Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Ama, Maxim Gorki / Jose Morales Belda (Ibaizabal, 1995
)
eu
Isilpeko kolpe horiek, hitzartutako galdera eta erantzun horiek guztiek bere kabutarako irribarre eragiten zioten, pentsatzen zuen:
es
Aquellos golpes misteriosos, las preguntas y respuestas convenidas le hac?an sonre?r para sus adentros:
fr
Au mur, une lampe br?lait, ?clairant les sombres taches d'humidit? et des gravures d?coup?es dans les revues ;
en
A lamp burned on the wall, illuminating a dark spot of dampness and pictures from journals.
eu
"Umeak ditun oraindik..."
es
"Siguen siendo ni?os...", pensaba.
fr
sur le sol tra?naient des seaux bossel?s, des chutes de t?le de toiture.
en
On the floor old pails were lying around, fragments of slate iron.
eu
Horman kriseilu bat piztuta zegoen, zoruan zeuden treska mailatuak eta burdin xafla puskak argitzen zituena.
es
En la pared ard?a una l?mpara, iluminando las oscuras manchas de humedad y las ilustraciones recortadas de las revistas.
fr
Une odeur de rouille, de peinture ? l'huile, de moisissure emplissait la pi?ce.
en
A large, bright star out in the high darkness shone into the window.
eu
Uger, olio-tindagai eta hezetasun usainak betetzen zuen gela.
es
Un olor a ?xido, a pintura de aceite, a humedad, llenaba el cuarto.
fr
Ignace portait un ?pais pardessus de drap pelucheux qui lui plaisait beaucoup ;
en
The odor of mildew, paint, and damp earth filled the room.
eu
Ignat ehun iletsuzko udazkeneko beroki lodiz jantzita zegoen, eta gogoko zuen, amak ikusten zuen zein maitekiro lisatzen zuen esku ahurraz mahuka, zein arreta handiz aztertzen zuen bere burua lepo mardula nekez bihurtuz.
es
Ignace llevaba un grueso abrigo de pa?o peludo, que le gustaba mucho. La madre le miraba contemplar amorosamente las mangas y torcer dificultosamente el cuello para admirarse.
fr
la m?re le voyait caresser sa manche avec amour, et tendre avec effort son gros cou pour s'examiner.
en
Ignaty was dressed in a thick autumn overcoat of shaggy material.
eu
Eta bularrean bigunki joka ari zitzaion:
es
Una c?lida ternura le sub?a al coraz?n.
fr
Une chaude tendresse montait ? son c?ur.
en
It pleased him;
eu
"Umeak! Nire kuttunak..."
es
"Como hijos, como hijos queridos..."
fr
Mes chers enfants !... Voil? !
en
Her bosom beat tenderly with, "My dears, my children, my own."
eu
-Badago! -esan zuen Ignatek, zutituz-.
es
-Bueno-dijo Ignace, levant?ndose-.
fr
dit Ignace en se levant.
en
"There!" said Ignaty, rising.
eu
Beraz, gogoan izan:
es
Entonces, acu?rdese:
fr
Alors, rappelez-vous :
en
"You'll remember, then?
eu
lehenengo eta behin Muratovengana jo, aitonaz galdetu...
es
primero a casa de Mouratov, pregunte por el abuelo...
fr
d'abord chez Mouratov, demandez le grand-p?re...
en
First you go to Muratov and ask for grandfather."
eu
-Gogoratuko naiz!
es
-Me acordar?-dijo Vessovchikov.
fr
Je me rappelle, r?pondit Vessovchikov.
en
"I remember."
eu
-erantzun zuen Vesovstxikovek.
es
Pero Ignace no estaba muy convencido y volvi? a repetirle todas las se?ales y consignas.
fr
Mais Ignace n'avait pas l'air de le croire, il lui r?p?ta encore tous les signaux et les mots de passe ;
en
But Ignaty was still distrustful of Nikolay's memory, and reiterated all the instructions, words, and signs, and finally extended his hand to him, saying:
eu
Baina Ignatek, nonbait, ez zion sinetsi, eta atzera azaldu zizkion kolpe, hitz eta zeinu guztiak, eta azkenean eskua luzatu zion.
es
Por fin, le tendi? la mano.
fr
enfin il lui tendit la main.
en
"That's all now.
eu
-Goraintziak eman!
es
-Sal?deles de mi parte.
fr
Saluez-les de ma part !
en
Good-by, comrade.
eu
Jende ona da, ikusiko duzu...
es
Buena gente, ya lo ver?...
fr
Des braves gens, vous verrez...
en
Give my regards to them.
eu
Bere buruari oniritzizko begirada bat egotzi, berokia eskuez lisatu, eta amari galdetu zion:
es
Se mir? con aire satisfecho, acarici? su abrigo y pregunt? a la madre:
fr
Il se regarda d'un air satisfait, caressa des mains son pardessus et demanda ? la m?re :
en
I'm alive and strong.
eu
-Joango naiz?
es
-?Puedo irme?
fr
Je m'en vais ?
en
The people there are good-you'll see."
eu
-Bidea aurkituko duk?
es
-?Encontrar?s el camino?
fr
Tu trouveras le chemin ?
en
"Can you find the way?"
eu
- Noski!
es
 
fr
 
en
 
eu
Aurkituko dut...
es
-Pues claro...
fr
Bien s?r...
en
"Yes.
eu
Orduan, ikusi arte, lagunkideok!
es
?Hasta la vista, camaradas!
fr
Au revoir, camarades !
en
Good-by, then, dear comrades."
eu
Eta han alde egin zuen, sorbaldak apur bat goraturik, bularra puztuta, txano berria alde batera okertuta, eskuak poltsikoetan serio sartuta.
es
Se march?, erguida la espalda, abombando el pecho, con el sombrero nuevo sobre una oreja y las manos s?lidamente abrigadas en los bolsillos.
fr
Il s'en alla, les ?paules hautes, bombant la poitrine ;
en
He walked off, raising his shoulders high, thrusting out his chest, with his new hat cocked to one side, and his hands deep in his pockets in most dignified fashion.
eu
Eta lokietan alaitsu dardaratzen zitzaizkion ile kiribil dirdiratsuak.
es
Sobre sus sienes bailaban alegremente sus claros bucles.
fr
son chapeau neuf sur l'oreille, les mains solidement enfonc?es dans les poches.
en
On his forehead and temples his bright, boyish curls danced gayly.
eu
-Hara, berriro nagon lanean!
es
-Bueno, pues otra vez tengo trabajo...
fr
Sur ses tempes des bouclettes claires tremblaient gaiement.
en
"There, now, I have work, too," said Vyesovshchikov, going over to the mother quietly.
eu
-esan zuen Vesovstxikovek, amarengana leunki hurbilduz-.
es
-dijo Vessovchikov acerc?ndose afectuosamente a la madre-, ya me aburr?a.
fr
Eh bien, me v'i? aussi avec de l'ouvrage !
en
"I'm bored already-jumped out of prison-what for?
eu
Aspertzen hasita nengonan...
es
?Para qu? me hab?a escapado de la c?rcel?
fr
dit Vessovchikov en s'approchant doucement de la m?re, je m'ennuyais d?j?...
en
My only occupation is hiding-and there I was learning.
eu
kartzelatik atera naun bai, baina zertarako?
es
?Nada m?s que para esconderme?
fr
Je m'?tais sauv? de la prison, pourquoi ? Rien que pour me cacher...
en
Pavel so pressed your brains-it was one pure delight.
eu
Ezkutatuta egoteko soilik.
es
En la prisi?n aprend?a algo.
fr
En prison, j'apprenais quelque chose, Paul nous en mettait dans le cr?ne, que c'en ?tait un plaisir !...
en
And Andrey, too, polished us fellows zealously.
eu
Han barruan ikasi egiten ninan, Pavelek burmuina astintzen zigunan, bai ondo astindu ere!
es
Paul iba meti?ndonos cosas en: la cabeza, que daba gusto...
fr
Et alors, qu'est-ce qu'on a d?cid? pour l'?vasion ?
en
Well, Nilovna, did you hear how they decided in regard to the escape?
eu
Eta zer, Nilovna, zer erabaki dute ihesari buruz?
es
Bien, ?y qu? han decidido de la evasi?n?
fr
Je ne sais pas, r?pondit-elle avec un soupir involontaire.
en
"They'll find out day after to-morrow," she repeated, sighing involuntarily.
eu
-Ez zekiat! -erantzun zuen, nahigabe hasperen eginez.
es
-No lo s?-respondi? ella con un involuntario suspiro.
fr
Il lui posa la main sur l'?paule et rapprocha son visage tout pr?s du sien :
en
"One day still-day after to-morrow."
eu
Esku astuna sorbaldan ipini eta, aurpegira hurbilduta, hizketan hasi zitzaion Nikolai:
es
El le puso una mano en el hombro y acerc? su cara a la de Pelagia:
fr
Explique-leur, ils t'?couteront :
en
Laying his heavy hand on her shoulder, and bringing his face close to hers, Nikolay said animatedly:
eu
-Hitz egin haiekin, hi entzungo haute, oso erraza dun!
es
-Expl?caselo y te oir?n, es muy f?cil.
fr
c'est tr?s facile !
en
Why, it's very easy.
eu
Hik ere ikusi ahal dun: hemen kartzelako murrua, alboan farola.
es
T? misma puedes verlo, est? el muro de la c?rcel y al lado hay un reverbero.
fr
Tu peux te rendre compte toi-m?me ; tiens, il y a le mur de la prison, et ? c?t? un r?verb?re.
en
You just see for yourself. There's the wall of the prison near the lamp-post;
eu
Aurrean orube bat, ezkerraldean hilerria, eskuinaldean kaleak, hiria.
es
Enfrente un terreno bald?o, a la izquierda el cementerio, a la derecha la calle y la ciudad.
fr
En face, un terrain vague ;
en
opposite is an empty lot, on the left the cemetery, on the right the streets-the city.
eu
Egun argiz farolari bat inguratzen dun kriseilua garbitzera, murruaren kontra jartzen din eskailera, igo, sokazko zurubiaren kizkiak murruaren goialdeko kakoetan krokatu, kartzelako patiora bota eta...
es
El farolero viene para limpiar el reverbero, en pleno d?a, apoya la escala contra el muro, trepa y sujeta en lo alto los ganchos:
fr
? gauche, le cimeti?re, ? droite, la rue, la ville.
en
The lamplighter goes to the lamp-post;
eu
ospa!
es
para una escala de cuerda;
fr
L'allumeur vient pour nettoyer le r?verb?re, en plein jour ;
en
by day he cleans the lamp;
eu
Han, hormaz bestaldean, bazekiten noiz gertatuko den hori, zarata ateratzeko eskatuko zieten preso arruntei, edo beraiek aterako diten eta, une horretan, ihes egin behar dutenak murrutik igoko ditun;
es
la tira al patio de la c?rcel, y listo. En ese momento, los compa?eros ya saben a qu? hora se har? todo, esto, piden a los de derecho com?n que alboroten un poco, o.
fr
il pose son ?chelle contre le mur, il grimpe, il fixe au sommet du mur les crochets d'une ?chelle de corde, il la fait descendre dans la cour de la prison, et en avant !
en
he puts the ladder against the wall, climbs up, screws hooks for a rope ladder onto the top of the wall, lets the rope ladder down into the prison yard, and off he goes.
eu
bat, bi...
es
dos tiempos, dos movimientos y ya, est?.
fr
? ce moment, les copains savent l'heure o? ?a sera fait, ils demandent aux droits communs de faire du boucan, ou ils en font eux-m?mes, et puis pendant ce temps-l? ceux qui sont d?sign?s, ils grimpent l'?chelle, en deux temps trois mouvements ?a y est !
en
There inside the walls they know the time when this will be done, and will ask the criminals to arrange an uproar, or they'll arrange it themselves, and those who need it will go up the ladder over the wall-one, two, it's done.
eu
eta kito!
es
Agitaba la mano bajo la nariz de la madre, exponi?ndole el plan.
fr
Il agitait sa main sous le nez de la m?re en exposant son plan ;
en
And they calmly proceed to the city because the chase throws itself first of all on the vacant lot and the cemetery."
eu
Eskuei eragiten zien amaren aurpegi aurrean, bere plana azalduz, zeinetan dena sinple, argi eta erraz egitekoa baitzen.
es
Seg?n ?l, todo deb?a hacerse claramente, con limpieza y ma?a.
fr
tout, selon lui, devait se faire simplement, clairement, adroitement.
en
He gesticulated rapidly in front of the mother's face, drawing his plan, the details of which were clear, simple, and clever.
eu
Amak astun eta baldar ezagutua zuen.
es
Ella recordaba el antiguo Vessovchikov, lento y torpe.
fr
Elle l'avait connu lourd et embarrass? ; autrefois ses yeux regardaient tout avec m?fiance, avec une humeur sombre et col?reuse ;
en
She had known him as a clumsy fellow, and it was strange to her to see the pockmarked face with the high cheek bones, usually so gloomy, now lively and alert.
eu
Lehen Nikolairen begiek amorru goibelez eta mesfidantzaz begiratzen zioten guztiari, baina orain berriak ematen zuten, argi beti-berdin eta epelez distiratzen zuten, ama limurtuz eta hunkituz...
es
En otro tiempo, sus ojos miraban con desconfianza, con una expresi?n sombr?a y col?rica; ahora, parec?a que los hubiesen cambiado. Brillaban con una limpidez c?lida y serena, que convenc?a y turbaba a la madre.
fr
maintenant, il semblait qu'il en avait d'autres, qui brillaient d'une clart? ?gale et chaude, qui convainquaient et troublaient la m?re...
en
The narrow gray eyes, formerly harsh and cold, looking at the world sullenly with malice and distrust, seemed to be chiseled anew, assuming an oval form and shining with an even, warm light that convinced and moved the mother.
eu
-Pentsa ezan, egun argiz gertatuko dun! Derrigorrez egun argiz.
es
-Pi?nsalo, debe ser de d?a. De d?a.
fr
R?fl?chis, tu vois, ?a sera de jour !...
en
"You think of it-by day, without fail by day.
