Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Gatsby Handia, F. Scott Fitzgerald / Xabier Olarra (Igela, 1990
)
eu
Barrura sartu nintzen momentu hartan bi koristarekin obstetriziari buruz solasean eta harengana joateko eske ari zitzaidan Jordanen unibertsitarioagandik ihesi.
es
Eludiendo al estudiante de Jordan, en ese momento enfrascado en una conversaci?n sobre obstetricia con dos coristas, y que suplicaba mi compa??a, entr? en la casa.
fr
J'entrai, esquivant l'?tudiant de Jordan qui discutait d'obst?trique avec deux chorus girls et me suppliait de me joindre ? son groupe.
en
Eluding Jordan's undergraduate, who was now engaged in an obstetrical conversation with two chorus girls, and who implored me to join him, I went inside.
eu
Gela zabal hura jendez beteta zegoen.
es
El sal?n estaba lleno de gente.
fr
Le grand salon ?tait plein.
en
The large room was full of people.
eu
Horizko nesketako bat pianoa jotzen ari zen, eta ondoan koru ospetsu bateko emakume gazte, altu, ilegorri bat kantari ari zen.
es
Una de las chicas de amarillo tocaba el piano, y a su lado, de pie, una se?ora joven y pelirroja, miembro de una famosa compa??a de revistas, entonaba una canci?n.
fr
Une des filles en jaune jouait du piano. ? c?t? d'elle, chantait une jeune femme de haute taille, ? cheveux rouges, qui appartenait aux Folies Ziegfeld.
en
One of the girls in yellow was playing the piano, and beside her stood a tall, red-haired young lady from a famous chorus, engaged in song.
eu
Txanpain dezente edana zen, eta abesten ari zela, zozo hari dena oso oso tristea zela bururatu zitzaion nonbait; hala, kantatzen ez ezik, negarrez ere ari zen.
es
Hab?a bebido una dosis considerable de champagne y, de modo poco profesional, en el curso de la canci?n decidi? que todo era muy triste, muy triste: no s?lo cantaba, lloraba tambi?n.
fr
Elle avait bu le champagne en grandes quantit?s et, au milieu de sa chanson, la conviction lui ?tait venue, inepte, que tout ?tait triste, bien triste-elle ne se contentait plus de chanter, elle pleurait en m?me temps.
en
She had drunk a quantity of champagne, and during the course of her song she had decided, ineptly, that everything was very, very sad-she was not only singing, she was weeping too.
eu
Abestian isilaldi bat zen guztietan, arnasestu, intziri eta negar etenez betetzen zuen, eta ondoren doinua hartu eta soprano ahots dardartiz jarraitzen zuen.
es
Introduc?a en cada pausa de la canci?n hipidos y sollozos entrecortados, antes de volver a la letra con voz temblorosa de soprano.
fr
Quand il se produisait une pause dans le morceau, elle la remplissait de sanglots entrecoup?s, tout en cherchant sa respiration. Puis elle reprenait le chant d'une voix de soprano qui tremblotait.
en
Whenever there was a pause in the song she filled it with gasping, broken sobs, and then took up the lyric in a quavering soprano.
eu
Malkoak masailetan behera zihoazkion, ez ordea, oztoporik gabe, zeren, bere betile makilatuegiak ukitzean, tinta kolorea harturik, ur xirripa beltz eta geldi bihurturik egiten baitzuten beren bidearen azken zatia.
es
Las l?grimas le corr?an por las mejillas; no con total libertad, sin embargo, pues cuando entraban en contacto con las pesta?as, muy pintadas, tomaban un color de tinta y segu?an su camino en lentos riachuelos negros.
fr
Les larmes se poursuivaient sur ses joues-non sans interruption toutefois, car lorsqu'elles entraient en contact avec les sourcils fortement peints de la chanteuse, elles prenaient la couleur de l'encre et continuaient leur chemin en lents ruisselets noirs.
en
The tears coursed down her cheeks-not freely, however, for when they came into contact with her heavily beaded eyelashes they assumed an inky color, and pursued the rest of their way in slow black rivulets.
eu
Adarjotzaile batek esan zion aurpegiko notak abesteko, eta hori entzutean besoak goratu, aulki baten gainera zanbla erori eta alkoholak eragindako lozorro gaitzean murgildu zen.
es
Alguien sugiri? con humor que cantara las notas que se le escrib?an en la cara, momento en el que levant? las manos, se derrumb? en un sill?n y se hundi? en el profundo sue?o del vino.
fr
Comme un humoriste sugg?rait qu'elle chant?t les notes qui s'inscrivaient sur son visage, elle jeta les mains au plafond, s'?croula dans un fauteuil et se laissa emporter par un profond sommeil vineux.
en
A humorous suggestion was made that she sing the notes on her face, whereupon she threw up her hands, sank into a chair, and went off into a deep vinous sleep.
eu
'Bere senarra zela zioen gizon batekin istilua izan du,' argitu zidan nere alboko neska batek.
es
-Se ha peleado con un hombre que dice ser su marido-explic? una chica a mi lado.
fr
-Elle s'est chamaill?e avec un monsieur qui se dit son mari, expliqua une jeune fille contre mon coude.
en
"She had a fight with a man who says he's her husband," explained a girl at my elbow.
eu
Ingurura begiratu nuen.
es
Mir? a mi alrededor.
fr
Je jetai un coup d'?il autour de moi.
en
I looked around.
eu
Gelditzen ziren emakume gehienak beren senarrak omen ziren gizonekin zalapartaka zebiltzan.
es
La mayor?a de las mujeres que quedaban se estaban peleando con hombres que dec?an ser sus maridos.
fr
La plupart des dames encore pr?sentes se chamaillaient avec des messieurs qu'on disait ?tre leurs maris.
en
Most of the remaining women were now having fights with men said to be their husbands.
eu
Jordanen taldea bera ere, East Eggeko laukotea, eztabaidatan zatitua zen.
es
Incluso el grupo de Jordan, el cuarteto de East Egg, se hab?a roto, dividido por la disensi?n.
fr
Les premiers compagnons de Jordan, les deux couples d'East-Egg, ?taient eux-m?mes cruellement d?chir?s par une discussion.
en
Even Jordan's party, the quartet from East Egg, were rent asunder by dissension.
eu
Gizonetako bat aktoresa gazte batekin arreta handia jarriz ari zen hizketan, eta bere andrea, egoerari duintasunez eta ezaxolati farre egiten saiatu ondoren, zeharo erori eta saihetsetik erasoka hasi zen: tarteka diamantearenak bezalako amorraziozko txinpartak botaz, bat-batean senarraren aldamenean jarri eta belarrira ahapetik esaten zion:
es
Uno de los hombres hablaba con inusitada intensidad con una actriz muy joven, y su mujer, despu?s de intentar re?rse de la situaci?n haci?ndose la digna y la indiferente, perdi? completamente el control y recurri? a los ataques por los flancos. Aparec?a de repente una y otra vez como un diamante enfadado y dec?a al o?do del marido:
fr
L'un des hommes parlait ? une jeune actrice avec une s?rieuse intensit? et sa femme, apr?s s'?tre efforc?e d'en rire d'un air indiff?rent et digne, perdit enfin toute contrainte et se livra ? des attaques de flanc-par intervalles, elle apparaissait soudain ? ses c?t?s, ?tincelante de col?re comme un diamant, et sifflait ? son oreille :
en
One of the men was talking with curious intensity to a young actress, and his wife, after attempting to laugh at the situation in a dignified and indifferent way, broke down entirely and resorted to flank attacks-at intervals she appeared suddenly at his side like an angry diamond, and hissed:
eu
'Zure hitza eman zenidan!'
es
"?Me lo prometiste!"
fr
" Tu avais pourtant promis !
en
"You promised!" into his ear.
eu
Etxera itzultzeari muzin egitea ez zen soilik gizaseme alprojen kontua.
es
La resistencia a irse a casa no era exclusiva de los hombres desobedientes.
fr
La r?pugnance ? rentrer ne se limitait pas aux hommes d?r?gl?s.
en
The reluctance to go home was not confined to wayward men.
eu
Atalondoan une horretan beren kalterako sano zeuden bi gizon eta haien emazte seko amorratuak zeuden.
es
El vest?bulo lo ocupaban ahora dos hombres lamentablemente sobrios y sus mujeres absolutamente indignadas.
fr
La galerie ?tait occup?e par deux messieurs lamentablement temp?rants et leurs ?pouses-au comble de l'indignation.
en
The hall was at present occupied by two deplorably sober men and their highly indignant wives.
eu
Emazteak ozenki samar mintzatuz, elkar kontsolatzen ari ziren.
es
Las mujeres hab?an congeniado y hablaban levantando ligeramente la voz.
fr
Les ?pouses compatissaient l'une avec l'autre d'une voix l?g?rement mont?e.
en
The wives were sympathizing with each other in slightly raised voices.
eu
'Ongi pasatzen ari naizela ikusten duen bakoitzean etxera joan behar izaten du.'
es
-Siempre que ve que me lo estoy pasando bien quiere irse a casa.
fr
-Quand il voit que je m'amuse, il veut toujours rentrer.
en
"Whenever he sees I'm having a good time he wants to go home."
eu
'Ez dut sekula honelako egoismorik ikusi.'
es
-No he conocido nunca a nadie tan ego?sta.
fr
-Jamais je n'ai vu quelqu'un de plus ?go?ste.
en
"Never heard anything so selfish in my life."
eu
'Beti gu gara lehenak joaten.'
es
-Siempre nos vamos los primeros.
fr
-Nous sommes toujours les premiers ? partir.
en
"We're always the first ones to leave."
eu
'Gu berdin.'
es
-Y nosotros.
fr
-Nous aussi.
en
"So are we."
eu
'Tira, gaur behintzat ia azkenak gara,' esan zuen gizonetako batek otzan.
es
-Bueno, esta noche somos casi los ?ltimos-dijo uno de los hombres t?midamente-.
fr
-Mais, ce soir, fit timidement l'un des deux hommes incrimin?s, nous sommes presque les derniers.
en
"Well, we're almost the last tonight," said one of the men sheepishly.
eu
'Orkesta duela ordu erdi bat joan da.'
es
La orquesta se fue hace media hora.
fr
Il y a une demi-heure que l'orchestre est parti.
en
"The orchestra left half an hour ago."
eu
Honelako borondate txarra izatea ezin sinetsizkoa zelako kontuan bi emazteak ados egon arren, indarrean eta aireari ostikoka besoan harturik zeramatzatela ilunpeak irentsi zituenean bukatu zen istilua.
es
A pesar de que las mujeres coincidieran en que tanta malevolencia resultaba inconcebible, la discusi?n termin? en un breve cuerpo a cuerpo, y las dos mujeres fueron levantadas en volandas y, pataleando, desaparecieron en la noche.
fr
Nonobstant l'opinion des ?pouses qu'un tel mauvais vouloir d?passait les bornes de la vraisemblance, la querelle se termina par une courte lutte et les deux ?pouses, soulev?es ? bras-le-corps, furent emport?es, malgr? leurs ruades, dans la nuit.
en
In spite of this wives' agreement that such malevolence was beyond credibility, the dispute ended in a short struggle, and both wives were lifted, kicking, into the night.
eu
Atalondoan kapela ekarri zain nengoela liburutegiko atea ireki zen eta Jordan Baker eta Gatsby elkarrekin atera ziren.
es
Mientras esperaba en el vest?bulo a que me dieran el sombrero, la puerta de la biblioteca se abri? y Jordan Baker y Gatsby salieron juntos.
fr
Comme j'attendais mon chapeau dans le vestibule, la porte de la biblioth?que s'ouvrit, laissant passer Jordan Baker et Gatsby.
en
As I waited for my hat in the hall the door of the library opened and Jordan Baker and Gatsby came out together.
eu
Azkeneko hitzak esaten ari zitzaion Gatsby, baina jarrera gartsua bat-batean kortesiarik finena bihurtu zen, agur esatera zenbait jende hurbiltzearekin batera.
es
?l dec?a una ?ltima frase, pero la ansiedad que demostraba se ci?? precipitadamente al m?s estricto formalismo cuando varias personas se le acercaron para despedirse.
fr
Il disait un dernier mot ? la jeune femme, mais la chaleur de son attitude se transforma brusquement en une politesse mondaine quand plusieurs personnes s'approch?rent pour prendre cong? de lui.
en
He was saying some last word to her, but the eagerness in his manner tightened abruptly into formality as several people approached him to say good-by.
eu
Jordanen taldekoak berantetsirik deika ari zitzaizkion portxetik baina puxka bat gehiago egon erazi zituen neri eskua emateko.
es
El grupo de Jordan la llamaba con impaciencia desde el porche, pero se entretuvo un momento para darme la mano.
fr
Sur le perron, les compagnons de Jordan l'appelaient avec impatience, mais elle s'attarda un instant ? me serrer la main.
en
Jordan's party were calling impatiently to her from the porch, but she lingered for a moment to shake hands.
eu
'Gauzarik harrigarriena entzun dut', xuxurlatu zidan. 'Zenbat denbora egin dugu hor?'
es
-Acabo de enterarme de algo asombroso, lo m?s asombroso que he o?do nunca-murmur?-. ?Cu?nto tiempo hemos pasado ah? dentro?
fr
-Je suis stup?faite de ce que je viens d'entendre, chuchota-t-elle, combien de temps sommes-nous rest?s l?-dedans ?
en
"I've just heard the most amazing thing," she whispered. "How long were we in there?"
eu
'Ordubete edo.'
es
-Una hora, m?s o menos.
fr
-Ma foi, une heure environ.
en
"Why, about an hour."
eu
'Benetan...
es
-Ha sido...
fr
-C'est...
en
"It was...
eu
harrigarria,' errepikatu zuen burua bestetan zuela.
es
simplemente asombroso-repiti?, abstra?da-.
fr
tout simplement renversant, r?p?ta-t-elle d'un air absorb?.
en
simply amazing," she repeated abstractedly.
eu
'Baina ez esatea zin egin dut eta hemen nabil zure jakinmina pizten.' Nere aurrean fineziaz ahoa zabaldu zuen.
es
Pero he jurado no dec?rselo a nadie, y aqu? me tienes, tent?ndote con lo que no puedo darte-me bostez? en la cara con mucha elegancia-.
fr
Mais j'ai jur? de ne pas le r?p?ter et me voici en train de vous faire subir le supplice de Tantale.
en
"But I swore I wouldn't tell it and here I am tantalizing you." She yawned gracefully in my face.
eu
'Mesedez etorri ikustera...
es
Ven a verme, por favor...
fr
L'annuaire des t?l?phones...
en
Phone book....
eu
Telefono liburuan...
es
Gu?a de tel?fonos...
fr
sous le nom de Mrs.
en
Under the name of Mrs.
eu
Mrs.
es
 
fr
 
en
 
eu
Sigourney Howard izena bilatu...
es
El n?mero de mistress Sigourney Howard...
fr
Sigourney Howard...
en
Sigourney Howard....
eu
Nere izeba da...' Korrika zihoan kanpora hitz hauek esatean;
es
Mi t?a...
fr
ma tante...
en
My aunt...."
eu
bere esku beltzarana agur egitean zauli mugitu zuen atean bere taldekoekin nahastu zenean.
es
-se iba deprisa mientras hablaba, y su mano morena me hizo un alegre saludo cuando en la puerta se fundi? con el grupo.
fr
Tout en parlant elle se h?tait-sa main brune me lan?a un l?ger adieu et Jordan se confondit dans le groupe qui l'attendait devant la porte.
en
She was hurrying off as she talked-her brown hand waved a jaunty salute as she melted into her party at the door.
eu
Nere lehenbiziko bisitaldian hain berandu arte egoteaz lotsatu samarturik, Gatsbyren azken gonbidatuekin elkartu nintzen, beronen inguruan bilduta baitzeuden.
es
Un poco avergonzado por haberme quedado hasta tan tarde en mi primera visita, me reun? con los ?ltimos invitados de Gatsby, que se congregaban a su alrededor.
fr
Assez honteux d'?tre rest? si tard en cette premi?re visite, je me joignis aux derniers invit?s qui entouraient leur h?te.
en
Rather ashamed that on my first appearance I had stayed so late, I joined the last of Gatsby's guests, who were clustered around him.
eu
Haren lorratzean ilunabarretik ibilia nintzela adierazi eta jardinean ez ezagutzeagatik barkamena eskatu nahi nion.
es
Quer?a explicarle que hab?a estado busc?ndolo al principio de la fiesta y disculparme por no haberlo reconocido en el jard?n.
fr
Je voulais lui expliquer que je l'avais cherch? au d?but de la soir?e et m'excuser de ne point l'avoir reconnu dans le parc.
en
I wanted to explain that I'd hunted for him early in the evening and to apologize for not having known him in the garden.
eu
'Ez aipatu ere egin,' esan zidan bihotzez.
es
-No te preocupes-me orden? categ?ricamente-.
fr
-N'en parlez pas, fit-il avec empressement.
en
"Don't mention it," he enjoined me eagerly.
eu
'Ez gehiago pentsatu, gazte,' konfidantzazko deitzeko modu honek ez zuen adierazten bizkarrean konfidantza emanez eskua arinki pasatzean azaldu zuen baino adiskidetasun gehiago.
es
No le des m?s vueltas, compa?ero-no hab?a en aquella expresi?n familiar m?s familiaridad que en la mano reconfortante que me pas? por el hombro-.
fr
N'y pensez plus, vieux fr?re.
en
"Don't give it another thought, old sport." The familiar expression held no more familiarity than the hand which reassuringly brushed my shoulder.
eu
'Eta ez ahaztu bihar goizean, bederatzietan puntuan, hidroplanoan ibili behar dugula.'
es
Y no olvides que ma?ana por la ma?ana probamos el hidroplano, a las nueve.
fr
(L'expression ne comportait pas plus de familiarit? que la main qui, d'un geste rassurant, brossait mon ?paule.) Et n'oubliez pas que nous volons en hydroplane demain matin, ? neuf heures.
en
"And don't forget we're going up in the hydroplane tomorrow morning, at nine o'clock."
eu
Orduan atzetik maiordomoak:
es
Y el mayordomo, a su espalda:
fr
Puis le valet de chambre, derri?re son ?paule :
en
Then the butler, behind his shoulder:
eu
'Philadelphiatik telefono deia duzu, jauna.'
es
-Lo llaman de Filadelfia, se?or.
fr
-Philadelphie demande Monsieur au t?l?phone.
en
"Philadelphia wants you on the phone, sir."
eu
'Ondo da, berehalaxe.
es
-S?, ahora mismo.
fr
-Bien, bien, dans un instant.
en
"All right, in a minute.
eu
Banoala esaiozu...
es
Diga que ahora mismo me pongo...
fr
Dites que j'y vais tout de suite...
en
Tell them I'll be right there....
eu
Gabon.'
es
Buenas noches.
fr
Bonne nuit.
en
"Good night."
