Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Goriot Zaharra, Honoré de Balzac / Pedro Diez de Ulzurrun (Ibaizabal, 1996
)
eu
Aski izanen dut hitz bat okupaturik bazaude?
es
Una palabra ser? suficiente si est?is ocupado.
fr
 
en
 
eu
Errazu: Banoa, oinazetan nago bertzenaz.
es
Decid: ya voy, o estoy sufriendo.
fr
Un mot me suffira si vous ?tes occup?.
en
If you are busy, a line will be enough.
eu
Baina osagarri txarrez bazina, aita horren erratera etorriko zitzaidan!
es
Pero si estuvieseis enfermo, mi padre habr?a venido a dec?rmelo.
fr
Dites: J'accours, ou je souffre. Mais si vous ?tiez mal portant, mon p?re serait venu me le dire!
en
Say, 'I will hasten to you,' or else, 'I am ill.' But if you were ill my father would have come to tell me so.
eu
Zer agitu da bada?..."
es
?Qu? ha sucedido, pues?...
fr
Qu'est-il donc arriv??...
en
What can have happened?..."
eu
-Bai, zer agitu da? oihu egin zuen Eug?nek, jangelarat heriosuhar joan zenak gutuna maspilduz irakurtzen bukatu gabe.
es
-S?, ?qu? ha sucedido? -exclam? Eugenio, que se precipit? en el comedor estrujando la carta sin acabar de leerla-.
fr
" -Oui, qu'est-il arriv?? s'?cria Eug?ne qui se pr?cipita dans la salle ? manger en froissant la lettre sans l'achever.
en
"Yes, indeed, what has happened?" exclaimed Eugene, and, hurrying down to the dining-room, he crumpled up the letter without reading any more.
eu
Zer tenore da?
es
?Qu? hora es?
fr
Quelle heure est-il?
en
"What time is it?"
eu
-Hamaikak eta erdiak, erran zuen Vautrinek bere kafeari azukrea erantsiz.
es
-Las once y media-dijo Vautrin poniendo az?car a su caf?.
fr
-Onze heures et demie, dit Vautrin en sucrant son caf?.
en
"Half-past eleven," said Vautrin, dropping a lump of sugar into his coffee.
eu
Galeriano ihes eginak behako hozkiro liluragarri bat jaurtiki Zion Eug?neri, zenbait gizon funtsean magnetikok egozteko dohaina ukan eta alienatuen etxeetan ero oldarkorrak jabaltzen omen dituena bera.
es
El presidiario evadido lanz? a Eugenio la mirada fr?amente fascinadora que ciertos hombres eminentemente magn?ticos tienen el don de lanzar, y que, seg?n dicen, calma a los locos furiosos en las casas de dementes.
fr
Le for?at ?vad? jeta sur Eug?ne le regard froidement fascinateur que certains hommes ?minemment magn?tiques ont le don de lancer, et qui, dit-on, calme les fous furieux dans les maisons d'ali?n?s.
en
The escaped convict cast a glance at Eugene, a cold and fascinating glance; men gifted with this magnetic power can quell furious lunatics in a madhouse by such a glance, it is said.
eu
Eug?neri gorputz-adar guztiak ikaratu zitzaizkion.
es
Eugenio se estremeci?.
fr
Eug?ne trembla de tous ses membres.
en
Eugene shook in every limb.
eu
Kotxe baten hotsa aditu zen karrikan, eta mutil bat, Taillefer jaunaren jantzia zeraman eta andere Couturek bertan ezagutu zuena, tarrapataka sartu zen izitua irudi.
es
Oy?se el ruido de un coche, y un criado con la librea del se?or Taillefer, al que inmediatamente reconoci? la se?ora Couture, entr? de pronto con aire asustado.
fr
Le bruit d'un fiacre se fit entendre dans la rue, et un domestique ? la livr?e de monsieur Taillefer, et que reconnut sur-le-champ madame Couture, entra pr?cipitamment d'un air effar?.
en
There was the sound of wheels in the street, and in another moment a man with a scared face rushed into the room.
eu
-Andere?o, erran zuen, zure aita jaunak zutaz galdetzen du.
es
-Se?orita-exclam?-, vuestro se?or padre pregunta por vos.
fr
-Mademoiselle, s'?cria-t-il, monsieur votre p?re vous demande.
en
It was one of M. Taillefer's servants;
eu
Zorigaitz handi bat gertatu da.
es
Una gran desgracia acaba de producirse.
fr
Un grand malheur est arriv?.
en
Mme. Couture recognized the livery at once.
eu
Fr?deric jauna dueluan borrokatu da, ezpata-ukaldi bat hartu du kopetan, medikuek etsi dute haren salbatzeaz;
es
El se?or Federico se ha batido en duelo y ha recibido un golpe de espada en la frente; los m?dicos desesperan de salvarle;
fr
Monsieur Fr?d?ric s'est battu en duel, il a re?u un coup d'?p?e dans le front, les m?decins d?sesp?rent de le sauver;
en
"Mademoiselle," he cried, "your father is asking for you-- something terrible has happened!
eu
doi-doia hari adios errateko astia izanen duzu, zentzua galdua du dagoenekotz.
es
apenas tendr?is tiempo de decirle adi?s; ya ha perdido el conocimiento.
fr
vous aurez ? peine le temps de lui dire adieu, il n'a plus sa connaissance.
en
M. Frederic has had a sword thrust in the forehead in a duel, and the doctors have given him up.
eu
-Gaixo mutil gaztea!
es
-?Pobre joven!
fr
-Pauvre jeune homme!
en
You will scarcely be in time to say good-bye to him!
eu
oihu egin zuen Vautrinek.
es
-exclam? Vautrin-.
fr
s'?cria Vautrin.
en
"Poor young fellow!" exclaimed Vautrin.
eu
Nolaz ibil daiteke mokoka hogeita hamar mila liberako errenta ukanik?
es
?C?mo se querella uno cuando tiene sus buenas mil libras de renta?
fr
Comment se querelle-t-on quand on a trente bonnes mille livres de rente?
en
"How can people brawl when they have a certain income of thirty thousand livres?
eu
Deblauki gazteriak ez daki bere buruaren gobernatzen.
es
Decididamente, la juventud no sabe comportarse.
fr
D?cid?ment la jeunesse ne sait pas se conduire.
en
Young people have bad manners, and that is a fact."
eu
- Jauna!
es
-?Se?or!
fr
- Monsieur!
en
 
eu
oihukatu zion Eug?nek.
es
-le grit? Eugenio.
fr
lui cria Eug?ne.
en
"Sir!" cried Eugene.
eu
-Zer, bada, ume handi hori?
es
-?Qu? ocurre?
fr
-Eh bien! quoi, grand enfant?
en
"Well, what then, you big baby!" said Vautrin, swallowing down his coffee imperturbably, an operation which Mlle.
eu
erran zuen Vautrinek bere kafearen lasaiki edaten bukatuz. Andere?o Michonneauk begiaz sobera arta handirekin zaintzen zuen egintza hori mundu guztia sor eta lor uzten zuen gertakari ohiz kanpoko hartaz hunkitzeko.
es
-dijo Vautrin acabando de beber su taza de caf? tranquilamente, operaci?n que la se?orita Michonneau segu?a con demasiada atenci?n para poder sorprenderse del acontecimiento extraordinario que dejaba at?nitos a todos-.
fr
dit Vautrin en achevant de boire son caf? tranquillement, op?ration que mademoiselle Michonneau suivait de l'oeil avec trop d'attention pour s'?mouvoir de l'?v?nement extraordinaire qui stup?fiait tout le monde.
en
Michonneau watched with such close attention that she had no emotion to spare for the amazing news that had struck the others dumb with amazement.
eu
Ez dea bada goiz oro duelurik izaten Parisen?
es
?Es que no hay duelos todos los d?as en Par?s?
fr
N'y a-t-il pas des duels tous les matins ? Paris?
en
"Are there not duels every morning in Paris?" added Vautrin.
eu
-Zurekin noa, Victorine, erran zuen andere Couturek.
es
-Voy con vos, Victorina-dec?a la se?ora Couture.
fr
-Je vais avec vous, Victorine, disait madame Couture.
en
"I will go with you, Victorine," said Mme.
eu
Eta bi emakume horiek xalik eta kapelarik gabe aienatu ziren.
es
aquellas dos mujeres se fueron sin chal ni sombrero.
fr
Et ces deux femmes s'envol?rent sans ch?le ni chapeau.
en
Couture, and the two women hurried away at once without either hats or shawls.
eu
Handik joan aitzin, Victorinek, begiak malkotan, honela ziotsan behako bat jaurtiki zuen Eug?nerenganat: Ez nuen uste gure zorionak negarrik eginaraziko zidanik.
es
Antes de marcharse, Victorina, con los ojos llenos de l?grimas, lanz? a Eugenio una mirada que le dec?a: "Yo no cre?a que nuestra felicidad hubiera de producirme l?grimas."
fr
Avant de s'en aller, Victorine, les yeux en pleurs, jeta sur Eug?ne un regard qui lui disait: je ne croyais pas que notre bonheur d?t me causer des larmes!
en
But before she went, Victorine, with her eyes full of tears, gave Eugene a glance that said--"How little I thought that our happiness should cost me tears!"
eu
-Hara! profeta zara beraz, Vautrin jauna?
es
-?Bah! ?Es que sois profeta, se?or Vautrin?
fr
-Bah! vous ?tes donc proph?te, monsieur Vautrin?
en
"Dear me, you are a prophet, M. Vautrin," said Mme.
eu
erran zuen andere Vauquerek.
es
-dijo la se?ora Vauquer.
fr
dit madame Vauquer.
en
Vauquer.
eu
-Oro naiz ni, erran zuen Jacques Collinek.
es
-Yo lo soy todo-dijo Jacques Collin.
fr
-Je suis tout, dit Jacques Collin.
en
"I am all sorts of things," said Vautrin.
eu
-Bitxia da gero! segitu zuen andere Vauquerek gertakari horren gainean funtsik gabeko ele parrasta bat lerrokatuz.
es
-Es singular-dijo la se?ora Vauquer diciendo una serie de frases insulsas sobre aquel acontecimiento-.
fr
-C'est-y singulier! reprit madame Vauquer en enfilant une suite de phrases insignifiantes sur cet ?v?nement.
en
"Queer, isn't it?" said Mme. Vauquer, stringing together a succession of commonplaces suited to the occasion.
eu
Heriotzak galdetu gabe atzematen gaitu.
es
La muerte se apodera de nosotros sin consultarnos.
fr
La mort nous prend sans nous consulter.
en
"Death takes us off without asking us about it.
eu
Gazteak zaharrak baino lehen joaten dira maiz.
es
Los j?venes se van a menudo antes que los viejos.
fr
Les jeunes gens s'en vont souvent avant les vieux.
en
The young often go before the old.
eu
Gu, emakumeak, uros gara dueluen menpeko ez egonez; baina guk baditugu bertze eritasun batzuk gizonezkoek ez dituztenak.
es
Nosotras, las mujeres, podemos considerarnos dichosas de no estar sujetas al duelo; pero tenemos otros achaques que los hombres no tienen.
fr
Nous sommes heureuses, nous autres femmes, de n'?tre pas sujettes au duel; mais nous avons d'autres maladies que n'ont pas les hommes.
en
It is a lucky thing for us women that we are not liable to fight duels, but we have other complaints that men don't suffer from.
eu
Haurrak egiten ditugu, eta amaren gaitzak luzaz irauten!
es
Hacemos ni?os y el mal de madre dura mucho tiempo.
fr
Nous faisons les enfants, et le mal de m?re dure longtemps!
en
We bear children, and it takes a long time to get over it.
eu
Hau eskualdia Victorinerena!
es
?Qu? suerte para Victorina!
fr
Quel quine pour Victorine!
en
What a windfall for Victorine!
eu
Haren aita alabatzat hartzera bortxatua da.
es
?Su padre se ve obligado a adoptarla!
fr
Son p?re est forc? de l'adopter. -Voil?!
en
Her father will have to acknowledge her now!"
eu
-Hor duzu!
es
-Fijaos-dijo Vautrin mirando a Eugenio-, ayer ella estaba sin un c?ntimo;
fr
dit Vautrin en regardant Eug?ne, hier elle ?tait sans un sou, ce matin elle est riche de plusieurs millions.
en
"There!" said Vautrin, looking at Eugene, "yesterday she had not a penny;
eu
erran zuen Vautrinek Eug?neri beha, atzo sosik ere ez zuen, egun goizean hainbat milioiren jabe duzu. -Errazu, Eug?ne jauna, erran zuen andere Vauquerek, eskua behar zen tokian ezarri duzu.
es
esta ma?ana posee varios millones. -Se?or Eugenio-exclam? la se?ora Vauquer-, hab?is puesto la mano en buen sitio.
fr
-Dites donc, monsieur Eug?ne, s'?cria madame Vauquer, vous avez mis la main au bon endroit.
en
"I say, M. Eugene!" cried Mme. Vauquer, "you have landed on your feet!"
eu
Iruzkin horren aditzean, Goriot zaharrak ikasleari behatu eta gutun maspildua ikusi zion eskuan.
es
A esta interpelaci?n, pap? Goriot mir? al estudiante y le vio en la mano la carta.
fr
A cette interpellation, le p?re Goriot regarda l'?tudiant et lui vit ? la main la lettre chiffonn?e.
en
At this exclamation, Father Goriot looked at the student, and saw the crumpled letter still in his hand.
eu
-Ez duzu bukatu!
es
-?No la hab?is terminado!
fr
-Vous ne l'avez pas achev?e!
en
"You have not read it through!
eu
zer nahi du horrek erran?
es
?Qu? quiere decir esto?
fr
qu'est-ce que cela veut dire?
en
What does this mean?
eu
bertzeak bezalakoa ote zu ere?
es
?Ser?is como los dem?s?
fr
seriez-vous comme les autres?
en
Are you going to be like the rest of them?" he asked.
eu
galdetu zion.
es
-le pregunt?.
fr
lui demanda-t-il.
en
"Madame, I shall never marry Mlle.
eu
-Anderea, sekula ez naiz andere?o Victorinerekin esposatuko, erran zuen Eug?nek andere Vauqueri zuzenduz han zeudenak harritu zituen narda eta higuinezko sentimendu batekin.
es
-Se?ora, nunca me casar? con la se?orita Victorina-dijo Eugenio dirigi?ndose a la se?ora Vauquer con un sentimiento de horror y de disgusto que sorprendi? a los presentes.
fr
-Madame, je n'?pouserai jamais mademoiselle Victorine, dit Eug?ne en s'adressant ? madame Vauquer avec un sentiment d'horreur et de d?go?t qui surprit les assistants.
en
Victorine," said Eugene, turning to Mme. Vauquer with an expression of terror and loathing that surprised the onlookers at this scene.
eu
Goriot zaharrak ikaslearen eskua hartu eta tinkatu zion.
es
Pap? Goriot cogi? la mano del estudiante y se la estrech?.
fr
Le p?re Goriot saisit la main de l'?tudiant et la lui serra.
en
Father Goriot caught the student's hand and grasped it warmly.
eu
muinkatu nahi izanen zuen.
es
Habr?a querido bes?rsela.
fr
Il aurait voulu la baiser.
en
He could have kissed it.
eu
-Oi! oi! egin zuen Vautrinek.
es
-?Oh, oh! -dijo Vautrin-.
fr
-Oh, oh!
en
"Oh, ho!" said Vautrin, "the Italians have a good proverb-- Col tempo."
eu
Italiarrek badute erranmolde on bat:
es
Los italianos tienen una frase apropiada:
fr
fit Vautrin. Les Italiens ont un bon mot:
en
"Is there any answer?" said Mme.
eu
col tempo!
es
Col tempo!
fr
col tempo !
en
 
