: that's what she called it, in other situations she used the plural.
eu
Oraingoan probatzea erabaki nuen, baina arrazoi batengatik bakarrik: ardoa edanagatik ez nuen nire baitan euskarri bakar bat ere aurkitzen hari heltzeko.
es
Esta vez decid? probar, pero solo porque, pese al vino, sent?a que no ten?a ni una sola cosa buena de la que agarrarme.
fr
Cette fois-ci, je d?cidai d'essayer, mais uniquement parce que, malgr? le vin, j'avais l'impression de n'avoir plus rien de solide ? quoi me raccrocher.
en
This time I decided to try it, but only because, in spite of the wine, I felt I hadn't a single solid thing to hold on to.
eu
Koinata, gero eta amorratuago hitz egin eta gero, isildu, eta negarrez hasi zen.
es
Despu?s de frases cada vez m?s rabiosas, mi cu?ada call? y se ech? a llorar.
fr
Ma belle-s?ur, apr?s s'?tre de plus en plus ?nerv?e, soudain se tut et ?clata en sanglots.
en
My sister-in-law became furious, then stopped talking and burst into tears.
eu
Ez nuen aurkitu hitz kontsolagarri bat bakarra ere harentzat.
es
No encontr? ni una sola palabra para consolarla.
fr
Je ne trouvai pas un mot pour l'apaiser.
en
I couldn't find a single word of comfort.
eu
Sentitu egiten nituen haren malkoak, eta iruditzen zitzaidan masailetan behera zihoazkiola hotsa ateratzen zutela.
es
Sent?a sus l?grimas, me pareci? que hac?an ruido al saltar de sus ojos y rodar por las mejillas.
fr
J'entendais ses larmes, il me semblait qu'elles faisaient du bruit en glissant de ses yeux le long de ses joues.
en
I felt her tears, it seemed to me that they made a sound sliding from her eyes down her cheeks.
eu
Bat-batean, ez nuen ikusten bera, ez nuen gela ere ikusten, dena beltza bihurtu zen.
es
De golpe no la vi m?s, ni siquiera vi la habitaci?n, todo se volvi? negro.
fr
Tout ? coup je ne la vis plus, je ne vis m?me plus la pi?ce, tout devint noir.
en
Suddenly I couldn't see her, I couldn't even see the room, everything turned black.
eu
Konortea galdu nuen.
es
Me desmay?.
fr
Je m'?vanouis.
en
I fainted.
eu
Nire onera etorri nintzenean, lotsa-lotsa eginda desenkusatu nintzen, nekearen lana zela esanda.
es
Cuando recobr? el sentido, me justifiqu? muy avergonzada, dije que hab?a sido por el cansancio.
fr
Quand je revins ? moi, je cherchai ? me justifier, fort embarrass?e, all?guant la fatigue. La nuit, je dormis peu :
en
When I came to, I apologized, hugely embarrassed, I said it was tiredness. I didn't sleep much that night:
eu
Gau hartan lo gutxi egin nuen: gorputza pisu neukan diziplina handiegiaren ondorioz, liburu eta aldizkarietako lexikoak larriminez gainezka egiten zuen, alfabetoko zeinuek bat-batean elkarrekin konbinatzeko gaitasuna galdu balute bezala.
es
Esa noche dorm? poco, el cuerpo me pesaba por el exceso de disciplina y el l?xico de los libros y las revistas, rebosaba angustia como si de golpe los signos del alfabeto ya no fueran combinables.
fr
mon exc?s de discipline avait rendu mon corps tr?s lourd, et le vocabulaire des livres et des revues me submergeait d'angoisse comme si, tout ? coup, les lettres de l'alphabet n'arrivaient plus ? se combiner entre elles.
en
my body weighed heavily because of an excess of discipline, and the lexicon of books and journals dripped anguish as if suddenly the signs of the alphabet could no longer be combined.
eu
Uneoro ondo-ondoan izan nituen bi neskatoak, haiek ni kontsolatu eta babestu behar banindute bezala.
es
No me separ? de mis dos ni?as, como si ellas fueran las que deb?an reconfortarme y protegerme.
fr
Je tins les deux fillettes pr?s de moi, imaginant qu'elles pouvaient me r?conforter et me prot?ger.
en
I held the two little girls close as if they were the ones who had to comfort and protect me.
eu
Hurrengo egunean Dede eta Elsa koinatari utzi, eta ospitalera joan nintzen.
es
Al d?a siguiente dej? a Dede y a Elsa con mi cu?ada y fui al hospital.
fr
Le lendemain, je laissai Dede et Elsa ? ma belle-s?ur et me rendis ? l'h?pital.
en
The next day I left Dede and Elsa with my sister-in-law and went to the hospital.
eu
Erientzako gela zabal berdexka batean aurkitu nuen Franco, hats, pixa eta botika kirats astuna sumatzen zen gela handi batean.
es
Encontr? a Franco en una sala verdosa, en la que flotaba un pesado olor a alientos, orina y medicamentos.
fr
Je d?couvris Franco dans une salle commune verd?tre empreinte d'une forte odeur d'haleine, d'urine et de m?dicament.
en
I found Franco in a sickly-green ward that had an intense odor of breath, urine, and medicine.
eu
Franco uzkurtuta eta puztuta bezala zegoen, oraindik ere ez zait ezabatu haren benden zuria, aurpegiaren eta lepoaren alde baten ubel kolorea. Ez ninduen ongi hartu, bere egoeraz lotsatzen zela iruditu zitzaidan.
es
Franco estaba como encogido e hinchado, todav?a llevo su imagen grabada; el blanco de las vendas, el color viol?ceo de parte de la cara y el cuello.
fr
On aurait dit que mon ami avait rapetiss? et enfl? : je le revois encore, avec le blanc des pansements et la couleur violac?e d'une partie de son visage et de son cou.
en
He was as if shortened and distended, I can still see him in my mind's eye, because of the white bandages, the violet color of part of his face and neck.
eu
Nik hitz egin, eta nire alaben berri eman nion.
es
No me recibi? bien, me pareci? que se avergonzaba de su estado.
fr
Il ne me fit pas bon accueil, j'eus l'impression qu'il avait honte de son ?tat.
en
He didn't seem glad to see me, he seemed ashamed of his condition.
eu
Zoaz hemendik, ez zaitut hemen ikusi nahi.
es
Habl? yo, le cont? cosas de mis hijas.
fr
C'est moi qui fis la conversation, je lui parlai de mes filles.
en
I talked, I told him about my children.
eu
Gelditu nahian tematu nintzela ikusita, xuxurlatu zuen gogaiturik:
es
Al cabo de unos minutos murmur?:
fr
Au bout de quelques minutes, il murmura :
en
After a few minutes he said:
eu
Hau ez naiz ni, zoaz hemendik.
es
Vete, no te quiero aqu?.
fr
va-t'en, je ne veux pas de toi ici.
en
Go away, I don't want you here.
eu
Oso gaizki zegoen, haren lagun batzuek esanda jakin nuen berriz operatu beharko zutela beharbada.
es
Se encontraba muy mal, supe por un grupito de sus compa?eros que quiz? lo operar?an.
fr
Il allait tr?s mal, et j'appris par un petit groupe de ses camarades qu'on allait peut-?tre le r?op?rer.
en
I learned from a small group of his companions that he might have to have another operation.
eu
Erietxetik itzuli nintzenean, lur jota nengoela ohartu zen Mariarosa.
es
Cuando regres? del hospital, Mariarosa not? que estaba destrozada.
fr
Quand je rentrai de l'h?pital, Mariarosa comprit que j'?tais boulevers?e.
en
When I came back from the hospital Mariarosa saw that I was upset.
eu
Neskatoekin lagundu zidan, Dede lokartu bezain laster ni neu ere berehala bidali ninduen ohera.
es
Me ayud? con las ni?as, y en cuanto Dede se durmi? me mand? a la cama a m? tambi?n.
fr
Elle m'aida avec les filles, et d?s que Dede fut endormie, elle m'envoya au lit moi aussi.
en
She helped with the children, and as soon as Dede fell asleep she sent me to bed, too.
eu
Hurrengo egunean, ordea, Silviarengana laguntzeko eskatu zidan.
es
Pero al d?a siguiente quiso que la acompa?ara a ver a Silvia.
fr
Pourtant, le lendemain, elle voulut que je vienne voir Silvia avec elle.
en
The next day, however, she wanted me to come with her to see Silvia.
eu
Uko egiten saiatu nintzen, aski gogorra izan zen niretzat Franco aurkitu, eta ezin niola lagundu ez ezik ahuldu egiten nuela aditu beharra.
es
Intent? echarme atr?s, ya hab?a sido insoportable ver a Franco y saber que no solo no pod?a ayudarlo sino que mi presencia lo hac?a m?s fr?gil.
fr
cela avait d?j? ?t? insupportable de voir Franco et de constater non seulement que je ne pouvais pas l'aider, mais qu'en me voyant il se sentait encore plus fragile.
en
I tried to avoid it, I had found it unbearable to see Franco and feel not only that I couldn't help him but that I made him feel more fragile.
eu
Esan nion nahiago nuela gorde Unibertsitate Estataleko batzarrean ikusi nuenean zeukan irudia.
es
Dije que prefer?a recordarla como la hab?a visto en la asamblea de la Estatal.
fr
Je dis que je pr?f?rais me souvenir d'elle telle que je l'avais vue pendant l'assembl?e g?n?rale ? l'universit?.
en
I said I preferred to remember her as I had seen her during the meeting at the university.
eu
Ez, tematu zen Mariarosa, orain dagoen bezala ikustea nahi du, horixe nahi du.
es
No, insisti? Mariarosa, ella quiere que la veamos como est? ahora, le gustar?a que fu?ramos.
fr
Non, insista Mariarosa, elle veut que nous la voyions comme elle est maintenant, elle y tient.
en
No, Mariarosa insisted, she wants us to see her as she is now, it's important to her.
eu
Eta joan ginen.
es
Fuimos.
fr
Nous y all?mes.
en
We went.
eu
Andre bat oso zaindua agertu zitzaigun gelako atea ireki zenean, sorbaldetarainoko ile hori-hori uhintsua zuena.
es
Nos abri? una se?ora muy atildada, el cabello muy rubio ca?a en ondas sobre sus hombros.
fr
Une femme tr?s soign?e, aux longs cheveux blonds tombant en vagues sur les ?paules, vint nous ouvrir :
en
A very well-groomed woman, with blond hair that fell in waves over her shoulders, opened the door.
eu
Silviaren ama zen, eta Mirko zeukan aldean, hura ere ile-horia, bost edo sei urteko mutiko bat; Dedek bere modu erdi haserrezkoan eta erdi autoritarioan berehala behartu zuen Tesekin jolastera bazter guztietara eramaten zuen panpina zaharrarekin.
es
Era la madre de Silvia y llevaba con ella a Mirko, tambi?n rubio, un ni?o de unos cinco o seis a?os al que Dede, con su actitud entre malcarada y autoritaria, impuso enseguida un juego con Tes, el viejo mu?eco que llevaba a todas partes.
fr
c'?tait la m?re de Silvia. Mirko ?tait avec elle, un bambin de cinq ou six ans maintenant, blond lui aussi ; Dede, avec son air mi-boudeur mi-autoritaire, lui imposa aussit?t un jeu avec Tes, la vieille poup?e qu'elle tra?nait partout.
en
It was Silvia's mother, and she had Mirko with her; he, too, was blond, a child of five or six by now, whom Dede, in her sulky yet bossy way, immediately insisted play a game with Tes, the old doll she carried everywhere.
eu
Eta Silvia lo zegoen, baina gu iristean esnatzeko agindua emana zuen.
es
Silvia dorm?a pero hab?a dado orden de que la despertaran en cuanto lleg?semos.
fr
Silvia dormait, mais elle avait demand? ? ?tre r?veill?e ? notre arriv?e.
en
Silvia was sleeping but had left word that she wanted to be awakened when we got there.
eu
Pixka batean, agertu zain egon ginen.
es
Esperamos un buen rato antes de que apareciera.
fr
Nous attend?mes un certain temps avant qu'elle n'apparaisse.
en
We waited awhile before she appeared.
eu
Zarpiatu ederra emana zuen, soineko berde luze bat zuen jantzita.
es
Se hab?a puesto mucho maquillaje y un bonito vestido largo de color verde.
fr
Elle s'?tait lourdement maquill?e et avait pass? une belle robe longue de couleur verte.
en
She was heavily made up, and had put on a pretty long green dress.
eu
Ez ninduten hainbeste harritu ubelduek, ebakiek, ibilera kolokak-Lila oraindik okerrago agertua zitzaidan bere eztei-bidaiatik itzuli zenean-, baizik eta haren begirada soraioak.
es
No me impresionaron tanto los morados, los cortes, el paso inseguro-Lila me hab?a parecido m?s maltrecha cuando regres? de su viaje de bodas-, como su mirada inexpresiva.
fr
Je ne fus pas tant frapp?e par ses bleus, ses coupures et ses pas h?sitants-Lila m'avait paru dans un ?tat encore pire, au retour de son voyage de noces-que par son regard inexpressif.
en
I wasn't struck so much by the bruises, the cuts, the hesitant walk-Lila had seemed in even worse shape when she returned from her honeymoon-as by her expressionless gaze.
eu
Begirada erabat hustua zeukan, inola ere bat ez zetorrena txutxu-mutxu frenetiko eta irriz tartekatuarekin, hala hasi baitzen kontatzen nori eta niri, niri bakarrik, zer egin zioten faxistek, nik ez bainekien oraindik horren berri.
es
Ten?a los ojos vac?os, desentonaban por completo con el cuchicheo fren?tico, interrumpido por risitas, con el que se puso a contarme a m?, solo a m? que todav?a no lo sab?a, lo que los fascistas le hab?an hecho.
fr
Elle avait les yeux vides, qui contrastaient avec les chuchotements fr?n?tiques ponctu?s de petits rires dont elle se servit pour me raconter-oui, uniquement ? moi, qui ne savais pas encore-ce que les fascistes lui avaient fait.
en
Her eyes were blank, and completely at odds with the frenetic talking, broken by little laughs, with which she began to recount to me, only to me, who still didn't know, what the fascists had done to her.
eu
Haur-ipuin izugarri bat bertsotan kontatzen ari balitz bezala mintzo zen, oraingoz hori baitzen, bisitan etortzen zen bakoitzari kontatu izanaren ondorioz, bizi izandako lazgarrikeriak hartu zuen tankera.
es
Se expres? como si recitara una atroz rima infantil que, por ahora, era la forma en que el horror se hab?a sedimentado a fuerza de repetirlo a quienes iban a verla.
fr
Elle parla comme si elle r?citait une comptine atroce : c'?tait ainsi que s'?tait s?diment?e l'horreur, ? force de la r?p?ter ? quiconque venait lui rendre visite.
en
She spoke as if she were reciting a horrendous nursery rhyme that was for now the way in which she deposited the horror, repeating it to anyone who came to see her.
eu
Ama behin baino gehiagotan saiatu zen tartean sartzen, baina berak amorraziozko keinu batez zapuztu zuen aldiro, ozenago mintzatuz, lizunkeriak aletuz, eta aldarrika iragarriz ez askoz geroago baizik eta handik laster mendeku latzen ordua iritsiko zela.
es
Su madre trat? de interrumpirla varias veces, pero ella la rechaz? con un gesto irritado, levantando la voz, recitando obscenidades e imagin?ndose un futuro pr?ximo, muy pr?ximo, de venganzas feroces.
fr
Sa m?re chercha ? l'interrompre ? plusieurs reprises mais Silvia lui coupa ? chaque fois la parole d'un geste agac?, ?levant la voix, scandant des obsc?nit?s et annon?ant des repr?sailles f?roces pour un avenir proche, tr?s proche.
en
Her mother kept trying to make her stop, but each time she pushed her away with a gesture of irritation, raising her voice, uttering obscenities and predicting a time soon, very soon, of violent revenge.
eu
Ni negarrez hasi eta berehala, kolpetik isildu zen.
es
Cuando estall? en llanto call? de golpe.
fr
Quand j'?clatai en sanglots, elle s'arr?ta brusquement.
en
When I burst into tears she stopped abruptly.
eu
Baina bitartean beste jende batzuk ailegatu ziren, familiako lagunak eta bere adiskideak.
es
Entretanto lleg? m?s gente, amigas de la familia y compa?eras.
fr
Mais d'autres visiteurs arriv?rent alors, surtout des amies de la famille et des camarades.
en
But other people arrived, mostly family friends and comrades.
eu
Silvia berriz hasi zen orduan bere erretolikarekin, eta ni agudo baztertu nintzen txoko batera Elsari helduta, hari musutxoak eman bidenabar.
es
Entonces Silvia empez? su relato desde cero, yo me retir? deprisa a un rinc?n estrechando a Elsa, d?ndole besos leves.
fr
Du coup, Silvia recommen?a et je me retirai vite dans un coin, serrant Elsa contre moi et la couvrant de petits baisers.
en
Then Silvia began again, and I quickly retreated to a corner, hugging Elsa, kissing her lightly.
eu
Eta, bitartean, Lilari Stefanok egindakoaren xehetasunak etortzen zitzaizkidan gogora, Silviak berea kontatu bitartean irudikatu nituen xehetasunak, eta iruditu zitzaidan bi kontakizunetako hitzak animalia ikaratuen garrasiak zirela.
es
Y me vinieron a la cabeza los detalles de lo que Stefano le hab?a hecho a Lila, los detalles que hab?a imaginado mientras Silvia hablaba, y tuve la sensaci?n de que las palabras de los dos relatos eran aullidos de animales aterrorizados.
fr
En m?me temps, les d?tails de ce que Stefano avait fait ? Lila me revinrent ? l'esprit, comme ceux que j'avais imagin?s pendant que Silvia s'exprimait, et je per?us les paroles de ces deux r?cits comme des cris d'animaux terroris?s.
en
I remembered details of what Stefano had done to Lila, details that I imagined while Silvia was narrating, and it seemed to me that the words of both stories were animal cries of terror.
eu
Halako batean, Dederen bila joan nintzen.
es
En un momento dado fui a buscar a Dede.
fr
Au bout d'un moment, j'allai chercher Dede.
en
At a certain point I went to look for Dede.
eu
Mirko eta panpinarekin batera aurkitu nuen korridorean.
es
La encontr? en el pasillo con Mirko y el mu?eco.
fr
Je la trouvai dans le couloir avec Mirko et la poup?e.
en
I found her in the hall with Mirko and her doll.
eu
Ume baten aita-amak ziren beren jolasetann, baina ez zebiltzan bakean, istilu bat ari ziren antzezten.
es
Jugaban a que eran la mam? y el pap? con su ni?o, pero no en paz, escenificaban una pelea.
fr
Ils faisaient semblant d'?tre une m?re et un p?re avec leur enfant, mais loin de jouer tranquillement, ils mettaient en sc?ne une dispute.
en
They were pretending to be a mother and father with their baby, but it wasn't peaceful:
eu
Ziplo gelditu nintzen.
es
Me detuve.
fr
Je m'arr?tai.
en
I stopped.
eu
Dedek zer egin esaten ari zitzaion Mirkori:
es
Dede le daba instrucciones a Mirko:
fr
Dede expliquait ? Mirko :
en
Dede instructed Mirko:
eu
Zaplazteko bat eman behar didazu. Ados?
es
Tienes que darme una bofetada, ?de acuerdo?
fr
tu dois me donner une claque, tu as compris ?
en
You have to hit me, understand?
eu
Umeek aurrekoen miseriak zituzten jolas: itzalez osatutako kate bat ginen, betidanik maitasun, gorroto, desira eta indarkeria karga bera eramaten zuena agertorkira.
es
La nueva carne viva copiaba en broma a la vieja, ?ramos una cadena de sombras que desde siempre se representaba con la misma carga de amor, odio, deseos y violencia.
fr
Par jeu, la nouvelle chair vive copiait l'ancienne, nous formions une cha?ne d'ombres qui, depuis toujours, montaient sur sc?ne avec la m?me charge d'amour, de haine, de d?sir et de violence.
en
The new living flesh was replicating the old in a game, we were a chain of shadows who had always been on the stage with the same burden of love, hatred, desire, and violence.
eu
Dederi ongi erreparatuta, Pietroren antz handia hartu nion.
es
Observ? bien a Dede, me pareci? igual a Pietro.
fr
J'observai longuement Dede et elle me parut ressembler ? Pietro.
en
I observed Dede carefully; she seemed to resemble Pietro.
aurrekoa | 173 / 111 orrialdea | hurrengoa

Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus