Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Arimen maisua, Irene Nemirovski / Mikel Garmendia (Alberdania, 2009
)
eu
-Haren erretratua al da?
es
-??ste es su retrato?
fr
-Est-ce que c'est son portrait ?
en
she has a lock of white hair over her forehead and a very sweet voice."
eu
-galdetu zuen Dariok, eskua semearen marrazkirantz luzatuz.
es
-pregunt? Dario tendiendo la mano hacia el dibujo de su hijo.
fr
demanda Dario en tendant la main vers le dessin de son fils.
en
"Is that a picture of her?" asked Dario, reaching out to take his son's drawing.
eu
-Ez, aita.
es
-No, pap?.
fr
-Non, papa.
en
"No, Papa."
eu
Danielek, alabaina, orria txiki-txiki egin eta hautsontzira bota zuen.
es
Dario segu?a con la mano abierta, como si pidiera la hoja de papel.
fr
Dario tenait toujours la main ouverte, semblant demander la feuille de papier.
en
Dario sat with his hand outstretched, seeming to ask for the sheet of paper.
eu
es
fr
en
eu
21
es
21
fr
21
en
21
eu
Luze joan zen afaria, eta amaitua zen.
es
La cena, muy larga, hab?a acabado.
fr
Le d?ner, si long, ?tait achev?.
en
The dinner, so very long, was finally over.
eu
Itzaltzen hasia zen gau-jaia-amaiezina Clararentzat-.
es
La velada languidec?a, interminable para Clara.
fr
La soir?e tra?nait, mortelle pour Clara.
en
The evening dragged on, at an almost deadly pace for Clara.
eu
Ahula zen eta hondatuta eta gaixorik zegoen.
es
Era fr?gil y estaba estropeada y enferma.
fr
Clara ?tait fragile, us?e, malade.
en
She was fragile, worn out, ill.
eu
Egia esan, ez zegoen laster hilko zelako zantzu agerikorik, baina mehatxupean zeukan organismo osoa:
es
En realidad no hab?a ning?n indicio evidente de una muerte pr?xima, pero todo su organismo se hallaba amenazado:
fr
Rien en elle qui f?t vraiment l'indice d'une mort prochaine, mais tout ?tait menac? ;
en
Nothing within her noticeably indicated that she would soon die, but everything was precarious:
eu
giltzurruneko ebakuntza egin zioten duela gutxi;
es
no hac?a mucho la hab?an operado de un ri??n;
fr
on l'avait op?r?e d'un rein, quelque temps auparavant ;
en
she'd had a kidney operation a little while before.
eu
birikak ahul zituen eta bihotza akitu samarra.
es
ten?a los pulmones delicados y su coraz?n daba muestras de cansancio.
fr
les poumons ?taient d?licats, le c?ur donnait des signes de fatigue.
en
Her lungs were weak, and her heart was showing signs of fatigue.
eu
Denek erreparatzen zieten haren argaltasunari, begi-zuloei, larruko orbanei; baina, hala eta guztiz ere, Clara beti bezain atsegin eta bizi-pozez agertzen zen.
es
Pero aunque todos se fijaban en su delgadez, los cercos que rodeaban sus ojos, las manchas de su piel, Clara se mostraba tan amable y vital como siempre.
fr
Mais si tous pouvaient voir sa maigreur, les cernes qui entouraient ses yeux, les taches jaunes sous sa peau, elle semblait aussi aimable, aussi vive qu'auparavant.
en
But even though everyone could see how thin she was and the dark circles around her eyes and the yellowish patches beneath her skin, she remained as likable and lively as before.
eu
Emakume pairakor hark beti aurkitzen zituen-batek daki nola-adorea eta poza, sinpatia eta hitz goxoenak guztientzat: senar arrakastatsuari laguntzean, gaixoak, adiskideak, Darioren amoranteak mimatzean, Dario zerbitzatzean.
es
Cuando secundaba a su brillante marido, cuando mimaba a los pacientes, a los amigos, a las amantes de Dario, cuando le serv?a, aquella abnegada mujer encontraba, no se sab?a c?mo, el ?nimo y la alegr?a, la simpat?a y el halago m?s delicado para todos.
fr
Lorsqu'elle ?tait dans le sillage de son brillant mari, lorsqu'elle cajolait les clients, les amis, les ma?tresses de Dario, lorsqu'elle le servait, cette femme effac?e trouvait, on ne sait comment, de l'esprit, de la gaiet? et, pour tous, la bonne gr?ce et la plus d?licate flatterie.
en
When she was in the presence of her brilliant husband, when she made a fuss over clients, friends, Dario's mistresses, when she served him, this self-effacing woman somehow found a way to be spirited and cheerful, treating everyone with good grace and the most subtle flattery.
eu
Baina batzuetan kordegabetuta heltzen zen ia gauaren amaierara.
es
Pero a veces al final de la velada casi se desvanec?a.
fr
Mais, parfois, ? la fin de la soir?e, elle perdait ? demi conscience.
en
Sometimes, at the end of the evening, she was on the verge of collapsing.
eu
Egun hartan, hantxe zegoen senarraren ondoan gonbidatzailea agurtzeko zain, geldirik eta tente, ezpain-ertzetan zimur zorrotz eta mingarria zuela, gainera zetorkion gaua gogoan, ate-joka baitzitzaion heriotza.
es
Ese d?a, mientras esperaba junto a su marido para despedirse de su anfitriona, se manten?a inm?vil y erguida, con un severo y doloroso pliegue en las comisuras de los labios, pensando en la noche que la esperaba, en la muerte pr?xima.
fr
Ce soir, ? l'instant o? elle attendait, ? c?t? de son mari, pour prendre cong? de leur h?tesse, elle se tenait droite, immobile, un pli s?v?re et douloureux au coin des l?vres, pensant ? la nuit qui l'attendait, ? la mort prochaine.
en
That evening, standing beside her husband, as she was waiting to say good-bye to their hostess, she stood very straight and motionless, with a painful, terrible fold at the corner of her lips, thinking of the night ahead of her, of her impending death.
eu
baina bera bai, bera jabetzen zen bere heriotzaz, erraietan daramazun kume artean ikusezinaz bezala, barren-barrenean ezkutatuta baitaramazu, eta haren aurpegiera nolakoa den artean jakiterik ez badago ere, Jainkoak nahi duen egunean emango baita ezagutzera.
es
Los dem?s, incluido Dario, su marido y m?dico, no la cre?an tan enferma, pero ella ten?a conciencia de su muerte como de un ni?o todav?a invisible que se lleva en las entra?as, escondido en el interior del ser, cuyos rasgos son desconocidos pero se revelar?n el d?a que Dios quiera.
fr
Les autres, m?me Dario, son mari et son m?decin, ne la croyaient pas aussi malade, mais, pour elle, elle avait conscience de sa mort comme d'un enfant que l'on porte en soi, invisible encore, cach? dans l'int?rieur de l'?tre, dont les traits sont inconnus, mais qui se r?v?lera au jour voulu par Dieu ;
en
Other people, even Dario, her husband and doctor, did not think she was that ill, but she was conscious of her own death the way a woman carries a baby, still invisible, hidden within her body, one whose traits are unknown but will be revealed on the day chosen by God.
eu
Barruan bizi zitzaion heriotza eta ezerk ez zuen eragotziko ezarritako epean azaleratzea.
es
La muerte viv?a en su interior y nada impedir?a que se manifestara en el plazo fijado.
fr
la mort habitait en elle et rien ne ferait qu'elle n'appar?t au terme fix?.
en
Death lived within her, and nothing would prevent it from taking her at the appointed time.
eu
Ia ahaztuta zegoen inguruko guztiarekin.
es
Casi se hab?a olvidado de lo que la rodeaba.
fr
Elle avait presque oubli? ce qui l'entourait.
en
She had almost forgotten the people around her.
eu
Gero eta maizago gertatzen zitzaion azken boladan.
es
?ltimamente cada vez le ocurr?a m?s a menudo.
fr
Cela arrivait de plus en plus souvent maintenant.
en
That happened more and more often now.
eu
Izugarria egiten zitzaion beti erne egon behar hori, beti adi eta jendearen artean bila zeinek izan zezakeen halako batean Darioren beharra.
es
Para ella, que deb?a estar siempre alerta, atenta a identificar entre la gente a aquel o aquella que un d?a pod?a acudir a Dario, era algo terrible.
fr
C'?tait terrible pour elle qui devait toujours ?tre sur le qui-vive, attentive ? discerner parmi la foule celui ou celle qui pourrait un jour s'adresser ? Dario.
en
That was terrible for her: she always had to be on the alert, attentive, on the lookout for a man or woman who might one day consult Dario.
eu
Ahalegin desesperatu bat egin eta tenteago jarri zen.
es
Con un esfuerzo desesperado se irgui? a?n m?s.
fr
Avec un effort d?sesp?r?, elle se redressait davantage.
en
Making a desperate effort, she stood up even straighter.
eu
Pazientzia pixka bat eta amaitua izango zen gau-jaialdia.
es
Un poco de paciencia, y la velada habr?a terminado.
fr
Encore un instant de patience. La soir?e serait termin?e.
en
Just a bit more patience and the evening would be over.
eu
Libratu orduko, han joango zen azkar-azkar ohearen freskotasun eta bakardade bila.
es
Liberada, podr?a correr hacia la frescura y soledad de su cama.
fr
Clara, d?livr?e, pourrait se h?ter vers la fra?cheur et la solitude de son lit.
en
Clara, then free, would be able to rush to the cool solitude of her bed.
eu
Leunkiro ukitu zion sorbalda Dariok.
es
Dario le toc? el hombro con suavidad.
fr
Dario lui toucha l?g?rement l'?paule.
en
Dario gently touched her shoulder.
eu
Clarak dardara egin zuen.
es
Clara se estremeci?.
fr
Elle tressaillit.
en
She shuddered.
eu
Aurpegi hobea jarri zitzaion, masailek ere kolore apur bat hartu zuten.
es
Su expresi?n se anim?, incluso tom? un poco de color en las mejillas.
fr
Son visage redevint anim?. De faibles couleurs se montr?rent m?me ? ses joues.
en
Her face lit up again. A bit of color came back into her cheeks.
eu
Irri egin zuen.
es
Sonri?.
fr
Elle sourit.
en
She smiled.
eu
Agur esan zion gonbidatzaileari.
es
Se despidi? de la anfitriona.
fr
Elle dit adieu ? la ma?tresse de maison.
en
She said good-bye to the lady of the house.
eu
Txantxaren bat egin zuen.
es
Brome?.
fr
Elle plaisanta.
en
She made small talk.
eu
Darioren aurretik atera zen.
es
Sali? delante de Dario.
fr
Elle sortit de la maison, pr?c?dant Dario.
en
She left, followed by Dario.
eu
Han zihoazen orain autoan, bata besteari arrimaturik, samurkiro, lehengo garai haietan bezala, atzerriko hiriko kaleetan zehar, jendetzaren artean beldurturik, arin bai arin joaten baitziren haien logela miserablerantz, mundu oldarkor haren erdian zeukaten aterpe bakarrerantz.
es
Ahora iban en el coche arrimados el uno al otro con ternura, como en los tiempos en que, asustados entre la multitud, apretaban el paso por las calles de la ciudad extranjera hacia su m?sera habitaci?n, ?nico refugio en el centro de un mundo hostil.
fr
Ils ?taient dans la voiture maintenant. Comme au temps o?, dans les rues d'une ville ?trang?re, pleins de peur dans la foule, ils couraient vers leur chambre mis?rable, unique refuge au centre d'un univers hostile, ils se pressaient l'un contre l'autre avec tendresse.
en
They were now in the car. They leaned closely against each other, tenderly, the way they used to when rushing toward their poor little room, their only refuge amid a hostile world, in the streets of a foreign city, full of fear among the crowds.
eu
Tarteka, bide-zulo baten gainetik pasatzean, halako intziri ahulak egiten zituen Clarak.
es
De vez en cuando, Clara gem?a d?bilmente en los baches.
fr
Elle g?missait parfois faiblement aux cahots.
en
She sometimes softly groaned as the car juddered.
eu
Baina Dariok babestu egiten zuen, leunki eusten zion besoen artean, kulunkatu egiten zuen.
es
Pero Dario la proteg?a, la sosten?a con suavidad entre los brazos, la mec?a.
fr
Mais il la gardait, lui, la soulevait doucement dans ses bras, la ber?ait.
en
But he held her close to him, gently taking her in his arms and rocking her.
eu
Segituan Clara utzi eta arinka joango zen beste plazer batzuen bila, baina une haiek Clararenak ziren.
es
Ahora la dejar?a y correr?a en pos de otros placeres, pero esos instantes le pertenec?an a ella.
fr
Il allait la quitter et courir vers d'autres plaisirs ; cet instant appartenait ? Clara.
en
He was going to leave her and rush toward other pleasures, but this moment belonged to Clara.
eu
"Azkeneraino lagundu dit-pentsatzen zuen Dariok, Clarari errukiz begira-.
es
"Me ha ayudado hasta el final-pensaba Dario mir?ndola con l?stima-.
fr
" Elle m'a servi jusqu'au bout, songeait-il en la regardant avec piti? ;
en
"She's helped me all along," he thought, looking at her with pity.
eu
Soineko horia jantzi du, ondoen doakiona, oraindik ere ederki ematen diona;
es
Se ha puesto el vestido amarillo, el que mejor le sienta, el que a?n la favorece;
fr
elle a mis sa robe jaune, celle qui lui va le mieux, celle qui la farde encore ;
en
"She put on her yellow dress, the one that looks the best, gives her a bit of color.
eu
eta perlazko belarritakoak;
es
y los pendientes de perlas;
fr
elle a mis ses perles ? ses oreilles ;
en
She wore her pearl earrings.
eu
berriro ere, txintik ere atera gabe jasan du gau-jaialdi luze baten nekea.
es
una vez m?s, ha soportado sin rechistar el cansancio de una larga velada.
fr
elle a ri ;
en
She laughed.
eu
Orain pozik dago, dardarak izan arren, sukarra izan arren, bizkarreko mina izan arren, bai eta hankako min hori ere, injekzioek haragi fin horretan sortutako zarakarrean duena.
es
Pese a las palpitaciones, pese a la fiebre, pese al dolor de espalda y el de la pierna, justo donde las inyecciones han formado una costra en la delgada carne, ahora est? contenta;
fr
elle a support? sans broncher, une fois de plus, la fatigue d'un long soir ; malgr? les palpitations, malgr? la fi?vre, malgr? sa douleur dans le dos et la douleur de la jambe, ? l'endroit o? les piq?res ont form?, dans la chair maigre, une escarre, elle est contente maintenant ;
en
Without flinching, she put up with the fatigue of a long evening once more, despite her palpitations, despite her fever, despite the pain in her back and leg where the injections have formed a sore in her frail flesh. She's content now.
eu
Badakielako bete duela bere betebeharra, ondo zerbitzatu duela maite duen gizona, itsutasunik gabeko amodioz, amodiorik ederrenaz...".
es
sabe que ha cumplido con su deber, que ha servido al hombre que ama con un amor sin ceguera, el amor m?s hermoso...".
fr
elle a conscience d'avoir accompli son devoir, elle a servi l'homme qu'elle aime d'un amour sans aveuglement, le plus bel amour... "
en
She's aware that she's done her duty, she's served the man she loves, fully aware of who he is, a most beautiful kind of love."
eu
Eskua hartu zion eta musu eman.
es
Le cogi? la mano y se la bes?.
fr
Il lui prit la main, la baisa.
en
He took her hand and kissed it.
eu
-Laztana...
es
-Cari?o...
fr
-Ch?rie...
en
"My darling .
eu
nire txikitxoa...
es
mi peque?a...
fr
ma petite...
en
my little one .
eu
nire Clara...
es
mi Clara...
fr
ma Clara...
en
my Clara."
eu
-Clarak irribarre egin zuen.
es
-Ella sonri?.
fr
Elle sourit.
en
She smiled.
eu
Horrela hitz egiten ziolarik, zer sakrifizio ez ote zuen egingo haren alde?
es
Cuando le hablaba as?, ?qu? sacrificio no habr?a hecho por ?l?
fr
Quand il lui parlait ainsi, que n'e?t-elle pas sacrifi? ?
en
When he spoke to her like this, what wouldn't she have sacrificed for him?
eu
Baina ordurako ez zitzaion gelditzen zer sakrifikaturik.
es
Pero ya no le quedaba nada por sacrificar.
fr
Mais il ne lui restait plus rien ? donner.
en
But she had nothing left to give.
eu
Bizia ere emana zion-.
es
Le hab?a dado hasta su misma vida-.
fr
Sa vie elle-m?me, il l'avait prise.
en
He had taken her life itself.
eu
Zoragarri egon zara gaur gauean.
es
Esta noche has estado maravillosa.
fr
-Tu as ?t? merveilleuse ce soir.
en
"You were wonderful tonight."
eu
-Dallebergtarrek gonbidatu gaituzte afaltzera.
es
-Los Dalberg nos han invitado a cenar.
fr
-Nous sommes invit?s ? d?ner chez les Dalberg.
en
"We're invited to dinner at the Dalbergs'."
