Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)

Khitaia da (txinatarra)-esan zuen harro Abdullahek. Fuk Shingek bere dendatik bidali zuen behin oinetakoen gaineko idoloari txistua botatzeagatik.

un catay (un chino)-dijo Abdullah orgulloso de s? mismo, porque Fook-Shing lo hab?a echado una vez de su tienda por escupir a un ?dolo chino colocado encima del calzado.

Khitai (un Chinois) ", dit Abdullah fi?rement. Fook Shing l'avait une fois chass? de sa boutique pour avoir crach? au nez du Dieu qui tr?nait au-dessus des bottes.

Khitai' (a Chinaman), said Abdullah proudly. Fook Shing had once chased him out of his shop for spitting at the joss above the boots.

-Paharia da (menditarra)-esan zuen Chota Lal txikiak.

-Un pahari (un monta??s)-murmur? el peque?o Chota Lal.

" Pahari (un homme de la montagne), dit le petit Chota Lal.

'Pahari?' (a hillman), said little Chota Lal.

-Arrazoi duzu, ume... Inoiz ikusiko ez dituzun mendietatik etorritako menditarra nauzue.

-S?, ni?o..., un monta??s de unas monta?as que t? no ver?s nunca.

-Oui-da, enfant, un homme de la montagne, de montagnes que tu ne verras jamais.

'Aye, child-a hillman from hills thou'lt never see.

Izan al duzue inoiz Bhotiyaren (Tibeten) berri?

?Hab?is o?do hablar de Bhotiyal (T?bet)?

As-tu entendu parler du Bhotiyal (Tibet) ?

Didst hear of Bhotiyal (Tibet)?

Ez naiz khitaia, bhotiya baizik (tibetarra);

Yo no soy catay, sino bhotiya (tibetano), lo que vosotros habr?is o?do nombrar un lama...

Je ne suis pas Khitai, mais Bhotiyal (Tib?tain), puisqu'il faut vous le dire-un lama-on dirait un guru dans votre langue.

I am no Khitai, but a Bhotiya (Tibetan), since you must know-a lama-or, say a guru in your tongue.'

-Tibeteko gurua-esan zuen Kimek-.

-dijo Kim-.

-Un guru du Tibet, dit Kim.

'A guru from Tibet,' said Kim.

Ez dut inoiz horrelakorik ikusi.

No hab?a visto nunca ninguno.

Je n'en ai jamais vu.

'I have not seen such a man.

Ba al da bada hindurik Tibeten?

?Son hind?es, entonces, los tibetanos?

Ce sont des Hindous dans le Tibet, alors ?

They be Hindus in Tibet, then?'

-Erdiko Bidearen jarraitzaile gara, eta bakean bizi gara gure monasterioetan. Lau Leku Sakratuak ikustera noa hil baino lehen.

-Nosotros seguimos la Senda Media, viviendo tranquilamente en nuestras lamaser?as, y yo viajo para visitar los Cuatro Santos Lugares antes de morir.

-Nous sommes de ceux qui suivent la Voie du Milieu, vivant en paix dans nos lamaseries, et je m'en vais voir les Quatre Lieux saints avant de mourir.

'We be followers of the Middle Way, living in peace in our lamasseries, and I go to see the Four Holy Places before I die.

Eta orain zuek, ume zareten horiek, zaharra den honek bezainbeste dakizue-bihotz onez egin zien haurrei irribarre.

Y ahora-dijo sonriendo be ben?volamente-, vosotros, que sois ni?os, sab?is tanto como yo, que soy viejo.

Mais comment, enfants, en conna?triez-vous autant que moi qui suis vieux ? "

Now do you, who are children, know as much as I do who am old.' He smiled benignantly on the boys.

-Jan al duzu?

-?Has comido?

" As-tu mang? ?

'Hast thou eaten?'

Kolkoan bila hasi eta egurrezko eske-ontzi bat atera zuen, oso zahartua.

El lama rebusc? entre sus vestiduras y sac? una vieja escudilla de madera para pedir limosna.

" Il fouilla dans son sein et tira une s?bile de bois us?e.

He fumbled in his bosom and drew forth a worn wooden begging-bowl.

Haurrek buruari eragin zioten.

Los ni?os lo comprendieron en seguida, porque todos los santones que hab?an visto mendigaban de la misma forma.

Les gamins firent un signe d'assentiment.

The boys nodded.

Ezagutzen zituzten apaiz guztiak eskean ibili ohi ziren.

-Pero a?n no tengo ganas de comer.

Tous les pr?tres de leur connaissance mendiaient.

All priests of their acquaintance begged.

-Oraindik ez dut jan nahi-burua jiratu zuen eguzkitan dagoen dortoka zahar batek bezala-.

-Su cabeza se volvi? despacio hacia el museo, como la de una vieja tortuga a la luz del sol-.

" Je ne d?sire pas encore manger. " Il tournait la t?te comme une vieille tortue au soleil.

'I do not wish to eat yet.' He turned his head like an old tortoise in the sunlight.

Egia al da irudi asko dagoela Lahoreko Etxe Miragarrian? -azken hitzak birritan esan zituen, helbide bat ziurtatu nahi duen batek bezala.

?Es verdad que hay muchas im?genes en la Casa Maravillosa de Lahore? -y repiti? las ?ltimas palabras como si quisiera asegurarse de la direcci?n.

" Il r?p?ta les derniers mots comme quelqu'un qui s'assure d'une adresse donn?e.

'Is it true that there are many images in the Wonder House of Lahore?' He repeated the last words as one making sure of an address.

-Egia da, bai-esan zuen Abdullahek-.

-Es verdad-contest? Abdullah-.

" C'est vrai, dit Abdullah.

'That is true,' said Abdullah.

B?t sinesgabeez josita dago.

Est? llena de cosas paganas.

Elle est pleine de b?ts pa?ens.

'It is full of heathen buts.

Zeu ere idolo-gurtzailea zara.

?Es que t? tambi?n eres id?latra ?

Toi aussi, tu es un idol?tre.

Thou also art an idolater.'

-Horri ez jaramonik egin-esan zuen Kimek-.

-No le hagas caso-dijo Kim-.

-Ne fais pas attention ? celui-l?, dit Kim.

'Never mind him,' said Kim.

Gobernuaren etxea da eta ez dago idolo-gurtzailerik hor; bizar zuriko sahib bat besterik ez dago.

Es una casa del Gobierno y all? no hay idolatr?a, sino solamente un Sabih de barba blanca.

C'est la maison du gouvernement, et il n'y a dedans aucune idol?trie, mais seulement un sahib avec une barbe blanche.

'That is the Government's house and there is no idolatry in it, but only a Sahib with a white beard.

Zatoz nirekin eta erakutsiko dizut.

Ven conmigo y te lo ense?ar?.

Viens avec moi et je te montrerai.

Come with me and I will show.'

-Apaiz ezezagunek haurrak jaten dituzte-xuxurlatu zuen Chota Lalek.

-Los santones extranjeros se comen a los ni?os-balbuci? Chota Lal.

-Les pr?tres ?trangers mangent les enfants, lui dit Chota Lal ? l'oreille.

'Strange priests eat boys,' whispered Chota Lal.

-Eta hori ezezaguna eta b?t parast-a (idolo-gurtzailea) da-esan zuen Abdullah mahomatarrak.

-Y es un extranjero y un but-paras t-dijo Abdullah, el mahometano.

-Et c'est un ?tranger, un b?t-parast (idol?tre) ", dit Abdullah, le mahom?tan.

'And he is a stranger and a but-parast' (idolater), said Abdullah, the Mohammedan.

Kim barrez hasi zen.

Kim se ech? a re?r.

Kim se mit ? rire.

Kim laughed.

-Etorri berria da.

-Es nuevo aqu? ...?Vaya!

" C'est du nouveau.

'He is new.

Ospa amaren magalera, han ez duk eta arriskurik izango!

?Id a meteros bajo la falda de vuestras madres!...

Viens-t'en, vieux.

Run to your mothers' laps, and be safe.

Tira!

?Ven t? conmigo!

"

Come!'

Kimek tornu-atea jirarazi zuen; agurea atzetik joan zitzaion baina seko gelditu zen, guztiz txundituta.

Lo gui? a trav?s del torniquete de la entrada, y el viejo, que lo segu?a, se par? asombrado.

Kim fit cliqueter en entrant le tourniquet enregistreur, le vieillard suivit et fit halte soudain, stup?fait.

Kim clicked round the self-registering turnstile; the old man followed and halted amazed.

Barneko atarian greziar-budista eskultura handiak ageri ziren, misterioski heldutako greziar ukitua, eta ez trebetasunik gabe, eskuetan sentitzen zuten ahazturiko langileek eginak; noiz, adituek jakin bide dute.

En el vest?bulo estaban instaladas las grandes esculturas grecobudistas, cuya antig?edad s?lo saben los sabios, cinceladas por hombres desconocidos, cuyas manos pose?an, y no en peque?o grado, ese maravilloso toque griego, transmitido hasta la India.

Dans le hall d'entr?e se dressaient les statues les plus consid?rables parmi les sculptures gr?co-bouddhistes ex?cut?es, c'est affaire aux savants de dire il y a combien de temps, par des artisans oubli?s, dont le g?nie grec, ? la suite de transmissions myst?rieuses, ?tait venu si loin de sa patrie, et non sans bonheur, guider la main.

In the entrance-hall stood the larger figures of the Greco-Buddhist sculptures done, savants know how long since, by forgotten workmen whose hands were feeling, and not unskilfully, for the mysteriously transmitted Grecian touch.

Ehunka pieza zeuden han: frisu erliebedunak, estatua pusketak eta Iparraldeko stupa eta vihara budisten adreiluzko hormak hornitu zituzten harlosa irudiz josiak, eta orain, jaso eta sailkatuta, museoaren harrotasun zirenak.

Hab?a centenares de piezas, frisos con escenas en relieve, fragmentos de estatuas y losas atestadas de figuras, que hab?an estado incrustadas en los muros de ladrillo de las viharas y estupas del norte del pa?s, y que ahora, desenterradas y catalogadas, constitu?an el orgullo del museo.

Il y avait l? des centaines de fragments, frises en bas relief, statues mutil?es, dalles encombr?es de figures, d?bris nagu?re incrust?s aux murs de brique des stupas ou des viharas bouddhiques du Nord, et qui, maintenant exhum?s et num?rot?s, faisaient l'orgueil du mus?e.

There were hundreds of pieces, friezes of figures in relief, fragments of statues and slabs crowded with figures that had encrusted the brick walls of the Buddhist stupas and viharas of the North Country and now, dug up and labelled, made the pride of the Museum.

Zoramenez, aho zabalik, hara eta hona zebilen lama, eta azkenean miresmenak hartuta Budaren apoteosia edo koronazioa irudikatzen zuen goierliebe baten aurrean gelditu zen.

Con la boca abierta de admiraci?n iba el lama de un lado a otro, hasta que por ?ltimo qued? extasiado ante un enorme altorrelieve que representaba la coronaci?n o apoteosis de Buda Nuestro Se?or.

Bouche b?e de surprise, le lama allait de l'une ? l'autre ; il finit par s'absorber, attentif et ravi, devant un grand haut-relief repr?sentant le couronnement ou l'apoth?ose du seigneur Bouddha.

In open-mouthed wonder the lama turned to this and that, and finally checked in rapt attention before a large alto-relief representing a coronation or apotheosis of the Lord Buddha.

Lotus baten gainean eserita ageri zen Maisua; lotusaren hostoak hain zeuden sakon irudikatuak, non harritik aske zeudela baitzirudien.

Aparec?a el Maestro sentado sobre un lotol , cuyos p?talos estaban tan recortados que casi se desprend?an;

Le ma?tre apparaissait assis sur un lotus dont les p?tales ?taient si profond?ment fouill?s qu'ils semblaient d?tach?s du marbre.

The Master was represented seated on a lotus the petals of which were so deeply undercut as to show almost detached.

Inguruan, jauresten, errege, gizon zahar eta antzinako budak zeuzkan Maisuak.

alrededor lo adoraban reyes, antepasados y Budas precursores, colocados por orden jer?rquico.

Alentour, en adoration, se pressait toute une hi?rarchie de rois, d'anc?tres et de bouddhas de l'ancien temps.

Round Him was an adoring hierarchy of kings, elders, and old-time Buddhas.

Bi dewa-ek, tximeleten hegoekin eta Budaren gainean, lorezko koroa bati eusten zioten;

Debajo se extend?an las aguas, cubiertas de lotos, peces y aves acu?ticas;

Plus bas, il y avait des eaux couvertes de lotus, peupl?es de poissons et d'oiseaux aquatiques.

Below were lotus-covered waters with fishes and water-birds.

gorago beste bik eguzkitako bati heltzen zioten, gainean Bodishaten buruko hornidura bitxiz betea zegoelarik.

dos dewas con alas de mariposa sosten?an una guirnalda sobre su cabeza, y encima otra pareja de dewas manten?a una sombrilla, sobre la cual aparec?a la cofia del Bodhisattva adornada con piedras preciosas.

Deux dewas aux ailes de papillon tenaient une couronne au-dessus de la t?te du sage ; et, plus haut encore, deux autres maintenaient un parasol que surmontait la couronne emperl?e du Bodhisat.

Two butterfly-winged dewas held a wreath over His head; above them another pair supported an umbrella surmounted by the jewelled headdress of the Bodhisat.

-Jainkoa!

-?El Se?or!

" Le Ma?tre !

'The Lord!

Jainkoa!

?El Se?or!

Le Ma?tre !

The Lord!

Sakya Muni bera da-zioen lamak, negarrez ia;

?Si es Sakia Muni mismo!

c'est Sakyamuni lui-m?me ", s'?cria le lama en contenant un sanglot, et, ? voix basse, il commen?a l'admirable invocation bouddhique :

It is Sakya Muni himself,' the lama half sobbed;

eta ahots apalez otoi budista zoragarria errezitatzen hasi zen:

-dijo el lama casi sollozando, y mentalmente empez? a rezar la maravillosa invocaci?n budista:

? Lui la Voie-La Loi-L'Ailleurs -

and under his breath began the wonderful Buddhist invocation: -

"Bidea, Legea, aparta den Harentzat Mayak bere bularrean estutu zuenarentzat, Anandaren Jauna, Bodhisat."

A ?l la Senda, la Ley, el Sublime A quien Maya mantiene bajo su coraz?n, Se?or de Ananda, el Bodhisattva.

Que Maya tenait sous son c?ur. Le Ma?tre d'Ananda-Le Bodhisat "

'To Him the Way-the Law-Apart-Whom Maya held beneath her heart Ananda's Lord-the Bodhisat.'

Eta hemen da!

-?Y aqu? est?!

" Il est donc ici !

'And He is here!

Eta hemen da halaber Goreneko Legea.

?Y est? tambi?n la Ley Excelent?sima!

La loi par excellence est donc ici de m?me.

The Most Excellent Law is here also!

Ondo hasi da erromesaldia.

Bien ha empezado mi peregrinaci?n.

Mon p?lerinage a bien commenc?.

My pilgrimage is well begun.

Eta nolako lana! Nolako lana!

?Y qu? obra!, ?qu? arte!

Et quel travail !

And what work!