Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Michel Strogoff, Jules Verne / Karlos Zabala (Ibaizabal, 2002
)
eu
Bizirik dago, ama!
es
?Vive, madre!
fr
Il vit, m?re !
en
"He lives, mother!
eu
Bera da!
es
?Es ?l!
fr
c'est lui !
en
It is he!"
eu
-Neure semea dun-esan dio Marfa Strogoffek-, Mikel Strogoff dun, eta ez dun ikusten pausorik ez dudala ematen haren aldera?
es
-Es mi hijo-replic? Marfa Strogoff-, es Miguel Strogoff y ya ves que no he dado el menor paso hacia ?l.
fr
-C'est mon fils, r?pondit Marfa Strogoff, c'est Michel Strogoff, et tu vois que je ne fais pas un pas vers lui !
en
"It is my son," answered Marfa, "it is Michael Strogoff, and you see that I do not make a step towards him!
eu
Alaba, egin ezan nik bezala!
es
?Im?tame, hija m?a!
fr
Imite-moi, ma fille !
en
Imitate me, my daughter."
eu
Gizon batek har dezakeenik eta zirrara ikaragarrienak astindu berri zuen Mikel Strogoff goitik behera.
es
Miguel Strogoff acababa de experimentar una de las m?s violentas emociones que le fuera dado sentir a un hombre.
fr
Michel Strogoff venait d'?prouver l'une des plus violentes ?motions qu'il soit donn? ? un homme de ressentir.
en
Michael had just experienced the most violent emotion which a man can feel.
eu
Ama eta Nadia han ziren.
es
Su madre y Nadia estaban all?...
fr
Sa m?re et Nadia ?taient l?.
en
His mother and Nadia were there!
eu
Bi gatibu haiek, bihotzean kasik nahasi egiten zitzaizkion bi emakume haiek, bata bestearengana bultzatu zituen Jainkoak ezbehar hartan!
es
Las dos prisioneras que casi se confund?an en su coraz?n, Dios las hab?a puesto una junto a la otra en este com?n infortunio.
fr
Ces deux prisonni?res, qui se confondaient presque dans son c?ur, Dieu les avait pouss?es l'une vers l'autre en cette commune infortune !
en
The two prisoners who were always together in his heart, God had brought them together in this common misfortune.
eu
Nadiak jakingo ote nor zen zinez?
es
?Sab?a Nadia, pues, qui?n era ?l?
fr
Nadia savait-elle donc qui il ?tait ?
en
Did Nadia know who he was?
eu
Ez, argi ikusi zuen nola Marfa Strogoffek geldiarazi zuen keinu batez harengana abiatzekotan zela.
es
No, porque hab?a visto el gesto de Marfa Strogoff deteni?ndola en el momento en que iba a lanzarse hacia ?l.
fr
Non, car il avait vu le geste de Marfa Strogoff, la retenant au moment o? elle allait s'?lancer vers lui !
en
Yes, for he had seen Marfa's gesture, holding her back as she was about to rush towards him.
eu
Marfa Strogoffek bazekien guztiaren berri eta gorde egiten zuen bere sekretua.
es
Su madre hab?a comprendido y guardaba el secreto.
fr
Marfa Strogoff avait donc tout compris et gard? son secret.
en
Marfa, then, had understood all, and kept his secret.
eu
Gau hartan, Mikel Strogoff hogei aldiz egon zen bere amaren bila joateko zorian, baina ongi baino hobeki ulertu zuen eutsi egin behar ziola ama besoetan hartzeko grina biziari, lagun gaztearen eskua berriz estutzeko gogo bortitzari.
es
Durante aquella noche Miguel Strogoff estuvo veinte veces tentado de reunirse con su madre, pero comprendi? que deb?a resistir a ese inmenso deseo de estrecharla entre sus brazos, de apretar una vez m?s las manos de su joven compa?era entre las suyas.
fr
Pendant cette nuit, Michel Strogoff fut vingt fois sur le point de chercher ? rejoindre sa m?re, mais il comprit qu'il devait r?sister ? cet immense d?sir de la serrer dans ses bras, de presser encore une fois la main de sa jeune compagne !
en
During that night, Michael was twenty times on the point of looking for and joining his mother; but he knew that he must resist the longing he felt to take her in his arms, and once more press the hand of his young companion.
eu
Arinkeriarik txikienak ere galbidean jar zezakeen.
es
La menor imprudencia pod?a perderlo.
fr
La moindre imprudence pouvait le perdre.
en
The least imprudence might be fatal.
eu
Gainera, ama ez ikustea zin egin zuen...
es
Adem?s, hab?a jurado no ver a su madre...
fr
Il avait jur?, d'ailleurs, de ne pas voir sa m?re...
en
He had besides sworn not to see his mother.
eu
eta ez zuen ikusiko, ez nahita, bederen. Behin Tomskera iritsita, gau hartan bertan ezin eta, ihesi joango zen estepan aurrera bi gizaki haiek besarkatu ere egin gabe, hantxe utziko zituen arrisku larrien mende bere bihotz guztia hartzen zioten bi emakumeak!
es
y no la ver?a voluntariamente. Una vez que hubieran llegado a Tomsk, ya que no pod?a huir aquella misma noche, se lanzar?a a trav?s de la estepa sin siquiera haber abrazado a los dos seres que resum?an toda su vida y a los cuales dejaba expuestos a todos los peligros.
fr
il ne la verrait pas, volontairement ! Une fois arriv? ? Tomsk, puisqu'il ne pouvait fuir cette nuit m?me, il se jetterait ? travers la steppe sans m?me avoir embrass? les deux ?tres en qui se r?sumait toute sa vie et qu'il laissait expos?s ? tant de p?rils !
en
Once at Tomsk, since he could not escape this very night, he would set off without having even embraced the two beings in whom all the happiness of his life was centered, and whom he should leave exposed to so many perils.
eu
Mikel Strogoffek arrazoiz pentsa zezakeen Zabedieroko kanpamentuko topaketa hark ondorio txarrik ez zuela izango ez bere amarentzat, ezta beretzat ere.
es
Miguel Strogoff esperaba, pues, que este nuevo encuentro en el campamento de Zabediero no trajese funestas consecuencias ni para su madre ni para ?l.
fr
Michel Strogoff pouvait donc esp?rer que cette nouvelle rencontre au campement de Zab?diero n'aurait de cons?quence f?cheuse, ni pour sa m?re, ni pour lui.
en
Michael hoped that this fresh meeting at the Zabediero camp would have no disastrous consequences either to his mother or to himself.
eu
Ez zekien, ordea, Sangarre, Ivan Ogareffen espioia, eszena haren xehetasun batzuez ohartu zela, dena aitaren batean gertatu bazen ere.
es
Pero no sab?a que ciertos detalles de esa escena, pese a lo r?pidamente que se hab?a desarrollado, fueron captados por Sangarra, la esp?a de Ivan Ogareff.
fr
Mais il ne savait pas que certains d?tails de cette sc?ne, si rapidement qu'elle se f?t pass?e, venaient d'?tre surpris par Sangarre, l'espionne d'Ivan Ogareff.
en
But he did not know that part of this scene, although it passed so rapidly, had been observed by Sangarre, Ogareff's spy.
eu
Buhamea han zegoen, ur bazterrean, siberiar zaharra aldetik aldera zelatatzen betiko antzera, hura konturatu gabe.
es
La gitana estaba all?, a pocos pasos, espiando, como siempre, a la vieja siberiana sin que ?sta lo sospechara.
fr
La tsigane ?tait la, ? quelques pas, sur la berge, ?piant comme toujours la vieille Sib?rienne, et sans que celle-ci s'en dout?t.
en
The Tsigane was there, a few paces off, on the bank, as usual, watching the old Siberian woman.
eu
Ez zuen Mikel Strogoff ikusi, jendearen artean aienatua baitzen burua alde hartara jiratu zuenerako;
es
No hab?a podido ver a Miguel Strogoff, que ya hab?a desaparecido cuando ella se volvi?;
fr
Elle n'avait pu apercevoir Michel Strogoff, qui avait d?j? disparu lorsqu'elle se retourna ;
en
She had not caught sight of Michael, for he disappeared before she had time to look around;
eu
baina bai erreparatu zion amak Nadia geldiarazteko eginiko keinuari, eta Marfaren begien distirak dena ulertarazi zion.
es
pero el gesto de la madre reteniendo a Nadia no le hab?a pasado desapercibido y un especial brillo de los ojos de Marfa se lo hab?a dicho todo.
fr
mais le geste de la m?re, retenant Nadia, ne lui avait pas ?chapp?, et un ?clair des yeux de Marfa venait de tout lui apprendre.
en
but the mother's gesture as she kept back Nadia had not escaped her, and the look in Marfa's eyes told her all.
eu
Zalantza izpirik gabe, Marfa Strogoffen semea, tsarraren mandataria, Zabedieron zegoen une hartan, Ivan Ogareffen gatibu ugarien artean!
es
No albergaba ninguna duda de que el hijo de Marfa Strogoff, el correo del Zar, se encontraba en aquel momento en el campamento de Zabediero, entre los numerosos prisioneros de Ivan Ogareff.
fr
Il ?tait d?sormais hors de doute que le fils de Marfa Strogoff, le courrier du czar, se trouvait en ce moment, ? Zab?diero, au nombre des prisonniers d'Ivan Ogareff !
en
It was now beyond doubt that Marfa Strogoff's son, the Czar's courier, was at this moment in Zabediero, among Ivan Ogareff's prisoners.
eu
Sangarrek ez zuen ezagutzen, baina han zela bazekien!
es
Sangarra no lo conoc?a, pero sab?a que estaba all?.
fr
Sangarre ne le connaissait pas, mais elle savait qu'il ?tait l? !
en
Sangarre did not know him, but she knew that he was there.
eu
Haren bila ez zen saiatu, ordea, alferrik izango zen-eta hango itzaletan eta jendetza handi haren erdian.
es
No intent? siquiera descubrirlo porque hubiera sido imposible en las sombras de la noche y entre aquella multitud de prisioneros.
fr
Elle ne chercha donc pas ? le d?couvrir, ce qui e?t ?t? impossible dans l'ombre et au milieu de cette nombreuse foule.
en
She did not then attempt to discover him, for it would have been impossible in the dark and the immense crowd.
eu
Eta alferrik izango zen, era berean, Nadia eta Marfa Strogoff zelatatzen segitzea ere. Nabaria zen bi emakumeek begiak zabalik egongo zirela eta inola ere ez zutela esango edo egingo ezer tsarraren mandataria arriskuan jartzeko modukorik.
es
En cuanto a continuar espiando a Nadia y Marfa Strogoff, era in?til, puesto que era evidente que las dos mujeres se mantendr?an alerta y ser?a imposible captarles cualquier palabra o gesto que pudiera comprometer al correo del Zar.
fr
Quant ? espionner de nouveau Nadia et Marfa Strogoff, c'?tait ?galement inutile.
en
As for again watching Nadia and Marfa Strogoff, that was equally useless.
eu
Beraz, pentsamendu bakar batek bete zuen buhamearen gogoa:
es
La gitana no tuvo mas que un pensamiento:
fr
Il ?tait ?vident que ces deux femmes se tiendraient sur leurs gardes, et il serait impossible de rien surprendre qui f?t de nature ? compromettre le courrier du czar.
en
It was evident that the two women would keep on their guard, and it would be impossible to overhear anything of a nature to compromise the courier of the Czar.
eu
Ivan Ogareffi ohartaraztea.
es
prevenir a Ivan Ogareff.
fr
La tsigane n'eut donc plus qu'une pens?e : pr?venir Ivan Ogareff.
en
The Tsigane's first thought was to tell Ivan Ogareff.
eu
Horretarako irten zen kanpamentutik berehalako batean.
es
Y, con esta intenci?n, abandon? enseguida el campamento.
fr
Elle quitta donc aussit?t le campement.
en
She therefore immediately left the encampment.
eu
Ordu laurden bat geroago, Zabedierora iritsi eta emirraren gudalburuaren etxera eraman zuten.
es
Un cuarto de hora despu?s llegaba a Zabediero y era introducida en la casa que ocupaba el lugarteniente del Emir.
fr
Un quart d'heure apr?s, elle arrivait ? Zab?diero et ?tait introduite dans la maison qu'occupait le lieutenant de l'?mir.
en
A quarter of an hour after, she reached Zabediero, and was shown into the house occupied by the Emir's lieutenant.
eu
Ivan Ogareffek etxean sartu orduko hartu zuen.
es
Ivan Ogareff la recibi? inmediatamente.
fr
Ivan Ogareff re?ut imm?diatement la tsigane.
en
Ogareff received the Tsigane directly.
eu
-Zer behar dun, Sangarre? -galdetu zion.
es
-?Qu? deseas de m?, Sangarra? -le pregunt?.
fr
-Que me veux-tu, Sangarre ? lui demanda-t-il.
en
"What have you to tell me, Sangarre?" he asked.
eu
-Marfa Strogoffen semea kanpamentuan zagok-erantzun zion.
es
-El hijo de Marfa Strogoff est? en el campamento-respondi? Sangarra.
fr
-Le fils de Marfa Strogoff est au campement, r?pondit Sangarre.
en
"Marfa Strogoff's son is in the encampment."
eu
-Preso?
es
-?Prisionero?
fr
-Prisonnier ?
en
"A prisoner?"
eu
-Preso!
es
-Prisionero.
fr
-Prisonnier !
en
"A prisoner."
eu
-Ez da izango?
es
-?Ah!
fr
-Ah !
en
"Ah!" exclaimed Ogareff, "I shall know-"
eu
-oihu egin zuen Ivan Ogareffek-. Jakingo dinat...
es
-- exclam? Ivan Ogareff-. Yo sabr?...
fr
s'?cria Ivan Ogareff, je saurai...
en
"You will know nothing, Ivan," replied Tsigane;
eu
-Ezin duk ezer ere egin-esan zion buhameak-, ez baituk ezagutzen!
es
-T? no sabr?s nada-le cort? la gitana-, porque ni siquiera lo conoces.
fr
-Tu ne sauras rien, Ivan, r?pondit la tsigane, car tu ne le connais m?me pas !
en
"for you do not even know him by sight."
eu
-Baina hik bai, hik ezagutzen dun!
es
-?Pero lo conoces t?!
fr
-Mais tu le connais, toi !
en
"But you know him;
eu
Ikusi egin dun, Sangarre!
es
?T? lo has visto, Sangarra!
fr
Tu l'as vu, Sangarre !
en
you have seen him, Sangarre?"
eu
-Ez diat hura ikusi. Haren amak egindako keinu bat ikusi diat, eta horrek azaldu zidak guztia.
es
-No lo he visto, pero su madre se ha traicionado con un movimiento que me lo ha revelado todo.
fr
-Je ne l'ai pas vu, mais j'ai vu sa m?re se trahir par un mouvement qui m'a tout appris.
en
"I have not seen him; but his mother betrayed herself by a gesture, which told me everything."
eu
-Begiak ez din huts eman?
es
-?No te equivocas?
fr
-Ne te trompes-tu pas ?
en
"Are you not mistaken?"
eu
-Ez zidak huts eman.
es
-No.
fr
-Je ne me trompe pas.
en
"I am not mistaken."
eu
-Hik badakin nolako garrantzia ematen diodan mandatari horren atxiloketari-esan zuen Ivan Ogareffek-.
es
-T? sabes la importancia que para m? tiene la detenci?n del correo-dijo Ivan Ogareff-.
fr
-Tu sais l'importance que j'attache ? l'arrestation de ce courrier, dit Ivan Ogareff.
en
"You know the importance which I attach to the apprehension of this courier," said Ivan Ogareff.
eu
Moskun eman dioten gutuna Irkutskera iritsiz gero, duke handiaren eskuetan utziz gero, zain eta erne jarriko dun, eta ezin izango naun harenganaino heldu!
es
Si la carta que le entregaron en Mosc? llegara a Irkutsk, si consigue llevarla al Gran Duque, ?ste estar? sobre aviso y no podr? llegar hasta ?l.
fr
Si la lettre qui lui a ?t? remise ? Moscou parvient ? Irkoutsk, si elle est remise au grand-duc, le grand-duc sera sur ses gardes, et je ne pourrai arriver ? lui !
en
"If the letter which he has brought from Moscow reaches Irkutsk, if it is given to the Grand Duke, the Grand Duke will be on his guard, and I shall not be able to get at him.
eu
Gutun hori kosta ahala kosta eskuratu behar dinat!
es
?Es preciso que consiga esa carta a cualquier precio!
fr
Cette lettre, il me la faut donc ? tout prix !
en
I must have that letter at any price.
eu
Eta hi etorri, eta gutun horren eramailea nire mende daukadala esaten didan!
es
?Ahora vienes a decirme que el portador de esa carta esta en mi poder!
fr
Or, tu viens me dire que le porteur de cette lettre est en mon pouvoir !
en
Now you come to tell me that the bearer of this letter is in my power.
eu
Berriz esango dinat, Sangarre, begiak ez din huts eman?
es
?Te lo repito, Sangarra, ?no te equivocas?!
fr
Je te le r?p?te, Sangarre, ne te trompes-tu pas ?
en
I repeat, Sangarre, are you not mistaken?"
eu
Ivan Ogareffek bihotza pilpilka egin zuen berba.
es
Ivan Ogareff hab?a hablado con gran vehemencia.
fr
Ivan Ogareff avait parl? avec une grande animation.
en
Ogareff spoke with great animation.
eu
Gutuna bereganatzeari sekulako garrantzia ematen ziola adierazten zuen haren zirrarak. Sangarre ez zen batere artegatu Ivan Ogareffek galdera berriro ere errepikatu ziolako.
es
Su emoci?n evidenciaba la gran importancia que conced?a a la posesi?n de la carta imperial, pero Sangarra no se sinti? turbada en ningun momento por la insistencia del lugarteniente del Emir al repetirle su pregunta.
fr
Son ?motion t?moignait de l'extr?me importance qu'il attachait ? la possession de cette lettre. Sangarre ne fut aucunement troubl?e de l'insistance avec laquelle Ivan Ogareff pr?cisa de nouveau sa demande.
en
His emotion showed the extreme importance he attached to the possession of this letter. Sangarre was not at all put out by the urgency with which Ogareff repeated his question.
eu
-Begiak ez zidak huts eman, Ivan-erantzun zion.
es
-No me equivoco, Ivan-respondi?.
fr
-Je ne me trompe pas, Ivan, r?pondit-elle.
en
"I am not mistaken, Ivan," she said.
eu
-Baina, Sangarre, milaka gatibu zauden kanpamentuan, eta Mikel Strogoff ezagutzen ez dunala esaten dun!
es
-?Pero, Sangarra, en este campamento hay varios millares de prisioneros y t? dices que no conoces a Miguel Strogoff !
fr
-Mais, Sangarre, il y a au campement plusieurs milliers de prisonniers, et tu dis que tu ne connais pas Michel Strogoff !
en
"But, Sangarre, there are thousands of prisoners; and you say that you do not know Michael Strogoff."
eu
-Ez-esan zion buhameak, begietara poztasun basatia ageri zitzaiola-, ez diat ezagutzen, baina bere amak bai!
es
-No-replic? la gitana, cuya mirada se impregno de una salvaje alegr?a-, yo no lo conozco, pero su madre s?.
fr
-Non, r?pondit la tsigane, dont le regard s'impr?gna d'une joie sauvage, je ne le connais pas, moi, mais sa m?re le conna?t !
en
"No," answered the Tsigane, with a look of savage joy, "I do not know him;
eu
Ivan, haren ama mintzarazi beharra zagok!
es
Ivan, sera preciso hacerla hablar.
fr
Ivan, il faudra faire parler sa m?re !
en
but his mother knows him.
