Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Zazpi urkatuak, Leonid Nikolaievitx Andreiev / Jose Morales Belda (Elkar/Alberdania, 2006
)
eu
txiki, makal, oreztaz beterik, begitxoak beiratsu eta logaletsu.
es
peque?o, delgado, pecoso, con vidriosos ojos so?olientos.
fr
Ianson fut jug? et condamn? ? mort.
en
a little man, freckled, with sleepy, glassy eyes.
eu
Bazirudien ez zuela guztiz ulertzen gertatzen ari zenaren esanahia, eta zeharo axolagabe ageri zen:
es
Parec?a como si no entendiera del todo lo que estaba sucediendo y parec?a ser completamente indiferente:
fr
Au tribunal, on e?t dit qu'il ne comprenait pas le sens de ce qui se passait ;
en
It seemed as if he did not understand in the least the meaning of what was going on about him; he appeared to be entirely indifferent.
eu
betile zuriak kliskatzen zituen denbora guztian, adierazkortasunik gabe, jakin-minik gabe, areto handia arakatzen zuen begiekin, eta sudurrean sartzen zituen hatz zakar, maskurtsu, kakoak.
es
pesta?eaba con sus pesta?as blancas, inexpresivo, sin curiosidad, contemplaba la sala desconocida e imponente y se hurgaba la nariz con un dedo rudo, encallecido y r?gido.
fr
il regardait sans curiosit? la grande salle imposante et fourrait dans son nez un doigt recroquevill?, que rien ne d?go?tait.
en
He blinked his white eyelashes, stupidly, without curiosity; examined the sombre, unfamiliar courtroom, and picked his nose with his hard, shriveled, unbending finger.
eu
Igandeetan elizan ikusi ohi zutenek soilik igar zezaketen apur bat txukundu zuela bere burua:
es
Tan s?lo aquellos que le hubiera visto los domingos en la iglesia anglicana, podr?an adivinar que se hab?a arreglado un poco;
fr
Ceux qui l'avaient vu le dimanche ? l'?glise auraient seuls pu deviner qu'il avait fait un peu de toilette :
en
Only those who had seen him on Sundays at church would have known that he had made an attempt to adorn himself.
eu
puntuzko lepoko gorri zikina zeraman, eta hor-hemen apur bat bustirik zeuzkan buruko ileak.
es
llevaba atada al cuello una sucia bufanda de un rojo sucio y se hab?a humedecido el pelo en algunos sitios.
fr
il portait une cravate tricot?e, d'un rouge sale ; par places, ses cheveux ?taient lisses et fonc?s ;
en
He wore on his neck a knitted, muddy-red shawl, and in places had dampened the hair of his head.
eu
Bustitako lekuetan, ilea beltz eta leun ageri zen; besteetan, aldiz, latz, xerlo argi eta ile-urriekin, txingor-erauntsiak soildutako galsoroetako lasto izpien antzera.
es
All? donde el pelo estaba mojado era m?s oscuro y estaba alisado, mientras que en el otro lado sobresal?a con remolinos rubios y ralos como paja sobre un campo golpeado por el granizo. Cuando se ley? la sentencia:
fr
ailleurs, ils formaient des m?ches claires et maigres, comme des f?tus de paille sur un champ inculte et d?vast?. Lorsque le verdict :
en
Where the hair was wet it lay dark and smooth, while on the other side it stuck up in light and sparse tufts, like straws upon a hail-beaten, wasted meadow.
eu
Urkaturik hiltzera kondenatu zutela entzun bezain laster, asaldatu egin zen.
es
ejecuci?n en la horca, Janson de pronto se inquiet?.
fr
peine de mort par pendaison, fut prononc?, Ianson s'?mut soudain.
en
When the sentence was pronounced-death by hanging-Yanson suddenly became agitated.
eu
Gorri-gorri jarri zen, lepokoa askatzen eta lotzen hasi zen, itolarria eragingo balio bezala.
es
Enrojeci? enormemente y comenz? a anudar y desanudar la bufanda como si le estuviera ahogando.
fr
Il devint ?carlate, se mit ? d?nouer et ? renouer sa cravate, comme si elle l'?touffait.
en
He reddened deeply and began to tie and untie the shawl about his neck as though it were choking him.
eu
Gero, eskuei baldarki eragin, eta honela esan zuen, epaia irakurri ez zuen epaileari mintzatuz eta epaia irakurri zuena hatzaz seinalatuz:
es
Despu?s comenz? a agitar las manos torpemente, dirigi?ndose hacia el juez que no hab?a le?do la sentencia y se?alando con el dedo al que la hab?a le?do:
fr
Puis il agita les bras sans savoir pourquoi, et d?clara ? l'un des juges, en d?signant le pr?sident, celui qui avait lu la sentence :
en
Then he waved his arms stupidly and said, turning to the judge who had not read the sentence, and pointing with his finger at the judge who read it:
eu
-Horrek esan du urkatu egin behar nautela.
es
-?sa ha dicho que me tienen que colgar.
fr
-Elle a dit qu'il fallait me pendre...
en
"He said that I should be hanged."
eu
-Nortaz ari zara?
es
-?Qui?n es ella?
fr
-Qui, " elle " ?
en
Every one smiled;
eu
-galdetu zuen, ahots apal sakonez, epaimahaiburuak, berak irakurri baitzuen epaia.
es
-pregunt?, con una profunda voz de bajo, el presidente que hab?a le?do la sentencia.
fr
-demanda, d'une voix de basse profonde, le pr?sident.
en
some tried to hide their smiles behind their mustaches and their papers.
eu
Guztiek irribarre egin zuten, irribarrea bibotearen azpian eta paperen atzean gordez. Jansonek, hatz erakuslea epaimahaiburuarenganantz luzatu, eta haserre, begi-bazterraz so eginez, erantzun zuen:
es
Todos se sonrieron, escondiendo sus sonrisas bajo los bigotes o detr?s de los papeles, pero Janson dirigi? el dedo ?ndice hacia el presidente y enfadado, con el ce?o fruncido, respondi?:
fr
Ianson montra le pr?sident du doigt et r?pondit, en le regardant en dessous, avec col?re :
en
Yanson pointed his index finger at the presiding judge and answered angrily, looking at him askance:
eu
-Hik esan duk!
es
-?T?!
fr
-Toi !
en
"You!"
eu
-Eta?
es
-?C?mo?
fr
-Eh bien ?
en
"Well?"
eu
Jansonek berriro zuzendu zituen begiak barregura itotzeko ahaleginak egiten zituen epaile isilarengana, epaiarekin inolako zerikusirik ez zeukan laguntzat harturik, eta berriz esan zuen:
es
Janson dirigi? de nuevo la mirada hacia el juez a quien consideraba un amigo, suponiendo que no ten?a ninguna relaci?n con la condena, mientras este, callado, conten?a la sonrisa.
fr
De nouveau, Ianson tourna les yeux vers un des juges, en qui il devinait un ami, et il r?p?ta :
en
Yanson again turned his eyes to the judge who had been silent, restraining a smile, whom he felt to be a friend, a man who had nothing to do with the sentence, and repeated:
eu
-Horrek esan du urkatu egin behar nautela.
es
-Ella dijo que tienen que colgarme.
fr
-Elle a dit qu'il fallait me pendre.
en
"He said I should be hanged.
eu
Eta ni ez naute urkatu behar.
es
No me tienen que colgar.
fr
Il ne faut pas me pendre...
en
Why must I be hanged?"
eu
-Eraman ezazue kondenatua.
es
-Ll?vense al acusado.
fr
-Emmenez l'accus? !
en
"Take the prisoner away."
eu
Jansonek denbora izan zuen irmo eta larderiaz berriro esateko:
es
Pero Janson repiti? convincente y serio de nuevo:
fr
Mais Ianson eut encore le temps de r?p?ter, d'un ton convaincu et grave :
en
But Yanson succeeded in repeating once more, convincingly and weightily:
eu
-Ni ez naute urkatu behar.
es
-No me tienen que colgar.
fr
-Il ne faut pas me pendre !
en
"Why must I be hanged?"
eu
Hain barregarri zegoen bere aurpegi txiki haserreari seriotasun-airea emateko alferrikako ahaleginak egiten eta hatza luzaturik, ezen zaintzako soldadu batek, araudia hautsiz, ahopeka esan baitzion aretotik irtetean:
es
Estaba tan absurdo con su peque?a y enfadada cara a la que intentaba, en vano, dar una apariencia de importancia, con su dedo extendido, que incluso un soldado de la guardia, salt?ndose el reglamento, le dijo en voz baja, mientras lo sacaba de la sala:
fr
Et il avait l'air si stupide, avec son doigt ?tendu, avec son visage irrit? auquel il essayait en vain de donner de la gravit?, que le soldat de l'escorte, violant la consigne, lui dit ? mi-voix en l'entra?nant :
en
He looked so absurd, with his small, angry face, with his outstretched finger, that even the soldier of the convoy, breaking the rule, said to him in an undertone as he led him away from the courtroom:
eu
-Zu bai ergela, gizona.
es
-Eres un tonto, amigo.
fr
-Eh bien, tu es un fameux imb?cile, toi !
en
"You are a fool, young man!"
eu
-Ni ez naute urkatu behar-tematu zen Janson.
es
-No me tienen que colgar-repet?a obstinadamente Janson.
fr
 
en
"Why must I be hanged?" repeated Yanson stubbornly.
eu
-Horixe urkatuko zaituztela! Hankei eragiteko astirik ere ez duzu izango.
es
-Con tos mis respetos te van a colgar, no te va a dar tiempo ni pa escupir.
fr
 
en
"They'll swing you up so quickly that you'll have no time to kick."
eu
-Zaude isilik! -egin zuen oihu zaintzako beste soldadu batek, haserre.
es
-?Silencio! -grit? enfadado el otro guardi?n.
fr
 
en
"Keep still!" cried the other convoy angrily.
eu
Baina, bere buruari ezin eutsirik, gaineratu zuen-:
es
Pero no pudo evitar a?adir ?l mismo-?Adem?s ladr?n!
fr
 
en
But he himself could not refrain from adding: "A robber, too!
eu
Lapur zikina!
es
 
fr
 
en
 
eu
Zergatik hil duzu gizaki bat, ergel horrek?
es
?Pa qu? acabaste con un alma humana, idiota?
fr
 
en
Why did you take a human life, you fool?
eu
Orain, urkatu egingo zaituzte.
es
Pues ahora a la horca.
fr
-Il ne faut pas me pendre !
en
You must hang for that!"
eu
-Agian indultua emango diote-esan zuen lehen soldaduak, Jansonez errukitzen hasita.
es
-?Puede ser que le perdonen?-dijo el primero de los soldados, a quien Janson le daba pena.
fr
 
en
"They might pardon him," said the first soldier, who began to feel sorry for Yanson.
eu
-Bai zera!
es
-Y qu? m?s.
fr
 
en
"Oh, yes!
eu
Honelako jendeak ez du barkamenik merezi...
es
Perdonar a uno como ?ste...
fr
 
en
They'll pardon people like him, will they?
eu
Eta nahikoa hitz egin dugu jadanik.
es
Bueno, basta de hablar.
fr
 
en
Well, we've talked enough."
eu
Baina ordurako Janson isilik zegoen.
es
Pero Janson ya callaba.
fr
-r?p?ta obstin?ment Ianson.
en
But Yanson had become silent again.
eu
Lehengo ziega berean sartu zuten. Hilabete bat zeraman han, eta leku hartara ohitzea lortua zuen, gauza guztietara ohitzen baitzen:
es
Y lo encerraron de nuevo en la misma celda en la que ya hab?a pasado un mes y a la que hab?a conseguido acostumbrarse, como se acostumbraba a todo:
fr
On l'enferma de nouveau dans la cellule o? il avait pass? un mois et ? laquelle il s'?tait habitu?, comme il s'?tait accoutum? ? tout :
en
He was again placed in the cell in which he had already sat for a month and to which he had grown accustomed, just as he had become accustomed to everything:
eu
jipoietara, vodkara, hilobien antzeko konkor biribilez jositako zelai elurtuen goibeltasunera.
es
a las palizas, al vodka, a los melanc?licos campos nevados sembrados de peque?os montones redondos, como un cementerio.
fr
aux coups, ? l'eau-de-vie, ? la campagne d?sol?e et couverte de neige parsem?e de monticules arrondis, semblables ? des tombes.
en
to blows, to vodka, to the dismal, snow-covered fields, with their snow-heaps resembling graves.
eu
Eta poztu ere egin zen bere ohea eta bere leiho burdin sareduna ikusi zituenean, eta jaten eman ziotenean, goizetik ez baitzuen ezer jan.
es
Incluso se sinti? alegre cuando vio su cama, su ventana con las rejas y le dieron de comer, no hab?a comido nada desde la ma?ana.
fr
Il ?prouva m?me du plaisir ? revoir son lit, sa fen?tre grill?e, et ? manger ce qu'on lui donna ;
en
And now he even began to feel cheerful when he saw his bed, the familiar window with the grating, and when he was given something to eat-he had not eaten anything since morning.
eu
Epaiketan gertatutakoa zen gauza desatsegin bakarra, baina ezin zuen horretan pentsatu, ez zen gai.
es
Lo ?nico que le desagradaba era lo que hab?a sucedido en el juzgado, pero no pod?a pensar en ello, no era capaz.
fr
il n'avait rien pris depuis le matin.
en
He had an unpleasant recollection of what had taken place in the court, but of that he could not think-he was unable to recall it.
eu
Eta ezin zuen zehatz irudikatu urkamendiko heriotza zer zen.
es
Ni siquiera era capaz de imaginarse la muerte en la horca.
fr
Ce qui ?tait d?sagr?able, c'?tait l'?v?nement du tribunal, mais il ne savait pas y penser.
en
And death by hanging he could not picture to himself at all.
eu
Beraz, heriotzara kondenatu zuten Janson, baina, bera bezalako asko zeudenez, espetxean ez zuten kriminal handitzat hartu.
es
A pesar de que a Janson lo hab?an condenado a muerte, hab?a muchos como ?l y en la c?rcel no le ten?an por un delincuente importante.
fr
Il ne se repr?sentait pas du tout ce qu'?tait la mort par pendaison.
en
Although Yanson had been condemned to death, there were many others similarly sentenced, and he was not regarded as an important criminal.
eu
Horregatik, neurritasunik eta begirunerik gabe hitz egiten zuten berarekin, heriotza zain ez daukan edonorekin bezalaxe.
es
Por eso hablaban con ?l sin precauciones y sin respeto, como si hablaran con alguien al que no le esperara la ejecuci?n.
fr
Le surveillant lui dit, d'un ton de remontrance :
en
They spoke to him accordingly, with neither fear nor respect, just as they would speak to prisoners who were not to be executed.
eu
Izan ere, haren heriotza ez zitzaien heriotza iruditzen.
es
Como si no consideraran su muerte una muerte.
fr
 
en
 
eu
Espetxezainak, zigorraren berri jakinik, serio esan zion:
es
El vigilante, cuando supo de la condena le dijo sentenciando:
fr
-Eh bien, fr?re, te voil? pendu !
en
The warden, on learning of the verdict, said to him:
eu
-Zer, laguna? Urkatu egingo zaituzte!
es
-?Qu? hermano? ?Ya te ha llegado la hora!
fr
-Et quand me pendra-t-on ?
en
"Well, my friend, they've hanged you!"
eu
-Noiz urkatuko naute?
es
-?Y cu?ndo me van a colgar?
fr
-demanda Ianson, incr?dule.
en
"When are they going to hang me?" asked Yanson distrustfully.
eu
-galdetu zuen Jansonek, mesfidantzaz.
es
-pregunt? Janson con desconfianza.
fr
Le surveillant r?fl?chit.
en
The warden meditated a moment.
eu
Espetxezaina pentsakor geratu zen une batez.
es
El vigilante se qued? pensativo.
fr
-Ah ! attends, fr?re ! Il te faut des compagnons ;
en
"Well, you'll have to wait-until they can get together a whole party.
eu
-Urkatu beharrekoen taldea osatu arte itxaron beharko duzu.
es
-Tendr?s que esperar hermano. Hasta que no detengan a un grupo.
fr
on ne se d?range pas pour un seul, et surtout pour un bonhomme comme toi !
en
It isn't worth bothering for one man, especially for a man like you.
eu
Bakar batengatik, batez ere zu bezalako batengatik, ez du nekerik hartzea merezi.
es
S?lo por uno y encima por uno como t?, no merece la pena ni esforzarse.
fr
-Alors, quand ?
en
It is necessary to work up the right spirit."
