Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Suite frantsesa, Irene Nemirovski / Mikel Garmendia /Jose Antonio Sarasola (Alberdania, 2011
)
eu
Errezoak amaitu zituenean, alde egin zuen elizatik P?ricand andreak.
es
Tras decir sus oraciones, la se?ora P?ricand abandon? la iglesia.
fr
Mme P?ricand, ses pri?res dites, sortit de l'?glise.
en
After saying her prayers, Madame P?ricand left the church.
eu
Behin kalean, pasta gehiago erostea erabaki zuen, gutxi gelditzen baitzitzaizkion hain eskuzabala izateagatik.
es
Una vez en la calle, decidi? renovar su provisi?n de pastas, sensiblemente mermada por su dadivosidad.
fr
Dehors elle voulut renouveler sa provision de biscuits secs fortement ?corn?e par ses largesses.
en
Once outside, she decided to restock her supply of biscuits, which had been greatly diminished by her lavish generosity.
eu
Janari-denda handi batean sartu zen.
es
Entr? en una gran tienda de ultramarinos.
fr
Elle entra dans une grande ?picerie.
en
She went into a large grocer's store.
eu
-Ez zaigu alerik ere gelditzen, andrea-esan zion saltzaileak.
es
-No nos queda de nada, se?ora-le dijo la dependienta.
fr
-Nous n'avons plus rien, madame, dit la serveuse.
en
"We've got nothing left, Madame," said the employee.
eu
-Nola?
es
-?C?mo?
fr
-Comment ?
en
"What?
eu
Gailetarik ere ez, edo pastelen bat? Ezer ez?
es
?Ni unas galletas, ni un pastel? ?Nada?
fr
pas un petit-beurre, pas de pain d'?pice, rien ?
en
No shortbread, no gingerbread, nothing?"
eu
-Ezertxo ere ez, andrea.
es
-Nada de nada, se?ora.
fr
-Rien du tout, madame.
en
"Nothing at all, Madame.
eu
Den-dena bukatu da.
es
Se ha acabado todo.
fr
Tout est parti.
en
It's all gone."
eu
-Emadazu, bada, Zeilango tea, libra bat.
es
-Entonces deme una libra de t? de Ceil?n.
fr
-Donnez-moi une livre de th?, du Ceylan, n'est-ce pas ?
en
"Then let me have a pound of tea, Ceylon tea?"
eu
-Ez da ezer gelditzen, andrea.
es
-No hay nada, se?ora.
fr
-Il n'y a rien, madame.
en
"There's nothing, Madame."
eu
Beste janari-denda batzuetara bidali zuten, baina inon ez zuen aurkitu ezer.
es
Le indicaron otras tiendas de alimentaci?n, pero en ninguna encontr? nada.
fr
Mme P?ricand se vit indiquer d'autres magasins d'alimentation, mais nulle part elle ne put rien acheter.
en
They pointed out some other food shops to Madame P?ricand, but nowhere could she buy a thing.
eu
Hustu egin zuten hiria errefuxiatuek.
es
Los refugiados hab?an vaciado la ciudad.
fr
Les r?fugi?s avaient d?vast? la ville.
en
The refugees had cleaned out the town.
eu
Kafetegi inguruan Hubertekin egin zuen topo.
es
Cerca del caf? se le uni? Hubert.
fr
Pr?s du caf?, Hubert la rejoignit.
en
Hubert met her near the caf?.
eu
Ez zuen aurkitu gelarik.
es
No hab?a hallado habitaci?n.
fr
Il n'avait pas trouv? de chambre.
en
He hadn't been able to find a room.
eu
-Ez dago jatekorik batere, hutsik daude dendak-oihukatu zuen P?ricand andreak.
es
-?No hay nada para comer, las tiendas est?n vac?as!-exclam? la se?ora P?ricand.
fr
Elle s'?cria : -Il n'y a rien ? manger, les boutiques sont vides !
en
"There's nothing to eat, the shops are empty!" she exclaimed.
eu
-Nik aurkitu ditut, bada, bi ondo hornituak.
es
-Pues yo he encontrado dos que est?n muy bien surtidas.
fr
-Pour moi, dit Hubert, j'en ai d?couvert deux bien garnies.
en
"Well," said Hubert, "I found two shops full of goods."
eu
-A bai?
es
-?Ah, s??
fr
vraiment ?
en
"Really?
eu
Non?
es
?Y d?nde?
fr
o? cela ?
en
Where?"
eu
Barre-algara egin zuen Hubertek.
es
Hubert solt? una carcajada.
fr
Hubert rit de tout son c?ur.
en
Hubert burst out laughing.
eu
-Batean pianoak saltzen dituzte eta bestean, berriz, hileta-gaiak!
es
-?Una vende pianos y la otra art?culos funerarios!
fr
-Il y en avait une qui vendait des pianos et l'autre des articles fun?raires !
en
"There was one that sold pianos and the other, things for funerals!"
eu
-A zer tontakeriak esaten dituzun batzuetan, seme!
es
-?Qu? tonter?as dices a veces, hijo m?o!
fr
-Que tu es b?te, mon pauvre gar?on, dit la m?re.
en
"You're such a silly little boy," said his mother.
eu
-Esango nuke, martxa honetan, lore-koroak ere erruz eskatuko dituela jendeak-bota zuen Hubertek-.
es
-Creo que a este paso las coronas de flores tambi?n van a estar muy solicitadas-coment? ?l-.
fr
-Je crois que du train dont on y va, remarqua Hubert, les couronnes de perles vont ?tre aussi tr?s demand?es.
en
"At the rate we're going," Hubert remarked, "I imagine pearl crowns will soon be in great demand.
eu
Negozioa ere egin genezake, ez duzu uste, amatxo?
es
Podr?amos hacer negocio, ?no le parece, mam??
fr
On pourrait les stocker, vous ne croyez pas, maman ?
en
We could stock up on them, what do you think, Mother?"
eu
P?ricand andreak sorbaldak jaso zituen, besterik gabe.
es
Ella se limit? a encogerse de hombros.
fr
Mme P?ricand se contenta de hausser les ?paules.
en
Madame P?ricand shrugged her shoulders.
eu
Kafetegira heldu eta Jacqueline eta Bernard ikusi zituen bertan.
es
Al llegar, vio a Jacqueline y Bernard en la puerta del caf?.
fr
Sur le seuil du caf?, elle vit Jacqueline et Bernard.
en
She could see Jacqueline and Bernard on the doorstep of the caf?.
eu
Esku beteka ari ziren txokolatinak eta azukre-koskorrak banatzen.
es
Ten?an las manos llenas de chocolatinas y azucarillos y los estaban repartiendo a su alrededor.
fr
Ils avaient les mains pleines de chocolat et de sucre et les distribuaient autour d'eux.
en
Their hands were full of chocolate and sweets that they were giving out to everyone around them.
eu
P?ricand andreak haserre-keinua egin zuen.
es
La se?ora P?ricand dio un respingo.
fr
Mme P?ricand ne fit qu'un bond.
en
Madame P?ricand leapt towards them.
eu
-Sartuko zarete barrura, mesedez?
es
-?Quer?is hacer el favor de entrar?
fr
-Voulez-vous rentrer !
en
"Get back inside!
eu
Zertan ari zarete hemen?
es
?Qu? est?is haciendo aqu??
fr
Qu'est-ce que vous faites l? ?
en
What are you doing out here?
eu
Debekatu egiten dizuet gozokiak ukitzea.
es
Os proh?bo que toqu?is las provisiones.
fr
Je vous d?fends de toucher les provisions.
en
I forbid you to touch the food.
eu
Zigortu egingo zaitut, Jacqueline.
es
Te castigar?, Jacqueline.
fr
Jacqueline, tu seras punie.
en
Jacqueline, you will be punished.
eu
Eta zuk, Bernard, ikusiko duzu zure aitak jakitean-egin zuen mehatxu, tente-tente, biak eskutik heldu eta tira eginez.
es
Y t?, Bernard, ver?s cuando lo sepa tu padre-amenaz?, tirando de los dos estupefactos culpables, firme como una roca.
fr
Bernard, ton p?re le saura, r?p?tait-elle entra?nant par la main les deux coupables stup?faits, mais aussi ferme qu'un roc.
en
Bernard, your father will hear about this." Grabbing the two stunned culprits firmly by the hand, she dragged them away.
eu
Alferrikako apaingarrien gisan ari zitzaizkion erortzen kristau-karitatea eta mendetako zibilizazio-otzantasuna eta agerian gelditzen zitzaion arima, idor eta biluzik.
es
La caridad cristiana, la mansedumbre de los siglos de civilizaci?n se le ca?an como vanos ornamentos y dejaban al descubierto su alma, ?rida y desnuda.
fr
La charit? chr?tienne, la mansu?tude des si?cles de civilisation tombaient d'elle comme de vains ornements r?v?lant son ?me aride et nue.
en
Christian charity, the compassion of centuries of civilisation, fell from her like useless ornaments, revealing her bare, arid soul.
eu
Bere txikitxoak elikatu eta babestu behar.
es
Ten?a que alimentar y proteger a sus peque?os.
fr
Il lui fallait nourrir et abriter ses petits.
en
She needed to feed and protect her own children.
eu
Gainerakoak bost axola honezkero.
es
Lo dem?s ya no contaba.
fr
Le reste ne comptait plus.
en
Nothing else mattered any more.
eu
es
fr
en
eu
11
es
11
fr
11
en
11
eu
Ilaran zihoazen Maurice eta Jeanne Michaud ertzean zumarrak zituen bide luzean barrena.
es
Maurice y Jeanne Michaud caminaban en fila por la larga carretera bordeada de ?lamos.
fr
Maurice et Jeanne Michaud marchaient l'un derri?re l'autre sur la large chauss?e bord?e de peupliers.
en
Maurice and Jeanne Michaud walked one behind the other on the wide road lined with poplar trees.
eu
Eta haiekin batera, aldamenean, atzean eta aurrean, iheslariak.
es
Iban flanqueados, precedidos y seguidos de fugitivos.
fr
Ils ?taient entour?s, pr?c?d?s, suivis de fuyards.
en
Around them, behind them, in front of them, people were fleeing.
eu
Aldapa-gainalde batera iristen zirenean, halako jendetza lauso bat ikusten zuten, oinak lurrean arrastaka zeramatzatela zeruertzeraino, ikusmugaraino.
es
Cuando llegaban a un cambio de rasante, ve?an una confusa multitud que arrastraba los pies por el polvo hasta el horizonte, hasta donde alcanzaba la vista.
fr
Lorsqu'ils arrivaient sur une de ces hauteurs l?g?res qui coupaient les routes de place en place, ils voyaient jusqu'? l'horizon, aussi loin que pouvait porter leur regard, une multitude confuse tra?nant les pieds dans la poussi?re.
en
Occasionally the road rose more steeply and they could see clearly the chaotic multitude trudging through the dust, stretching far into the distance.
eu
Zorionekoenek bazuten eskorgaren bat, haur kotxetxoren bat, lau taula eta bi gurpil latzez egindako gurdiren bat, eta haien gainean zeramatzaten garraioan beren fardelak, poltsen, zakurren eta haur lokartuen pisuagatik okerturik.
es
Los m?s afortunados ten?an una carretilla, un cochecito de ni?o, un carro hecho con cuatro tablas y dos toscas ruedas, que transportaban sus equipajes y se curvaban bajo el peso de bolsos, de perros, de ni?os dormidos.
fr
Les plus fortun?s poss?daient une brouette, une voiture d'enfant, un chariot fait de quatre planches mont?es sur des roues grossi?res qui portaient leurs bagages, ?taient courb?s sous le poids de sacs, de hardes, d'enfants endormis.
en
The luckiest ones had wheelbarrows, a pram, a cart made of four planks of wood set on top of crudely fashioned wheels, bowing down under the weight of bags, tattered clothes, sleeping children.
eu
Pobreak ziren haiek, zoritxarrekoak, ahulak, moldatzen ez dakitenak, beti azken izaten direnak, baita herabe batzuk eta, bidaia-txartelaren prezioa, gastuak eta bidaiaren arriskuak zirela-eta azken uneraino zain gelditu ziren zeken batzuk ere.
es
Eran los pobres, los desgraciados, los d?biles, los que no saben apa??rselas, los que siempre acaban relegados a los ?ltimos puestos, y tambi?n algunos pusil?nimes, algunos taca?os que hab?an esperado hasta el ?ltimo momento ante el precio del billete, los gastos y los riesgos del viaje.
fr
Ceux-l? ?taient les pauvres, les malchanceux, les faibles, ceux qui ne savent pas se d?brouiller, ceux que l'on repousse partout au dernier rang, et quelques timor?s aussi, quelques avares qui avaient recul? jusqu'au dernier instant devant le prix du billet, les d?penses et les risques du voyage.
en
These were the poor, the unlucky, the weak, the sort who don't know how to manage, who are always pushed to the back;
eu
Bat-batean ikarak hartu zituen, ordea, beste guztiak bezalaxe.
es
Pero de pronto hab?an sido presa del p?nico, como todo el mundo.
fr
Mais brusquement la panique les avait saisis comme les autres.
en
the frightened, too, and the stingy, who had put off buying a ticket until the last minute because of the price, the expenses involved and the dangers of the journey, but who had suddenly been gripped by panic just like everyone else.
eu
Ez zekiten zergatik ari ziren ihesean:
es
No sab?an por qu? hu?an:
fr
Ils ne savaient pas pourquoi ils fuyaient :
en
None of them knew why they were bothering to flee:
eu
sugarretan zegoen Frantzia osoa, arriskua zegoen nonahi.
es
Francia entera estaba en llamas, el peligro acechaba en todas partes.
fr
la France enti?re ?tait en flammes, le danger partout.
en
all of France was burning, there was danger everywhere.
eu
Gorputza lurrera erortzen uzten zutenean, esaten zuten ez zirela berriro jaikiko, nahikoa zela, eta hiltzekotan, nahiago zutela lasai hil.
es
Cuando se dejaban caer al suelo, dec?an que no volver?an a levantarse, que hasta all? hab?an llegado, que, puestos a morir, prefer?an morir tranquilos.
fr
Quand ils se laissaient tomber sur le sol, ils disaient qu'ils ne se rel?veraient plus, qu'ils cr?veraient l?, que mourir pour mourir, autant valait rester tranquille.
en
Whenever they sank to the ground, they said they would never get up again, they would die right there, that if they had to die it was better to die in peace.
eu
Haiek ziren, baina, altxatzen lehenak hegazkin bat hurbiltzen zenean.
es
Pero eran los primeros en levantarse cuando se acercaba un avi?n.
fr
Ils ?taient les premiers debout lorsqu'un avion approchait.
en
But they were the first to stand up when a plane flew near.
eu
Bazuten errukia, karitatea, halako sinpatia aktibo eta zelatari bat, herriko jendeak beretarrei, pobreei baizik erakusten ez diena, eta izu eta miseriazko egoeretan baino ez.
es
Entre ellos hab?a piedad, caridad, esa simpat?a activa y vigilante que la gente del pueblo no testimonia m?s que a los suyos, a los pobres, y s?lo en circunstancias excepcionales de miedo y miseria.
fr
Il y avait entre eux de la piti?, de la charit?, cette sympathie active et vigilante que les gens du peuple ne t?moignent qu'aux leurs, qu'aux pauvres, et encore, en des p?riodes exceptionnelles de peur et de mis?re.
en
They were compassionate and kind, offering that active and attentive sympathy that working people normally reserve for their own families or the poor, and even then only at moments of the most exceptional fear and misery.
eu
Hamargarren aldia zen emagin lodi eta indartsu batzuek Jeanne Michaudi besoa luzatzen ziotena aurrera egiten laguntzeko.
es
Ya eran diez las veces que una matrona gruesa y robusta le ofrec?a el brazo a Jeanne Michaud para ayudarla a avanzar.
fr
Dix fois d?j? de grosses et fortes comm?res avaient offert leur bras ? Jeanne Michaud pour l'aider ? marcher.
en
Nearly a dozen times, some of these big, strong women had offered to help Jeanne Michaud to walk.
eu
Michaud andreak berak bi haur zeramatzan eskutik helduta eta senarrak, berriz, arropa-fardel batez eta saski batez zamaturik zihoan, saskiaren barruan untxi bat bizirik eta patatak zeramatzala, Nanterretik oinez abiatutako amona xaharrak mundu honetan zituen ondare bakarrak.
es
Ella misma llevaba a dos ni?os cogidos de la mano, mientras su marido cargaba con un hato de ropa y una cesta con un conejo vivo y patatas, ?nicos bienes terrenales de una viejecilla que hab?a salido a pie de Nanterre.
fr
Elle-m?me tenait des enfants par la main tandis que son mari chargeait sur son ?paule tant?t un ballot de linge, tant?t un panier qui contenait un lapin vivant et des pommes de terre, seuls biens terrestres d'une petite vieille partie ? pied de Nanterre.
en
Jeanne herself held children by the hand while her husband carried bags on his shoulders: sometimes a bundle of clothing, sometimes a basket with a live rabbit and potatoes, the worldly possessions of a little old woman who had left Nanterre on foot.
eu
Halako neke, gose eta kezkak izanik ere, Mauricek ez zuen uste oso zoritxarrekoa zenik.
es
Pese al cansancio, el hambre y la preocupaci?n, Maurice Michaud no se sent?a demasiado desgraciado.
fr
Malgr? la fatigue, la faim, l'inqui?tude, Maurice Michaud ne se sentait pas trop malheureux.
en
In spite of the exhaustion, the hunger, the fear, Maurice Michaud was not really unhappy.
