Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Kapitainaren alaba, Alexandr Pushkin / Jose Morales Belda (Ibaizabal, 1996
)
eu
Nire haurtzaina zein egosgogorra zen jakinik, hitz samur eta zintzoen bidez amore emanarazten saiatu nintzen.
es
Conociendo la terquedad de mi diadka, me propuse convencerlo con cari?o y sinceridad.
fr
Connaissant l'obstination de mon menin, je r?solus de le fl?chir par ma sinc?rit? et mes caresses.
en
Knowing the obstinacy of my retainer, I resolved to meet him with sincerity and coaxing.
eu
"Arkhip Savelitx, nire lagun maitea!
es
-Amigo mio, Arjip Sav?lich-le dije-, no te niegues a hacerme este favor;
fr
"Mon ami Arkhip Sav?liitch, lui dis-je, ne me refuse pas, sois mon bienfaiteur.
en
"My friend, Arkhip Sav?liitch," I said to him, "do not refuse me.
eu
-esan nion-Ez esan ezetz, egidak mesede hori; hemen ez diat hire zerbitzuen beharrik izango, eta Maria Ivanovna hi gabe abiatzen bada ez nauk lasai geratuko.
es
no necesito que me cuide nadie; y, en cambio, no estar? tranquilo si Mar?a lv?novna hace el viaje sin ti.
fr
Ici je n'ai nul besoin de domestique, et je ne serais pas tranquille si Marie Ivanovna se mettait en route sans toi.
en
Be my benefactor. Here I have no need of a servant, and I should not be easy if Marya Iv?nofna were to go without you.
eu
Bera zerbitzatuz, ni zerbitzatzen nauk, zeren erabaki sendoa hartu baitut: aukera izan bezain laster, berarekin ezkonduko nauk".
es
Sirviendo a ella, me sirves a m?, porque estoy decidido a casarme con ella en cuanto me lo permitan las circunstancias.
fr
En la servant, tu me sers moi-m?me, car je suis fermement d?cid? ? l'?pouser d?s que les circonstances me le permettront."
en
In serving her you serve me, for I have made up my mind to marry her without fail directly circumstances will permit."
eu
Savelitxek besoak jaso zituen, bere harridurak goia jo balu bezala. -Ezkondu!
es
Sav?lich alz? los brazos con expresi?n de gran asombro. -?Casarte!
fr
Sav?liitch croisa les mains avec un air de surprise et de stup?faction inexprimable.
en
Sav?liitch clasped his hands with a look of surprise and stupefaction impossible to describe.
eu
-errepikatu zuen-.
es
-repiti?-?El ni?o quiere casarse!
fr
"Se marier! r?p?tait-il, l'enfant veut se marier!
en
"Marry!" repeated he, "the child wants to marry.
eu
Umeak ezkondu egin nahi du!
es
?Y qu? dir? tu padre?
fr
Mais que dira ton p?re?
en
But what will your father say?
eu
Eta zer esango du aitak?, eta zer pentsatuko du amak?
es
?Qu? pensar?a tu madre?
fr
et ta m?re, que pensera-t-elle?
en
And your mother, what will she think?"
eu
-Ados egongo dituk-erantzun nion-, Maria Ivanovna ezagutzen dutenean, ziur ados egongo direla.
es
-Estar?n de acuerdo;
fr
-Ils consentiront sans nul doute, r?pondis-je, d?s qu'ils conna?tront Marie Ivanovna.
en
"They will doubtless consent," replied I, "when they know Marya Iv?nofna.
eu
Eta gauza bera espero diat higandik.
es
seguro que les parece bien-contest?-en cuanto conozcan a Mar?a lv?novna.
fr
Je compte sur toi-m?me.
en
I count on you.
eu
Gurasoek uste osoa jarria ditek higan:
es
Tengo esperanza en tu ayuda:
fr
Mon p?re et ma m?re ont en toi pleine confiance.
en
My father and mother have full confidence in you.
eu
gure alde azalduko haiz, bai?
es
mis padres conf?an en ti y t? interceder?s por nosotros, ?no es as??
fr
Tu interc?deras pour nous, n'est-ce pas?"
en
You will intercede for us, won't you?"
eu
Hunkiturik zegoen agure zaharra.
es
El viejo estaba emocionado.
fr
Le vieillard fut touch?.
en
The old fellow was touched.
eu
"Oh!, Piotr Andreitx, nire jauna! Oraindik gazteegia zara ezkontzean pentsatzen hasteko, baina, bestetik, bekatua litzateke aukera hau galtzea, Maria Ivanovna hain da andere?o ona.
es
-? Ay, hijo m?o, Piotr Andr?yevich! Es pronto para que te cases, pero Mar?a lv?novna es una se?orita tan buena, que seria un verdadero pecado desperdiciar la ocasi?n.
fr
"? mon p?re Pi?tr Andr?itch, me r?pondit-il, quoique tu veuilles te marier trop t?t, Marie Ivanovna est une si bonne demoiselle, que ce serait p?cher que de laisser passer une occasion pareille.
en
"Oh! my father, Petr' Andr?j?tch," said he, "although you do want to marry too early, still Marya Iv?nofna is such a good young lady it would be a sin to let slip so good a chance.
eu
Tira, nahi duzuna egingo dugu!
es
? Sea lo que t? quieras!
fr
Je ferai ce que tu d?sires.
en
I will do as you wish.
eu
Lagun egingo diot Jainkoaren aingeru horri, eta morroiaren apaltasunaz adieraziko diet zure gurasoei horrelako emaztegai batek ezta ezkonsaririk ere ez duela behar".
es
Acompa?ar? a ese ?ngel y dir? humildemente a tus padres que una nuera como Mar?a lv?novna no necesita dote.
fr
Je la reconduirai, cet ange de Dieu, et je dirai en toute soumission ? tes parents qu'une telle fianc?e n'a pas besoin de dot."
en
I will take her, this angel of God, and I will tell your parents, with all due deference, that such a betrothal needs no dowry."
eu
Savelitxi eskerrak eman eta Zurinen gelara joan nintzen lo egitera.
es
Di las gracias a Sav?lich y me acost? en la misma habitaci?n que Surin.
fr
Je remerciai Sav?liitch, et allai partager la chambre de Zourine.
en
I thanked Sav?liitch, and went away to share Zourine's room.
eu
Gogo-beroturik eta urduri, kontu-kontari aritu nintzen isildu gabe.
es
Emocionado y exaltado, yo no paraba de hablar.
fr
Dans mon agitation, je me remis ? babiller.
en
In my emotion I again began to talk.
eu
Hasieran Zurin gogo onez mintzatzen zen nirekin;
es
 
fr
 
en
 
eu
baina, apurka-apurka, haren hitzak gero eta bakanago eta lotura gabeago bilakatuz joan ziren; azkenean, nire galderetako bati erantzun beharrean, zurrungaka eta ziztuka hasi zen.
es
Al principio, Surin me contestaba de buena gana, pero poco a poco sus respuestas iban siendo m?s raras e incoherentes, hasta que por fin, en lugar de respuestas, o? ronquidos.
fr
D'abord Zourine m'?couta volontiers; puis ses paroles devinrent plus rares et plus vagues, puis enfin il r?pondit ? l'une de mes questions par un ronflement aigu, et j'imitai son exemple.
en
At first Zourine willingly listened, then his words became fewer and more vague, and at last he replied to one of my questions by a vigorous snore, and I then followed his example.
eu
Isildu eta, luze gabe, haren bideari jarraitu nion. Biharamun goizean, Maria Ivanonvaren bizitegira joan nintzen.
es
Me call? y pronto segu? su ejemplo. A la ma?ana siguiente fui a ver a Mar?a Iv?novna.
fr
 
en
 
eu
Neure asmoen berri jakinarazi nion. Zentzuzko iritzi zien eta nirekin bat etorri zen berehala.
es
Le cont? todos mis planes. Le parecieron razonables y en seguida se mostr? de acuerdo conmigo.
fr
Le lendemain, quand je communiquai mes plans ? Marie, elle en reconnut la justesse, et consentit ? leur ex?cution.
en
On the morrow, when I told Marya my plans, she saw how reasonable they were, and agreed to them.
eu
Zurinen destakamenduak egun hartan bertan atera behar zuen herritik. Ez zegoen denbora galtzeko astirik. Besterik gabe, agur esan nion Maria Ivanovnari, Savelitxen ardurapean utzi eta gutun bat eman nion neure gurasoentzat. Maria Ivanovna negarrez hasi zen. "Agur, Piotr Andreitx!
es
El destacamento de Surin ten?a que salir de la ciudad aquel mismo d?a. No hab?a tiempo que perder. Me separ? de Mar?a lv?novna encomend?ndola a Sav?lich y le di una carta para mis padres. Mar?a lv?novna se ech? a llorar. -?Adi?s, Piotr Andr?yevich!
fr
Comme le d?tachement de Zourine devait quitter la ville le m?me jour, et qu'il n'y avait plus d'h?sitation possible, je me s?parai de Marie apr?s l'avoir confi?e ? Sav?liitch, et lui avoir donn? une lettre pour mes parents.
en
As Zourine's detachment was to leave the town that same day, and it was no longer possible to hesitate, I parted with Marya after entrusting her to Sav?liitch, and giving him a letter for my parents.
eu
-esan zidan ahots apalez-.
es
-me dijo con voz d?bil-.
fr
Marie Ivanovna me dit adieu tout ?plor?e;
en
Marya bid me good-bye all forlorn;
eu
Jainkoak bakarrik daki berriro elkar ikusiko dugun ala ez; baina ez zaitut sekula ahaztuko;
es
Dios sabe si nos volveremos a ver, pero nunca te olvidar? y no habr? nadie m?s en mi coraz?n hasta la muerte.
fr
je ne pus rien lui r?pondre, ne voulant pas m'abandonner aux sentiments de mon ?me devant les gens qui m'entouraient.
en
I could answer her nothing, not wishing to give way to the feelings of my heart before the bystanders.
eu
hil artean, zu bakarrik izango zara nire bihotzean". Ezin izan nion ezer erantzun. Herritarrak gure ingurura biltzen ari ziren, eta ez nuen haien aurrean errenditu nahi barnea inarrosten zidaten sentimenduei.
es
No fui capaz de contestarle. Nos rode? la gente. Delante de ellos no quer?a abandonarme a unos sentimientos que tanta emoci?n me causaban.
fr
Je revins chez Zourine, silencieux et pensif, il voulut m'?gayer, j'esp?rais me distraire;
en
I returned to Zourine's silent and thoughtful; he wished to cheer me.
eu
Azkenean, alde egin zuen.
es
Por fin, Mar?a lv?novna se march?.
fr
 
en
 
eu
Zurinen etxera itzuli nintzen, triste eta isilik. Berak alaitu egin nahi ninduen eta nik barrua arintzeko gogoa nuen. Hortaz, zalapartan eta parrandan eman genuen eguna, eta arratsean bideari ekin genion.
es
Volv? triste y silencioso a casa de Surin. ?ste quiso animarme, y como yo tambi?n quer?a distraerme, pasamos el d?a con mucho ruido y barullo, y hacia la noche emprendimos la marcha.
fr
nous pass?mes bruyamment la journ?e, et le lendemain nous nous m?mes en marche.
en
I hoped to raise my spirits; we passed the day noisily, and on the morrow we marched.
eu
Hori guztia otsailaren amaieran gertatu zen.
es
Est?bamos a finales de febrero.
fr
C'?tait vers la fin du mois de f?vrier.
en
It was near the end of the month of February.
eu
Neguak gerra-ekintzak eragozten zituen eta, azkenetan zegoela, gure jeneralak batera erasotzeko prestatzen ari ziren.
es
El invierno, que dificultaba las operaciones militares, llegaba a su fin, y nuestros generales se preparaban para una acci?n coordinada.
fr
L'hiver, qui avait rendu les manoeuvres difficiles, touchait ? son terme, et nos g?n?raux s'appr?taient ? une campagne combin?e.
en
The winter, which had rendered manoeuvres difficult, was drawing to a close, and our Generals were making ready for a combined campaign.
eu
Pugatxov Orenburg inguruan zegoen oraindik.
es
Pugachov segu?a cerca de Oremburgo.
fr
 
en
 
eu
Bitartean, gure destakamenduak berarengandik hurbil bildu eta alde guztietatik hurbiltzen ari ziren gaizkileen gordelekura.
es
Entre tanto, varios destacamentos iban reuni?ndose alrededor de ?l, acerc?ndose m?s y m?s al nido de los rebeldes.
fr
Pougatcheff avait rassembl? ses troupes et se trouvait encore sous Orenbourg.
en
Pugatch?f had reassembled his troops, and was still to be found before Orenburg.
eu
Matxinatutako herrixkek amore ematen zuten gure tropak ikustean; bandidu-aldrak gugandik ihesi zihoazen bazter guztietan.
es
Los pueblos sublevados, al ver nuestro ej?rcito, se rend?an inmediatamente;
fr
 
en
 
eu
Dena berehala eta ezin hobeto amaituko zelako zantzu nabarmenak antzematen zitzaizkion egoerari.
es
las bandas de maleantes escapaban y todo promet?a un fin pr?ximo y feliz.
fr
? l'approche de nos forces, les villages r?volt?s rentraient dans le devoir.
en
At the approach of our forces the disaffected villages returned to their allegiance.
eu
Luze gabe, Golitsin printzeak Pugatxov azpiratu zuen Tatisheva gotorlekutik hurbil;
es
El pr?ncipe Golitsin no tard? en derrotar a Pugachov junto a la fortaleza Tatisheva;
fr
Bient?t le prince Galitzine remporta une victoire compl?te sur Pougatcheff, qui s'?tait aventur? pr?s de la forteresse de Talitcheff:
en
Soon Prince Gal?tsyn won a complete victory over Pugatch?f, who had ventured near Fort Talitcheff;
eu
haren osteak sakabanatu, Orenburg askatu eta kolpe erabakigarria eman zion matxinadari, akabuko ukaldia itxuraz.
es
dispers? sus bandas, libert? Oremburgo y, con esto, pareci? dar el ultimo y decisivo golpe a la rebeli?n.
fr
le vainqueur d?bloqua Orenbourg, et il semblait avoir port? le coup de gr?ce ? la r?bellion.
en
the victor relieved Orenburg, and appeared to have given the finishing stroke to the rebellion.
eu
Bitartean, bashkir-saldo bat triskatzera bidali zuten Zurin, baina bandiduak berez barreiatu ziren guk ikusi baino lehen.
es
En aquellos d?as, Surin fue destinado a combatir a un grupo de bashkiros rebeldes, que se dispersaron antes de que los hubi?ramos visto.
fr
Sur ces entrefaites, Zourine avait ?t? d?tach? contre des Bachkirs r?volt?s, qui se dispers?rent avant que nous eussions pu les apercevoir.
en
In the midst of all this Zourine had been detached against some mounted Bashkirs, who dispersed before we even set eyes on them.
eu
Udaberriak tatariarren herrixka batean harrapatu gintuen.
es
La primavera nos sorprendi? en un pueblecito t?rtaro.
fr
 
en
 
eu
Errekek gainez egin zuten eta ez zegoen bideetan ibiltzerik. Bandiduen eta basatien aurkako gerra aspergarri eta ziztrin hura laster amaituko zela pentsatzeak arintzen zigun geldi-egona.
es
Los r?os se hab?an desbordado y los caminos estaban intransitables. Lo ?nico que nos consolaba, en medio de nuestro aburrimiento e inactividad, era el pr?ximo final de aquella guerra mezquina contra maleantes y salvajes.
fr
Le printemps, qui fit d?border les rivi?res et coupa ainsi les routes, nous surprit dans un petit village tatar, o? nous nous consolions de notre inaction par l'id?e que cette petite guerre d'escarmouches avec des brigands allait bient?t se terminer.
en
Spring, which caused the rivers to overflow, and thus block the roads, surprised us in a little Tartar village, when we consoled ourselves for our forced inaction by the thought that this insignificant war of skirmishers with robbers would soon come to an end.
eu
Pugatxov, ordea, ez genuen atxilotu.
es
Pero Pugachov no habr?a sido capturado.
fr
Mais Pougatcheff n'avait pas ?t? pris:
en
But Pugatch?f had not been taken;
eu
Siberiako lantegietan agertu zen, sail berriak bildu eta ostera hasi zen gaiztakeriak egiten.
es
Apareci? en las f?bricas de Siberia, reclut? un nuevo ej?rcito y otra vez empez? a devastar fortalezas y pueblos.
fr
il reparut bient?t dans les forges de la Sib?rie.
en
he reappeared very soon in the mining country of the Ural, on the Siberian frontier.
eu
Haren garaipenen gaineko zurrumurruak zabaldu ziren berriro.
es
De nuevo corri? el rumor de sus ?xitos.
fr
Il rassembla de nouvelles bandes et recommen?a ses brigandages.
en
He reassembled new bands, and again began his robberies.
eu
Siberiako hainbat gotorleku errautsi zituela jakin genuen.
es
Nos enteramos de que estaba destruyendo las fortalezas de Siberia.
fr
 
en
 
eu
Kazan hiria hartu ondoren iruzurtia Moskurantz zihoalako albisteak estu eta larri jarri zituen armadaburuak, zeren, matxino mesprezagarriaren indarra gutxietsirik, zabarkeriari eta axolagabekeriari emanda baitzeuden.
es
La noticia de la toma de Kaz?n y de la marcha de Pugachov hacia Mosc? empez? a inquietar a los altos mandos del ej?rcito, que hab?an permanecido en una despreocupaci?n total, confiados en la debilidad del despreciable rebelde.
fr
Nous appr?mes bient?t la destruction des forteresses de Sib?rie, puis la prise de Khasan, puis la marche audacieuse de l'usurpateur sur Moscou.
en
We soon learnt the destruction of Siberian forts, then the fall of Khasan, and the audacious march of the usurper on Moscow.
eu
Zurinek Volga zeharkatzeko agindua jaso zuen.
es
Surin recibi? la orden de cruzar el Volga.
fr
Zourine re?ut l'ordre de passer la Volga.
en
Zourine received orders to cross the River Volga.
eu
Ez naiz orain hasiko gure bidaiaren nondik norakoa eta gerraren amaiera kontatzen.
es
No voy a describir nuestra marcha ni el final de la guerra.
fr
Je ne m'arr?terai pas au r?cit des ?v?nements de la guerre.
en
I shall not stay to relate the events of the war.
eu
Labur esango dizuet hondamendiak goiena jo zuela.
es
Dir? solamente que la miseria era espantosa.
fr
Seulement je dirai que les calamit?s furent port?es au comble.
en
I shall only say that misery reached its height.
eu
Matxinoek suntsitutako herriak zeharkatzen genituen, eta, nahitaez, salbatu ahal izan zuten apurra kendu behar izaten genien herritar dohakabeei. Agintea etena zen leku guztietan:
es
 
fr
 
en
 
eu
lurjabeak basoan ezkutatzen ziren;
es
El desorden reinaba por doquier;
fr
Les gentilshommes se cachaient dans les bois;
en
The gentry hid in the woods;
eu
bandidu-sailek sarraski itzelak egiten zituzten nonahi;
es
los due?os de las tierras se hab?an refugiado en los bosques.
fr
l'autorit? n'avait plus de force nulle part;
en
the authorities had no longer any power anywhere;
eu
hainbat destakamendutako buruek euren nahierara zigortu eta barkatzen zuten.
es
Los jefes de algunos destacamentos castigaban y perdonaban a capricho;
fr
les chefs des d?tachements isol?s punissaient ou faisaient gr?ce sans rendre compte de leur conduite.
en
the leaders of solitary detachments punished or pardoned without giving account of their conduct.
