Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Eskaintza ekaitzari, Dolores Redondo / Fernando Rey / Mikel Vilches (Erein, 2014
)
eu
Baina, ihes egin ez dezazun, eraztun hau jarriko dizut behatzean.
es
Pero para que no puedas escaparte, te colocar? este anillo en el dedo.
fr
Mais pour que tu ne puisses pas t'?chapper, je vais te passer cet anneau au doigt.
en
'And with that he slipped a magic ring on to the lad's finger.
eu
"Eta, hala, giza ahotsa zeukan eraztun magiko bat jarri zion, behin eta berriz esaldi bera errepikatzen zuena:
es
"Y, en efecto, le coloc? un anillo m?gico que ten?a voz humana y que repet?a sin cesar:
fr
" Et, en effet, il lui enfila un anneau magique qui parlait et r?p?tait sans arr?t :
en
It had a human voice that cried out incessantly:
eu
"-Hemen nago!
es
"-?Aqu? estoy!
fr
"-Je suis l? !
en
"Here I am!
eu
Hemen nago!
es
?Aqu? estoy!
fr
Je suis l? !
en
Here I am!"
eu
"Gero, Tartalo lotara joan zen, lasai.
es
"Despu?s, Tarttalo se ech? a dormir tan tranquilo.
fr
" Ensuite, le Tarttalo s'endormit tranquillement.
en
'After that, the tarttalo fell soundly asleep.
eu
"Artzainak, zerbait asmatu ezean zer gertatuko zitzaion oharturik, nola edo hala ihes egitea erabaki zuen, ez baitzuen nahi erraldoiak gizendu eta gero jaterik.
es
"El pastor, consciente de cu?l iba a ser su final si no hac?a algo por evitarlo, decidi? huir, fuera como fuese, antes de ser cebado primero y devorado despu?s por el gigant?n.
fr
" Le berger, conscient qu'il allait mourir s'il ne faisait rien, d?cida de fuir, co?te que co?te, avant d'?tre gav? et d?vor? par le g?ant.
en
'Rather than wait to be fattened up and eaten by the ogre, the shepherd resolved to escape, come what may.
eu
Orduan, Tartalo lo zurrungaka zegoela aprobetxatuz, kontu handiz sutara hurbildu zen arrastaka, parrila hartu, eta gori-gori jarri arte berotu zuen.
es
Entonces se arrastr? con cautela hasta el fuego, cogi? un asador y lo calde? hasta ponerlo al rojo.
fr
Alors il se tra?na prudemment vers le feu, saisit une broche qu'il fit chauffer ? blanc.
en
And so, crawling over to the fire, he picked up a spit and held it over the flames until it was red-hot.
eu
Gero, kirtenetik tinko heldu, eta, Tartalorengana hurbilduz, kopetako begi bakarrean iltzatu zion.
es
Lo agarr? bien fuerte y y?ndose a donde Tarttalo roncaba, le clav? el asador en el ?nico ojo que ten?a en la frente.
fr
Puis, l'empoignant fortement, il alla ? l'endroit o? le Tarttalo ronflait et la planta dans l'?il unique qu'il avait sur le front.
en
Then, clutching the end firmly, he made his way over to where the tarttalo was snoring, and drove it into the one eye on his forehead.
eu
"Munstroa, amorruz eta minez bere baitatik aterea, garrasi batean altxatu zen, eskukadak alde batera eta bestera emanez begian burdina goria iltzatu zionaren bila, baina artzainak, arin-arin, bere aurkariaren eraso bortitz guztiak saihestu zituen.
es
"El monstruo, enloquecido de rabia y dolores, se levant? profiriendo brutales alaridos y buscando a grandes manotazos al que le hab?a clavado el hierro candente en su ojo. "Pero el pastor, con extraordinaria agilidad, esquivaba las furiosas acometidas de su antagonista.
fr
" Le monstre, fou de rage et de douleur, se leva, hurlant et agitant les mains dans tous les sens ? la recherche de celui qui lui avait enfonc? le fer br?lant dans l'?il. " Mais le berger, avec une agilit? extraordinaire, esquivait les assauts furieux de son adversaire.
en
'The monster, crazed with pain and rage, rose to his feet, letting out savage roars and sweeping the air with his huge paws in search of the shepherd who had stabbed him in the eye.
eu
Azkenean, leizeko ardi guztiak askatu, eta ardi-larru batez jantzi zen, leizearen sarreran zegoen erraldoia artaldearekin batera ihesi zihoala ohartu ez zedin.
es
Al fin solt? a las ovejas que hab?a en la cueva y ?l se envolvi? en una piel para que el gigante no se diera cuenta de su huida, ya que ?ste se hab?a colocado en la entrada de la gruta.
fr
Il finit par rel?cher les brebis qu'il y avait dans la grotte et s'enveloppa dans une peau pour que le g?ant ne s'aper?oive pas de son ?vasion, car celui-ci s'?tait plac? ? l'entr?e.
en
'But the youth dodged his assailant's frenzied attacks, nimbly clambering over the sheep huddled inside the cave and covering himself in an animal hide to try to sneak past the ogre, who was now blocking the mouth to the cave.
eu
"Artzainak leizetik ateratzea lortu zuen, baina eraztuna oihuka hasi zen gelditu gabe:
es
"El muchacho consigui? salir pero el anillo m?gico se puso a gritar y repetir:
fr
" Le gar?on r?ussit ? sortir, mais alors l'anneau magique se mit ? r?p?ter :
en
'The lad managed to get past him, but the magic ring started to cry out:
eu
"-Hemen nago!
es
"-?Aqu? estoy!
fr
"-Je suis l? !
en
'"Here I am!
eu
Hemen nago!
es
?Aqu? estoy!
fr
Je suis l? !
en
Here I am!"
eu
"Eta horrela, artzain ausartaren atzetik atera zen Tartalo, adarzabala bezain zalu lasterka, berealdiko gorputza izanagatik.
es
"Y as?, l?gicamente, orientaba a Tarttalo, que corr?a como un gamo a pesar de lo enorme de su naturaleza, en persecuci?n del atrevido pastor.
fr
" De cette mani?re, il orientait le Tarttalo qui courait comme un z?bre, malgr? sa taille, ? la poursuite de l'audacieux berger.
en
'Guided by the ring, the tarttalo, despite his vast size, bounded like a deer after his prey.
eu
"Gaztea ohartu zen nahiko lan izanen zuela ihes egiteko, eta lasterka hasi zen, basoan ezkutatzera, baina eraztunak handik eta hemendik gidatu zuen erraldoia, ahots zoliaz errepika eta errepika:
es
"Tem?a el joven que le iba a ser dif?cil escapar y corr?a, corr?a, queri?ndose ocultar entre los bosques, pero el anillo orientaba al gigante con su repetitivo y estridente:
fr
" Le jeune homme craignait d'avoir du mal ? lui ?chapper, et il courait aussi vite qu'il le pouvait, cherchant ? se cacher dans les bois, mais l'anneau guidait le g?ant avec ses mots r?p?titifs et stridents :
en
'The young shepherd feared he would never escape. Though he ran and ran, trying to hide in the forest, each time the ring led the ogre to him with its resounding cry:
eu
"-Hemen nago!
es
"-?Aqu? estoy!
fr
"-Je suis l? !
en
'"Here I am!
eu
Hemen nago!
es
?Aqu? estoy!
fr
Je suis l? !
en
Here I am!"
eu
"Munstroak harrapatu behar zuela ikusirik, haren garrasi eta madarikazioek izuturik, heroien pareko erabaki bat hartu zuen:
es
"Viendo el pastor que iba a ser atrapado, y lleno de horror por la tremenda ira que expresaba el monstruo en sus alaridos y maldiciones, tom? una decisi?n heroica:
fr
" Voyant qu'il allait ?tre rattrap?, et terrifi? par la fureur qu'exprimait le monstre dans ses hurlements et ses mal?dictions, le gar?on prit une d?cision h?ro?que :
en
'Realising he would be caught-and terrified by the ogre's angry howls and curses-the shepherd made a brave decision:
eu
eraztun salataria zeraman behatza moztu, eta putzu batera botatzea.
es
se arranc? el dedo en que llevaba puesto el anillo delator y lo arroj? a un pozo.
fr
il s'arracha le doigt o? se trouvait l'anneau et le jeta dans un puits.
en
he tore off the finger with the tell-tale ring on it and threw it down a well.
eu
"-Hemen nago!
es
"-?Aqu? estoy!
fr
"-Je suis l? !
en
'"Here I am!
eu
Hemen nago!
es
?Aqu? estoy!
fr
Je suis l? !
en
Here I am!"
eu
"Eraztunaren jarraibideei segituz, Tartalok putzura jauzi egin, eta bertan ito zen.
es
"Tarttalo, siguiendo las indicaciones que el anillo le daba, se arroj? de cabeza dentro del pozo y all? muri? ahogado.
fr
" Le Tarttalo, suivant la voix, se jeta la t?te la premi?re dans le puits et mourut noy?.
en
'Following the ring's calls, the tarttalo leapt head-first down the well and drowned.'
eu
-Arrazoi duzu-esan zuen Amaiak irribarrez-. Historia zoragarria da, eta bistan da harekin gozatzen ari zarela.
es
-Tienes raz?n-dijo Amaia, sonriendo-, es una historia buen?sima y se te nota c?mo disfrutas con ella.
fr
-Tu as raison, dit Amaia avec un sourire, c'est une tr?s bonne histoire, et je vois qu'elle t'amuse beaucoup.
en
'You're right,' Amaia said, grinning. 'It's a great story-and I can tell you're in your element here.'
eu
-Bueno, aurkitutako guztiak ez dira kondairak eta mitologia kontuak.
es
-Bueno, no todo es mitolog?a y leyendas.
fr
-Il n'y a pas que des mythes et des l?gendes.
en
'Well, it isn't all myth and fable.
eu
Beste alde batetik, "Tarttalo" talde terrorista batzuek lehergailu mota bati ematen dioten izena ere bada, ageriko kablerik ez duen kaxa bat, barrenean LDR zelula fotoelektriko bat ezkutatzen duena.
es
En otro orden de cosas, "tarttalo" es el nombre que algunos grupos terroristas dan a un tipo concreto de bomba.
fr
Dans un autre registre, " tarttalo ", c'est le nom que certains groupes terroristes donnent ? un type concret de bombe.
en
In a more modern context, tarttalo is the name given by some terrorist groups to a type of bomb:
eu
Kaxa ireki eta argia sartzean, lehergaiaren eztanda eragiten da.
es
Una caja sin cables visibles que esconde una c?lula fotoel?ctrica LDR. En el momento de abrir la caja, el contacto con la luz provoca la detonaci?n de la carga explosiva.
fr
Une bo?te sans c?bles visibles qui dissimule une cellule photo?lectrique LDR. Quand on ouvre la bo?te, le contact avec la lumi?re provoque la d?tonation de la charge explosive.
en
a box with no visible wiring, containing an LDR photoelectric cell-in effect, a single, light-sensitive eye;
eu
Hortik datorkio izena, argia detektatzeko begi bakarra.
es
De ah? su nombre, un solo ojo detector de luz.
fr
D'o? son nom, un seul ?il d?tecteur de lumi?re. -Oui, ?a je le savais.
en
hence tarttalo. As soon as the box is opened, the light detonates the explosive device.'
eu
-Bai, hori banekien, baina ez dut uste dagokigun kontua horrekin lotua dagoenik.
es
-S?, eso lo sab?a, pero no creo que vaya por ah?.
fr
Mais je pense que ?a n'a rien ? voir avec notre affaire.
en
'Yes, I've heard of that, but I don't think it's relevant.
eu
Baduzu besterik?
es
?Qu? m?s tienes?
fr
Qu'est-ce que tu as d'autre ?
en
What more do you have?'
eu
-Tarttalo izeneko zine ekoizpen-etxe txiki bat ere bada, eta dozena erdi bat jatetxe Euskal Herri osoan barreiatuak.
es
-Una peque?a productora de cine que se llama Tarttalo, media docena de restaurantes repartidos por toda la geograf?a vasca.
fr
-Une petite bo?te de production qui s'appelle Tarttalo, une demi-douzaine de restaurants r?partis dans tout le Pays basque.
en
'A small film production company called Tarttalo, plus half a dozen restaurants in various parts of the Basque Country.
eu
Interneten, kondairen aipamenak aurkitu ditut, Tartalori buruzko marrazki bizidunen film laburrak, kamisetak egiteko serigrafiak, herriko festetan Tarttalo izeneko panpina bat kaleetara ateratzen duen herri bat, eta blog batzuk, tituluan edo edukietan Tartalo aipatzen dutenak.
es
En internet hay referencias a las leyendas, cortos de dibujos animados sobre Tarttalo, serigraf?as para camisetas, un pueblo en el que sacan un mu?eco de Tarttalo durante las fiestas patronales y unos cuantos blogs que se titulan o hacen referencia al Tarttalo.
fr
Sur Internet, il y a des r?f?rences ? des l?gendes, des extraits de dessins anim?s sur le Tarttalo, des s?rigraphies pour tee-shirts, un village o? on sort un pantin repr?sentant le Tarttalo pendant les f?tes patronales, et des blogs qui portent ce nom ou qui y font allusion.
en
On the Internet I came across various references to the fables, animation shorts about ogres, silkscreens for T-shirts, a village where they bring out an effigy of the tarttalo during local fiestas. Then there are a handful of blogs that either use the name Tarttalo, or make references to it.
eu
Esteka guztiak apuntatu dizkizut.
es
Le adjunto todos los enlaces.
fr
Je vous ai mis tous les liens.
en
I'll send you the links.
eu
A! Eta badirudi izena idazteko modurik zaharrena zuk esandakoa dela, erdiko silaban bi "t" dituena.
es
Ah, y con la graf?a que usted me indic?, con dos tes en medio, parece ser el modo m?s antiguo de escribirlo.
fr
Ah, pour ce qui est de l'orthographe avec deux t, apparemment c'est la plus ancienne.
en
Ah, and it seems the spelling you mentioned, with two "t"s, is the old way of writing it.
eu
Eta nola ez, hor daude Joxe Migel Barandiaranek euskal mitologiari buruz idatzitako liburuak.
es
Y por supuesto los libros de Jos? Miguel de Barandiar?n sobre mitolog?a vasca.
fr
Et il y a aussi, bien s?r, les livres de Jos? Miguel de Barandiar?n sur la mythologie basque.
en
And then there are Jos? Miguel de Barandiar?n's books on Basque mythology.'
eu
Inspektoreordearen mahai gaineko telefonoak jo zuen, eta, horrela, azalpenak moztu.
es
El tel?fono son? en la mesa del subinspector interrumpiendo su exposici?n.
fr
Le t?l?phone sonna sur le bureau du sous-inspecteur et interrompit son expos?.
en
At that moment, the telephone on Jonan's desk rang, interrupting his explanations.
eu
Jonanek barkamena eskatu, eta erantzun egin zuen. Telefono-deia moztutakoan, keinu bat egin zion Amaiari.
es
Se disculp? y contest? a la llamada. Jonan le hizo un gesto mientras colgaba el tel?fono.
fr
Jonan s'excusa et prit l'appel. Il raccrocha avec une grimace en direction d'Amaia.
en
He apologised, picking up the receiver and listened briefly before gesturing to her as he hung up.
eu
-Nagusi, komisarioak ikusi nahi zaitu.
es
-Jefa, el comisario quiere verla, la est? esperando.
fr
-Chef, le commissaire veut vous voir.
en
'The Commissioner wants to see you, chief.'
eu
Zure esperoan dago. Bulegoan sartu zenean, komisarioa telefonoz hitz egiten ari zen.
es
El comisario hablaba por tel?fono cuando entr? en el despacho.
fr
Quand elle entra dans son bureau, son sup?rieur ?tait au t?l?phone.
en
The Commissioner was on the phone when she entered his office.
eu
Barkatu edo halako zerbait ahapeka esan, eta ate aldera itzuli zen Amaia, baina komisarioak, eskua altxatuz, ez joateko eta itxoiteko keinua egin zion.
es
Ella musit? una disculpa y se volvi? hacia la puerta, pero ?l elev? una mano pidi?ndole que aguardase con un gesto.
fr
Amaia marmonna une excuse et fit mine de ressortir, mais le commissaire leva la main pour lui faire signe d'attendre.
en
She murmured an apology and turned towards the door, but he raised his hand, motioning for her to wait.
eu
Deia moztuta, begira gelditu zitzaion.
es
Colg? y se qued? mir?ndola.
fr
Il raccrocha et la contempla en silence.
en
He hung up and sat staring at her.
eu
Amaiak imajinatu zuen Artzapezpikutzak bere nagusia presionatzen jarraitzen zuela, eta, oraindik deus berririk ez zuela esatekotan zegoela, komisarioa aurreratu zitzaion.
es
Amaia imagin? que su jefe segu?a recibiendo presi?n por parte del arzobispado y estaba a punto de decirle que a?n no ten?an nada cuando ?l la sorprendi?.
fr
Amaia pensa que son chef ?tait toujours sous la pression de l'archev?que, et elle s'appr?tait ? lui avouer qu'ils n'avaient pas avanc? quand il prit la parole.
en
Amaia assumed he was being leant on by the Archbishop, and was about to tell him they hadn't come up with anything yet, when he took her by surprise.
eu
Autoa hartu, eta Santa Lucia edo Soltxateko muinora abiatu zen, hantxe baitago Iru?eko kartzela berria. Polizia plaka erakutsi eta barrenera sartuta, bulego batera eraman zu-ten berehala.
es
-No se lo va a creer, era el juez Markina, y ha llamado porque el detenido por el crimen de Luc?a Aguirre se ha puesto en contacto con ?l y le ha dicho que si usted va a verle a prisi?n le dir? d?nde est? el cuerpo de la v?ctima.
fr
-Vous n'allez pas le croire, c'?tait le juge Markina. Il appelait parce que l'homme arr?t? pour le meurtre de Luc?a Aguirre l'a contact? et lui a dit que si vous allez le voir en prison, il vous r?v?lera o? se trouve le corps de la victime.
en
'You aren't going to believe this-that was Judge Markina. He called to tell me that the man being held for the murder of Luc?a Aguirre has been in touch to tell him that if you go to see him in prison, he'll tell you where to find the victim's body.'
eu
Hantxe zituen zain kartzelako zuzendaria-aurretik ezagun zuena-, Markina epailea eta idazkari judizial bat.
es
Condujo hasta la colina de Santa Luc?a donde se ubicaba la nueva c?rcel de Pamplona, accedi? al interior mostrando su placa y fue inmediatamente conducida a un despacho donde esperaban el director de la prisi?n, a quien ya conoc?a, y el juez Markina, acompa?ado por una secretaria judicial.
fr
Elle roula jusqu'? la colline de Santa Luc?a o? ?tait situ?e la nouvelle prison de Pampelune, p?n?tra ? l'int?rieur apr?s avoir montr? sa plaque, et fut imm?diatement conduite jusqu'? un bureau o? l'attendaient le directeur de la prison, qu'elle connaissait, et le juge Markina, accompagn? par une greffi?re.
en
Amaia drove out to Santa Luc?a hill, where the new Pamplona prison was situated, flashed her badge at security and was immediately shown into an office where the prison governor, whom she had met before, was waiting for her. So too were Judge Markina and a legal secretary.
eu
Epailea zutitu, eta agurtu egin zuen.
es
El juez se puso en pie para recibirla.
fr
Le juge se leva pour l'accueillir.
en
As she entered, the judge rose to greet her.
eu
-Inspektore andrea, uste dut inoiz ez dudala zu aurrez aurre agurtzeko aukerarik izan, lanean hasi nintzenean bajan zinelako.
es
-Inspectora, creo que no hab?a tenido ocasi?n de saludarla personalmente, ya que mi incorporaci?n coincidi? con su tiempo de baja;
fr
-Inspectrice, je crois que je n'ai pas eu l'occasion de vous saluer personnellement, car ma nomination a eu lieu pendant votre cong? ;
en
'Inspector, I've not had the pleasure of greeting you in person, as I was appointed when you were on maternity leave;
eu
Eskertzen dizut etorri izana.
es
le agradezco que haya venido.
fr
je vous remercie d'?tre venue.
en
thank you for coming.
eu
Gaur goizean Quiraltek zuzendariarekin elkartzeko eskaera egin du, eta esan dio zuk bisitatuz gero esanen zizula non dagoen Lucia Agirreren gorpua.
es
Esta ma?ana Quiralte pidi? una entrevista con el director y le comunic? que si usted acced?a a visitarle le contar?a d?nde est? el cad?ver de Luc?a Aguirre.
fr
Ce matin, Quiralte a sollicit? un rendez-vous aupr?s du directeur et l'a inform? que si vous acceptiez de lui rendre visite, il vous dirait o? se trouve le cadavre de Luc?a Aguirre.
en
This morning Quiralte asked to see the governor.
eu
-Eta uste duzu hori duela asmoa?
es
-?Y cree que ?sa es su intenci?n?
fr
-Et vous croyez que c'est vraiment son intention ?
en
He told him that if you agreed to see him he would tell you where Luc?a Aguirre's body is.'
eu
-galdetu zion Salazar inspektoreak.
es
-pregunt? ella.
fr
demanda-t-elle.
en
'And do you think he will?' she asked.
eu
-Egia esan, ez dakit zer pentsatu.
es
-La verdad es que no s? qu? pensar.
fr
-En v?rit?, je ne sais pas quoi penser.
en
'The truth is, I don't know what to think.
eu
Quiralte harroputz hutsa da, hilketaz harrotu eta gero gorpua non ezkutatu zuen esan nahi izan ez zuena.
es
Quiralte es un tipo chulesco y engre?do que se jact? del crimen para despu?s negarse a decir d?nde hab?a ocultado el cuerpo.
fr
Quiralte est un type arrogant et suffisant, qui s'est vant? du crime pour ensuite refuser de dire o? il avait dissimul? le corps.
en
Quiralte is a cocky individual who bragged about his crime then refused to say where he had hidden the body.
