Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Ostegun izan zen gizona, G.K. Chesterton / Juan Garzia (Ibaizabal, 1997
)
eu
baina esan nahi duena baino gehiago esaten du kasu horretan...
es
pero el caso es que dicen m?s de lo que piensan, a fuerza de pensar realmente lo que dicen.
fr
mais il le dit avec plus de force qu'il ne le pense-? force d'y penser.
en
but then he says more than he means-from sheer force of meaning it."
eu
esan beharraren esan beharrez.
es
Ella lo miraba fijamente.
fr
Elle le regardait de dessous ses sourcils ?gaux ;
en
She was looking at him from under level brows;
eu
Neskak bekain zuzen-berdin bien azpitik begiratzen zion mutilari;
es
 
fr
 
en
 
eu
aurpegia oro-nabari horietakoa zuen bere serioan, eta emakumerik arinenak ere funtsean bere gain hartzen duen erantzukizun arrazoizbesteko horren itzala ageri zuen orain begitartean, mundua bezain zaharra den ama-begirada kontuegile hori.
es
En su cara seria y franca hab?a aparecido aquel sentimiento de vaga responsabilidad que anida hasta en el coraz?n de la mujer m?s fr?vola, aquel sentimiento maternal tan viejo como el mundo.
fr
son visage ?tait s?rieux et franc : on y lisait la pr?occupation instinctive de la responsabilit?, qui est au fond de la femme la plus frivole, cette sollicitude maternelle, aussi vieille que le monde.
en
her face was grave and open, and there had fallen upon it the shadow of that unreasoning responsibility which is at the bottom of the most frivolous woman, the maternal watch which is as old as the world.
eu
- Anarkista bat da, orduan?
es
-Entonces -anhel?- ?es un verdadero anarquista?...
fr
 
en
 
eu
-galdetu zuen. -Aipatu dudan zentzu horretan bakarrik-ihardetsi zuen Syme-k-;
es
-S?lo en ese limitado sentido, o si usted prefiere:
fr
-Enfin, interrogea-t-elle encore, est-il vraiment un anarchiste ?
en
"Is he really an anarchist, then?" she asked.
eu
edo nahiago baduzu, ez-zentzu horretan.
es
s?lo en ese desatinado sentido que acabo de explicar.
fr
-Au sens restreint que je viens de dire, oui, et ce sens est insens?.
en
"Only in that sense I speak of," replied Syme;
eu
Bekain zabalak zimurtu, eta tupustean irten zitzaion:
es
Ella frunci? el ce?o, y dijo bruscamente:
fr
Le front de Rosamonde se crispa, et brusquement :
en
"or if you prefer it, in that nonsense."
eu
-Ez litzateke behintzat kapaz...
es
-Bueno;
fr
-Il ne jettera donc pas de...
en
She drew her broad brows together and said abruptly -
eu
bonbarik eta halakorik erabiltzeko, ezta? Syme-k barre-algara handi bat egin zuen;
es
no llegar? hasta arrojar bombas, o cosas por el estilo ?verdad?
fr
de bombe, ou quoi que ce soit de ce genre, dit-elle.
en
"He wouldn't really use-bombs or that sort of thing?"
eu
handiegia, itxura batera, dandy-ukitu hura zuen halako gizon mirrin batengan.
es
A esto solt? Syme una risotada que parec?a excesiva para su fr?gil personita de dandy.
fr
Syme ?clata d'un rire ?norme qui paraissait trop fort pour sa fr?le stature, d'un rire excessif pour le dandy qu'il ?tait un peu.
en
Syme broke into a great laugh, that seemed too large for his slight and somewhat dandified figure.
eu
-Jainkoarren, ez! -esan zuen-.
es
-?No por Dios! -exclam?-.
fr
Seigneur ! s'?cria-t-il, certes non !
en
"Good Lord, no!" he said, "that has to be done anonymously."
eu
Halako lanek anonimotasuna eskatzen dute.
es
Eso s?lo se hace bajo el disfraz del an?nimo.
fr
Cela ne se fait que sous l'anonymat.
en
 
eu
Hori entzutean, irribarre batez zabaldu ziren neskaren ezpain-ertzak, aldibereko atsegina eragin baitzioten gogoan Gregory-ren zentzugabetasunak eta haren arriskurik ezak.
es
En la boca de Rosamunda se dibuj? una sonrisa de satisfacci?n, al pensar que Gregory no era m?s que un loco y que, en todo caso, no hab?a temor de que se comprometiera nunca.
fr
Rosamonde rit aussi. Elle pensait avec plaisir ? la fois que Gregory ?tait absurde et qu'il ne se compromettrait pas.
en
And at that the corners of her own mouth broke into a smile, and she thought with a simultaneous pleasure of Gregory's absurdity and of his safety.
eu
Syme-k jardineko bazter batean zegoen eserleku batera lagundu zuen neska, astiro, eta bere aburuak jaregiten segitu zuen.
es
Syme la condujo a un banco en el rinc?n del jard?n, y sigui? exponiendo sus opiniones con facundia.
fr
Ils firent quelques pas ensemble et gagn?rent un banc dans un coin du jardin. Syme continuait ? d?velopper avec abondance ses opinions.
en
Syme strolled with her to a seat in the corner of the garden, and continued to pour out his opinions.
eu
Gizon zintzoa baitzen, eta, axaleko dotorekeria guztiak gora-behera, erro-erroan apala ere bai.
es
Era un hombre sincero, y, a pesar de sus gracias y aires superficiales, en el fondo era muy humilde.
fr
C'?tait un homme sinc?re et, malgr? l'affectation de son attitude et ses gr?ces artificielles, un homme plein d'humilit? au fond.
en
For he was a sincere man, and in spite of his superficial airs and graces, at root a humble one.
eu
Izan ere, gizon apalarena izan ohi da gehiegi hitz egiteko joera hori;
es
Y ya se sabe: los humildes siempre hablan mucho;
fr
C'est toujours l'homme humble qui parle trop ;
en
And it is always the humble man who talks too much;
eu
gizon harroak kontu handiegia egin ohi dio bere buruari.
es
los orgullosos se vigilan siempre de muy cerca.
fr
l'orgueilleux s'observe de plus pr?s.
en
the proud man watches himself too closely.
eu
Suhartasunez eta demasiaz jardun zuen errespetagarritasunaren alde.
es
Syme defend?a el sentido de la respetabilidad con exageraci?n y violencia, y elogiaba apasionadamente la correcci?n, la sencillez.
fr
Il d?fendait les convenances et la respectabilit? avec violence, avec exag?ration.
en
He defended respectability with violence and exaggeration.
eu
Grina beroa erakutsi zuen txukuntasunaren eta egokitasunaren gorazarrea egitean.
es
En el ambiente, a su alrededor, flotaba el aroma de las lilas.
fr
Il louait la correction, la simplicit?, avec emportement.
en
He grew passionate in his praise of tidiness and propriety.
eu
Hala hizketan ari zen bitartean, lila-lurrin halako bat zerion inguru guztiari.
es
Desde la calle, llegaba hasta ?l la m?sica de un organillo lejano, y ?l se figuraba inconsciente que sus heroicas palabras se desarrollaban a comp?s de un ritmo misterioso y extraterreno.
fr
Une odeur de lilas flottait autour de lui.
en
All the time there was a smell of lilac all round him.
eu
Behin, doi-doi entzuteko moduan, esku-organu baten soinua iritsi zitzaion, kale urrunen batean jotzen hasia, eta beraren hitz heroikoak munduaz azpitiko edo haraindiko doinutxo baten konpasean mugitzen ote ziren sumatu zuen.
es
Hac?a, a su parecer, algunos minutos que hablaba as?, complaci?ndose en contemplar los cabellos rojos de Rosamunda, cuando se levant? del banco recordando que en sitio como aqu?l no era conveniente que las parejas se apartasen.
fr
A un certain moment, les sons lointains d'un orgue de Barbarie lui parvinrent et il lui sembla qu'une voix myst?rieuse et menue s'?levait du fond de la terre ou d'au-del? pour accompagner ses h?ro?ques discours.
en
Once he heard very faintly in some distant street a barrel-organ begin to play, and it seemed to him that his heroic words were moving to a tiny tune from under or beyond the world. He stared and talked at the girl's red hair and amused face for what seemed to be a few minutes;
eu
Neskaren ile gorri eta aurpegi irriberari so eta hitz egin zien, ustez minutu bakan batzuez;
es
Con gran sorpresa suya se encontr? con que el jard?n estaba solo.
fr
Il n'y avait, semblait-il, que quelques minutes qu'il parlait ainsi, sans perdre du regard la fauve chevelure de la jeune fille, quand, songeant tout ? coup qu'en un pareil endroit les couples ne devaient pas s'isoler, il se leva.
en
and then, feeling that the groups in such a place should mix, rose to his feet.
eu
gero, halako tokietan egokitasunak eskatzen zuena taldeak nahastea zela juzkaturik, zutitu egin zen.
es
Todos se hab?an ido ya.
fr
? sa grande surprise, il vit que le jardin ?tait d?sert.
en
To his astonishment, he discovered the whole garden empty.
eu
Baita harritu ere, jardin guztia hutsik kausitu baitzuen.
es
Se despidi? presurosamente pidiendo mil perdones, y se march?.
fr
Tout le monde ?tait parti. Il se retira ? son tour, en pr?sentant rapidement ses excuses.
en
Everyone had gone long ago, and he went himself with a rather hurried apology.
eu
Aspaldi alde eginak ziren guztiak, eta berak ere halaxe egin zuen, desenkusa arrapaladako samar batez.
es
La cabeza le pesaba como si hubiera bebido champa?a, cosa que no pudo explicarse nunca.
fr
La t?te lui pesait, comme s'il avait bu un peu trop de champagne-ce qu'il ne put, dans la suite, s'expliquer.
en
He left with a sense of champagne in his head, which he could not afterwards explain.
eu
Xanpaina-sentsazio halako bat zuen buruan, zeinari ez baitzion gero esplikaziorik aurkitu.
es
En los incre?bles acontecimientos que hab?an de suceder a este instante, la joven no tendr?a la menor participaci?n.
fr
Dans les incroyables ?v?nements qui allaient se produire, la jeune fille n'avait aucun r?le ;
en
In the wild events which were to follow this girl had no part at all;
eu
Jarraian etorriko ziren gertakari bidegaldu haietan guztietan, neska horrek ez zuen inolako parterik izan;
es
 
fr
 
en
 
eu
Syme-k ez zuen behin ere berriro ikusi, beraren istorio guztia amaierara iritsi zen arte.
es
Syme no volvi? a verla hasta el desenlace final.
fr
Syme ne devait pas la revoir avant le d?nouement de l'aventure.
en
he never saw her again until all his tale was over.
eu
Eta hala ere, nolabaiteko modu deskribagaitz batez, musikan motibo bat nola, behin eta berriro itzuliz, hantxe ibiliko zen, Syme-ren handik aurrerako abentura zoro haietan guztietan, eta haren ile bitxiaren distirak hari gorri batek bezala zeharkatuko zituen gauaren tapiz ilun, itxuragalduak.
es
Y sin embargo, por entre sus locas aventuras, la imagen de ella hab?a de reaparecer de alguna manera indefinible, como un leit-motiv musical, y la gloria de su extra?a cabellera leonada hab?a de correr como un hilo rojo a trav?s de los tenebrosos y mal urdidos tapices de su noche.
fr
Et pourtant, ? travers ces folles aventures, sans qu'on p?t dire comment, elle ne cessait de revenir, comme un leitmotiv, la gloire de son ?trange chevelure fauve transparaissait ? travers les tendres tapisseries mal tiss?es de la nuit :
en
And yet, in some indescribable way, she kept recurring like a motive in music through all his mad adventures afterwards, and the glory of her strange hair ran like a red thread through those dark and ill-drawn tapestries of the night.
eu
Jarraian gertatu zena, alabaina, hain nekez gerta litekeen kontua da, ezen amets baten itxura bete-betea baitu.
es
Porque es tan inveros?mil lo que desde entonces le sucedi?, que muy bien pudo ser un sue?o.
fr
car ce qui suivit fut si invraisemblable qu'aussi bien e?t-ce pu ?tre un r?ve.
en
For what followed was so improbable, that it might well have been a dream.
eu
Syme jardinetik izarren argipeko kalera irten zenean, une hartan hutsik kausitu zuen.
es
La calle, iluminada de estrellas, se extend?a solitaria.
fr
Ayant gagn? la rue qu'?clairaient les ?toiles, Syme la trouva d?serte.
en
When Syme went out into the starlit street, he found it for the moment empty.
eu
Gero konturatu zen (modu estrainio batez) hango isiltasuna areago zela isiltasun bizia ezen ez hila.
es
A poco, Syme se dio cuenta, con inexplicable percepci?n, de que aquel silencio era un silencio vivo, no muerto.
fr
Puis, il se rendit compte obscur?ment que le silence ?tait vivant.
en
Then he realised (in some odd way) that the silence was rather a living silence than a dead one.
eu
Atetik irten eta zuzen farola bat zegoen, eta haren argitasunak urrez janzten zituen atzean utzitako hesia gainditzen zuen zuhaitz baten hostoak.
es
Brillaba frente a la puerta un farol, y a su reflejo parec?an doradas las hojas de los ?rboles que desbordaban la reja.
fr
Juste en face de la porte qui venait de se fermer derri?re lui, brillait la lumi?re d'un r?verb?re, jetant un ?clat d'or sur les feuilles de l'arbre qui d?passaient la grille.
en
Directly outside the door stood a street lamp, whose gleam gilded the leaves of the tree that bent out over the fence behind him.
eu
Farolatik oin batera edo, ia farolaren zutoina bera bezain zurrun eta mugimendugabea, gizaitxura bat ageri zen.
es
Junto al farol hab?a una figura humana tan r?gida como el poste mismo del farol.
fr
? un pied, ? peu pr?s, du r?verb?re se tenait un homme, presque aussi droit et immobile que le r?verb?re lui-m?me.
en
About a foot from the lamp-post stood a figure almost as rigid and motionless as the lamp-post itself.
eu
Kapelu altua eta longain luzea zeramatzan, beltzak biak; aurpegia, berriz, tupusteko itzalean, ia ilunaren pare zen.
es
Negro era el sombrero de copa, negra era la larga levita, y la cara resultaba negra en la sombra.
fr
Le grand chapeau et la longue redingote ?taient noirs ; le visage, dans l'ombre, paraissait noir aussi.
en
The tall hat and long frock coat were black; the face, in an abrupt shadow, was almost as dark.
eu
Argiaren kontra nabarmentzen z?n ile gorri-gorrizko zerrenda bat, eta jarrerak adierazten zu?n agresibitate puntua: beste ezerk ez zuen salatzen agerpen hura Gregory poeta bera zela.
es
Pero unos mechones rojizos que la luz hac?a brillar, y algo agresivo en la actitud de aquel hombre, denunciaban al poeta Gregory.
fr
? quelques m?ches de cheveux rouges qui d?passaient les bords du chapeau et ? je ne sais quoi d'agressif dans l'attitude, Syme reconnut le po?te Gregory.
en
Only a fringe of fiery hair against the light, and also something aggressive in the attitude, proclaimed that it was the poet Gregory.
eu
Ezpata eskuan bere arerioaren zain legokeen bravo mozorrotu baten itxura apur bat zuen.
es
Parec?a un bravo enmascarado que espera, sable en mano, la llegada de su enemigo.
fr
Il avait un peu l'air d'un bravo attendant, l'?p?e ? la main, son ennemi.
en
He had something of the look of a masked bravo waiting sword in hand for his foe.
eu
Diosal zehar-lauso bat egin zuen, eta Syme-k gisatsuxeago itzuli zion agurra.
es
Esboz? un saludo, y Syme lo contest? en toda forma.
fr
Il esquissa un salut ?quivoque, que Syme lui rendit plus correctement.
en
He made a sort of doubtful salute, which Syme somewhat more formally returned.
eu
-Zure zain nengoen-esan zuen Gregory-k-.
es
-Estaba esper?ndole a usted-dijo Gregory-.
fr
-Je vous attendais, dit Gregory.
en
"I was waiting for you," said Gregory.
eu
Solasaldi txiki bat izan dezakegu?
es
?Podemos cambiar dos palabras?
fr
Pourraisje vous parler un instant ?
en
"Might I have a moment's conversation?"
eu
-Bai noski.
es
-Con mil amores.
fr
Certainement.
en
"Certainly.
eu
Zertaz, baina? -galdetu zuen Syme-k, halako harridura motel batez.
es
?De qu? se trata? -pregunt? Syme algo inquieto.
fr
Et de quoi ? demanda Syme avec une nuance d'?tonnement.
en
About what?" asked Syme in a sort of weak wonder.
eu
Gregory-k farola-zutoina eta gero zuhaitza jo zituen bere makilaz.
es
Gregory dio con el bast?n en el poste del farolillo, y despu?s, se?alando el ?rbol, dijo:
fr
Gregory frappa de sa canne le r?verb?re, puis un arbre voisin.
en
Gregory struck out with his stick at the lamp-post, and then at the tree.
eu
-Honetaz, eta honetaz,-esan zuen goraki-;
es
-De esto y de esto:
fr
De ceci, r?pondit-il, et de ceci :
en
"About this and this," he cried;
eu
ordenaz eta anarkiaz-.
es
del orden y de la anarqu?a.
fr
de l'ordre et de l'anarchie.
en
"about order and anarchy.
eu
Horra hor zure ordena preziatua, burdinazko farola argal hori, zatar eta elkorra;
es
Aqu? tiene usted su dichoso orden, aqu? en esta miserable l?mpara de hierro, fea y est?ril;
fr
Voici cet ordre qui vous est si cher ; c'est cette mince lampe de fer, laide et st?rile.
en
There is your precious order, that lean, iron lamp, ugly and barren;
eu
eta horra hor anarkia, aberats, bizi, ugalkorra... horra anarkia, bikain bere orlegi eta urrez.
es
y mire usted en cambio la anarqu?a, rica, viviente, productiva, en aquel espl?ndido ?rbol de oro.
fr
Et voici l'anarchie, riche, vivante, f?conde, voil? l'anarchie dans sa splendeur verte et dor?e.
en
and there is anarchy, rich, living, reproducing itself-there is anarchy, splendid in green and gold."
eu
-Halarik ere-ihardetsi zion Syme-k pazientziatsu-, zuk oraintxe farolaren argiari esker baino ez duzu ikusten zuhaitza.
es
-Sin embargo-replic? Syme pacientemente-, note usted que, gracias a la luz del farol, puede usted ver ahora mismo el ?rbol.
fr
-Et pourtant, r?pliqua Syme avec patience, en ce moment m?me vous ne pouvez voir l'arbre qu'? la lumi?re de la lampe.
en
"All the same," replied Syme patiently, "just at present you only see the tree by the light of the lamp.
eu
Nahi nuke jakin noiz lortuko duzun zuhaitzaren argiari esker farola ikus dadin.
es
No estoy seguro de que pudiera usted ver el farol a la luz del ?rbol.
fr
Pourriez-vous jamais voir le r?verb?re ? la lumi?re de l'arbre ?
en
I wonder when you would ever see the lamp by the light of the tree."
eu
Eta gero, isilune baten ondoren:
es
Y tras una pausa:
fr
Puis, apr?s un silence :
en
 
