Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Xake nobela, Stefan Zweig / Xabier Mendiguren Bereziartu (Alberdania, 1999
)
eu
Gutako bakoitza erabateko hutsartean sarturik, kanpoko mundutik aparte, hermetikoki itxitako gela batean, makilakada eta hotzaren bitartez kanpotik eragin ordez, presio hura barrutik eragin behar ziguten, azkenean ezpainak irekiarazteko.
es
Encerrando a cada uno de nosotros individualmente en un vac?o absoluto, en una habitaci?n cerrada herm?ticamente al mundo exterior, esa presi?n deb?a producirse, no exteriormente por obra de golpes o del fr?o, sino interiormente, para despegar al final nuestros labios por fuerza.
fr
En cr?ant autour de chacun de nous un vide complet, en nous confinant dans une chambre herm?tiquement ferm?e au monde ext?rieur, on usait d'un moyen de pression qui devait nous desserrer les l?vres, de l'int?rieur, plus s?rement que les coups et le froid.
en
Locking each of us into a total vacuum, a room hermetically sealed off from the outside world, instead of beating us or exposing us to cold-this was meant to create an internal pressure that would finally force our lips open.
eu
Izendatu zidaten gelari ez nion lehen begiradan inondik ere deseroso iritzi.
es
A primera vista, la habitaci?n que me hab?a sido designada no parec?a inc?moda en absoluto.
fr
Au premier abord, la chambre qu'on m'assigna n'avait rien d'inconfortable.
en
At first glance the room assigned to me did not seem at all uncomfortable.
eu
Bazeukan atea, ohea, besaulkia, garbiketarako ur-konketa eta burdinesiz itxitako leihoa ere.
es
Ten?a puerta, mesa, cama, silla, lavabo y una ventana con reja.
fr
Elle poss?dait une porte, un lit, une chaise, une cuvette, une fen?tre grillag?e.
en
It had a door, a bed, a chair, a washbasin, a barred window.
eu
Baina ateak gau eta egun itxita zirauen; mahaiak ez zeukan libururik, ez aldizkaririk, ez paper-orririk, ez lapitzik;
es
Pero la puerta quedaba cerrada d?a y noche; en la mesa no deb?a depositarse ning?n libro, ning?n diario, ni una hoja de papel, ni tampoco un l?piz.
fr
Mais la porte demeurait verrouill?e nuit et jour, il m'?tait interdit d'avoir un livre, un journal, du papier ou un crayon.
en
But the door stayed locked day and night, no book, no newspaper, no sheet of paper or pencil was permitted to be on the table, the window faced a firewall;
eu
leihoak horma itsu batera ematen zuen;
es
La ventana daba sobre una pared lisa:
fr
 
en
 
eu
nire niaren eta nire gorputzaren beraren inguruan ezerez perfektua zegoen eraikita.
es
en torno a mi conciencia y a mi propio cuerpo, se hab?a creado la nada absoluta.
fr
Et la fen?tre s'ouvrait sur un mur coupe-feu.
en
complete nothingness surrounded me both physically and psychologically.
eu
Gauzaki guztiak kendu zizkidaten:
es
Se me hab?an quitado todos los objetos:
fr
Autour de moi, c'?tait le n?ant, j'y ?tais tout entier plong?.
en
They had taken every object away from me-I had no watch, so that I didn't know the time;
eu
erlojua, denboraren berri ez izateko; lapitza, ezer ez idatzi ahal izateko; labana, zainak ez ireki ahal izateko;
es
el reloj, para que no tuviera noci?n del tiempo, el l?piz, para que no pudiera escribir nada, el cortaplumas, para que no pudiera abrirme las venas;
fr
On m'avait pris ma montre, afin que je ne mesure plus le temps, mon crayon, afin que je ne puisse plus ?crire, mon couteau, afin que je ne m'ouvre pas les veines :
en
no pencil, so that I couldn't write; no knife, so that I couldn't slit my wrists;
eu
zigarroa bezalako sorgortzailerik txikiena ere ukatu egin zidaten.
es
se me neg?, incluso, el m?s d?bil narc?tico, tal como un cigarrillo.
fr
on me refusa m?me la l?g?re griserie d'une cigarette.
en
even the tiniest comfort, such as a cigarette, was denied me.
eu
Ez nuen sekula giza aurpegirik ikusi, hitzik esaten ez zidan eta galderarik erantzun ez zezakeen zaindariarena izan ezik; sekula ez nuen giza ahotsik entzun;
es
Con excepci?n del centinela, sobre quien pesaba prohibici?n de hablarme o de contestarme ni a una sola pregunta, jam?s ve?a una cara humana;
fr
Je ne voyais jamais aucune figure humaine, sauf celle du gardien, qui avait ordre de ne pas m'adresser la parole et de ne r?pondre ? aucune question.
en
Apart from the guard, who was not permitted to say a word or respond to questions, I never saw a human face, never heard a human voice;
eu
begiak, belarriak, zentzumen guztiek goizetik gauera eta gauetik goizera ez zuten elikagairik txikiena ere hartzen. Erremediorik gabe bakarrik nengoen, neure buruarekin, neure gorputzarekin eta lauzpabost gauzaki muturekin bakarrik: mahaia, ohea, leihoa, garbiketarako ur-konketa.
es
jam?s o?a una voz de hombre, y de la noche a la ma?ana, de la ma?ana a la noche, ninguno de los sentidos recib?a el menor alimento, y me quedaba inexorablemente solo conmigo mismo, con mi cuerpo y las cuatro o cinco cosas mudas: el lavabo, la ventana, la mesa, la cama;
fr
Je n'entendais jamais une voix humaine. Jour et nuit, les yeux, les oreilles, tous les sens ne trouvaient pas le moindre aliment, on restait seul, d?sesp?r?ment seul en face de soi-m?me, avec son corps et quatre ou cinq objets muets : la table, le lit, la fen?tre, la cuvette.
en
my eyes, my ears, all my senses received not the slightest stimulation from morning till night, from night till morning, all the time you were hopelessly alone with yourself, with your body, and with these four or five mute objects, table, bed, window, washbasin;
eu
Urpekari bat beirazko kanpaiaren azpian bezala bizi nintzen isiltasun hartako ozeano beltzean, kanpoko munduarekin lotzen zuen lokarria eten dela, eta inoiz ez dutela sakonera isil hartatik berreskuratuko susmatzen duen urpekaria bezala.
es
viv?a como un buzo bajo una campana de vidrio en el oc?ano negro de ese silencio, m?s a?n, como un buzo que ya barrunta que la cuerda que le comunica con la superficie se ha roto y que nunca se podr? rescatarle de la silente profundidad.
fr
On vivait comme le plongeur sous sa cloche de verre, dans ce noir oc?an de silence, mais un plongeur qui pressent d?j? que la corde qui le reliait au monde s'est rompue et qu'on ne le remontera jamais de ces profondeurs muettes.
en
you lived like a diver in a diving bell in the black sea of this silence, for that matter like a diver who has guessed that the cable to the outside world has snapped and that he will never be hauled out of the silent deep.
eu
Ez zegoen zer eginik, zer entzunik, zer ikusirik, nonahi eta etengabe norberaren inguruan ezereza zegoen, hutsarte guztiz espazio gabe eta denbora gabea.
es
No hab?a nada que hacer, que o?r, ni ver; por todos lados me rodeaba ininterrumpidamente la nada, el vac?o absoluto, carente de espacio y de tiempo.
fr
On n'avait rien ? faire, rien ? entendre, rien ? voir, autour de soi r?gnait le n?ant vertigineux, un vide sans dimensions dans l'espace et dans le temps.
en
There was nothing to do, nothing to hear, nothing to see, nothingness was everywhere around me all the time, a completely dimensionless and timeless void.
eu
Gora eta behera joaten nintzen, eta norberarekin joaten ziren pentsamenduak gora eta behera, behin eta berriz.
es
Me paseaba arriba y abajo y conmigo iban los pensamientos, arriba y abajo.
fr
On allait et venait dans sa chambre, avec des pens?es qui vous trottaient et vous venaient dans la t?te, sans tr?ve, suivant le m?me mouvement.
en
You walked up and down, you and your thoughts, up and down, over and over.
eu
Baina pentsamenduak berak ere, direnik eta substantzia gabeenak direla ere, euskarri-puntu bat behar dute, zeren bestela biraka hasten baitira, eta zentzurik gabe beren baitan itzuliak egiten; horiek ere ez dute ezereza jasaten.
es
Pero aun las ideas, por m?s insustanciales que parezcan, necesitan un punto de apoyo; de lo contrario empiezan a girar insensatas en derredor de s? mismas;
fr
Mais, si d?pourvues de mati?re qu'elles paraissent, les pens?es aussi ont besoin d'un point d'appui, faute de quoi elles se mettent ? tourner sur elles-m?mes dans une ronde folle.
en
But even thoughts, insubstantial as they seem, need a footing, or they begin to spin, to run in frenzied circles;
eu
Zerbaiten zain egoten zinen, goizetik gauera, eta ez zen ezer gertatzen.
es
ellas tampoco soportan la nada.
fr
Elles ne supportent pas le n?ant, elles non plus.
en
they can't bear nothingness either.
eu
Behin eta berriz zain egoten zinen.
es
De la ma?ana a la noche esperaba alguna cosa, pero nada acontec?a.
fr
On attendait quelque chose du matin au soir, mais il n'arrivait rien.
en
You waited for something from morning until night, and nothing happened.
eu
Ez zen ezer gertatzen.
es
Volv?a a esperar y a esperar de nuevo.
fr
On attendait, recommen?ait ? attendre.
en
You went on waiting and waiting.
eu
Zain eta zain eta zain egoten zinen, pentsatu eta pentsatu eta pentsatu egiten zenuen, lokiek min eman arte.
es
Nada, sin embargo, suced?a.
fr
Il n'arrivait rien.
en
Nothing happened.
eu
Ez zen ezer gertatzen. Eta bakarrik nengoen.
es
Esperaba, esperaba, pensaba, pensaba hasta que me dol?an las sienes.
fr
? attendre, attendre et attendre, les pens?es tournaient, tournaient dans votre t?te, jusqu'? ce que les tempes vous fassent mal.
en
You waited, waited, waited, thinking, thinking, thinking, until your temples throbbed.
eu
Bakarrik.
es
Me quedaba solo.
fr
Il n'arrivait toujours rien.
en
Nothing happened.
eu
Bakarrik.
es
Solo, solo.
fr
On restait seul.
en
You were alone.
eu
"Hamabost egun izan ziren, denboraz kanpo, munduaz kanpo eman nituenak.
es
"As? pasaron quince d?as que viv? fuera del tiempo, fuera del mundo.
fr
Seul. Seul.
en
Alone. Alone.
eu
Gerra piztu izan balitz, ez nukeen haren berri izango;
es
Si entonces hubiera estallado una guerra, yo no me habr?a enterado;
fr
" Cela dura quinze jours, pendant lesquels je v?cus hors du temps, hors du monde.
en
If a war had broken out then, I wouldn't have known it;
eu
nire mundua mahaiaz, ateaz, oheaz, garbiketarako ur-konketaz, besaulkiaz, leihoaz eta horma itsuaz bakarrik eratua zen, eta betiko hormako betiko paperean neuzkan josita begiak;
es
mi mundo se compon?a ?nicamente de una mesa, una puerta, una cama, un lavabo, una pared y una ventana; siempre clavaba la mirada en el mismo papel pintado de la misma pared;
fr
Le monde ne se composait plus pour moi que d'une table, d'une porte, d'un lit, d'une chaise, d'une cuvette, d'une fen?tre et de quatre murs sur lesquels je regardais fixement le m?me papier.
en
my world was nothing more than desk, door, bed, washbasin, chair, window, and wall, I stared always at the same wallpaper on the same wall;
eu
sigi-sagadun marrazkiko lerro bakoitza brontzezko zizelez bezala irarrita gelditu zitzaidan nire garunetako tolesturarik barnekoenean, hainbeste aldiz egon bainintzen haiei begira.
es
cada l?nea de su dibujo de zigzag se grab? como a buril acerado en el pliegue m?s ?ntimo de mi cerebro, a fuerza de tanto mirarlo fijamente.
fr
Chaque ligne de son dessin mouvement? s'est grav?e comme au burin dans les replis de mon cerveau, tant je l'ai regard?.
en
every line of its jagged pattern became etched as though by a burin into the innermost recesses of my brain, that's how much I stared at it.
eu
Gero azkenean itaunketak hasi ziren.
es
Por fin comenzaron los interrogatorios.
fr
Enfin commenc?rent les interrogatoires.
en
Then finally the interrogations began.
eu
Ustekabean deitzen zidaten, zehatz jakin gabe eguna ala gaua zen.
es
Se sol?a llamarnos repentinamente, sin que supi?ramos bien si era de d?a o de noche.
fr
On ?tait appel? brusquement, sans bien savoir si c'?tait la nuit ou le jour.
en
You were suddenly sent for, not knowing if it was day or night.
eu
Dei egiten zidaten eta korridore pare batean zehar eramaten ninduten, nora nindoan jakiteke;
es
Nos llamaban, nos conduc?an a trav?s de varios pasillos y no sab?amos ad?nde;
fr
On vous conduisait ? travers des corridors, on ne savait pas o?.
en
They summoned you and led you, not knowing where you were going, down a few passageways;
eu
gero itxaron egin behar izaten zen eta, non nintzen jakin gabe eta bat-batean, mahai baten aurrean aurkitzen nintzen, uniformedun bikote bat eserita parez pare.
es
luego deb?amos esperar en alg?n sitio, que tampoco sab?amos qu? era, y de pronto nos encontr?bamos frente a una mesa en torno a la cual se hallaban sentados unos cuantos individuos uniformados.
fr
 
en
 
eu
Mahaiaren gainean, paper-mordo bat zegoen: edukia ezagutzen ez nion txostena, hain zuzen;
es
Sobre esa mesa se apilaba un mont?n de papeles, expedientes cuyo contenido no se conoc?a.
fr
On attendait ensuite quelque part, sans savoir o? on ?tait, puis on se trouvait tout ? coup devant une table autour de laquelle ?taient assis quelques personnages en uniforme.
en
then you waited somewhere, not knowing where, and suddenly you were standing in front of a table, around which sat several uniformed men.
eu
gero, galderak hasten ziren, egiazkoak eta faltsuak, argiak eta maltzurrak, disimuluzkoak eta harrapatzekoak; eta galderei erantzuten zitzaien bitartean, atzamar arrotz gaizto haiek edukia ezagutzen ez nien paperak iraultzen aritzen ziren; eta atzamar arrotz gaizto haiek zerbait idazten zuten protokolo batean, eta ez zegoen jakiterik zer idazten zuten.
es
Comenzaban las preguntas, las falsas y las verdaderas, las claras y las intencionadas, las imprevistas y las taimadas; y mientras se contestaba, mal?volos dedos extra?os hojeaban aquellos papeles, de los que no se sab?a a qu? se refer?an, y anotaban algo en un protocolo, y no se sab?a qu? escrib?an.
fr
Sur la table, il y avait une liasse de papiers, un dossier dont on ne savait ce qu'il contenait, et aussit?t commen?aient les questions, les franches et les perfides, celles qui en cachent d'autres, celles qui cherchent ? vous prendre au pi?ge. Pendant que vous r?pondiez, des mains ?trang?res et hostiles feuilletaient ces papiers dont vous ne saviez ce qu'ils contenaient, des doigts ?trangers et hostiles griffonnaient un proc?s-verbal sans que vous sachiez ce qu'ils ?crivaient.
en
On the table was a stack of paper, the files whose contents were unknowable, and then the questions started-the real ones and the fake ones, the straightforward ones and the malicious ones, sham questions, trick questions-and while you answered, a stranger's cruel fingers were shuffling through papers whose contents were unknowable and a stranger's cruel fingers were writing something unknowable in a report.
eu
Baina itaunketa horietako gauzarik ikaragarriena niretzat inoiz ezin igarri edo kalkulatu izatea zen Gestapoko jendeak zer zekien nire aholkularitzako auziez, ezta nigandik zer atera nahi zuten ere.
es
Pero lo m?s terrible de esos interrogatorios era, para m?, el que no se pod?a adivinar ni calcular lo que los agentes de la Gestapo sab?an efectivamente en cuanto a lo que hab?a ocurrido en mi estudio y lo que quer?an arrancarme a modo de obligada confesi?n.
fr
Mais le plus redoutable pour moi dans ces interrogatoires, c'?tait de ne jamais pouvoir deviner ce que, gr?ce ? son espionnage, la Gestapo connaissait r?ellement de la marche de mes affaires, et ce qu'elle voulait apprendre de moi.
en
But for me the most terrible thing about these interrogations was that I could never divine or figure out what the Gestapo actually knew about what went on in my office and what they were just trying to get out of me now.
eu
Dagoeneko esan dizudanez, benetan konprometigarriak ziren paperak neure osabari bidaliak nizkion azken orduan etxeko giltzariaren bitartez.
es
Ya le dije a usted que los documentos verdaderamente comprometedores los hab?a remitido a ?ltimo momento a mi t?o, por intermedio de mi ama de llaves.
fr
Comme je vous l'ai dit, j'avais exp?di? ? mon oncle, ? la derni?re minute et par l'interm?diaire de ma gouvernante, les documents les plus compromettants.
en
As I mentioned before, at the eleventh hour I had sent the really incriminating papers to my uncle in the care of the housekeeper.
eu
Baina jaso ote zituen?
es
Pero ?los hab?a recibido?
fr
Mais les avait-il re?us ?
en
But had he received them?
eu
Ez ote zituen jaso?
es
?O no hab?an llegado a sus manos?
fr
Ne les avait-il pas re?us ?
en
Or had he not?
eu
Zenbaterainoko traizioa egin ote zigun eskribauak?
es
?Y qu? y cu?nto hab?a revelado aquel escribiente?
fr
Et jusqu'? quel point mon employ? m'avait-il trahi ?
en
And how much had that clerk given away?
eu
Zenbat gutun harrapatu ote zituzten? Ordezkatzen genituen komentuen artean, fraide kamutsen bati erauzirik, zenbat gutun?
es
?Qu? cartas hab?a interceptado, cu?ntas informaciones hab?an arrancado, acaso, en el ?nterin en los monasterios alemanes que represent?bamos, a alg?n sacerdote poco h?bil?
fr
Qu'avait-on pu saisir de mes lettres, qu'avait-on tir?, peut-?tre d?j?, d'un pauvre pr?tre, habilement interrog? dans l'un des couvents que nous repr?sentions ?
en
How many letters had they intercepted, how much had they learned by now in the German monasteries which we represented, perhaps squeezed out of some unfortunate churchman?
eu
Eta galderak eta galderak egiten zituzten.
es
Preguntaban y preguntaban.
fr
Connaissais-je Monsieur Un tel ?
en
And the questions kept coming.
eu
Zer balore erosi nituen komentu bakoitzerako, zein bankurekin harremanetan nengoen... urlia ezagutzen nuen ala ez, Suitzatik edo Steenookerzeeldik gutunik jaso ote nuen.
es
Quer?an saber qu? valores hab?a comprado por cuenta de este o aquel convento, en qu? banco los hab?a depositado, si conoc?a o no a Fulano, si hab?a recibido cartas desde Suiza o desde Steenockerzeele.
fr
Recevais-je des lettres de Suisse et de Steenockerzeel ?
en
What securities had I bought for a certain monastery, what banks did I correspond with, did I know a Mr. So-and-So, had I received letters from Switzerland or East Nowhere.
eu
Eta nola ezin nuen kalkulatu ordurako haiek zer informazio zeukaten bilduta, erantzun bakoitzak izugarrizko ardurapean jartzen ninduen.
es
Y como nunca pude barruntar cu?nto hab?an averiguado ya por otros conductos, cada contestaci?n se transformaba en tremenda responsabilidad.
fr
" Et comme je ne pouvais me faire une id?e exacte de ce qu'on savait d?j?, chacune de mes r?ponses comportait une ?crasante responsabilit?.
en
And since I could never tell how much they had already ferreted out, every statement became the most terrible responsibility.
eu
Haiek ez zekiten zerbait onartuz gero, beharbada, premiarik gabe, norbait hondamendira bidaltzen nuen.
es
Si admit?a algo que ellos ignoraban, era muy f?cil que con ello comprometiese injustamente a una persona.
fr
Si je reconnaissais quelque chose qu'on ne savait pas, j'envoyais peut-?tre quelqu'un ? la mort :
en
If I gave away something they didn't know, I might be delivering someone to the knife unnecessarily.
eu
Gehiegi isilduz gero, berriz, neure buruari egiten nion kalte.
es
Si negaba demasiado, me perjudicaba personalmente.
fr
si j'en taisais trop, je me nuisais ? moi-m?me.
en
If I denied too much, I was hurting myself.
eu
"Baina itaunketa ez zen halere makurrena.
es
"Pero los interrogatorios no eran lo peor todav?a.
fr
" L'interrogatoire n'?tait pourtant pas le pire.
en
"But the interrogation wasn't the worst part.
eu
Itaunketatik berriro neure ezerezera itzultzea izaten zen makurrena. Mahai bereko, ohe bereko, garbiketarako ur-konketa bereko, horma-paper bereko gela berera.
es
M?s terrible a?n era el retorno de la inquisici?n a mi nada, a la misma habitaci?n, la misma cama, la misma mesa, el mismo lavabo, los mismos papeles pintados.
fr
Le pire c'?tait le retour ? ce n?ant, juste apr?s, dans cette m?me chambre, devant cette m?me table, ce m?me lit, cette m?me cuvette, ce m?me papier au mur.
en
The worst part was coming back after the interrogation to my nothingness, the same room with the same table, the same bed, the same washbasin, the same wallpaper.
eu
Gero, bakarrik geratu bezain laster, berreraikitzen saiatzen nintzen zeintzuk izan ote ziren erantzunik zuhurrenak eta hurrengoan zer esan behar ote nuen, gutxi hausnarturiko oharren batekin sorrarazitako susmoa baztertzeko.
es
Porque apenas quedaba a solas conmigo mismo, trataba de reconstruir las contestaciones que habr?an sido m?s prudentes y lo que deber?a decir la pr?xima vez para anular la sospecha que acaso hab?a despertado con una observaci?n imprudente.
fr
Car ? peine ?tais-je seul avec mes pens?es, que je me mettais ? refaire l'interrogatoire, ? songer ? ce que j'aurais d? r?pondre de plus habile, ? ce que je devrais dire la prochaine fois pour ?carter le soup?on que j'avais peut-?tre ?veill? par une remarque inconsid?r?e.
en
For as soon as I was by myself I tried to formulate what I should have said if I had been smarter and what I should say next time to allay any suspicion I might have aroused by a thoughtless remark.
eu
Gogoeta egiten nuen, behin eta berriz pentsatzen nuen, behin eta berriz arakatu eta frogatzen nuen neure aitorpenetako hitz bakoitza, itaunketariari esandakoa, berak egindako galdera bakoitza laburbiltzen nuen, eman nion erantzun bakoitza, ahaleginak egiten nituen haietatik aktan zer jaso ote zuten, baina hala ere banekien inoiz ez nuela kalkulatu eta jakin ahal izango.
es
Reflexionaba, pensaba, estudiaba, revisaba una por una las palabras de la declaraci?n que acababa de prestar ante el juez de instrucci?n, recapitulaba cada pregunta que se me hab?a formulado, y cada una de mis r?plicas; trataba de considerar qu? parte hab?an protocolizado y sab?a, sin embargo, que jam?s lograr?a calcularlo ni averiguarlo.
fr
J'examinais, je creusais, je sondais, je contr?lais chacune de mes d?positions, je repassais chaque question pos?e, chaque r?ponse donn?e, j'essayais d'appr?cier ce que leur proc?s-verbal pouvait avoir enregistr?, tout en sachant bien que je n'y parviendrais jamais.
en
I mulled over, pondered, examined, scrutinized every word I had said to the interrogator, I recapitulated every question they asked, every answer I gave, I tried to decide what they might have chosen to write down, though I knew I could never reach a conclusion and could never find out.
eu
Baina pentsamendu haiek, espazio hutsean zirimolaturik, ez zioten buruan biraka ibiltzeari uzten, behin eta berriz, konbinazio berriak eginez beti, eta, loan berean ere sartzen ziren;
es
Pero esos pensamientos, una vez puestos en marcha en el espacio vac?o, no se cansaban de dar vueltas en la imaginaci?n, vueltas y m?s vueltas, siempre en distintas combinaciones, ininterrumpidamente, hasta en los sue?os.
fr
Mais ces pens?es une fois mises en branle dans cet espace vide, elles tournaient, tournaient dans ma t?te, faisant sans cesse entre elles de nouvelles combinaisons et me poursuivant jusque dans mon sommeil.
en
But these thoughts, once set in motion in the empty room, did not stop revolving in my head, always fresh, in ever new permutations-they even invaded my sleep;
