Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)


Izatearen arintasun jasanezina, Milan Kundera / Karlos Cid (Alberdania/Elkar, 2009 )
aurrekoa | 118 / 98 orrialdea | hurrengoa
eu
Franzek atzerantz begiratu zuen.
es
Franz mir? hacia atr?s.
fr
Il se retourna.
en
Franz looked back.
eu
Zuhaitz bakarti baten adaburu gotorrean, bele handien talde baten antzera, zazpi argazkilari zeuden eserita, begirada beste ur-bazterrean jarrita.
es
En la poderosa corona de un ?rbol solitario, como una bandada de grandes cuervos, estaban sentados ocho fot?grafos con los ojos puestos en la otra orilla.
fr
Sept photographes ?taient assis dans le feuillage touffu d'un arbre solitaire, semblables ? une bande de grosses corneilles, les yeux fix?s sur l'autre rive.
en
Seven photographers were perching in the mighty crown of an isolated tree like a flock of overgrown crows, their eyes fixed on the opposite bank.
eu
Une hartan, interpreteak, martxaren buru zebilela, tutu zabal bat ahoratu eta jemerera hizkuntzaz deitu zuen ibaiaren beste aldera:
es
En ese momento la traductora que encabezaba la marcha se llev? a la boca un tubo ancho y llam? en Kmer hacia el otro lado del r?o:
fr
? ce moment, l'interpr?te qui marchait en t?te du cort?ge appliqua ses l?vres ? un gros entonnoir et se mit ? crier en langue khm?re en direction de l'autre rive :
en
Just then the interpreter, at the head of the parade, raised a large megaphone to her lips and called out in Khmer to the other side:
eu
-Hemen badira sendagile batzuk, eta Kanbodian sartzeko baimena eskatzen dute mediku-laguntza emateko.
es
Aqu? est?n unos m?dicos que piden que se les permita entrar en territorio camboyano para llevar ayuda sanitaria;
fr
il y a ici des m?decins et ils exigent d'?tre admis en territoire cambodgien pour y dispenser des secours m?dicaux ;
en
These people are doctors;
eu
Haien jarduerak ez du zerikusirik esku-hartze politiko batekin.
es
esta acci?n nada tiene que ver con intervenci?n pol?tica alguna;
fr
leur action n'a rien ? voir avec une ing?rence politique ;
en
they request permission to enter the territory of Cambodia and offer medical assistance;
eu
Jendearen bizitzaz arduratzea beste asmorik ez dute.
es
lo ?nico que les preocupa es la vida de la gente.
fr
seul les guide le souci de la vie humaine.
en
they have no political designs whatsoever and are guided solely by a concern for human life.
eu
Beste aldetik, isiltasun sinestezinak erantzun zuen.
es
La respuesta del otro lado fue un silencio incre?ble.
fr
La r?ponse de l'autre rive fut un incroyable silence.
en
The response from the other side was a stunning silence.
eu
Isiltasuna hain zen erabatekoa, non denak larritu egin baitziren.
es
Un silencio tan completo que todos se sintieron angustiados.
fr
Un silence si absolu que tout le monde en fut saisi d'angoisse.
en
A silence so absolute that everyone's spirits sank.
eu
Argazki-makinen karraska zen isiltasun horretan entzuten zen bakarra, intsektu exotikoren baten kantuaren moduan.
es
Lo ?nico que se o?a en aquel silencio era el sonido de las c?maras fotogr?ficas, como el canto de una especie de insectos ex?ticos.
fr
Seul le cliquetis des appareils photographiques r?sonnait au milieu de ce silence comme le chant d'un insecte exotique.
en
Only the cameras clicked on, sounding in the silence like the song of an exotic insect.
eu
Tupustean, Franzek irudipena izan zuen Martxa Handia bukaerara iritsia zela.
es
Franz tuvo de pronto la impresi?n de que la Gran Marcha hab?a llegado a su fin.
fr
Franz eut brusquement l'impression que la Grande Marche touchait ? sa fin.
en
Franz had the sudden feeling that the Grand March was coming to an end.
eu
Europa inguruan isiltasunaren mugak uzkurtu egiten dira, eta Martxan Handia igarotzen den tokia mehartu egin da: planetaren erdiko podium txiki bat besterik ez da.
es
Alrededor de Europa se cierran las fronteras del silencio y el espacio por el que transcurre la Gran Marcha no es m?s que un peque?o podio en medio del planeta.
fr
Les fronti?res du silence se resserraient sur l'Europe, et l'espace o? s'accomplissait la Grande Marche n'?tait plus qu'une petite estrade au centre de la plan?te.
en
Europe was surrounded by borders of silence, and the space where the Grand March was occurring was now no more than a small platform in the middle of the planet.
eu
Noizbait podiumaren inguruan estututako jende-aldrak aspaldi jiratu zuen burua, eta Martxa Handiak bakardadean eta ikuslerik gabe jarraitzen du.
es
Las masas que antes se apretujaban alrededor del podio hace tiempo ya que se han vuelto de espaldas, y la Gran Marcha contin?a a solas y sin espectadores.
fr
Les foules qui se pressaient jadis au pied de l'estrade ?taient parties depuis longtemps et la Grande Marche continuait dans la solitude et sans spectateurs.
en
The crowds that had once pressed eagerly up to the platform had long since departed, and the Grand March went on in solitude, without spectators.
eu
"Bai", dio Franzek bere artean, "Martxa Handiak, munduaren axolagabetasuna gorabehera, aurrera jarraitzen dik, baina urduri eta sukartsu bihurtzen ari duk, atzo estatubatuarren aurka (Vietnam okupatzeagatik), gaur Vietnamen aurka (Kanbodia okupatzeagatik), atzo Israelen alde, gaur Palestinaren alde, atzo Kubaren alde, bihar Kubaren aurka, beti ere sarraskien aurka, eta beti ere beste sarraski batzuen alde. Europa martxan zabilek eta bere urratsa gero eta azkarragoa bilakatzen ari duk gertaeren erritmoari eusteko eta haietako bat ere alde batera ez uzteko. Beraz, Martxa Handia saltoka, presaka dabilen jendearen martxa duk, eta eszenatokia gero eta txikiagoa duk, harik eta egun batean dimentsiorik gabeko puntu soil bihurtuko den arte".
es
S?, piensa Franz, la Gran Marcha contin?a, a pesar del desinter?s del mundo, pero se vuelve nerviosa y febril, ayer contra los norteamericanos que ocupaban Vietnam, hoy contra Vietnam que ocupa Camboya, ayer a favor de Israel, hoy a favor de los palestinos, ayer a favor de Cuba, ma?ana contra Cuba y siempre contra Norteam?rica, siempre contra las masacres y siempre en apoyo de otras masacres, Europa marcha para no perder el ritmo de los acontecimientos y que ninguno se le escape, su paso se hace cada vez m?s r?pido, de modo que la Gran Marcha es una marcha de gentes que dan saltos, que tienen prisa y el escenario es cada vez menor, hasta que un d?a se convierta en un mero punto sin dimensiones.
fr
Oui, songeait Franz, la Grande Marche continue, malgr? l'indiff?rence du monde, mais elle devient nerveuse, f?brile, hier contre l'occupation am?ricaine au Vi?t Nam, aujourd'hui contre l'occupation vietnamienne au Cambodge, hier pour Isra?l, aujourd'hui pour les Palestiniens, hier pour Cuba, demain contre Cuba, et toujours contre l'Am?rique, ? chaque fois contre les massacres et ? chaque fois pour soutenir d'autres massacres, l'Europe d?file et pour pouvoir suivre le rythme des ?v?nements sans en manquer un seul, son pas s'acc?l?re de plus en plus, si bien que la Grande Marche est un cort?ge de gens press?s d?filant au galop, et la sc?ne r?tr?cit de plus en plus, jusqu'au jour o? elle ne sera qu'un point sans dimensions.
en
Yes, said Franz to himself, the Grand March goes on, the world's indifference notwithstanding, but it is growing nervous and hectic: yesterday against the American occupation of Vietnam, today against the Vietnamese occupation of Cambodia; yesterday for Israel, today for the Palestinians; yesterday for Cuba, tomorrow against Cuba-and always against America; at times against massacres and at times in support of other massacres; Europe marches on, and to keep up with events, to leave none of them out, its pace grows faster and faster, until finally the Grand March is a procession of rushing, galloping people and the platform is shrinking and shrinking until one day it will be reduced to a mere dimension-less dot.
eu
es
fr
en
eu
21
es
21
fr
21
en
21
eu
INTERPRETEAK BIGARRENEZ oihukatu du bere aldarria bozgorailutik.
es
La traductora grit? por segunda vez su llamada con la bocina.
fr
L'interpr?te cria une deuxi?me fois son appel dans son m?gaphone.
en
Once more the interpreter shouted her challenge into the megaphone.
eu
Isiltasun neurrigabe, axolagabe eta amaigabea entzun da berriz ere erantzun gisa.
es
En respuesta volvi? a o?rse un inmenso e interminable silencio indiferente.
fr
Comme la premi?re, il n'y eut pour toute r?ponse qu'un ?norme silence infiniment indiff?rent.
en
And again the response was a boundless and endlessly indifferent silence.
eu
Franzek ingurura so egin du.
es
Franz mir? a su alrededor.
fr
Franz regardait.
en
Franz looked in all directions.
eu
Ibaiaren beste aldeko isiltasunak aurpegian jo ditu denak, zaplazteko baten moduan.
es
El silencio desde la otra orilla del r?o hab?a sido para todos como una bofetada.
fr
Ce silence de l'autre rive les frappait tous au visage comme une gifle.
en
The silence on the other side of the river had hit them all like a slap in the face.
eu
Bandera zuria daraman kantaria eta aktore estatubatuarra ere larri daude, deseroso, zer egin ez dakitela.
es
Incluso el cantante con la bandera blanca y la actriz se sienten angustiados, dubitativos, sin saber qu? hacer.
fr
M?me le chanteur au drapeau blanc et l'actrice am?ricaine ?taient g?n?s et h?sitants.
en
Even the singer with the white flag and the American actress were depressed, hesitant about what to do next.
eu
Franzek bat-batean ulertu du barregarriak direla denak, bera eta besteak, baina hori jakiteak ez du bera besteengandik bereizten, ez du ironiaz betetzen, alderantziz, orain haienganako amodio amaigabea sentitzen du, kondenatutako jendearekin sentitzen duguna bezalakoa.
es
Franz comprendi? de pronto que todos eran rid?culos, ?l y los dem?s, pero aquella comprensi?n no lo separaba de ellos, no lo llenaba de iron?a, al contrario, era ahora cuando sent?a por ellos un inmenso amor, como el que sentirnos por quienes han sido condenados.
fr
Franz prit soudain conscience de leur ridicule ? tous, mais cette prise de conscience ne l'?loignait pas d'eux, elle ne lui inspirait aucune ironie, au contraire, il ?prouvait pour eux un immense amour, comme l'amour qu'on ?prouve pour des condamn?s.
en
In a flash of insight Franz saw how laughable they all were, but instead of cutting him off from them or flooding him with irony, the thought made him feel the kind of infinite love we feel for the condemned.
eu
Bai, Martxa Handia bukaerarantz hurbiltzen ari da, baina hori arrazoi bat al da Franzek traditzeko?
es
S?, la Gran Marcha se acerca a su fin ?pero es ?se un motivo para que Franz la traicione?
fr
Oui, la Grande Marche touche ? sa fin, mais est-ce une raison pour que Franz la trahisse ?
en
Yes, the Grand March was coming to an end, but was that any reason for Franz to betray it?
eu
Ez al da Franzen bizitza ere bukaerarantz hurbiltzen ari?
es
?No se aproxima tambi?n su propia vida a su fin?
fr
Sa propre vie ne s'approche-t-elle pas ?galement de sa fin ?
en
Wasn't his own life coming to an end as well?
eu
Sendagile ausartei mugaraino lagundu dietenen exhibizionismoari irri egin behar al dio?
es
?Es justo que se r?a del exhibicionismo de los que acompa?aron a los valientes m?dicos hasta la frontera?
fr
Doit-il tourner en d?rision l'exhibitionnisme de ceux qui ont accompagn? jusqu'? la fronti?re des m?decins courageux ?
en
Who was he to jeer at the exhibitionism of the people accompanying the courageous doctors to the border?
eu
Zer egin dezake jende horrek guztiak antzerkian aritzeaz gain?
es
?Qu? m?s puede hacer esa gente que teatro?
fr
Tous ces gens-l? peuvent-ils faire autre chose que donner un spectacle ?
en
What could they all do but put on a show?
eu
Aukera hoberik geratzen al zaie?
es
?Les queda alguna otra posibilidad?
fr
Leur reste-t-il quelque chose de mieux ?
en
Had they any choice?
eu
Zuzen dabil Franz.
es
Franz tiene raz?n.
fr
Franz a raison.
en
Franz was right.
eu
Pragako preso politikoen amnistiaren aldeko sinadura-bilketa antolatu zuen erredaktorearengan ari naiz pentsatzen.
es
Estoy pensando en el redactor que organizaba la recogida de firmas para la amnist?a de los presos pol?ticos en Praga.
fr
Je songe au journaliste qui organisait ? Prague une campagne de signatures pour l'amnistie des prisonniers politiques.
en
I can't help thinking about the editor in Prague who organized the petition for the amnesty of political prisoners.
eu
Ondo zekien ekintza horrek ez ziela presoei lagunduko.
es
Sab?a perfectamente que aquello no ayudar?a a los presos.
fr
Il savait bien que cette campagne n'aiderait pas les prisonniers.
en
He knew perfectly well that his petition would not help the prisoners.
eu
Benetako helburua ez zen presoak askatzea, beldur ez zen jendea oraindik ere bazegoela erakustea baizik.
es
El verdadero objetivo no era liberar a los presos, sino demostrar que a?n hab?a gente que no ten?a miedo.
fr
L'objectif v?ritable n'?tait pas de lib?rer les prisonniers mais de d?montrer qu'il y a encore des gens qui n'ont pas peur.
en
His true goal was not to free the prisoners; it was to show that people without fear still exist.
eu
Egiten zuena antzerkia zen. Baina ez zuen beste aukerarik.
es
Lo que hac?a era teatro. Pero no ten?a otra posibilidad.
fr
Ce qu'il faisait tenait du spectacle, mais il n'avait pas d'autre possibilit?.
en
That, too, was playacting. But he had no other possibility.
eu
Ezin zuen aukeratu ekintzetan aritzearen eta antzerkia egitearen artean.
es
No pod?a elegir entre actuar o hacer teatro.
fr
Il n'avait pas le choix entre l'action et le spectacle.
en
His choice was not between playacting and action.
eu
Honako hau zuen hautua: edo antzerkia egin edo ezer ez egin.
es
La elecci?n era: hacer teatro o no hacer nada.
fr
Il n'avait qu'un seul choix : donner un spectacle ou ne rien faire.
en
His choice was between playacting and no action at all.
eu
Badira egoerak, non jendea antzerkia egitera kondenaturik dagoen.
es
Hay situaciones en las que las personas est?n condenadas a hacer teatro.
fr
Il y a des situations o? l'homme est condamn? ? donner un spectacle.
en
There are situations in which people are condemned to playact.
eu
Botere isilaren kontrako borroka (ibaiaren beste aldeko botere isilaren kontrako borroka, hormako mikrofono isil bilakatutako poliziaren kontrako borroka) armada bati aurka egin dion antzerki-talde baten borroka da.
es
Su lucha contra el poder silencioso (el poder silencioso al otro lado del r?o, la polic?a convertida en silenciosos micr?fonos en la pared) es la lucha de un grupo de comediantes peleando contra un ej?rcito.
fr
Son combat contre le pouvoir silencieux (contre le pouvoir silencieux de l'autre c?t? de la rivi?re, contre la police chang?e en microphones muets cach?s dans le mur), c'est le combat d'une troupe de th??tre qui s'est attaqu?e ? une arm?e.
en
Their struggle with mute power (the mute power across the river, a police transmogrified into mute microphones in the wall) is the struggle of a theater company that has attacked an army.
eu
Franzek Sorbonako laguna ikusi du, ukabila altxatzen eta beste aldeko isiltasuna mehatxatzen.
es
Franz vio a su amigo de la Sorbona levantando el pu?o y amenazando a aquel silencio de la orilla de enfrente.
fr
Franz vit son ami de la Sorbonne lever le poing et menacer le silence de l'autre rive.
en
Franz watched his friend from the Sorbonne lift his fist and threaten the silence on the other side.
eu
es
fr
en
eu
22
es
22
fr
22
en
22
eu
NTERPRETEAK HIRUGARRENEZ oihukatu zuen bere aldarria bozgorailutik.
es
La traductora grit? por tercera vez su llamada con la bocina.
fr
Pour la troisi?me fois, l'interpr?te cria son appel dans son m?gaphone.
en
For the third time the interpreter shouted her challenge into the megaphone.
eu
Isiltasunak erantzun zion berriro eta bat-batean amorru basati bihurtu zuen Franzen larritasuna.
es
El silencio que nuevamente le respondi? transform? de pronto la angustia de Franz en una rabia furiosa.
fr
De nouveau, le silence lui r?pondit, changeant soudain l'angoisse de Franz en rage fr?n?tique.
en
The silence she again received in response suddenly turned Franz's depression into rage.
eu
Thailandia Kanbodiatik banatzen duen zubitik oso hurbil zegoen eta irrika neurrigabe batek bereganatu zuen: zubia azkar zeharkatu nahi zuen, zerurantz birao ikaragarriak egin eta tiro-abarrots neurrigabearen erdian hil.
es
Estaba muy cerca del puente que separa Tailandia de Camboya y le invadi? un inmenso deseo de cruzarlo corriendo, de gritar al cielo terribles insultos y de morir en medio del inmenso estruendo de los disparos.
fr
Il ?tait ? quelques pas du pont qui s?parait la Tha?lande du Cambodge et il fut saisi du d?sir de s'y pr?cipiter, de l?cher vers le ciel de terribles injures et de mourir dans l'?norme vacarme de la fusillade.
en
Here he was, standing only a few steps from the bridge joining Thailand to Cambodia, and he felt an overwhelming desire to run out onto it, scream bloodcurdling curses to the skies, and die in a great clatter of gunfire.
eu
Franzen bat-bateko desio hark zerbait dakarkigu gogora:
es
Ese repentino deseo de Franz nos recuerda algo;
fr
Ce d?sir soudain de Franz nous rappelle quelque chose ;
en
That sudden desire of Franz's reminds us of something;
eu
Izan ere, Stalinen semeak ez zuen jasaten giza existentziaren bi poloak elkar ukitzeraino hurbiltzen ikustea: horrenbestez, jada ez zegoen desberdintasunik gorenaren eta xumearen artean, aingeruaren eta euliaren artean, Jainkoaren eta kakaren artean.
es
s? nos recuerda al hijo de Stalin, que corri? a colgarse a las alambradas electrificadas al no poder soportar la visi?n de los polos de la existencia humana acerc?ndose hasta tocarse, sin diferencia ya entre lo elevado y lo bajo, entre el ?ngel y la osca, entre Dios y la mierda.
fr
oui, il nous rappelle le fils de Staline qui a couru se suspendre aux barbel?s ?lectrifi?s parce qu'il ne pouvait supporter de voir les p?les de l'existence humaine se rapprocher au point de se toucher, de sorte qu'il n'y a plus de diff?rence entre le noble et l'abject, entre l'ange et la mouche, entre Dieu et la merde.
en
yes, it reminds us of Stalin's son, who ran to electrocute himself on the barbed wire when he could no longer stand to watch the poles of human existence come so close to each other as to touch, when there was no longer any difference between sublime and squalid, angel and fly.
eu
Franzek ezin zuen onartu gauza bera izatea Martxa Handiaren ospea eta bertan dabiltzanen harropuzkeria barregarria. Ezin zuen onartu Europako historiaren zarata handientsua isiltasun amaigabean bukatzea.
es
Franz no pod?a aceptar que la gloria de la Gran Marcha fuese lo mismo que la c?mica vanidad de quienes participaban en ella y que el magn?fico estruendo de la historia europea se perdiese en un silencio interminable sin que hubiese ya diferencia entre la historia y el silenci?.
fr
Franz ne pouvait admettre que la gloire de la Grande Marche se r?duise ? la vanit? comique de gens qui d?filent, et que le vacarme grandiose de l'histoire europ?enne disparaisse dans un silence infini, de sorte qu'il n'y a plus aucune diff?rence entre l'histoire et le silence.
en
God and shit. Franz could not accept the fact that the glory of the Grand March was equal to the comic vanity of its marchers, that the exquisite noise of European history was lost in an infinite silence and that there was no longer any difference between history and silence.
eu
Historiaren eta isiltasunaren artean desberdintasunik ez izatea. Une hartan, bere bizitza balantzaren platertxoan ezarri nahi izan zuen, Martxa Handiak kakak baino gehiago pisatzen zuela frogatzeko.
es
En ese momento quiso poner su propia vida en el platillo de la balanza para demostrar que la Gran Marcha pesa m?s que la mierda.
fr
Il aurait voulu mettre sa propre vie dans la balance pour prouver que la Grande Marche p?se plus lourd que la merde.
en
He felt like placing his own life on the scales; he wanted to prove that the Grand March weighed more than shit.
eu
Baina gizakia ez da halakorik lortzeko gauza.
es
Pero el hombre no es capaz de lograrlo.
fr
Mais on ne peut rien prouver de semblable.
en
But man can prove nothing of the sort.
eu
Balantzaren platertxo batean kaka zegoen; bestean Stalinen semea ezarri zen, bere gorputz osoarekin.
es
Sobre uno de los platillos de la balanza estaba la mierda, encima del otro se puso el hijo de Stalin con todo su cuerpo y la balanza no se movi?.
fr
Sur un plateau de la balance, il y avait la merde, le fils de Staline a mis tout son corps sur l'autre plateau et la balance n'a pas boug?.
en
One pan of the scales held shit; on the other, Stalin's son put his entire body. And the scales did not move.
eu
Tirokatua izateari amore eman beharrean, Franzek burua makurtu zuen eta beste guztiekin batera itzuli zen, bata bestearen atzetik joanez, autobusetarantz.
es
En lugar de hacerse matar, Franz agach? la cabeza y regres?, a paso ligero con todos los dem?s, hacia los autobuses.
fr
Au lieu de se faire tuer, Franz courba la t?te et repartit en file indienne avec les autres pour reprendre l'autocar.
en
Instead of getting himself shot, Franz merely hung his head and went back with the others, single file, to the buses.
eu
es
fr
en
eu
23
es
23
fr
23
en
23
eu
DENOK BEHAR DUGU norbaitek begira diezagula.
es
Todos necesitarnos que alguien nos mire.
fr
Nous avons tous besoin d'?tre regard?s.
en
We all need someone to look at us.
aurrekoa | 118 / 98 orrialdea | hurrengoa

Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus