Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Eskaintza ekaitzari, Dolores Redondo / Fernando Rey / Mikel Vilches (Erein, 2014
)
eu
Gizonak besoa luzatu, eta emaztearen eskua bilatu zuen, gauero ia oharkabean zenbait aldiz egin ohi zuten bezala.
es
Hasta que el viento la despert?.
fr
Le vent la r?veilla.
en
Until she was woken by the wind.
eu
Bihotza lasaiturik, begiak itxi, eta loak hartu zuen berriz.
es
Soplaba ensordecedor silbando en sus o?dos y produciendo un estruendo magn?fico.
fr
Il soufflait bruyamment, sifflant ? ses oreilles dans un tumulte magnifique.
en
The deafening gusts howled in her ears, roaring magnificently.
eu
Haizeak esnatu arte.
es
Abri? los ojos y la vio.
fr
Elle ouvrit les yeux et vit Luc?a Aguirre, qui la regardait fixement depuis la rive de la Bazt?n.
en
She opened her eyes and saw her.
eu
Burrunba ikaragarria ateratzen zuen, eta haren txistu-hotsak belarrietaraino sartzen zitzaizkion. Begiak ireki, eta hantxe ikusi zuen: Lucia Agirre begira-begira ari zitzaion erreka bazterretik.
es
Luc?a Aguirre la miraba fijamente desde la orilla del r?o, llevaba su jersey blanco y rojo de aspecto tan festivo que no pod?a resultar m?s incongruente y se abrazaba la cintura con el brazo izquierdo.
fr
Elle portait son pull blanc et rouge ? l'aspect si festif, qui semblait totalement incongru dans ce contexte, et se tenait la taille avec son bras gauche.
en
Luc?a Aguirre was staring at Amaia from the banks of the River Bazt?n. She was wearing her red-and-white pullover, which looked oddly festive, her left arm clasped about her waist.
eu
Haren begiratu tristea iritsi zitzaion, Baztan errekako ur nahasien gainean eraikitako zubi mistiko batean barna bezala, eta begi haietan emakumearen beldur eta min guztiak ikusi zituen, baina batez ere, itxaropenik gabeko tristura mugagabea, haizearen eta bakartasunaren betikotasuna onartzen zuena.
es
Su mirada triste la alcanzaba como un puente m?stico tendido sobre las aguas agitadas del r?o Bazt?n, y a trav?s de los ojos alcanzaba a sentir todo su miedo, todo su dolor pero, sobre todo, la infinita tristeza con que la miraba desesperanzada, aceptando una eternidad de viento y soledad.
fr
Son regard triste arrivait jusqu'? Amaia comme s'il avait emprunt? un pont mystique tendu au-dessus des eaux agit?es de la rivi?re Bazt?n, et elle parvenait ? sentir dans ses yeux toute sa peur, toute sa douleur mais, surtout, l'infinie tristesse avec laquelle elle la fixait, acceptant son ?ternit? de vent et de solitude.
en
Luc?a's mournful gaze reached her like an enchanted bridge spanning the turbulent waters of the river; Amaia could see in the woman's eyes all her fear, her pain, but most of all, in the despairing look she gave Amaia, her infinite sadness as she accepted an eternity of wind and solitude.
eu
Barreneko beldurrari aurrea hartuz, ohean eseri, eta, begirik kendu gabe, hitz egiten hasteko keinu bat egin zion buruarekin.
es
Venciendo su propio miedo, se incorpor? y sin dejar de mirarla asinti? anim?ndola a hablar.
fr
Terrassant sa propre peur, Amaia se redressa et lui fit signe de parler.
en
Suppressing her own fear, Amaia sat up in bed, held the woman's gaze, then nodded, encouraging her to speak.
eu
Eta hizketan hasi zen Lucia, baina hitzak haizeak eraman zituen, eta Amaiak ezin izan zuen hitz bat bera ere ulertu.
es
Y Luc?a habl?, pero sus palabras arrancadas por el viento se perd?an sin que Amaia pudiera discernir ni un solo sonido.
fr
Mais les paroles de Luc?a, arrach?es par le vent, se perdaient sans qu'elle puisse distinguer un seul son.
en
And Luc?a spoke, but her words were snatched away by the wind before Amaia could make out a single sound.
eu
Bazirudien oihuka ari zela larriturik Amaiak uler zezan, harik eta, indarrak ahituta, lurrera erori zen arte, belauniko. Une batez aurpegia estali zuen, eta gero, burua berriz altxaturik, ezpainak poliki-poliki eta erritmo berari segituz mugitzen hasi zen, hitz berbera behin eta berriz errepikatuz: "Harra... harrapa...
es
Pareci? gritar desesperada por hacerse o?r hasta que sus fuerzas fallaron y cay? de rodillas al suelo, con el rostro oculto durante un momento, y cuando lo elev? de nuevo, sus labios se mov?an lenta y r?tmicamente, repitiendo una sola palabra:
fr
La femme cria d?sesp?r?ment pour se faire entendre jusqu'? ce que ses forces s'amenuisent. Alors elle tomba ? genoux par terre, le visage cach?. Puis elle se releva, et ses l?vres se mirent ? bouger lentement et en rythme, ?nonnant un seul mot :
en
She seemed to be shrieking, desperate to be heard, until her strength failed her and she sank to her knees, her face hidden momentarily. When she looked up again, her lips were moving rhythmically, repeating what sounded like just one word:
eu
harrapatu... harrapatu...".
es
"Atado..., ap?rtalo..., atr?palo..., atr?palo...".
fr
" Pars de l'eau..., garde l'eau..., gare ? l'eau..., gare ? l'eau...
en
'tar ... trap ... rat ...
eu
-Bai-xuxurlatu zion Amaiak-, harrapatuko dut.
es
-Lo har?-susurr?-, lo atrapar?.
fr
-Oui, murmura Amaia, je ferai attention.
en
rat ...' 'I will,' Amaia whispered.
eu
Buruarekin ezetz egin besterik ez zuen egiten, aurpegia errekan hondoratzen zuela.
es
Pero Luc?a Aguirre ya no la miraba, s?lo negaba con la cabeza mientras su rostro se hund?a en el r?o.
fr
Mais Luc?a Aguirre ne la regardait plus, elle faisait non de la t?te, tandis que son visage ?tait englouti par la rivi?re.
en
'I'll trap the rat.' But Luc?a Aguirre was no longer looking at her.
eu
es
fr
en
eu
6
es
6
fr
6
en
6
eu
Ohi baino denbora gehiago eman zuen Ibai agurtzen.
es
Hab?a dedicado m?s tiempo del normal a despedirse de Ibai.
fr
Elle avait mis plus de temps que d'habitude ? se s?parer d'Ibai.
en
She had spent longer than usual saying goodbye to Ibai.
eu
Haurra besoetan, etxeko logela guztiak ibili zituen festak xuxurlaka eginez, janzteko eta polizia-etxera joateko unea atzeratu nahian. Ia ordubete pasa ondoren, oraindik ezin zuen burutik kendu bere besoetan izandako haurraren gorputz hauskorraren irudia.
es
Remoloneando con el ni?o en brazos hab?a recorrido la casa de habitaci?n en habitaci?n, susurr?ndole cari?itos y retrasando el momento de vestirse y salir para la comisar?a, y ahora, casi una hora despu?s, no consegu?a quitarse la impresi?n de su fr?gil cuerpecillo entre los brazos.
fr
Elle avait tra?n? de pi?ce en pi?ce avec son b?b? dans les bras, lui susurrant des mots doux, diff?rant le moment de s'habiller et de partir au commissariat. Une heure plus tard, elle sentait encore la pression de son petit corps fragile entre ses bras.
en
Holding the baby in her arms, she had dawdled, pacing from room to room, whispering sweet nothings in his ear while putting off getting dressed and leaving for work. And now, an hour later, she couldn't shrug off the imprint of his fragile little body in her arms.
eu
Mina sentitzeraino nabaritzen zuen haren falta, inorekin sekula gertatu ez zitzaion bezala.
es
Lo a?oraba de un modo que casi le dol?a, de un modo en que jam?s hab?a echado de menos a nadie.
fr
Il lui manquait de mani?re quasi douloureuse, comme ?a ne lui ?tait jamais arriv? avec personne.
en
She yearned for him in a way that was almost painful; she had never missed anyone like that before.
eu
Haurraren usainak eta leuntasunak liluratzen zuten, eta oroitzapenak ziruditen sentsazioak gogora ekartzen zizkioten, hain zituen ainguraturik ariman.
es
Su olor y su tacto la hechizaban, tray?ndole sensaciones que casi parec?an recuerdos, tan anclados estaban en su alma.
fr
Son odeur, sa peau l'ensorcelaient, lui rappelaient des sensations qui semblaient presque des souvenirs, tant elles ?taient ancr?es en elle.
en
His smell, his touch enchanted her, arousing in her feelings so rooted in her being they felt like memories.
eu
Ibairen matrailaren kurba leuna irudikatu zuen, haren begi garbiak, bereak bezain urdinak, eta begiratzeko modua, amaren begitartea ikertuz, barrenean haurtxo bat egon beharrean jakintsu baten arima lasaia balego bezala.
es
Pens? en la suave curva de su mejilla y en los l?mpidos ojos, tan azules como los suyos, y el modo en que la miraba estudiando su rostro como si en lugar de una criatura llevase en su interior la substancia serena de un sabio.
fr
Elle pensa au doux arrondi de sa joue, ? ses yeux limpides, aussi bleus que les siens, ? la fa?on dont il la regardait, examinant son visage, comme s'il n'?tait pas un b?b? mais un savant plein de sagesse.
en
She thought of the soft curve of his cheek, his clear eyes-the same blue as hers-and the way he gazed at her, studying her face as if, inside him, instead of a child, there was the serene spirit of a sage.
eu
Jonanek kafesne katilu bat emanik, eskuen artean hartu zuen, bere errutinaren parte zen keinua errepikatuz, baina une hartan ez zion balio izan bihotza altxatzeko.
es
Jonan le tendi? una taza de caf? con leche que Amaia tom?, cerrando la mano en torno a ella en un gesto ?ntimo que formaba parte de su rutina y que sin embargo hoy no consigui? reconfortarla.
fr
Jonan lui apporta une tasse de caf? au lait qu'Amaia prit entre ses mains, en un geste familier qui faisait partie de sa routine et qui aujourd'hui, pourtant, ne r?ussit pas ? la r?conforter.
en
Jonan held out a mug of milky coffee, which Amaia took from him, cupping it in her hand in an easy gesture that had become part of her routine, but which today gave her no comfort.
eu
-Gau txarra eman dizu Ibaik? -galdetu zion Jonanek begizuloei erreparatuz.
es
-?Le ha dado mala noche Ibai? -pregunt?, fij?ndose en las ojeras que circundaban sus ojos.
fr
-Ibai vous a fait passer une mauvaise nuit ? demanda-t-il, observant les cernes autour de ses yeux.
en
'Did Ibai give you a hard night?' he asked, noticing the dark rings around her eyes.
eu
-Ez, tira..., bai eta...
es
-No, bueno, de alguna manera...
fr
-Non, pas du tout...
en
'No.
eu
-erantzun zuen iheskor.
es
-dijo ella, evasiva.
fr
r?pondit-elle, ?vasive. Jonan la connaissait bien.
en
Well, sort of ...' she said, evasively.
eu
Jonanek ongi ezagutzen zuen Amaia. Urteak zeramatzan harekin lanean, eta bazekien haren isilaldiek azalpenik hoberenak adina balio zutela.
es
Jonan la conoc?a bien, llevaba a?os trabajando a su lado y sab?a que con la inspectora Salazar los silencios val?an tanto como la mejor de las explicaciones.
fr
Cela faisait des ann?es qu'il travaillait avec elle, et il savait qu'avec l'inspectrice Salazar les silences valaient autant que la meilleure des explications.
en
Jonan had worked with Inspector Salazar long enough to know that her silences spoke volumes.
eu
-Hemen daukat atzo eskatu zenidana-esan zuen mahaiari begira.
es
-Ya tengo lo que me pidi? ayer-dijo desviando la mirada hacia la mesa.
fr
-J'ai ce que vous m'avez demand? hier, dit-il en regardant vers le bureau.
en
'I have that information you asked me for yesterday,' he said, his gaze wandering back to his desk.
eu
Amaia nahasirik bezala gelditu zen unetxo batez.
es
Ella pareci? confusa durante un segundo.
fr
Pendant une seconde, elle sembla perdue.
en
She seemed puzzled for an instant.
eu
-A, bai!
es
-Oh, s?.
fr
-Ah, oui.
en
'Oh, yes.
eu
Lortu duzu?
es
?Lo tienes ya?
fr
D?j? ?
en
That was quick.'
eu
-Esan nizun erraza zela.
es
-Ya le dije que ser?a sencillo.
fr
-Je vous ai dit que ce serait facile.
en
'I said it wouldn't be a problem.'
eu
-Kontaidazu-esan zuen mahai ondoan eseriz eta hitz egitera gonbidatuz, kafeari poliki-poliki hurrupa bat ematen zion bitartean.
es
-Cu?ntame-dijo ella sent?ndose a su lado en la mesa e invit?ndole a hablar, mientras sorb?a lentamente el caf?.
fr
-Raconte, dit-elle, s'asseyant ? c?t? de lui ? son bureau, tandis qu'elle buvait lentement son caf?.
en
'Read it to me,' she said, inviting him to talk while she sat next to him at the desk, sipping her coffee.
eu
Etxaidek ordenagailuko artxibo bat ireki, eta irakurtzen hasi zen.
es
?l abri? un documento en su ordenador y comenz? a leer.
fr
Il ouvrit un document sur son ordinateur et commen?a ? lire.
en
He opened the document on his computer and began reading out loud.
eu
-"Tartalo, edo Tartaro edo Torto, horrela ere esaten baitzaio, euskal mitologiako figura bat da, begi bakarreko ziklope handi bat, izugarri indartsu eta oldarkorra, ardiak, dontzeilak eta artzainak janez elikatzen dena, nahiz eta, erreferentzia batzuetan, bere artaldearen artzain gisa ere agertzen den, baina, nolanahi ere, beti kristauen jale gisa.
es
-Tarttalo, conocido tambi?n como T?rtaro y como Torto es una figura de la mitolog?a vasco navarra, un c?clope de un solo ojo y gran envergadura, extraordinariamente fuerte y agresivo, que se alimenta de ovejas, doncellas y pastores, aunque tambi?n aparece como pastor de sus propios reba?os en algunas referencias, pero de cualquier modo, siempre como devorador de cristianos.
fr
-Le Tarttalo, connu ?galement comme le T?rtaro et comme le Torto, est une figure de la mythologie basco-navarraise, un cyclope de taille gigantesque, extraordinairement fort et agressif, qui se nourrit de brebis, de jeunes filles et de bergers. Il appara?t aussi parfois comme berger de ses propres troupeaux, mais dans tous les cas il d?vore des chr?tiens.
en
'Tarttalo, also known as t?rtaro and torto, is a mythological creature from the Basque region of Navarre, a one-eyed giant, exceptionally strong and aggressive, that feeds on sheep, young girls and shepherds, although in some references the tarttalo is portrayed as a shepherd with its own flock, but in any event, always as a devourer of Christians.
eu
Antzeko ziklopeak Europa osoan eta antzinako Grezian eta Erroman ezagutu izan dira.
es
C?clopes semejantes aparecen por toda Europa, en la antigua Grecia y Roma.
fr
On trouve des cyclopes du m?me genre dans toute l'Europe, dans la Gr?ce antique et ? Rome.
en
There are similar references to Cyclops all over Europe, in Ancient Greece and Rome.
eu
Euskal Herriari dagokionez, garrantzi handia izan zuen aspaldiko baskoien artean, eta haren presentziaren gaineko datuak XX. mendearen ia erdialdera arte agertzen dira.
es
En el Pa?s Vasco tiene una gran importancia entre los antiguos vascones, aunque los datos relativos a su presencia se extienden hasta bien entrado el siglo XX. Solitario, vive en una cueva, que seg?n la zona se ubica en unos parajes o en otros, pero no en lugares tan inaccesibles como la diosa-genio Mari, sino m?s cerca de los valles donde pueda surtirse de alimento para calmar su voraz apetito de sangre.
fr
Au Pays basque, il a une grande importance chez les anciens Vascons, m?me si on trouve des faits relatifs ? sa pr?sence jusqu'? la moiti? du XXe si?cle.
en
They figure prominently in the Basque Country, among the ancient tribe of the Vascones, although accounts of them were recorded well into the twentieth century.
eu
Izaki bakartia, leize batean bizi da (eskualdea zein den kokapen desberdina izaten du), baina ez da Mari jainkosaren bizilekua bezain toki galdua izaten, ibarretatik hurbilagokoa baizik, han bere odol-gose bizia baretzeko janaria eskuratu baitezake.
es
El s?mbolo que lo representa es el ?nico ojo en mitad de la frente y desde luego los huesos, monta?as de ellos que se acumulan en las entradas de las cuevas, fruto de su bestialidad.
fr
Solitaire, il vit dans une grotte qui, selon la r?gion, se situe ici ou l?, mais pas dans des lieux aussi inaccessibles que la d?esse Mari, plus pr?s des vall?es o? il peut s'approvisionner en nourriture pour calmer son app?tit vorace de sang.
en
They are solitary creatures that dwell in caves, whose locations may vary according to the area, but not in such remote places as the goddess-genie Mari.
eu
Izaki hau irudikatzeko, begi bat erabiltzen da, kopetaren erdierdian, eta, nola ez, hezurrak saldoka leizeen sarreran pilatuak, bere basatikerien erakusgarri".
es
Le adjunto un par de leyendas bastante conocidas sobre sus encuentros con los pastores y de c?mo dio buena cuenta de m?s de uno.
fr
Le symbole qui le repr?sente, c'est l'?il unique au milieu du front et, bien s?r, les os, des montagnes d'os qui s'entassent ? l'entr?e des grottes, signe de sa bestialit?.
en
Instead they prefer to stay close to the valleys, where they can stockpile enough food to satisfy their voracious appetite for blood.
eu
Paperen artean, pare bat kondaira ezagun erantsi dizkizut, artzainekin izandako topaketen gainekoak eta artzainen bat edo beste irentsi zuenekoak.
es
He incluido tambi?n la historia de c?mo muri? ahogado en un pozo tras ser cegado por un pastor, le encantar?.
fr
Je vous ai joint des l?gendes assez connues sur ses rencontres avec les bergers et la fa?on dont il a r?gl? leur compte ? certains d'entre eux. Et aussi l'histoire de sa mort, comment il s'est noy? dans un puits apr?s avoir ?t? rendu aveugle par un berger. Vous allez adorer.
en
They are distinguished by a single eye in the centre of the forehead, and, of course, bones, mounds of them stacked outside their cave entrances, the fruits of their depravity.
eu
Beste kondaira batek dio putzu batean itota hil zela artzain batek itsutu ondoren, eta hori ere jaso dut.
es
"En Zegama se cuenta que Tarttalo era un hombre monstruoso, de enorme estatura y que no ten?a m?s que un ojo.
fr
" ? Zegama, on raconte que le Tarttalo ?tait un homme monstrueux, immens?ment grand, qui n'avait qu'un ?il.
en
I'm attaching a couple of popular tales about their encounters with shepherds, more than one of whom was gobbled up.
eu
Izugarri gustatuko zaizu.
es
Habitaba en el sitio que llaman Tartaloetxeta ("casa de Tarttalo"), cerca del monte Sadar.
fr
Il vivait ? l'endroit qu'on appelle Tartaloetxeta (" maison de Tarttalo "), pr?s du mont Sadar.
en
'In Zegama, the tarttalo was a hideous one-eyed ogre who lived in a place called Tartaloetxeta ("tarttalo's house"), near Mount Sadar.
eu
"Zegaman kontatzen dute Tartalo gizon ikaragarri bat zela, handi-handia eta begi bakarrekoa.
es
Desde all? hac?a correr?as por los valles y los montes, robando corderos y hombres a los que devoraba una vez asados.
fr
De l?, il sillonnait les vall?es et les collines, volant des moutons et des hommes qu'il d?vorait apr?s les avoir fait griller.
en
From there he roamed the nearby valleys and mountains, stealing sheep and men that he would roast and then eat.
eu
Tartaloetxeta izeneko tokian bizi zen, Saadar menditik hurbil. Handik ibarretan eta mendietan barna ibiltzen zen, arkumeak eta gizonak lapurtzen, gero sutan erretzeko eta jateko.
es
"En cierta ocasi?n, iban dos hermanos por un sendero. Regresaban de la feria de un pueblo vecino, en donde hab?an vendido sus ovejas y se hab?an divertido de lo lindo.
fr
" Un jour, deux fr?res marchaient sur un chemin. Ils revenaient de la foire d'un village voisin o? ils avaient vendu leurs brebis et s'?taient bien amus?s.
en
'On one occasion, two brothers were walking along a path on their way home from a fair in a neighbouring village, where they had sold their sheep and had a good time.
eu
"Behin batean, bazihoazen bi anaia bide batetik, ondoko herriko ferietatik bueltan, han bildotsak saldu eta festa ederra egin ondoren.
es
Ven?an charlando animadamente, mas de pronto enmudecieron:
fr
Ils discutaient avec animation quand ils se turent brusquement :
en
They were chatting happily when suddenly they stopped in their tracks:
eu
Solasaldi goxoan heldu ziren, baina bat-batean mutu gelditu ziren Tartalo ikusita.
es
hab?an visto aparecer a Tarttalo.
fr
ils avaient vu appara?tre le Tarttalo.
en
they had seen the tarttalo.
eu
"Ihes egiten saiatu ziren, baina ezin.
es
"En vano quisieron huir.
fr
" Ils tent?rent en vain de fuir.
en
'They tried to flee, but the ogre seized them both with one hand and carried them back to his cave.
eu
"Erraldoiak biak harrapatu zituen esku banatan, eta bere leizera eraman.
es
"El gigante cogi? a cada uno con una mano y se los llev? a su cueva.
fr
" Le g?ant les attrapa dans chacune de ses mains et les emporta dans sa grotte.
en
When he got there, he flung them into a corner and started to build a huge fire with oak branches.
eu
Han, txoko batean utzi ondoren, sua pizten hasi zen haritz-egurrarekin, eta, su handi-handi bat egin zuenean, gainean parrila handi bat jarri zuen.
es
All? los tir? en un rinc?n y se puso a encender fuego. Hizo una enorme hoguera con troncos de robles y coloc? encima un gran asador.
fr
Arriv? l?-bas, il les jeta dans un coin et entreprit de faire du feu, un ?norme foyer avec des troncs de ch?nes sur lequel il pla?a un grill immense.
en
When he'd finished, he placed a big roasting spit over the fire.
eu
Artzainek dardaran begiratzen zioten, ikaraturik.
es
Los dos hermanos temblaban de espanto.
fr
Les deux fr?res tremblaient d'?pouvante.
en
The two brothers watched, quaking with fear.
eu
Orduan, erraldoiak haietako bat hartu, potoloena zirudiena, kolpe batez hil, eta parrilan jarri zuen.
es
Luego, el gigante cogi? a uno, el que le pareci? m?s rollizo, y mat?ndolo de un golpe lo puso a asar.
fr
Puis le monstre en saisit un, celui qui lui paraissait le plus potel?, le tua d'un coup et le fit r?tir.
en
The ogre picked up the fatter of the two, killed him with a single blow and stuck him on the spit.
eu
Beste artzaina negar saminez hasi zen, erraldoiak anaia gupidarik gabe hil eta jaten ari zela ikusita.
es
El otro pastor llor? amargamente al ver el tr?gico fin de su hermano y c?mo su cuerpo era devorado por el terrible gigante.
fr
L'autre berger pleura am?rement quand il vit la fin tragique de son fr?re, son corps d?vor? par le terrible g?ant.
en
The other shepherd wept bitter tears as he witnessed the ogre devouring his brother's body.
eu
Janaldi nazkagarria bukaturik, Tartalok bestea hartu, eta ardi-larru batzuen gainera bota zuen.
es
?ste, cuando hubo consumado su repugnante yantar, cogi? al muchacho tir?ndolo encima de unas pieles de ovejas.
fr
Ce dernier, une fois consomm?e sa r?pugnante nourriture, installa l'autre gar?on sur des peaux de brebis.
en
When it had finished its gruesome meal, the ogre picked up the other lad and threw him on to a pile of sheepskins.
eu
"-Zu, gizenago behar zaitut oraindik-esan zion erdeinuz irri-algara ozen iraingarrien artean-.
es
"-A ti tengo que engordarte todav?a-le dijo con desprecio entre ofensivas y sonoras risotadas. Y a?adi?-:
fr
"-Toi, il faut que je t'engraisse encore, lui dit-il avec m?pris entre deux gloussements agressifs et sonores.
en
'"You need fattening up," he said contemptuously, his sadistic laughter echoing off the walls of the cave. Then he added:
eu
Baina, ihes egin ez dezazun, eraztun hau jarriko dizut behatzean.
es
Pero para que no puedas escaparte, te colocar? este anillo en el dedo.
fr
Mais pour que tu ne puisses pas t'?chapper, je vais te passer cet anneau au doigt.
en
'And with that he slipped a magic ring on to the lad's finger.
