Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Izatearen arintasun jasanezina, Milan Kundera / Karlos Cid (Alberdania/Elkar, 2009
)
eu
Makurturik dago, sabelari eusten dio, eta adiskideak hilerritik eraman behar izan du.
es
Est? encogida, se coge el vientre con las manos y su amiga tiene que llev?rsela del cementerio.
fr
Elle se courbe sur elle-m?me, elle se tient le ventre et son amie doit l'aider ? sortir du cimeti?re.
en
She lurched forward, clutching her stomach, and her friend had to take her away from the cemetery.
eu
es
fr
en
eu
28
es
28
fr
28
en
28
eu
KOOPERATIBAKO PRESIDENTEAREN telegrama jaso bezain laster, motorrera igo eta hara azaldu da, ehorzketaz arduratzera.
es
En cuanto recibi? del presidente de la cooperativa el telegrama, cogi? la moto y vino. Se hizo cargo del entierro.
fr
D?s qu'il re?ut le t?l?gramme du pr?sident de la coop?rative, il enfourcha sa moto et se mit en route.
en
The moment he received the telegram from the chairman of the collective farm, he jumped on his motorcycle.
eu
Hilobiaren gainean, aitaren izenaren azpian, inskripzio bat jarrarazi du:
es
En la tumba mand? grabar, bajo el nombre del padre, la siguiente inscripci?n:
fr
Il se chargea de l'enterrement.
en
He arrived in time to arrange for the funeral.
eu
"Jainkoaren lurreko erresuma nahi izan zuen".
es
Quiso el reino de Dios en la tierra.
fr
Sur le monument, il fit graver au-dessous du nom de son p?re cette inscription :
en
The inscription he chose to go under his father's name on the gravestone read:
eu
Ondo daki semeak aitak ez zukeela inoiz hitz horiekin esango.
es
Sabe perfectamente que el padre no lo hubiera dicho nunca con esas palabras.
fr
Il voulait le Royaume de Dieu sur la terre.
en
HE WANTED THE KINGDOM OF GOD ON EARTH.
eu
Baina ziur dago inskripzioak ondo adierazten duela aitak nahi zuena.
es
Pero est? seguro de que la frase expresa correctamente lo que el padre quer?a.
fr
Il savait bien que son p?re n'aurait jamais employ? ces mots-l? pour exprimer cette id?e. Mais il ?tait certain que ces mots exprimaient exactement ce que voulait son p?re.
en
He was well aware that his father would not have said it in those words, but he was certain they expressed what his father actually thought.
eu
Jainkoaren lurreko erresumak justizia esan nahi du.
es
El reino de Dios en la tierra significa la justicia.
fr
Le royaume de Dieu signifie la justice.
en
The kingdom of God means justice.
eu
Justiziak gobernatutako mundu bat desio zuen Tomasek.
es
Tom?s deseaba un mundo en el que reinase la justicia.
fr
Tomas avait soif d'un monde o? r?gnerait la justice.
en
Tomas had longed for a world in which justice would reign.
eu
Ez al du Simonek bere hiztegiarekin aitaren bizitza adierazteko eskubiderik?
es
?No tiene derecho Sim?n a expresar la vida del padre con su propio vocabulario?
fr
Simon n'a-t-il pas le droit d'exprimer la vie de son p?re avec son propre vocabulaire ?
en
Hadn't Simon the right to express his father's life in his own vocabulary?
eu
Izan ere, horixe da hildakoaren senide guztien betiko eskubidea!
es
?Ese es el eterno derecho de los deudos!
fr
Cette inscription peut ?tre interpr?t?e comme un symbole religieux :
en
Of course he had:
eu
"Noraezean luzaro ibili ondoren, itzulera" dago idatzirik Franzen hilkutxaren gaineko panteoian.
es
Tras tanto andar errante, el regreso, est? escrito en el pante?n sobre el f?retro de Franz.
fr
l'?garement dans la vie terrestre, le retour dans les bras de Dieu.
en
haven't all heirs had that right from time immemorial?
eu
Erlijiozko sinbolo gisa uler daiteke inskripzioa:
es
La frase puede interpretarse como un s?mbolo religioso:
fr
Mais les initi?s savent que cette phrase a aussi un sens tout ? fait profane.
en
A RETURN AFTER LONG WANDERINGS WAS THE INSCRIPTION ADORNING THE STONE ABOVE FRANZ'S GRAVE. IT CAN BE INTERPRETED IN RELIGIOUS TERMS:
eu
lurreko bizitzatik noraezean ibiltzea, Jainkoaren besoetara itzultzea. Baina adituek badakite esaldi horrek, aldi berean, adiera guztiz mundutarra duela.
es
andar errante por la vida terrenal, el regreso al seno de Dios. Pero los informados saben que la frase tiene tambi?n su sentido plenamente profano.
fr
D'ailleurs, Marie-Claude en parle quotidiennement :
en
THE WANDERINGS BEING OUR EARTHLY EXISTENCE, THE RETURN OUR RETURN TO GOD'S EMBRACE. BUT THE INSIDERS KNEW THAT IT HAD A PERFECTLY SECULAR MEANING AS WELL. INDEED, MARIE-CLAUDE TALKED ABOUT IT EVERY DAY:
eu
Gainera, Marie-Claudek horretaz hitz egiten du egunero: Franzek, Franz gaixoak, ez zuen berrogeita hamar urteetako krisia jasan.
es
Adem?s, Mari?-Claude habla de ello a diario: Franz, el bueno de Franz, no soport? la crisis de los cincuenta.
fr
Franz, ce cher, ce brave Franz, n'a pas support? la crise de la cinquantaine.
en
Franz, dear, sweet Franz! The mid-life crisis was just too much for him.
eu
Zein neska gaixoren atzaparretan erori zen!
es
?En manos de qu? pobre chica fue a caer!
fr
Il est tomb? dans les griffes d'une pauvre fille !
en
And that pitiful little girl who caught him in her net!
eu
Ederra ere ez zen.
es
Ni siquiera era guapa.
fr
Elle n'?tait m?me pas jolie (vous avez remarqu? ces ?normes lunettes derri?re lesquelles on la voit ? peine ?).
en
Why, she wasn't even pretty!
eu
Izan ere, neska apenas ikus zitekeen haien atzetik). Baina berrogeita hamar urteko gizon batek (denok dakigu!) bere arima saldu egingo luke gorputz gazte baten puska bategatik.
es
(?Visteis esas enormes gafas que la tapaban casi por completo?) Pero un hombre, cuando llega a los cincuenta, vender?a su alma por un pedazo de cuerpo joven.
fr
Mais un quinquag?naire (nous le savons tous !) vendrait son ?me pour un morceau de jeune chair.
en
(Did you see those enormous glasses she tried to hide behind?) But when they start pushing fifty (don't we know it!), they'll sell their souls for a fresh piece of flesh.
eu
Emazteak baizik ez zekien Franzi zenbat sufriarazten zion horrek!
es
?La ?nica que sabe lo que sufr?a por ese motivo es su propia mujer!
fr
Seule sa propre femme peut savoir comme il en a souffert !
en
Only his wife knows how it made him suffer!
eu
Franzentzat tortura morala zen, benetan!
es
?Para ?l era una verdadera tortura moral!
fr
Pour lui, c'?tait une vraie torture morale !
en
It was pure moral torture!
eu
Zeren eta Franz, bere arimaren sakonean, ohoragarria eta ona zen.
es
Porque Franz era, en el fondo de su alma, una persona buena y honrada.
fr
Parce que Franz, au fond de son ?me, ?tait un homme honn?te et bon.
en
Because, deep down, Franz was a kind and decent man.
eu
Nola ulertu, bestela, Asiako auskalo zein herritara egindako bidaia zentzugabe etsi hura?
es
?C?mo explicarse, si no, ese absurdo, desesperado viaje a no s? que parte de Asia?
fr
Comment expliquer autrement ce voyage absurde et d?sesp?r? dans un coin perdu d'Asie ?
en
How else can you explain that crazy, desperate trip to wherever it was in Asia?
eu
Heriotzaren bila joan zen hara.
es
Fue a buscar la muerte.
fr
Il est all? y chercher sa mort.
en
He went there to find death.
eu
Bai, Marie-Claudek ziur-ziur daki:
es
S?, Marie-Claude lo sabe con seguridad:
fr
Oui, Marie-Claude en est certaine.
en
Yes, Marie-Claude knew it for an absolute fact:
eu
Franzek kontzienteki bilatzen zuen heriotza.
es
Franz buscaba conscientemente la muerte.
fr
Franz a d?lib?r?ment cherch? la mort.
en
Franz had consciously sought out death.
eu
Azken egunetan, hilzorian egonda gezurrik esan beharrik ez zeukanean, emaztea baino ez zuen ikusi nahi.
es
En el ?ltimo momento, cuando se estaba muriendo y ya no ten?a necesidad de mentir, no quer?a verla m?s que a ella.
fr
Pendant ses derniers jours, alors qu'il ?tait ? l'agonie et qu'il n'avait plus besoin de mentir, il ne voulait voir qu'elle.
en
In his last days, when he was dying and had no need to lie, she was the only person he asked for.
eu
Ez zuen mintzatzerik, baina begiekin bederen eman zizkion eskerrak.
es
No pod?a hablar, pero al menos le daba las gracias con los ojos.
fr
Il ne pouvait pas parler, mais il la remerciait au moins du regard.
en
He couldn't talk, but how he'd thanked her with his eyes!
eu
Barkamena eskatu zion begiradarekin.
es
Con la mirada le ped?a que le perdonase.
fr
Ses yeux lui demandaient pardon.
en
He'd fixed his eyes on her and begged to be forgiven.
eu
Eta emazteak barkatu egin zion.
es
Y ella le hab?a perdonado.
fr
Et elle lui a pardonn?.
en
And she forgave him.
eu
es
fr
en
eu
29
es
29
fr
29
en
29
eu
zER GERATU ZEN KANBODIAN hiltzen ari zen jendearengandik?
es
?Qu? qued? de la gente que mor?a en Camboya?
fr
Une grande photo de la star am?ricaine tenant dans ses
en
What remains of the dying population of Cambodia?
eu
Aktore estatubatuarraren argazki handi bat, ume beilegi bat besoetan daukalarik.
es
Una gran fotograf?a de la actriz norteamericana con un ni?o amarillo en brazos.
fr
bras un enfant jaune.
en
One large photograph of an American actress holding an Asian child in her arms.
eu
Zer geratu zen Tomasengandik?
es
?Qu? qued? de Tom?s?
fr
Qu'est-il rest? de Tomas ?
en
What remains of Tomas?
eu
Inskripzio bat: "Jainkoaren lurreko erresuma nahi izan zuen".
es
Una inscripci?n: Quiso el reino de Dios en la tierra.
fr
Une inscription : Il voulait le Royaume de Dieu sur la terre.
en
AN INSCRIPTION READING HE WANTED THE KINGDOM OF GOD ON EARTH.
eu
Zer geratu zen Beethovenengandik?
es
?Qu? qued? de Beethoven?
fr
Qu'est-il rest? de Beethoven ?
en
What remains of Beethoven?
eu
Gizon zaputz bat, txima sinesgaitzekin, ahots sakonez aldarrikatzen duena: "Es muss sein!".
es
Un hombre hura?o con una melena inveros?mil que afirma con voz profunda: "Es muss sein!".
fr
Un homme morose ? l'invraisemblable crini?re, qui prononce d'une voix sombre : " Es muss sein !
en
A frown, an improbable mane, and a somber voice intoning "Es muss sein!"
eu
Zer geratu zen Franzengandik?
es
?Qu? qued? de Franz?
fr
" Qu'est-il rest? de Franz ?
en
What remains of Franz?
eu
Inskripzio bat: "Noraezean luzaro ibili ondoren, itzulera".
es
Una inscripci?n: Tras tanto andar errante, el regreso.
fr
Une inscription : Apr?s un long ?garement, le retour.
en
AN INSCRIPTION READING A RETURN AFTER LONG WANDERINGS.
eu
Eta abar, eta abar.
es
Etc?tera, etc?tera.
fr
Et ainsi de suite, et ainsi de suite.
en
And so on and so forth.
eu
Ahantziak garen baino lehen, kitsch bihurtuak izango gara.
es
Antes de que se nos olvide, seremos convertidos en kitsch.
fr
Avant d'?tre oubli?s, nous serons chang?s en kitsch.
en
Before we are forgotten, we will be turned into kitsch.
eu
Izatearen eta ahaztearen arteko iragaitzazko geltokia da kitscha.
es
El kitsch es una estaci?n de paso entre el ser y el olvido.
fr
Le kitsch, c'est la station de correspondance entre l'?tre et l'oubli.
en
Kitsch is the stopover between being and oblivion.
eu
es
fr
en
eu
ZAZPIGARREN ATALA
es
S?ptima Parte.
fr
SEPTI?ME PARTIE
en
PART SEVEN
eu
KARENINEN IRRIBARREA
es
La sonrisa de Karenin.
fr
LE SOURIRE DE KAR?NINE
en
Karenin's Smile
eu
es
fr
en
eu
1
es
1
fr
1
en
1
eu
LEIHOTIK MENDI-HEGIA ikusten zen, sagarrondoen gorputz bihurrituez estalia.
es
Desde la ventana se ve?a la ladera en la que crec?an los cuerpos retorcidos de los manzanos.
fr
La fen?tre donnait sur un coteau parsem? des corps tordus des pommiers.
en
The window looked out on a slope overgrown with the crooked bodies of apple trees.
eu
Mendi-hegian basoak horizontea ixten zuen, eta muino-lerroa urruntasunean hedatzen zen.
es
En la ladera el bosque cerraba el horizonte y la l?nea de montes se extend?a en la lejan?a.
fr
Au-dessus du coteau, la for?t enserrait l'horizon, et la courbe des collines s'?tendait au loin.
en
The woods cut off the view above the slope, and a crooked line of hills stretched into the distance.
eu
Iluntzean, ilargi zuria irteten zen zeru zurbilera, eta une hartantxe ateratzen zen Teresa atarira.
es
Al anochecer sal?a la luna en el cielo p?lido y ?se era el momento en que Teresa sal?a al umbral.
fr
Le soir, une lune blanche pointait sur le ciel p?le et c'?tait le moment o? Tereza sortait sur le seuil.
en
When, towards evening, a white moon made its way into the pale sky, Tereza would go and stand on the threshold.
