Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Ez da erraza gizon on bat aurkitzea, Flannery O'Connor / Itziar Otegi (Alberdania/Elkar, 2009
)
eu
Ez zegoen hari ziririk sartuko zionik inor.
es
No hab?a quien l'enga?ara.
fr
Y avait pas moyen de le rouler.
en
"You couldn't put anything over on him.
eu
Baina inoiz ez zen istiluetan sartu Agintariekin.
es
Pero nunca tuvo problemas con las autoridades.
fr
Pourtant lui n'a jamais eu d'ennuis avec les autorit?s.
en
He never got in trouble with the Authorities though.
eu
Bazuen haiek tratatzeko abildadea.
es
Ten?a l'habilid? de saber tratarlos.
fr
Il avait le chic pour les poss?der.
en
Just had the knack of handling them."
eu
-Zu ere gizon zintzoa izan zintezke, saiatu hutsarekin-esan zuen amonak-.
es
-T? podr?as ser honrado si te lo propusieras-afirm? la abuela-.
fr
-Vous aussi vous pourriez ?tre honn?te si vous vouliez faire rien qu'un petit effort, dit la grand-m?re.
en
"You could be honest too if you'd only try," said the grandmother.
eu
Pentsa ze zoragarria izango litzatekeen, nonbait finkatu eta bizialdi eroso bat botatzea, uneoro atzetik baten bat ote duzun kezkatu beharrik gabe.
es
Piensa en lo bonito que ser?a establecerse en alg?n sitio y vivir c?modamente sin que nadie t'estuviera persiguiendo to el tiempo.
fr
Comme ?a serait magnifique d'avoir une vie bien rang?e, bien comme il faut, et de ne pas penser tout le temps qu'on vous pourchasse...
en
"Think how wonderful it would be to settle down and live a comfortable life and not have to think about somebody chasing you all the time."
eu
Moldakaitzak pistolaren kulataz lurrean arrastoak egiten jarraitzen zuen, entzundakoaz hausnartzen ariko balitz bezala.
es
El Desequilibrado escarbaba en el suelo con la culata de la pistola como si estuviera reflexionando sobre estas palabras.
fr
Le D?sax? continuait ? gratter le sol avec le canon de son revolver comme s'il ?tait plong? dans ses pens?es.
en
The Misfit kept scratching in the ground with the butt of his gun as if he were thinking about it.
eu
-Bai andrea, hala da, beti dabil baten bat zure atzetik-murmurikatu zuen.
es
-S?, siempre hay alguien persigui?ndote-murmur?.
fr
" C'est vrai, madame, on a toujours quelqu'un ? ses trousses ", murmura-t-il.
en
"Yes'm, somebody is always after you," he murmured.
eu
Amonak gizonaren sorbalda-hezur argalei erreparatu zien, kapelaren atzealdean, zutik zegoen lekutik behera begiratzen ziola.
es
La abuela repar? en cu?n delgados eran sus om?platos detr?s del sombrero, porque estaba de pie y lo miraba desde arriba.
fr
La grand-m?re remarqua la minceur de ses omoplates, qui semblaient saillir de derri?re le chapeau :
en
The grandmother noticed how thin his shoulder blades were just behind his hat because she was standing up looking down on him.
eu
-Errezatzen al duzu inoiz?
es
-?Rezas alguna vez?
fr
elle s'?tait lev?e et le dominait maintenant.
en
"Do you ever pray?" she asked.
eu
Gizonak burua astindu zuen.
es
?l neg? con la cabeza.
fr
" demanda-t-elle.
en
He shook his head.
eu
Amonak kapela beltza baino ez zuen ikusi, sorbalda-hezurren artean arin mugitzen.
es
Ella s?lo vio c?mo el sombrero negro se mov?a entre sus om?platos.
fr
Elle vit le chapeau noir bouger entre les omoplates.
en
All she saw was the black hat wiggle between his shoulder blades.
eu
Tiro-hots bat entzun zen basoan, eta handik gutxira beste bat.
es
Son? un disparo de pistola en el bosque, seguido de inmediato por otro.
fr
Il y eut un coup de pistolet dans le bois, suivi presque imm?diatement d'un second.
en
There was a pistol shot from the woods, followed closely by another.
eu
Gero, isiltasuna.
es
Luego, silencio.
fr
Puis tout fut silence.
en
Then silence.
eu
Andre zaharraren burua alde batera eta bestera mugitu zen zakar.
es
La cabeza de la anciana dio una sacudida.
fr
La t?te de la grand-m?re pivota vers le bois.
en
The old lady's head jerked around.
eu
Haizea zuhaitzen adaburuen artetik igarotzen entzun zuen, arnasgora luze asebete baten modura.
es
Oy? c?mo el viento se mov?a entre las copas de los ?rboles como una larga inspiraci?n satisfecha.
fr
Elle entendit la rumeur du vent qui glissait dans les cimes des arbres, comme une longue aspiration voluptueuse.
en
She could hear the wind move through the tree tops like a long satisfied insuck of breath.
eu
-Bailey ttiki! -hots egin zuen.
es
-?Bailey, hijo! -grit?.
fr
", appela-t-elle.
en
"Bailey Boy!" she called.
eu
-Aldi batez gospel kantaria izan nintzen-esan zuen Moldakaitzak-.
es
-Durante un tiempo fui cantante de gospel-explic? el Desequilibrado-.
fr
-J'ai ?t? chanteur de cantiques pendant un temps, dit le D?sax?.
en
"I was a gospel singer for a while," The Misfit said.
eu
Ofizio ugari izandakoa naiz.
es
He sido casi to.
fr
J'ai fait ? peu pr?s tous les m?tiers.
en
"I been most everything.
eu
Armadan egona naiz, lurrean eta itsasoan, etxean eta kanpoan; bi aldiz ezkondua naiz, ehorzle izana naiz, trenbidetan aritua naiz, Ama Lurra goldatzen ibilia naiz, tornado batean izanda nago, gizon bat bizirik erretzen ikusi nuen behin-eta begiak jaso eta umeen amari eta neska txikiari begiratu zien; elkarrengandik oso gertu eserita zeuden, aurpegiak zurbil, begiak beirakara-.
es
Serv? en el Ej?rcito de Tierra y en la Marina, aqu? y en el extranjero. Me cas? dos veces, trabaj? de sepulturero, trabaj? en los ferrocarriles, ar? la madre tierra, presenci? un tornado, una vez vi quemar vivo un hombre. -Y mir? a la madre de los chicos y a la ni?a, que estaban sentadas muy juntas, con la cara blanca y los ojos vidriosos-.
fr
mari? deux fois ; j'ai ?t? fossoyeur, puis employ? des chemins de fer, j'ai labour? la bonne vieille terre, j'ai ?t? pris dans un cyclone, j'ai vu un homme br?ler vif. " Il leva les yeux vers la m?re des enfants assise tout contre June Star, aussi bl?mes l'une que l'autre, et le regard absent.
en
Been in the arm service, both land and sea, at home and abroad, been twict married, been an undertaker, been with the railroads, plowed Mother Earth, been in a tornado, seen a man burnt alive oncet," and he looked up at the children's mother and the little girl who were sitting close together, their faces white and their eyes glassy;
eu
Emakume bat zigorraz astintzen ere ikusia naiz-esan zuen.
es
Hasta he visto azotar a una mujer.
fr
" J'ai m?me vu fouetter une femme ", dit-il.
en
"I even seen a woman flogged," he said.
eu
-Egin otoitz, egin-hasi zen amona-, egin otoitz...
es
-Reza, reza-empez? a repetir la abuela-, reza, reza...
fr
-Priez, priez ! dit la grand-m?re, priez !...
en
"Pray, pray," the grandmother began, "pray, pray..."
eu
-Ez nintzen mutiko gaiztoa, nire akorduan behintzat-esan zuen Moldakaitzak, ahotsa ia ameslari-, baina bideko punturen batean zerbait gaizki egin nuen eta kartzelara bidali ninduten.
es
-No era un chico malo por lo que recuerdo-prosigui? el Desequilibrado con voz casi so?adora-, pero en alg?n momento hice algo malo y m'enviaron a la penitenciar?a.
fr
-? c' que j' me rappelle, j'?tais pas un mauvais diable dans le temps, dit le D?sax? d'une voix presque r?veuse, mais ? un certain endroit de la route j'ai fait quelque chose de mal, et j'ai r?colt? du p?nitencier. Ils m'ont enterr? vivant.
en
"I never was a bad boy that I remember of," The Misfit said in an almost dreamy voice, "but somewheres along the line I done something wrong and got sent to the penitentiary.
eu
Bizitan lurperatzea bezala izan zen-eta begiak jaso eta amonaren arreta bereganatu zuen, begiratuari eutsiz.
es
M'enterraron vivo. Mir? hacia arriba y mantuvo la atenci?n de la abuela con una mirada fija.
fr
" Il la fixait si intens?ment qu'elle ne pouvait d?tacher ses yeux de son visage.
en
I was buried alive," and he looked up and held her attention to him by a steady stare.
eu
-Orduantxe hasi behar zenuen otoitz egiten-esan zuen amonak-.
es
-Fue entonces cuando deber?as haber comenzado a rezar-dijo ella-.
fr
-C'est alors qu'il aurait fallu essayer de prier, dit-elle.
en
"That's when you should have started to pray," she said.
eu
Zer egin zenuen lehen aldi hartan, kartzelara bidal zintzaten?
es
?Qu'hiciste pa que te enviaran a la penitenciar?a la primera vez?
fr
Qu'aviez-vous donc fait pour aller au p?nitencier, la premi?re fois ?
en
"What did you do to get sent to the penitentiary that first time?"
eu
-Eskuinera jo, aurrean pareta-esan zuen Moldakaitzak, berriz ere lainorik gabeko zeruari begira-.
es
-Doblabas a la derecha y hab?a una pared-explic? el Desequilibrado con la mirada alzada hacia el cielo sin nubes-.
fr
-Qu'on se tourne ? droite ou ? gauche, y avait un mur, dit le D?sax?, en levant les yeux vers le ciel sans nuage.
en
"Turn to the right, it was a wall," The Misfit said, looking up again at the cloudless sky.
eu
Ezkerrera jo, aurrean pareta.
es
Doblabas a la izquierda y hab?a una pared.
fr
On regardait en l'air, y avait le plafond ;
en
"Turn to the left, it was a wall.
eu
Gora begiratu, sabaia; behera begiratu, zorua.
es
Mirabas arriba y estaba el techo, mirabas abajo y estaba el suelo.
fr
en bas, le plancher.
en
Look up it was a ceiling, look down it was a floor.
eu
Ahaztu zait zer egin nuen, andrea.
es
Olvid? lo qu'hab?a hecho, se?ora.
fr
Je me rappelais plus ce que j'avais fait, madame.
en
I forget what I done, lady.
eu
Buruari eragin eta eragin aritu nintzen, zein oker egin ote nuen akordatu nahian, baina oraindik ere ez dut lortu.
es
Me quedaba sentado all? tratando de recordar lo qu'hab?a hecho y, hasta el d?a de hoy, no lo recuerdo.
fr
J'avais beau rester assis et r?fl?chir pour le retrouver, j'y arrivais pas ; j'y suis pas encore arriv? ? l'heure qu'il est.
en
I set there and set there, trying to remember what it was I done and I ain't recalled it to this day.
eu
Aldian behin iruditu izan zait bazetorkidala, baina ez naiz inoiz akordatu.
es
De vez en cuando pensaba que lo recordar?a, pero no fue as?.
fr
Y a des fois que j'ai bien cru que ?a allait venir, mais y a pas moyen.
en
Oncet in a while, I would think it was coming to me, but it never come."
eu
-Beharbada nahastu egin ziren-esan zuen amonak, indar gutxiz.
es
-Tal vez t'encerraron por error-apunt? la anciana.
fr
-Peut-?tre qu'ils vous ont enferm? par erreur, sugg?ra la vieille dame.
en
"Maybe they put you in by mistake," the old lady said vaguely.
eu
-Ez andrea-esan zuen-. Ez ziren nahastu.
es
-No-dijo ?l-. No hubo error.
fr
-Non, madame, dit-il, y avait pas d'erreur :
en
"Nome," he said. "It wasn't no mistake.
eu
Paperak zeuzkaten nitaz.
es
Hab?a pruebas contra m?.
fr
ils avaient un dossier sur moi.
en
They had the papers on me."
eu
-Zerbait lapurtuko zenuen-esan zuen amonak.
es
-Tal vez robaste algo.
fr
-Vous aviez sans doute vol? quelque chose, dit-elle.
en
"You must have stolen something," she said.
eu
Gizonak erdeinuzko irribarretxo bat egin zuen.
es
El Desequilibrado solt? una risita burlona.
fr
Le D?sax? eut un petit ricanement.
en
The Misfit sneered slightly.
eu
-Inork ez zeukan nik nahi nuenik ezer-esan zuen-.
es
-Nadie ten?a na que yo quisiese.
fr
" Personne avait ce que je voulais, dit-il.
en
"Nobody had nothing I wanted," he said.
eu
Bazen buruko mediku bat kartzelan, eta hark esan zuen nik egin nuena atta hiltzea zela, baina hori gezurra da.
es
Un jefe de m?dicos de la penitenciar?a dijo que lo que yo hab?a hecho fue matar a mi padre, pero s? que es mentira.
fr
C'est le m?decin-chef du p?nitencier qu'a dit que ce que j'avais fait, c'est que j'avais tu? papa ; mais je savais bien que c'?tait un mensonge.
en
"It was a head-doctor at the penitentiary said what I had done was kill my daddy but I known that for a lie.
eu
Atta hemeretzian hil zen, gripe izurritearen garaian, eta nik ez nuen zerikusirik izan.
es
Mi viejo muri? en mil novecientos diecinueve de la epidemia de gripe y yo nunca tuve na que ver con eso.
fr
Papa est mort en 19 de l'?pid?mie de grippe, et j'y ?tais pour rien.
en
My daddy died in nineteen ought nineteen of the epidemic flu and I never had a thing to do with it.
eu
Mount Hopewell kanposantu baptistan ehortzi zuten; joanez gero zerorrek ikusiko zenuke.
es
L'enterraron en el cementerio de la iglesia baptista de Mount Hopewell y ust? puede ir y verlo por s? misma.
fr
Il a ?t? enterr? dans le cimeti?re baptiste de Mount Hopewell : vous pouvez y aller vous rendre compte par vous-m?me.
en
He was buried in the Mount Hopewell Baptist churchyard and you can go there and see for yourself."
eu
-Otoitz egingo bazenu-esan zuen andre zaharrak-, Jesusek lagunduko lizuke.
es
-Si rezaras-dijo la anciana-, Cristo te ayudar?a.
fr
-Si vous vouliez prier, dit la vieille dame, J?sus vous aiderait.
en
"If you would pray," the old lady said, "Jesus would help you."
eu
-Hala da-esan zuen Moldakaitzak.
es
-As? es.
fr
-C'est vrai, dit le D?sax?.
en
"That's right," The Misfit said.
eu
-Eta orduan, zergatik ez duzu otoitz egiten? -galdetu zuen amonak, bat-batean atseginez dardaraka.
es
-Entonces, ?por qu? no rezas? -pregunt? ella, temblando de s?bita alegr?a.
fr
-Alors, pourquoi ne priez-vous pas ? demanda-t-elle, en fr?missant soudain de plaisir.
en
"Well then, why don't you pray?" she asked trembling with delight suddenly.
eu
-Ez dut laguntzarik nahi-esan zuen gizonak-.
es
-No quiero ninguna ayuda.
fr
-J' veux pas qu'on m'aide, dit-il ;
en
"I don't want no hep," he said.
eu
Ondo nabil nire kasa.
es
Solo, las cosas me van bien.
fr
je m' d?brouille tout seul.
en
"I'm doing all right by myself."
eu
Bobby Lee eta Hiram patxadaz hurbildu ziren, baso aldetik.
es
Bobby Lee y Hiram regresaron del bosque con paso lento.
fr
Bobby Lee et Hiram revenaient tranquillement du bois.
en
Bobby Lee and Hiram came ambling back from the woods.
eu
Bobby Leek alkandora hori bat zekarren arrastaka, papagai urdin biziak zituena.
es
Bobby Lee arrastraba una camisa amarilla con loros azules estampados.
fr
Bobby Lee laissait tra?ner ? terre une chemise jaune ? perroquets bleu vif.
en
Bobby Lee was dragging a yellow shirt with bright blue parrots in it.
eu
-Bota iezadak alkandora, Bobby Lee-esan zuen Moldakaitzak.
es
-T?rame esa camisa, Bobby Lee-dijo el Desequilibrado.
fr
-Balance-moi cette chemise, Bobby Lee, dit le D?sax?.
en
"Thow me that shirt, Bobby Lee," The Misfit said.
eu
Alkandora airean etorri eta sorbalda gainera erori zitzaion, eta jantzi egin zuen.
es
La camisa lleg? volando, aterriz? en su hombro y se la puso.
fr
La chemise vint se poser sur son ?paule et il la passa et la boutonna.
en
The shirt came flying at him and landed on his shoulder and he put it on.
eu
Amonak ezin zuen izendatu alkandorak gogora ekartzen ziona-.
es
La abuela no pod?a pensar en lo que le hac?a recordar esa camisa.
fr
La grand-m?re n'arrivait pas ? trouver ce que lui rappelait cette chemise.
en
The grandmother couldn't name what the shirt reminded her of.
eu
Ez, andrea-esan zuen Moldakaitzak, alkandoraren botoiak lotuz-, ikasi nuen berdin diola okerra egiteak.
es
-No, se?ora-prosigui? el Desequilibrado mientras se abrochaba los botones-, comprend? que el delito da igual.
fr
" Non, madame, dit le D?sax? ; j'ai d?couvert que le crime n'a aucune importance.
en
"No, lady," The Misfit said while he was buttoning it up, "I found out the crime don't matter.
