Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Sunset Park, Paul Auster / Oskar Arana (Alberdania, 2010
)
eu
Izaeraz eta jarreraz, joeraz eta jokamoldez, pertsona bat nor den eta zer den jakiteko erabiltzen diren neurri guztien arabera, ezberdinak ziren, guztiz eta ezin aldatuzko eran ezberdinak.
es
Por temperamento y actitud, por inclinaciones y comportamiento, por todos los par?metros utilizados para calibrar qui?n y c?mo es una persona, eran diferentes, profunda e irremediablemente distintos.
fr
Par temp?rament et par leur vision des choses, par leurs penchants et par leur comportement, d'apr?s tous les instruments qui mesurent ce que quelqu'un est, mais aussi qui il est, ils ?taient diff?rents, et cela profond?ment, de mani?re inalt?rable.
en
By temperament and outlook, by inclination and behavior, by all the measures used to gauge who and what a person is, they were different, deeply and unalterably different.
eu
Urteek aurrera egin ahala, bakoitza bere esparru bereizira lerratu zen, eta lehen nerabezaroan nola edo hala sartzen ari zirenerako, oso gutxitan gurutzatzen ziren beren bideak, bazkaltzeko orduan eta familiak egiten zituen irteeretan ez bazen.
es
A medida que pasaban los a?os, cada cual iba derivando hacia su propia esfera particular y para cuando atravesaban a trompicones la primera etapa de la adolescencia, ya rara vez coincid?an salvo en la mesa y en excursiones familiares.
fr
Les ann?es passant, chacun des deux se laissa glisser dans sa propre sph?re, et lorsqu'ils furent en butte aux cahots de la premi?re phase de l'adolescence, ils ne se rencontraient plus que rarement, sauf au d?ner et lors de sorties familiales.
en
As the years went by, each drifted off into his own separate sphere, and by the time they were bumping along through early adolescence, they rarely intersected anymore except at the dinner table and on family outings.
eu
Bobby argia zen, bizkorra, jostaria, baina eskola gorroto zuen, ikasle ezin txarragoa zen, eta, gainera, buruarina eta bihurrikeriazale eta erronkaria ere bazenez, arazo etiketa jarri zioten.
es
Bobby, inteligente, avispado y gracioso, pero p?simo estudiante, odiaba el instituto y, como adem?s era un temerario y desafiante alborotador, se le consideraba un problema.
fr
Bobby ?tait ?veill?, vif et dr?le, mais c'?tait un ?l?ve abominable qui d?testait l'?cole, et comme c'?tait, en plus, un perturbateur rebelle et d?sinvolte, on le qualifia de probl?me.
en
Bobby was bright, quick, and funny, but he was an atrocious student who detested school, and because he was a reckless and defiant mischief maker on top of that, he was labeled a problem.
eu
Aldiz, anaiorde gazteagoa, zintzoa zen, notarik onenak ateratzen zituen eskolan behin eta berriro.
es
En cambio, su joven hermanastro lograba sistem?ticamente las m?s altas calificaciones de su clase.
fr
En revanche, Miles, plus jeune que lui, d?crochait invariablement les meilleures notes de sa classe.
en
By contrast, his younger stepbrother consistently earned the highest grades in his class.
eu
Heller lasaia eta barnekoia zen, Nordstrom kanporakoia eta zalapartaria, eta batak besteari buruz uste zuen okerreko bidetik zihoala bizitzan.
es
Heller era callado y reservado, Nordstrom, extrovertido y bullicioso, y cada uno pensaba que el otro se equivocaba en su forma de encarar la vida.
fr
Heller ?tait silencieux et r?serv?, Nordstrom extraverti et exub?rant, et chacun estimait que l'autre prenait la vie ? l'envers.
en
Heller was quiet and withdrawn, Nordstrom was extroverted and rambunctious, and each thought the other was going about the business of life in the wrong way.
eu
Gauzak are eta okerragotzeko, Bobbyren ama ingeles irakaslea zen New Yorkeko Unibertsitatean, liburuekiko eta ideiekiko pasioz betetako emakumea, eta zein zaila izan behar zuen bere semearentzat ama Heller goraipatzen entzutea ikasketetan egindako lorpenengatik, bozkarioz ikustea, hura Stuyvesant-en onartu zutelako, eta bazkalorduan semeordeari existentzialismo madarikatu higuingarriari buruz hitz egiten entzutea.
es
Para empeorar las cosas, la madre de Bobby era profesora de ingl?s en la Universidad de Nueva York, una mujer apasionada por los libros y las ideas, y qu? dif?ciles deb?an de ser para su hijo las alabanzas que dedicaba a Heller por sus logros acad?micos, su regocijo cuando lo admitieron en Stuyvesant y sus explicaciones en la cena sobre esa pu?etera mierda del existencialismo.
fr
Ce qui rendait les choses encore pires, c'?tait que la m?re de Bobby ?tait professeur de lettres anglaises ? l'universit? de New York-c'?tait une femme qui avait une passion pour les livres et les id?es : comme il avait donc d? ?tre difficile pour son fils de l'entendre f?liciter Heller pour ses r?sultats scolaires, de la voir se r?jouir du fait qu'il avait ?t? accept? au lyc?e Stuyvesant, de l'?couter parler avec lui, au d?ner, de cette connerie d'existentialisme !
en
To make matters worse, Bobby's mother was a professor of English at NYU, a woman with a passion for books and ideas, and how difficult it must have been for her son to listen to her praise Heller for his academic achievements, exult at his acceptance by Stuyvesant, and talk to him over dinner about goddamned bloody existentialism.
eu
Hamabost urte zituenerako, Bobby marihuana erretzaile amorratua bihurtua zen, institutuko drogazale, begi-distiratsu horietako bat, asteburuetako parrandetan txahala bota eta diru gehigarriren bat eskuratzeko drogekin tratu txikiak egiten dituzten horietako bat.
es
A los quince a?os, Bobby se hab?a convertido en un serio drogata, uno de esos fumetas adolescentes de ojos vidriosos que sueltan vomitonas en fiestas de fin de semana y trapichean con hierba para que no les falte dinero para gastos.
fr
A l'?ge de quinze ans, Bobby ?tait d?j? devenu un solide adepte de la fumette, un de ces lyc?ens d?fonc?s, aux yeux vitreux, qui gerbent ? qui mieux mieux lors de soir?es, le week-end, et dealent un peu pour se fournir en argent liquide suppl?mentaire.
en
By fifteen, Bobby had turned into a serious pothead, one of those glassy-eyed high school stoners who puke their stomachs out at weekend parties and make small drug deals to keep themselves in extra cash.
eu
Heller motela, Nordstrom gaiztoa, eta ezin sekula biek bat egin.
es
Con Heller chapado a la antigua y Nordstrom instalado en su rebeld?a, no hab?a acercamiento posible entre ambos.
fr
Heller le rabat-joie, Nordstrom le bad boy, tous deux ? jamais inconciliables.
en
Stick-in-the-mud Heller, bad-boy Nordstrom, and never the twain could meet.
eu
Hitzezko erasoak egiten zizkioten elkarri aldian behin, baina amaitu ziren borrokak, genetikaren misterioengatik gehienbat.
es
De cuando en cuando se produc?an agresiones verbales por ambas partes, pero los enfrentamientos f?sicos hab?an cesado, gracias en buena medida a los misterios de la gen?tica.
fr
Des attaques verbales partaient parfois d'un c?t? ou de l'autre, mais les combats physiques avaient cess?-en grande partie en raison des myst?res de la g?n?tique.
en
Verbal attacks were occasionally delivered from each side, but the physical fighting had stopped-largely due to the mysteries of genetics.
eu
Duela hamabi urte biak ere Berkshires-eko bide horretan egokitu zirenean, Heller, hamasei urterekin, ia metro bete eta laurogei zentimetro garai zen, eta laurogei kilo zituen.
es
Cuando doce a?os atr?s se encontraban ambos en aquella carretera de las Berkshires, Heller med?a a sus diecis?is a?os algo m?s de un metro ochenta y pesaba setenta y seis kilos.
fr
Quand, il y a douze ans, ils s'?taient retrouv?s sur cette route des Berkshires, Heller, qui avait alors seize ans, mesurait un m?tre quatre-vingts et pesait soixante-dix-sept kilos.
en
When they found themselves on that road in the Berkshires twelve years ago, the sixteen-year-old Heller stood a couple of centimeters below six feet and weighed one hundred and seventy pounds.
eu
Nordstromek, askazia mirrinagokoa izanik, metro bete eta hirurogeita hamabi zentimetro zituen, eta hirurogeita bost kilo.
es
Nordstrom, procedente de una estirpe m?s escu?lida, alcanzaba una estatura de un metro setenta y tres con un peso de sesenta y seis kilos.
fr
Nordstrom, de souche plus maigrichonne, mesurait un m?tre soixante-treize et pesait soixante-cinq kilos.
en
Nordstrom, derived from scrawnier stock, was five-eight and weighed one forty-five.
eu
Parekatze okerreko horrek ezinezko egin zituen balizko borrokaldiak.
es
La desproporci?n hab?a eliminado toda posible contienda;
fr
Cette disparit? avait sonn? le glas de tout combat ?ventuel.
en
The mismatch had canceled all potential bouts.
eu
Ordura arte, aldi batez, maila ezberdinetan arituak ziren.
es
ya llevaban un tiempo encuadrados en diferente divisi?n.
fr
Depuis quelque temps d?j?, ils ne jouaient plus dans la m?me division.
en
For some time now, they had belonged in different divisions.
eu
Zeren gainean ari ziren eztabaidan egun hartan?
es
?De qu? estaban discutiendo aquel d?a?
fr
A propos de quoi se disputaient-ils ce jour-l? ?
en
What were they arguing about that day?
eu
Zein hitz edo esaldi, zein hitz-edo esaldi-segida izan zen hainbeste amorrarazi zuena, bere buruaren gaineko kontrola galarazi ziona, Bobbyri bultza egin eta lurrera botatzeraino?
es
?Qu? palabra o frase, qu? serie de palabras o frases le hab?a enfurecido tanto como para perder el dominio de s? mismo y tirar a Bobby al suelo de un empell?n?
fr
Quel mot, quelle phrase, quelle s?rie de mots ou de phrases avaient pu le mettre dans une fureur telle qu'il en avait perdu tout sang-froid et jet? Bobby par terre ?
en
What word or sentence, what series of words or sentences had so enraged him that he lost control of himself and pushed Bobby to the ground?
eu
Ezin du ongi gogoratu.
es
No lo recuerda con claridad.
fr
Il n'arrive pas ? s'en souvenir distinctement.
en
He can't remember clearly.
eu
Hainbeste gauza esan zituzten eztabaida hartan, hainbeste salaketa gurutzatu zituzten elkarren artean, hainbeste etsaitasun ezkutatu atera ziren haserre azalera bortizkeria-eta gorroto-boladatan, nekez zehatz baitezake zein izan zen bera leherrarazi zuen esaldia.
es
Tantas cosas se dijeron en aquella discusi?n, tantas acusaciones se cruzaron entre ellos, tanta animosidad oculta emergi? agriamente en r?fagas de acaloramiento y af?n de desquite, que no consigue localizar la que le hizo estallar.
fr
Ils ont dit tant de choses pendant cette dispute, ils se sont balanc? tant d'accusations, et tant de griefs enfouis sont remont?s ? la surface en bouillonnant comme autant de bouff?es de violence et de d?sir de vengeance qu'il a du mal ? savoir pr?cis?ment quelle expression particuli?re l'a fait exploser.
en
So many things were said during that argument, so many accusations flew back and forth between them, so many buried animosities came roiling to the surface in so many gusts of vehemence and vindictiveness that he has trouble pinpointing the one particular phrase that set him off.
eu
Hasieran umekeria izan zen dena.
es
Al principio, todo parec?a por entero infantil, irritaci?n por su parte ante la negligencia de Bobby, pero se trataba de una pifia m?s en una larga serie de torpezas;
fr
Au d?part, tout ?a ?tait tr?s infantile.
en
At first, it was all quite childish.
eu
Bera sumindu egin zen Bobbyren arduragabekeriagatik, beste koska bat koska-segida luze baten gainean, nola izan ote zitekeen hain ergela eta ganoragabea, hara zer kinkatan gauden orain zure erruz.
es
y c?mo pod?a ser tan est?pido y descuidado, mira el l?o en que nos has metido ahora.
fr
De son c?t?, l'irritation due ? la n?gligence de Bobby-un ratage de plus dans une longue s?rie, comment Bobby pouvait-il ?tre aussi b?te et inattentif, regarde le bordel o? tu nous as mis, maintenant.
en
Irritation on his part over Bobby's negligence, yet one more botch in a long line of botches, how could he be so stupid and careless, look at the mess you've gotten us into now.
eu
Bobbyren aldetik, sumindura, anaia garrantzirik gabeko eragozpen batengatik horrela larritzen zelako, haren zuzentasun santujaleagatik, dena zekiela eta bera baino gehiago zelako ustearekin potroetaraino zeukalako aspalditik.
es
Por parte de Bobby, rabia por la mojigata reacci?n de su hermano ante el menor inconveniente, su rectitud de santurr?n, la superioridad de sabelotodo con que le ha estado tocando los cojones durante a?os.
fr
Du c?t? de Bobby, l'irritation due ? la r?action coinc?e de son fr?re face ? un d?sagr?ment mineur, sa rigueur morale de petit saint, sa sup?riorit? de monsieur je-sais-tout avec laquelle il lui cassait les couilles depuis des ann?es.
en
On Bobby's part, irritation over his brother's tight-assed response to a minor inconvenience, his sanctimonious rectitude, the know-it-all superiority he'd been busting his balls with for years.
eu
Mutilen arteko kontuak, nerabe suminkorren artekoak, izugarri larririk ezer ere ez.
es
Cosas de muchachos, cosas de adolescentes impulsivos, nada excesivamente preocupante.
fr
Des trucs d'ados, de gar?ons qui s'?chauffent vite, rien de terriblement alarmant.
en
Boys' stuff, hotheaded adolescent boys' stuff, nothing terribly alarming.
eu
Baina, orduan, elkar erasotzen jarraitu eta Bobby borrokarako prestatu zelarik, liskarra ozenagoa eta mikatzagoa bihurtu zen, aiherkundearen zainik barrenena jo arte.
es
Pero entonces, mientras segu?an acometi?ndose el uno al otro y Bobby se animaba a presentar batalla, la disputa lleg? a un grado de acritud m?s hondo, m?s vibrante, al nivel m?s bajo del resentimiento.
fr
Mais, comme ils continuaient ? s'en prendre l'un ? l'autre et que Bobby se laissait entra?ner dans la bagarre, la dispute d?g?n?ra pour atteindre un niveau d'amertume plus profond, charg? d'?chos, un fonds visc?ral d'animosit?.
en
But then, as they continued going at each other and Bobby warmed up to the battle, the dispute reached a deeper, more resonant level of bitterness, the nether lode of bad blood.
eu
Familia bihurtu zen auzia orduan, ez eurak biak bakarrik.
es
Se convirti? en asunto de familia, entonces, y no s?lo de ellos dos.
fr
Ce fut alors la famille qui fut en cause, et non plus seulement eux deux.
en
It became the family then and not just the two of them.
eu
Laukote hartan bere burua zokoratua ikusteak Bobbyri eragiten zion mina, bere amak Milesengana sentitzen zuen atxikimendua ezin jasatea, kokoteraino egotea heldu bihozgabe eta mendekatiek jartzen zizkioten zigorrekin eta ematen zizkioten errietekin, beste hitz bakar bat ere ez entzun nahi izatea hitzaldi akademikoez, argitalpen kontuez eta liburu bat bestea baino hobea izateko arrazoiez. Nazkaturik zegoen horrekin guztiarekin, nazkaturik Milesekin, nazkaturik amarekin eta aitaordearekin, nazkaturik guzti-guztiekin etxe kirastu hartan, eta berehala alde egitekotan zela unibertsitatera hurrengo hilabetean, eta unibertsitatean sartzeko proba gainditzen ez bazuen ere, haiekikoa egina zuela eta ez zela inoiz ere itzuliko.
es
Se trataba de c?mo le molestaba a Bobby ser el marginado de los cuatro magn?ficos, de c?mo no pod?a soportar el cari?o de su madre hacia Miles, lo harto que estaba de los castigos y sermones que le administraban adultos despiadados y vengativos, de c?mo no pod?a aguantar ni una palabra m?s sobre conferencias eruditas y contratos editoriales y por qu? ese libro era mejor que el otro: estaba harto de todo, harto de Miles, harto de su madre y su padrastro, harto de todos los miembros de aquella asquerosa familia, estaba deseoso de marcharse de all? el mes pr?ximo para ir a la universidad, y aun en el caso de que lo echaran por suspender, ya hab?a terminado con ellos y no volver?a nunca m?s.
fr
On passa ? Bobby et ? son ressentiment d'?tre le paria de ce saint quatuor, ? Bobby qui ne supportait pas l'affection que sa m?re portait ? Miles, qui en avait eu jusque-l? des punitions et des interdictions de sortie que lui avaient ass?n?es des adultes vindicatifs et sans c?ur, Bobby qui ne voulait plus entendre parler de colloques universitaires et de transactions ?ditoriales et de pourquoi tel livre ?tait meilleur que tel autre-de tout ?a, il en avait sa claque, de m?me qu'il en avait sa claque de Miles, de sa m?re et de son beau-p?re, de tous ceux qui vivaient dans cette maison de merde, et il n'attendait qu'une chose, c'?tait se tirer et aller le mois prochain ? l'universit?, et m?me s'il se faisait virer de l'universit?, il en avait termin? avec eux et ne reviendrait pas.
en
It was about how Bobby resented being the outcast of the holy four, how he couldn't stand his mother's attachment to Miles, how he'd had it up to here with the punishments and groundings that had been meted out to him by heartless, vengeful adults, how he couldn't bear to listen to another word about academic conferences and publishing deals and why this book was better than that book-he was sick of it all, sick of Miles, sick of his mother and stepfather, sick of everyone in that stinking household, and he couldn't wait to be gone from there and off at college next month, and even if he flunked out of college, he was through with them and wouldn't be coming back.
eu
Agur, zerriak halakoak.
es
Adi?s, gilipollas.
fr
Adi?s, bande de tar?s.
en
Adios, assholes.
eu
Izorra zitezela Morris Heller eta haren seme madarikatua.
es
A tomar por culo Morris Heller y su pu?etero hijo.
fr
Que Morris Heller et son connard de fils aillent se faire foutre.
en
Fuck Morris Heller and his goddamned son.
eu
Izorra zedila mundu zikin hau osoa.
es
A la mierda todo el puto mundo.
fr
Et merde ? tout ce monde de merde.
en
Fuck the whole fucking world.
eu
Ezin du oroitu zein hitz edo hitzek atera zuten bere onetik.
es
Es incapaz de recordar la palabra o palabras que le hicieron perder los estribos.
fr
Il n'arrive pas ? se rappeler le mot ou les mots qui, pour lui, ont d?pass? le supportable.
en
He can't remember which word or words pushed him over the edge.
eu
Beharbada ez da garrantzitsua hori jakitea, beharbada, inoiz ere ezin izango du oroitu zerk eragin zion irain-erretolika gorrotozko hartan bultzakada ematea, baina garrantzizkoa da jakitea, ordea, gainerako guztiaren gainetik axola zaio jakitea ea berak entzun ote zuen autoa etortzen, bihurgune estu bat laurogeita hamar kilometro orduko abiadan hartu ondoren bat-batean agertu zen auto hura, ezin ikusizkoa anaia harrapatzea eragozteko beranduegi izan arte.
es
Tal vez no sea importante saberlo, quiz? nunca sea posible recordar qu? insulto de aquel rencoroso v?mito de improperios fue el causante del empuj?n, pero lo que s? importa, lo que cuenta por encima de todo, es saber si oy? o no que ven?a el coche, el veh?culo que apareci? de pronto al doblar en una cerrada curva a setenta y cinco kil?metros por hora, s?lo visible cuando ya era demasiado tarde para evitar que atropellara a su hermano.
fr
Peut-?tre n'est-il pas important de le savoir, peut-?tre ne sera-t-il jamais possible de se rappeler quelle insulte, dans ce vomissement d'invectives et de ranc?ur, est responsable de son geste, mais ce qui est important, ce qui compte plus que tout le reste, c'est de savoir s'il a entendu ou pas le v?hicule qui venait vers eux, la voiture apparue brusquement ? la sortie d'un virage serr? qu'elle avait pris ? quatre-vingts kilom?tres-heure, mais visible seulement alors qu'il ?tait trop tard pour l'emp?cher de heurter son fr?re.
en
Perhaps it isn't important to know that, perhaps it will never be possible to remember which insult from that rancorous spew of invective was responsible for the shove, but what is important, what counts above all else, is to know if he heard the car coming toward them or not, the car that was suddenly visible after rounding a sharp curve at fifty miles an hour, visible only when it was already too late to prevent his brother from being hit.
eu
Ziur dakiena da Bobby uluka ari zitzaiola eta bera ere bai Bobbyri, geratzeko esanez, isiltzeko, eta ulu-borroka ero horretan zihardutela bidean oinez jarraitzen zuten, inguratzen zituen guztiaren oharkabean, ezkerrera zituzten basoen, eskuinera zuten larrearen, gainean zuten zeru gandutsuaren, aireko zoko guztietan kantuz ari ziren txorien, txonta, harkaitz-zozo, eta sasi-txorien oharkabean, gauza horiek guztiak desagerturik ziren ordurako eta beren ahots suminduak baizik ez ziren geratzen.
es
Lo seguro es que Bobby le estaba chillando y ?l le contestaba a grito pelado, dici?ndole que lo dejara, que se callase de una vez, y mientras se desarrollaba aquella demencial competici?n de gritos segu?an andando por la carretera, ajenos a todo lo que les rodeaba, el bosque a la izquierda, el prado a la derecha, el brumoso cielo sobre sus cabezas, los p?jaros cantando en cada rinc?n del aire, pinzones, tordos, zorzales; todas esas cosas hab?an desaparecido para entonces, y lo ?nico que permanec?a era la furia de sus voces.
fr
Ce qui est s?r, c'est que Bobby ?tait en train de lui crier dessus et qu'il r?pondait en criant lui aussi, qu'il lui disait de s'arr?ter, de la fermer, et pendant ce concours de hurlements compl?tement d?ment ils continuaient ? marcher au bord de la route en oubliant tout ce qui les entourait, les bois ? leur gauche, le pr? ? leur droite, le ciel brumeux au-dessus, les oiseaux qui emplissaient l'air entier de leurs chants-les pinsons, les grives, les fauvettes-, tout cela avait alors disparu pour ne laisser subsister que la fureur de leurs voix.
en
What is certain is that Bobby was shouting at him and he was shouting back, telling him to stop, telling him to shut up, and all through that insane shouting match they were continuing to walk down the road, oblivious to everything around them, the woods to their left, the meadow to their right, the hazy sky above them, the birds singing in every pocket of the air, finches, thrushes, warblers, all those things had disappeared by then, and the only thing left was the fury of their voices.
eu
Seguru asko, Bobbyk ez zuen entzun autoa hurbiltzen, edo bestela ez zen kezkatu harengatik, bide ertzetik baitzihoan oinez eta ez baitzuen sumatu arriskuan zegoenik.
es
Parece seguro que Bobby no oy? venir el coche, o en caso contrario no se preocup?, porque sigui? caminando por el arc?n sin sentir que corr?a peligro.
fr
Il semble certain que Bobby n'a pas entendu la voiture qui approchait-ou alors il ne s'en est pas souci? puisqu'il marchait sur le bas-c?t? et ne se sentait pas en danger.
en
It seems certain that Bobby didn't hear the approaching car-or else he wasn't concerned by it, since he was walking on the shoulder of the road and didn't feel he was in danger.
eu
Baina, eta zuk zeuk?, galdetzen dio Milesek bere buruari.
es
Pero ?y t??, se pregunta Miles.
fr
Mais toi ? se demande Miles.
en
But what about you? Miles asks himself.
eu
Bazenekien ala ez?
es
?Lo sab?as o no?
fr
Tu savais qu'elle arrivait, ou pas ?
en
Did you know or didn't you know?
eu
Bultzakada gogor, erabakigarria izan zen.
es
Fue un empuj?n fuerte, decisivo.
fr
C'?tait d'un geste dur, d?cisif, qu'il l'avait pouss?.
en
It was a hard, decisive shove.
eu
Oreka galarazi zion Bobbyri eta bide gainera bidali zuen kordokan, eta, han, erori eta asfaltoa jo zuen buruarekin.
es
Hizo perder el equilibrio a Bobby y lo mand? dando traspi?s al centro de la carretera, donde cay? y se golpe? la cabeza contra el asfalto.
fr
Il fit perdre l'?quilibre ? Bobby et le projeta sur la route, o? il chancela et tomba, se cognant la t?te sur l'asphalte.
en
It knocked Bobby off balance and sent him staggering onto the road, where he fell down and cracked his head against the asphalt.
eu
Berehala agondu zen, burua igurtziz biraoka, eta zutik jarri ahal izan baino lehen autoa gainera etorri eta zanpatu egin zuen, bizia suntsitu harengan, eta beren guztien bizitzak betirako aldatu.
es
Se incorpor? casi de inmediato, frot?ndose la cabeza y soltando tacos, y antes de que pudiera ponerse del todo en pie, el coche pas? sobre ?l como una guada?a, seg?ndole la vida, cambi?ndoles a todos la existencia para siempre.
fr
Il s'assit presque aussit?t, se frotta la t?te en jurant, mais, avant qu'il ait pu se relever, la voiture le faucha et ?crasa toute vie en lui, changeant ainsi ? jamais leur vie ? tous.
en
He sat up almost immediately, rubbing his head and cursing, and before he could climb to his feet, the car was mowing him down, crushing the life out of him, changing all their lives forever.
eu
Hori da Pilarri esan nahi ez dion lehenbiziko gauza.
es
Eso es lo primero que se niega a confiar a Pilar.
fr
C'est la premi?re chose qu'il refuse de partager avec Pilar.
en
That is the first thing he refuses to share with Pilar.
eu
Bigarrena, Bobby hil eta handik bost urtera gurasoei idatzi zien gutuna.
es
Lo segundo es la carta que escribi? a sus padres cinco a?os despu?s de la muerte de Bobby.
fr
La deuxi?me, c'est la lettre qu'il a ?crite ? ses parents cinq ans apr?s la mort de Bobby.
en
The second thing is the letter he wrote to his parents five years after Bobby's death.
eu
Brown-go unibertsitatean lehenengo urtea amaitu berri zuen eta uda Providence-n igarotzekotan zen, historia-irakasleetako batentzat lanaldi erdiz ikertzaile (gauak eta asteburuak liburutegian) eta bertako etxe-tresna saltoki batean lanaldi osoz banatzaile lan egiteko asmotan (aire-girogailuak ipintzen, telebistak eta hozkailuak eskailera estuetan gora igaten).
es
Acababa de terminar su tercer a?o en Brown y pensaba pasar el verano en Providence, trabajando de investigador a tiempo parcial con uno de sus profesores de Historia (noches y fines de semana en la biblioteca) y a jornada completa de repartidor en una tienda de electrodom?sticos (instalando aparatos de aire acondicionado, cargando con televisores y frigor?ficos por estrechos tramos de escaleras).
fr
Il venait juste de terminer sa troisi?me ann?e ? l'universit? Brown et projetait de passer l'?t? ? Providence en travaillant ? temps partiel comme chercheur pour un de ses professeurs d'histoire (le soir et le week-end ? la biblioth?que) et, ? temps complet, comme livreur dans un magasin d'appareils ?lectrom?nagers (? installer des climatiseurs, ? transporter des t?l?viseurs et des r?frig?rateurs dans des cages d'escalier ?troites).
en
He had just finished his Junior year at Brown and was planning to spend the summer in Providence, working as a part-time researcher for one of his history professors (nights and weekends in the library) and a full-time deliveryman for a local appliance store (installing air conditioners, lugging TVs and refrigerators up narrow flights of stairs).
eu
Neska bat agertu berri zen bere bizitzan, eta, Brooklynen bizi zenez, asteburu batean ikertzaile lanetik piper egin, autoa hartu eta New Yorkera joan zen hura ikustera.
es
Una chica hab?a entrado recientemente en escena y, como viv?a en Brooklyn, un fin de semana de junio hizo novillos en el trabajo de investigaci?n y fue en coche a Nueva York para verla.
fr
Une fille venait d'entrer dans le tableau, et comme elle habitait Brooklyn, un week-end de juin, il s?cha son boulot de chercheur et se rendit en voiture ? New York pour la voir.
en
A girl had recently entered the picture, and since she lived in Brooklyn, he played hooky from his research job one weekend in June and drove down to New York to see her.
eu
Gurasoek Downing Street kalean zuten apartamentuko giltzak zeuzkan oraindik, bere aspaldiko logela, utzi zuenean bezalaxe zegoen oraindik, eta nahiz eta dagoeneko etxetik alde egina izan unibertsitatera joateko, tratua egina zuten nahi zuenean itzul zitekeela etxera eta alde egin berriro, bisitan zetorrela aldez aurretik jakinarazteko inolako betebeharrik gabe.
es
Conservaba las llaves del piso de sus padres en la calle Downing; su antigua habitaci?n segu?a intacta y cuando se march? a la universidad acordaron que pod?a ir y venir a su gusto, sin obligaci?n de anunciar sus visitas.
fr
Il avait encore les cl?s de l'appartement de ses parents, rue Downing, et la chambre qui avait ?t? la sienne ?tait rest?e en l'?tat. Depuis qu'il ?tait parti ? l'universit?, il ?tait convenu qu'il pouvait aller et venir ? sa guise sans ?tre oblig? d'annoncer ses visites.
en
He still had the keys to his parents' apartment on Downing Street, his old bedroom was still intact, and ever since he'd left for college the arrangement was that he could come and go as he pleased, with no obligation to announce his visits.
eu
Ostiralean abiatu zen, etxe-tresnen saltegiko lana amaitu eta gero berandu, eta ez zen apartamentura sartu gauerdi ondoan nahiko berandu arte.
es
Inici? el viaje a ?ltima hora del viernes, al concluir su turno en la tienda, y no entr? en el piso hasta pasada la medianoche.
fr
Il partit un vendredi en fin d'apr?s-midi apr?s avoir termin? son travail au magasin et minuit ?tait largement pass? lorsqu'il entra dans l'appartement.
en
He started out late on Friday after finishing work at the appliance store and didn't enter the apartment until well past midnight.
eu
Gurasoak lotan zeuden biak.
es
Sus padres dorm?an.
fr
Ses deux parents dormaient.
en
Both of his parents were asleep.
eu
Hurrengo goizean goiz, haien ahotsek esnatu zuten sukaldetik.
es
A la ma?ana siguiente, temprano, lo despert? un rumor de voces procedente de la cocina.
fr
De bonne heure, le lendemain, il fut r?veill? par leurs voix qui lui parvenaient depuis la cuisine.
en
Early the next morning, he was awakened by the sound of their voices coming from the kitchen.
eu
Ohetik jaiki eta logelako atea ireki zuen, eta gero zalantzan egon zen.
es
Se levant? de un salto de la cama, abri? la puerta de su cuarto y entonces vacil?.
fr
Il sortit du lit, ouvrit la porte de sa chambre, puis h?sita.
en
He climbed out of bed, opened the door of his room, and then hesitated.
eu
Ohi baino ozenago eta arinago ari ziren hitz egiten, eta Willaren ahotsak bazuen larritasun-kutsu bat, eta zehatz-zehatz haserreturik ez bazeuden ere (oso gutxitan haserretzen ziren), gauza garrantzitsuren bat ari zen gertatzen, auzi baitezpadako bat ari ziren erabakitzen edo argitzen edo berraztertzen, eta ez zien eten nahi.
es
Hablaban en voz m?s alta y apremiante que de costumbre, Willa con una nota de angustia subyacente, y aunque no estaban ri?endo exactamente (rara vez discut?an), algo importante estaba sucediendo, alg?n asunto crucial se estaba zanjando o debatiendo o analizando de nuevo, y ?l no quer?a interrumpirlos.
fr
Ils parlaient plus bruyamment et sur un ton plus vif que d'ordinaire ; on percevait une tension angoiss?e dans la voix de Willa, et m?me s'ils ne se disputaient pas vraiment (leurs disputes ?taient rares), quelque chose d'important se passait, une affaire cruciale se concluait, ou se discutait ou ?tait en cours de r?examen, et il ne voulut pas les interrompre.
en
They were speaking more loudly and more urgently than usual, there was an anguished undertow in Willa's voice, and if they weren't exactly quarreling (they rarely quarreled), something important was taking place, some crucial business was being settled or hashed about or reexamined, and he didn't want to interrupt them.
eu
Jokamolde egokiena izango zen logelara itzuli eta atea ixtea.
es
La reacci?n adecuada habr?a sido volver a entrar en su cuarto y cerrar la puerta.
fr
La r?action appropri?e aurait consist? ? regagner sa chambre et ? fermer la porte.
en
The proper response would have been to go back into his room and shut the door.
eu
Atondoan haiei entzuten egon zen bitartean ere, bazekien ez zuela eskubiderik han egoteko, erretiratu egin behar zuela, baina ezin zuen saihestu, jakin-min handiegia zuen, irrika handiegia zer gertatzen ari zen jakiteko, eta, beraz, hantxe geratu zen zirkinik egin gabe, eta bizitzan lehenbiziko aldiz, gurasoen arteko elkarrizketa pribatu bat entzun zuen isil-gordeka, eta elkarrizketa neurri handian berari buruz zenez gero, lehenbiziko aldia zen gurasoei, are inori ere, beren ezkutuan berari buruz hitz egiten entzuten ziela.
es
No pod?a quedarse en el pasillo escuch?ndolos, sab?a que no ten?a derecho a estar all?, que deb?a retirarse, pero era incapaz de resistirse, sent?a demasiada curiosidad, estaba demasiado ansioso por enterarse de lo que pasaba, de modo que no se movi? y por primera vez en su vida escuch? a escondidas una conversaci?n de sus padres, y como en ella se hablaba en buena parte de ?l, era la primera vez que los o?a, que o?a a alguien, hablar de ?l a sus espaldas.
fr
il ?tait trop curieux, trop d?sireux de d?couvrir ce qui se passait, de sorte qu'il ne fit pas un mouvement. Pour la premi?re fois de sa vie, il ?couta une conversation priv?e entre ses parents, et comme leur conversation portait en grande partie sur lui, ce fut la premi?re fois qu'il entendit quelqu'un, en l'occurrence ses parents, parler de lui derri?re son dos.
en
Even as he stood in the hallway listening to them, he knew he had no right to be there, that he must and should withdraw, but he couldn't help himself, he was too curious, too eager to find out what was going on, and so he didn't budge, and for the first time in his life he eavesdropped on a private conversation between his parents, and because the conversation was largely about him, it was the first time he had ever heard them, had ever heard anyone, talk about him behind his back.
eu
Aldatu egin da, ari zen Willa esaten.
es
?l es diferente, dec?a Willa.
fr
Il n'est plus pareil, disait Willa.
en
He's different, Willa was saying.
eu
Bada berarengan haserre bat eta hoztasun bat ikaratu egiten nautena, eta gorroto dut egin dizunagatik.
es
Hay en ?l una ira y una frialdad que me asusta, y lo odio por lo que te ha hecho.
fr
Il y a en lui une col?re et une froideur qui m'effraient, et je le d?teste pour ce qu'il t'a fait.
en
There's an anger and a coldness in him that frighten me, and I hate him for what he's done to you.
eu
Ez dit ezer egin, erantzun zuen bere aitak.
es
A m? no me ha hecho nada, replic? su padre.
fr
Il ne m'a rien fait, r?pondit son p?re.
en
He hasn't done anything to me, his father answered.
