Anatomiaren azterketa eta nomenklatura. Jarrera eta ardatz anatomikoak.

Zitologia. Histologia. Organoen eta sistemen azterketa anatomikoa: tegumentu-sistema, nerbio-sistema, arnas sistema, sistema kardiobaskularra, sistema linfatikoa, digestio-sistema, sistema urogenitala, sistema endokrinoa, sistema osteoartikularra eta sistema muskulueskeletikoa.

Edukien deskribapen laburra.-



Anatomiaren azterketa eta nomenklatura. Jarrera eta ardatz anatomikoak.

Zitologia. Histologia. Organoen eta sistemen azterketa anatomikoa: tegumentu-sistema, nerbio-sistema, arnas sistema, sistema kardiobaskularra, sistema linfatikoa, digestio-sistema, sistema urogenitala, sistema endokrinoa, sistema osteoartikularra eta sistema muskulueskeletikoa.



Garatu beharreko gaitasunak.-



E1.- Giza gorputzaren egituraren antolakuntza mailak zehaztea eta anatomia-zientzien terminologia ofiziala erabiltzea, ondorengo ikaskuntzaren oinarri gisa.

E2.- Zelula eukariotoaren egitura orokorra deskribatzea, zelula-zikloaren aldiak ulertzea, eta ehunak identifikatzea eta sailkatzea, organoen eta sistemen arteko harremanak, egiturazko ezaugarriak eta funtzionaltasuna ulertu ahal izateko.

E3.- Anatomia-sistemak osatzen dituzten organoen morfologia eta beren arteko harremanak ezagutzea, gizakia egoera normalean ulertu ahal izateko, eta erizaintzako prozeduren eta zaintzen oinarriak finkatu ahal izateko.



Ikaskuntzaren emaitzak.-



• Egitura anatomikoen harremanei, morfologiari eta egiturari buruzko oinarrizko ezagutza teorikoak eskuratzea.

• Organoen, hodien, nerbioen eta beren harremanen deskribapena, irudietan eta orrietan.

• IKTak erabiltzea, anatomiako ezagutzak hobetzeko eta zabaltzeko.



Practicumari lotutako ikaskuntzako emaitzak:

• Jarrera-higienearen eta ergonomiaren printzipioak eguneroko jardueran aplikatzea.

1. unitate tematikoa.- SARRERA. NOMENKLATURA

1. gaia. Giza anatomiaren kontzeptua. Jarrera eta ardatz anatomikoak. Nomenklatura anatomikoa. Antolakuntza mailak giza gorputzaren egituran.



2. unitate tematikoa.- ZITOLOGIA ETA HISTOLOGIA

1. gaia. Zelula eukariotoaren egitura orokorra. Zelula-zikloa.

2. gaia. Ehunen sailkapena. Ehun epiteliala. Ehun konektiboa. Muskulu-ehuna. Nerbio-ehuna.



3. unitate tematikoa.- TEGUMENTU-SISTEMA

1. gaia. Larruazala eta eranskinak. Ugatzen anatomia.



4. unitate tematikoa.- SISTEMA OSTEOARTIKULARRA

1. gaia. Hezurren sailkapena. Hezurren kokaleku anatomikoa eta morfologia.

2. gaia. Artikulazioen sailkapena eta azterketa anatomikoa. Artikulazioen mugimendua.



5. unitate tematikoa.- MUSKULU-SISTEMA

1. gaia. Eskeleto-muskuluen kokaleku anatomikoa eta funtzioa.



6. unitate tematikoa.- NERBIO-SISTEMA

1. gaia. Nerbio-sistemaren antolakuntza. Nerbio-sistema zentralaren anatomia. Meningeak.

2. gaia. Nerbio-sistema periferikoaren anatomia.

3. gaia. Zentzumen-organoen azterketa anatomikoa.



7. unitate tematikoa.- SISTEMA ENDOKRINOA

1. gaia. Guruin endokrinoen kokaleku anatomikoa eta egitura.



8. unitate tematikoa.- SISTEMA KARDIOBASKULARRA ETA LINFATIKOA

1. gaia. Bihotzaren anatomia. Arteria eta zain koronarioak.

2. gaia. Arterien, kapilarren eta zainen kokaleku anatomikoa.

3. gaia. Organo linfatikoen kokalekua eta morfologia. Hodi eta kapilar linfatikoak.



9. unitate tematikoa.- ARNAS SISTEMA

1. gaia. Sudur-barrunbeen deskribapen anatomikoa. Faringea. Laringea. Trakea. Bronkio-zuhaitza.

2. gaia. Biriken egitura makroskopikoa eta mikroskopikoa. Pleura.



10. unitate tematikoa.- DIGESTIO-SISTEMA

1. gaia. Aho-barrunbearen azterketa anatomikoa. Listu-guruinak. Faringea.

2. gaia. Digestio-hodiaren egitura orokorra. Hestegorria. Urdaila. Heste meharra. Heste lodia.

3. gaia. Gibelaren eta behazun-bideen egitura makroskopikoa eta mikroskopikoa. Pankrearen anatomia. Peritoneoa.



11. unitate tematikoa.- SISTEMA UROGENITALA

1. gaia. Giltzurrunaren egitura makroskopikoa eta mikroskopikoa.

2. gaia. Giltzurrun-pelbisa. Ureterrak. Gernu-maskuria. Gizonen eta emakumeen uretra.

3. gaia. Gizonen organo genitalen anatomia.

4. gaia. Emakumeen organo genitalen anatomia.

Jarduera metodologikoak

• Irakaslearen ahozko azalpena, eta ikasgelan landutako kontzeptuen analisia, sintesia eta asimilazioa.

• Dokumentalen emanaldiak

• Artikulu eta testu ezberdinen irakurketa.

• Taldekako edo/eta banakako lanak.

• Ikasketa kooperatiboa, problemen ebazpenaren bidezkoa (Problemetan oinarritutako ikaskuntza).

• Laborategiko praktikak.

• Continuous Assessment System
• Final Assessment System
• Tools and qualification percentages:
  • Realization of Practical Work (exercises, cases or problems) (%): 60
  • Preguntas cortas y/o tipo test y/o imágenes (%): 40

Irakasgaiaren irakaslegoak proposatzen duen ebaluazioa ondorengoa da:

Etengabeko ebaluazioa eta bakarkako edo/eta taldeko lanen balioespena, eta eduki teorikoei buruzko amaierako proba, jarraian adierazten den moduan haztatua:



E1: % 5 (proba idatzia eta ariketa praktikoak)

E2: % 15 (proba idatzia eta ariketa praktikoak)

E3: % 80 (proba idatzia, ariketa praktikoak eta problemen ebazpena)



Irakasgaia gainditzeko, gaitasun guztiak gainditu behar dira modu independentean.



Ikasleren batek, graduko eta lehen eta bigarren zikloko ikasketen gestiorako arautegiari jarraiki, justifikatutako arrazoi bat dela eta, irakasgaiaren irakaslegoak proposatzen duen etengabeko ebaluazioa ezingo balu bete, ahalko luke bukaerako proba bakar baten bidez irakasgaia ebaluatu, beti ere dagokion protokoloari men eginez horrela jakinaraziko balu. Proba bakar horren bidez, irakasgaiko ezagutzak eta gaitasunak bereganatu dituela egiaztatuko luke. Proba bakar hori proba idatzi bat izango da.

jfdgflgkhjlgñhlj

Diccionario médico.
Un libro de bibliografía básica a elegir por cada alumno/a

Basic bibliography

• ASURABARRENA C. Anatomia eta Biologia Zelularra. Elhuyar Edizioak, 2007.

• EYNARD A, VALENTICH M, ROVASIO R. Histología y Embriología del ser humano. Editorial Médica Panamericana, 2008.

• THIBODEAU GA, PATTON KT. Anatomía y Fisiología. Elsevier-Mosby, 2007.

• VOGL AW, MITCHELL AMW, DRAKE RL. Gray. Anatomía para estudiantes. Elsevier, 2010.

In-depth bibliography

• ALBERTS B, BRAY D, HOPKIN K, JOHNSON A, LEWIS J, RAFF M, ROBERTS K, WALTER P. Introducción a la Biología Celular. Editorial Médica Panamericana, 3. ed., 2011.
• FENEIS H, DAUBER W. Euskaratzailea AGIRRE J. Giza Anatomiako Poltsiko-Atlasa. Nazioarteko Nomenklaturan oinarritua. Elhuyar K.E., 1997.
• FENEIS H, DAUBER W. Nomenclatura Anatómica Ilustrada. 5a ed. Editorial Elsevier, 2006.
• FCAT, IFAA, SAE. Terminología Anatómica. Terminología Anatómica Internacional. Editorial Médica Panamericana, 2001.
• LATARJET M, RUIZ-LIARD A, PRÓ E. Anatomía humana. Editorial Médica Panamericana, 4. ed., 2004.
• ROSS MH, PAWLINA W. Histología. Texto y Atlas Color con Biología Celular y Molecular. Editorial Médica Panamericana, 2007.
• SCHÜNKE M, SCHULTE E, SCHUMACHER U. PROMETHEUS. Texto y Atlas de Anatomía. Editorial Médica Panamericana, 2011.

Journals

• INTERNATIONAL JOURNAL OF MORPHOLOGY (REVISTA INTERNACIONAL DE MORFOLOGÍA): http://www.scielo.cl/scielo.php?script=sci_serial&pid=0717-9502&lng=es&nrm=iso
• REVISTA ARGENTINA DE ANATOMÍA ONLINE: http://www.anatomia-argentina.com.ar/revistadeanatomia.htm
• EUROPEAN JOURNAL OF ANATOMY: http://www.eurjanat.com/web/

Web addresses

• http://www.secitologia.org/ SOCIEDAD ESPAÑOLA DE CITOLOGÍA
• http://www.ehu.es/seh/ SOCIEDAD ESPAÑOLA DE HISTOLOGÍA E INGENIERÍA TISULAR
• http://www.sociedadanatomica.es/ SOCIEDAD ANATÓMICA ESPAÑOLA
• http://www.ciberdocumentales.com/ver/153/viaje-al-interior-del-cuerpo-humano/ VIAJE AL INTERIOR DEL CUERPO HUMANO (NATIONAL GEOGRAPHIC)
• http://www.cellsalive.com/cell_cycle.htm CELL CYCLE (CELLS ALIVE)
• http://www.cellsalive.com/mitosis.htm ANIMAL CELL MITOSIS (CELLS ALIVE)
• http://highered.mcgraw hill.com/sites/0072495855/student_view0/chapter2/animation__mitosis_and_cytokinesis.html ANIMATION: MITOSIS AND CYTOKINESIS (MCGRAW-HILL HIGHER EDUCATION)
• http://www.sumanasinc.com/webcontent/animations/content/meiosis.html MEIOSIS (SADAVA, ET AL., LIFE: THE SCIENCE OF BIOLOGY, NINTH EDITION)
• http://highered.mcgraw-hill.com/sites/0072495855/student_view0/chapter2/animation__comparison_of_meiosis_and_mitosis__quiz_1_.html ANIMATION: COMPARISON OF MEIOSIS AND MITOSIS ((MCGRAW-HILL HIGHER EDUCATION)
• http://www.passion4profession.net/es/ejercicios-musculares/ EJERCICIOS MUSCULARES (PASSION4PROFESSION)
• http://www.kscience.co.uk/animations/blood_system.swf CIRCULATION ANIMATION (KSCIENCE)
• https://videos.med.wisc.edu/events/65 GROSS ANATOMY DISSECTIONS (UNIVERSITY OF WISCONSIN SCHOOL OF MEDICINE AND PUBLIC HEALTH)