Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Parisen sabela, Emile Zola / Karlos Zabala (Elkar/Alberdania, 2004
)
eu
Esaten nizuen, gogoan duzue, ezta?, "usain txarreko istiluren bat badarabilte Quenutarren dendan".
es
Ya se lo dec?a yo, se acordar?n: "Hay un tejemaneje en casa de los Quenu que no huele nada bien".
fr
Je vous le disais, vous vous rappelez:
en
You remember my telling you once that there was some strange goings-on at the Quenus'?
eu
Sudur fina nirea, bai horixe.
es
Ya ven que ten?a buen olfato...
fr
" Il y a un micmac chez les Quenu qui ne sent pas bon.
en
Well, you see, I was right in my conclusions, wasn't I?
eu
Jainkoari eskerrak, auzoak arnasa hartuko du pixka bat.
es
A Dios gracias, el barrio va a poder respirar un poco.
fr
" Vous voyez si j'avais le nez fin... Dieu merci, le quartier va pouvoir respirer un peu.
en
Thank God, however, the neighbourhood will now be able to breathe easily.
eu
Garbiketa on baten beharrean zegoen;
es
Hac?a falta un buen barrido;
fr
?a demandait un fier coup de balai; car, ma parole d'honneur, on finissait par avoir peur d'?tre assassin? en plein jour.
en
It was high time strong steps were taken, for things had got to such a pitch that one actually felt afraid of being murdered in broad daylight.
eu
azkenean ez baitzegoen bizitzerik, hitza ematen dizuet, beldurrez zeunden ez zintuzten egun argitan bertan hilko.
es
porque, palabra de honor, una acababa temiendo que la asesinaran en pleno d?a. Ya no se viv?a.
fr
On ne vivait plus.
en
There was no pleasure in life.
eu
Esamesak, haserreak, triskantzak.
es
Eran chismes, enfados, degollinas.
fr
C'?taient des cancans, des f?cheries, des tueries.
en
All the dreadful stories and reports one heard were enough to worry one to death.
eu
Eta hori guztia gizon bakar batengatik, Florent horrengatik.
es
Y eso por culpa de un solo hombre, de ese Florent...
fr
Et ?a pour un seul homme, pour ce Florent...
en
And it was all owing to that man, that dreadful Florent.
eu
Horra Lisa ederra eta Normandiar ederra nola moldatu diren;
es
La bella Lisa y la bella Normanda ya se han arreglado;
fr
Voil? la belle Lisa et la belle Normande remises;
en
Now beautiful Lisa and the beautiful Norman have sensibly made friends again.
eu
oso ondo egina, horrenbeste zor zioten denon lasaitasunari.
es
est? muy bien por su parte, se lo deb?an a la tranquilidad de todos.
fr
c'est tr?s-bien de leur part, elles devaient ?a ? la tranquillit? de tous.
en
It was their duty to do so for the sake of the peace and quietness of us all.
eu
Orain, gainerakoa ondo ibiliko da, ikusiko duzue.
es
Ahora el resto marchar? bien, ya ver?n...
fr
Maintenant, le reste marchera bon train, vous allez voir...
en
Everything will go on satisfactorily now, you'll find.
eu
Hara, hor dago Quenu jaun gizajo hori barrez.
es
Vaya, el pobre se?or Quenu se r?e.
fr
Tiens, ce pauvre monsieur Quenu qui rit l?-bas.
en
there's poor Monsieur Quenu laughing yonder!"
eu
Quenu, izan ere, espaloian zegoen, sabela mantal zurian gainezka, Taboureau andrearen neskame txikiarekin txantxetan.
es
Quenu, en efecto, estaba de nuevo en la acera, desbordando su delantal blanco, bromeando con la criadita de la se?ora Taboureau.
fr
Quenu, en effet, ?tait de nouveau sur le trottoir, d?bordant dans son tablier blanc, plaisantant avec la petite bonne de madame Taboureau.
en
Quenu had again come on to the footway, and was joking with Madame Taboureau's little servant.
eu
Bizkor-bizkor zegoen goiz hartan.
es
Estaba muy vivaracho esa ma?ana.
fr
Il ?tait tr?s-gaillard, ce matin-l?.
en
He seemed quite gay and skittish that morning.
eu
Neskame txikiaren eskuak estutu eta eskumuturrak hausten zizkion, garrasi egiteraino, bere hestebetegile umore onarekin.
es
Apretaba las manos de la criadita, le romp?a las mu?ecas hasta hacerla chillar, con su buen humor de salchichero.
fr
Il pressait les mains de la petite bonne, lui cassait les poignets ? la faire crier, dans sa belle humeur de charcutier.
en
He took hold of the little servant's hands, and squeezed her fingers so tightly, in the exuberance of his spirits, that he made her cry out.
eu
Lisa gorriak ikusten ari zen, sukaldera bidaltzeko.
es
Lisa se las ve?a y se las deseaba para mandarlo a la cocina.
fr
Lisa avait toutes les peines du monde ? le renvoyer ? la cuisine.
en
Lisa had the greatest trouble to get him to go back into the kitchen.
eu
Alde batetik bestera zebilen dendan, ezinegonak hartua, Florent iristeko beldurrez, senarrari deika topo egin ez zezaten.
es
Caminaba impaciente por el interior de la tienda, temiendo que Florent llegara, llamando a su marido para evitar un encuentro.
fr
Elle marchait d'impatience dans la boutique, craignant que Florent n'arriv?t, appelant son mari pour ?viter une rencontre.
en
She was impatiently pacing about the shop, fearing lest Florent should make his appearance; and she called to her husband to come away, dreading a meeting between him and his brother.
eu
-Odol gaiztoa egiten ari zaio-esan zuen Saget andere?oak-.
es
-Se hace mala sangre-dijo la se?orita Saget-.
fr
-Elle se fait du mauvais sang, dit mademoiselle Saget.
en
"She's getting quite vexed," said Mademoiselle Saget.
eu
Quenu jaun gizajo horrek ez daki ezer.
es
El pobre se?or Quenu no sabe nada.
fr
Ce pauvre monsieur Quenu ne sait rien.
en
"Poor Monsieur Quenu, you see, knows nothing at all about what's taking place.
eu
Tolesgabe egiten du barre.
es
?Se r?e como un inocente!...
fr
Rit-il comme un innocent!...
en
Just look at him there, laughing like a child!
eu
Badakizue zer zioen Taboureau andreak?
es
 
fr
 
en
 
eu
Bada, Quenutarrekin haserretuko zela, beren izen ona zikintzen jarraitzen bazuten, Florenti ostatua emanez.
es
Ya saben que la se?ora Taboureau dec?a que rega?ar?a con los Quenu si se desacreditaban a?n m?s conservando en su casa a su Florent.
fr
Vous savez que madame Taboureau disait qu'elle se f?cherait avec les Quenu, s'ils se d?consid?raient davantage en gardant leur Florent chez eux.
en
Madame Taboureau, you know, said that she should have nothing more to do with the Quenus if they persisted in bringing themselves into discredit by keeping that Florent with them."
eu
-Bitartean, herentziari eusten diote-nabarmendu zuen Lecoeur andreak.
es
-De momento, conservan la herencia, hizo observar la se?ora Lecoeur.
fr
-En attendant, ils gardent l'h?ritage, fit remarquer madame Lecoeur. -Eh!
en
"Well, now, I suppose, they will stick to the fortune," remarked Madame Lecoeur.
eu
-E! Ez, maitea.
es
-?Ah, no!, amiga m?a...
fr
non, ma bonne...
en
"Oh, no, indeed, my dear.
eu
Besteak bere partea jaso du. -Egia?.
es
El otro recibi? su parte. -?De veras?...
fr
L'autre a eu sa part. -Vrai...
en
The other one has had his share already."
eu
Nola dakizu?
es
?C?mo lo sabe?
fr
Comment le savez-vous?
en
"Really?
eu
-Arraioa!
es
-?Pardiez!
fr
-Pardieu!
en
How do you know that?"
eu
Ikusi egiten da hori-jarraitu zuen atsoak, zalantza labur baten ondotik, eta beste frogarik eman gabe-.
es
Se ve-prosigui? la vieja, tras una corta vacilaci?n, y sin dar otra prueba-.
fr
?a se voit, reprit la vieille, apr?s une courte h?sitation, et sans donner d'autre preuve.
en
"Oh, it's clear enough, that is!" replied the old maid after a momentary hesitation, but without giving any proof of her assertions.
eu
Bere partea baino gehiago ere hartu zuen.
es
E incluso cogi? m?s que su parte.
fr
Il a m?me pris plus que sa part.
en
"He's had even more than his share.
eu
Quenutarrek mila libera batzuk galdu dituzte.
es
Los Quenu tendr?n que pagar varios miles de francos...
fr
Les Quenu en seront pour plusieurs milliers de francs...
en
The Quenus will be several thousand francs out of pocket.
eu
Dirua barra-barra doa, bizioetan gastatuz gero, esan beharra dago.
es
Hay que decir que, cuando se tienen vicios, se gasta sin tino...
fr
Vous savez, quand un homme en veut, il en veut;
en
Money flies, you know, when a man has such vices as he has.
eu
A! Beharbada ez duzue jakingo: beste emakume bat bazegoen.
es
?Ah!, a lo mejor ustedes lo ignoran: hab?a otra mujer...
fr
il en ramasserait par terre...
en
I dare say you don't know that there was another woman mixed up in it all.
eu
-Ez naiz harritzen -eten zuen La Sarriettek-; gizon argal horiek gizon gordinak dira. -Bai, eta ez da batere gaztea emakume hori. Badakizue, gizon batek nahi duenean, nahi du; lurretik ere altxatuko lituzke...
es
-No me extra?a -interrumpi? la Sarriette-; esos tipos flacos son muy hombres. -Pues s?, y encima nada joven, esa mujer. Ya saben, cuando un hombre quiere, quiere: las recoger?a del suelo...
fr
 
en
 
eu
Verlaque andrea, lehengo ikuskatzailearen emaztea, ezagutzen duzue noski, dama laru hori.
es
La se?ora Verlaque, la mujer del ex inspector, la conocen bien, esa se?ora amarilla...
fr
Madame Verlaque, la femme de l'ancien inspecteur, vous la connaissez bien, cette dame toute jaune...
en
Yes, indeed, old Madame Verlaque, the wife of the former inspector;
eu
Baina beste biek aurka egin zuten.
es
Pero las otras dos protestaron.
fr
Mais les deux autres se r?cri?rent.
en
you know the sallow-faced thing well enough."
eu
Ezin zitekeen.
es
No era posible.
fr
Ce n'?tait pas possible.
en
The others protested that it surely wasn't possible.
eu
Verlaque andrea higuingarria zen.
es
La se?ora Verlaque que era abominable.
fr
Madame Verlaque ?tait abominable.
en
Why, Madame Verlaque was positively hideous!
eu
Orduan Saget andere?oa ernegatu zen.
es
Entonces la se?orita Saget se encoleriz?.
fr
Alors mademoiselle Saget s'emporta.
en
 
eu
-Nik esaten dizuedanerako!
es
-?Cu?ndo yo se lo digo!
fr
-Quand je vous le dis!
en
"What!
eu
Gezurretan ari naizela uste duzue, ezta?.
es
Ac?senme de que miento, ?no?...
fr
Accusez-moi de mentir, n'est-ce pas?...
en
do you think me a liar?" cried Mademoiselle Saget, with angry indignation.
eu
Frogak daude, andre horren gutunak aurkitu dituzte, fardel bat gutunez betea, eta dirua eskatzen zion Florenti, hamar eta hogei libera aldi oro.
es
Hay pruebas, se han encontrado cartas de esa mujer, todo un paquete de cartas, en las cuales le ped?a dinero, diez y veinte francos cada vez.
fr
On a des preuves, on a trouv? des lettres de cette femme, tout un paquet de lettres, dans lesquelles elle lui demandait de l'argent, des dix et vingt francs ? la fois.
en
"Why, her letters to him have been found, a whole pile of letters, in which she asks for money, ten and twenty francs at a time.
eu
Argi dago, gainera...
es
Est? clar?simo, adem?s...
fr
C'est clair, enfin...
en
There's no doubt at all about it.
eu
Senarra hilko zuten bien artean.
es
Entre los dos habr?n matado al marido.
fr
? eux deux, ils auront fait mourir le mari.
en
I'm quite certain in my own mind that they killed the husband between them."
eu
La Sarriette eta Lecoeur andrea bere iritzira ekarri zituen.
es
La Sarriette y la se?ora Lecoeur quedaron tan convencidas.
fr
La Sarriette et madame Lecoeur furent convaincues.
en
La Sarriette and Madame Lecoeur were convinced;
eu
Baina pazientzia galtzen ari ziren.
es
Pero perd?an la paciencia.
fr
Mais elles perdaient patience.
en
but they were beginning to get very impatient.
eu
Ordubete baino gehiago emana zuten espaloian zain. Kexu ziren, bitarte hartan beharbada postuetatik lapurtuko zietela zioten.
es
Hac?a m?s de una hora que esperaban en la acera. Dec?an que, durante todo ese tiempo, a lo mejor estaban robando en sus puestos.
fr
Il y avait plus d'une heure qu'elles attendaient sur le trottoir.
en
They had been waiting on the footway for more than an hour, and feared that somebody might be robbing their stalls during their long absence.
eu
Orduan, Saget andere?oak beste istorio bat kontatzen zien, han geldi zitezen.
es
Entonces la se?orita Saget las reten?a con una nueva historia.
fr
Elles disaient que, pendant ce temps, on les volait peut-?tre, ? leurs bancs.
en
So Mademoiselle Saget began to give them some further interesting information to keep them from going off.
eu
Florentek ez zuen ihes egingo; itzuliko zen;
es
Florent no pod?a haberse escapado; iba a volver;
fr
Alors, ma demoiselle Saget les retenait avec une nouvelle histoire Florent ne pouvait pas s'?tre sauv?;
en
Florent could not have taken to flight, said she;
eu
oso interesgarria izango zen nola atxilotzen zuten ikustea.
es
ser?a muy interesante ver c?mo lo deten?an.
fr
il allait revenir; ce serait tr?s-int?ressant, de le voir arr?ter.
en
he was certain to return, and it would be very interesting to see him arrested.
eu
Eta xehetasun zehatzak ematen zizkien sagutegiari buruz, eta, bitartean, gurin saltzaileak eta fruitu saltzaileak etxea goitik behera aztertzen zuten, zulo guztiak zelatatuz, udaltzainen kapelak zirrikitu guztietan ikusteko itxaropenean.
es
Y daba detalles minuciosos sobre la ratonera, mientras la vendedora de mantequilla y la frutera segu?an examinando la casa de arriba abajo, espiando cada abertura, esperando ver sombreros de guardias en todas las rendijas.
fr
Et elle donnait des d?tails minutieux sur la sourici?re, tandis que la marchande de beurre et la marchande de fruits continuaient ? examiner la maison de haut en bas, ?piant chaque ouverture, s'attendant ? voir des chapeaux de sergents de ville ? toutes les fentes.
en
Then she went on to describe the trap that had been laid for him, while Madame Lecoeur and La Sarriette continued scrutinising the house from top to bottom, keeping watch upon every opening, and at each moment expecting to see the hats of the detectives appear at one of the doors or windows.
