"Literaturaren teoria" oinarrizko prestakuntza moduluaren oinarrizko ikasgaia da, Filologia, Ingeles Ikasketak, Euskal Ikasketak eta Itzulpengintza eta Interpretazio graduetan.



Irakasgai honetan literatura arloko teoria, kontzeptu, eta oinarrizko baliabideen azalpena eta azterketa egiten da.



1. Literaturarekin lotutako gertakariak ezagutu eta aztertu ahal izateko oinarrizko kontzeptuak eta metodologiak aurkeztea. Horretarako,

- literaturaren izaera, prozedura eta helburuak aztertuko dira

- testu literarioen balorazioa eta aditzeko era bideratzen duten irizpideak

- Literatura ikasteko baliabide kontzeptual nagusien azterketa historikoa

- Gaur egungo literatur ikasketen paradigmak



2. Literatura generoei buruzko teorizazioa.

- Generoen ezaugarri propioak deskribatuko dira

- Generoak aztertzeko ikerketa metodologien aurkezpena egingo da.



Oinarrizko ikasgaia denez, literatura zientziei buruzko eta azterketa kritikoak burutzeko metodologiei buruzko aurkezpen orokorra soilik egingo da.

Gaitasun espezifikoa:

CM05 Literatura analisiaren metodoak eta teknikak ezagutzea



Gaitasun orokorrak:

G004: Literatura eta kulturaren eboluzioa eta literatura kritikaren metodologia eta proposamen teorikoak ezagutzea ete interpretatzea



Erlazionatutako gaitasunak:

CM01 - Nork bere hizkuntza ahoz eta idatziz menderatzea

CM03 – Bigarren hizkuntza batean idatzitako testu konplexuen ideia nagusiak ulertzeko gai izatea.

CM04 – Hizkuntza naturalen azterketa linguistikoaren maila desberdinak ezagutzea.

CM06 - Historiako gertaera eta prozesu orokorrak ezagutu eta ulertzea



Ikasketa prozesuaren ondorioa:

Literatura analisiaren metodoak ezagutzen ditu.

Literatura analisiaren teknikak ezagutzen ditu.

I.go Atala: Sarrera

1. Literatura: definizioak eta funtzioak

2. Ikasketa literarioak: Literaturaren Teoria, Literaturaren Kritika, Literaturaren Historia eta Literatura Konparatua

3. Literatur-Komunikazioa



II. Atala: Literaturaren Teoriaren Historia eta joerak

1. Literaturaren Teoria klasikoa

2. Erdi aroko eta Errenazimenduko pentsakera literarioa

3. Literaturaren Teoria erromantikoak eta XIX.mendeko beste joerak

4. XX. eta XXI. mendeko Literaturaren Teoriak

- Teoria estilistiko-formalistak.

-Teoria soziologikoak.

-Literatur Komunikazioari buruzko teoriak.

-Azken Teoriak.



III. Atala: Literatura Generoak

1. Literatura generoak.

2. Narrazio-generoa.

3. Antzerki-generoa.

4. Genero lirikoa.

Irakaslearen azalpen teorikoek aurkeztuko dituzte ikasleak eskuratu beharreko eduki kontzeptualak edo egitarauan zehar aipatu diren gaitasun teorikoak. Baina, azalpenon osagarri gisabanakako eta taldekako zenbait lan egingo dira ikastaroan zehar. Hala, teoria-testuen irakurketak eta iruzkinak egin ondoren, banakako sintesi pertsonala burutuko dituzte ikasleek. Bestalde, metodologia kritikoen erabilera pragmatikorantz bideraturiko lanak ere eskatuko dira, gaitasun prozedimentalak eta jarrerazkoak ere garatzeko, hala nola, norbere ideien aurkezpen antolatua edota iritzi-trukaketaren ondoriozko aberastasuna estimatzen ikasteko.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 80
  • Lanen, irakurketen... aurkezpena (%): 20

1. EBALUAZIO JARRAITUA:

a) Irakurketak, lanak, ariketak (%20)

b) Azterketa idatzia (%80)

Proba guztiak gainditu behar dira. Bigarren partziala egiteko, lehenengoan gutxienez 4 bat lortu behar da.



2. AZTERKETA-PROBA (OROKORRA): (%100 puntu)



Ikasleek izango dute irakasgaiaren nota osoa amaierakoa azterketa-proban jokatzeko aukera. Horretarako, ikasleak etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari eta, horretarako, 9 asteko epea izango du lauhilekoko irakasgaien kasuan edo 18 astekoa urteko irakasgaienean, ikastegiko eskola egutegian zehaztutakoarekin bat lauhilekoa edo ikasturtea hasten denetik kontatzen hasita.



OSO GARRANTZITSUA:



Ebaluazio-modalitateetako edozeinetako (jarraitua edo azkena) eta deialdietako edozeinetako (ohikoa edo ez ohikoa) proba eta ariketa kalifikagarri guztietan MINTZAERA ETA IDAZKERA EBALUATUKO DA eta AKATS ORTOGRAFIKO ETA GRAMATIKALAK ZIGORTUKO DIRA.

Ebaluazio-modalitateetako edozeinetako (jarraitua edo azkena) eta deialdietako edozeinetako (ohikoa edo ez ohikoa) edozein probetan, ariketatan edo lanetan IRUZUR AKADEMIKOA (kopia edo plagioa) ikusten bada HUTS EGINDA hartuko da.

IRUZUR AKADEMIKOA da: azterketa edo idatzitako proba batean kopiatzea, testuez eta egile-eskubideez jabetzea (plagioa edo ciberplagioa), identitatearen ordeztea edo lan akademikoko erosketa eta salmenta.

Ebaluazio-proba bat egiten den bitartean, liburu, nota, ohar etab. ezin izango da erabili. Era berean, ikasleek ezin izango dute gailu edo dispositibo telefoniko, elektroniko, informatiko edo beste tiporik erabili. Halako gailuen erabilerak probaren EZ GAINDITZEA sortuko du.

Ebaluazio-proba bat egiten den bitartean, irakasleak identifikazio-dokumentu bat (NAN-a, pasaportea edo unibertsitateko txartela) eska diezaieke ikasleei edozein unetan.

Proba globala (%100)

Aurreko atalaren “Oso garrantzitsua” epigrafe-an azaldutako arauak kontuan hartu behar dira.

Ikaslearen Gidan azalduko den materiala. Oinarrizko bibliografian jasotako eskuliburuetako batzuk edukitzea komenigarria da.

Oinarrizko bibliografia

HIZTEGIAK

ABRAMS, Meyer H., A Dictionary of Literary Terms, Fort Worth, Harcourt Brace Jovanovich, 1993 (6a ed.).

ARITZETA, Margarida, Diccionari de termes literaris, Barcelona, Edicions 62, 1996.

ARON, Paul; SAINT-JACQUES, Denis; VIALA, Alain (dirs.), Le dictionnaire du Littéraire, París, Presses Universitaires de France, 2002.

AYUSO de VICENTE, María Victoria, et alii., Diccionario Akal de términos literarios, Madrid, Akal, 1997.

CHILDERS, Joseph; Hentxzi, Gari (eds.), Dictionnaire des Genres et notions littéraires, París, Encyclopædia Universalis y Albin Michel, 2001.

CHILDERS, Joseph; Hentxzi, Gari (eds.). The Columbia Dictionary of Modern Literary and Cultural Criticism, Nueva York, Columbia University Press, 1995.

CUDDON, J.A. (1999) Literary terms and literary theory, 4. ed., London, Penguin.

DUCROT, Oswald; SCHAEFFER, Jean-Marie, Nuevo diccionario enciclopédico de las ciencias del lenguaje, Madrid, Arrecife, 1998.

EQUIPO GLIFO (Anxo Tarrío Varela, Fernando Cabo Aseguinolaza, Blanca-Ana Roig Rechou, Arturo Casas, Anxo Abuín González, Darío Villanueva), Diccionario de termos literarios, 2 vols. (A-D y E-H), Santiago de Compostela, Centro "Ramón Piñeiro" para a Investigación en Humanidades-Xunta de Galicia, 1998 y 2003.

ESTÉBANEZ CALDERÓN, Demetrio, Diccionario de términos literarios, Madrid, Alianza, 1996.

FOWLER, Roger (ed.), A Dictionary of Modern Critical Terms [2a ed., 1987], Londres y Nueva York, Routledge, 1999.

GRAY, Martin, A Dictionary of Literary Terms, Londres, Longman y York Press, 1999 (2a ed.).

HAWTHORN, Jeremy, A Concise Glossary of Contemporary Literary Theory, Londres, Arnold, 1998.

LENTRICCHIA, Frank; McLaughlin, Thomas (eds.). Critical Terms for Literary Study, Chicago: University of Chicago Press, 1991.

MAKARYK, Irena R. (ed.), Encyclopedia of Contemporary Literary Theory. Approaches, Scholars, Terms, Toronto: University of Toronto Press, 1993.

MARCHESE, Angelo; Forradellas, Joaquín, Diccionario de retórica, crítica y terminología literaria, Barcelona, Ariel, 1991.

MORIER, Henry, Dictionnaire de poétique et de rhétorique, París, P.U.F., 1961.

PAVIS, P., Dictionnaire du théâtre, París, Messidor/Editions Sociales, 1980. Traducción esp. Diccionario de teatro. Dramaturgia, estética, semiología, Barcelona, Paidós, 1980-1983.

PAYNE, Michael (comp.), Diccionario de teoría, crítica y estudios culturales, Barcelona, Paidós, 2002. Original inglés de 1996.

PLATAS TASENDE, Ana María, Diccionario de términos literarios, Madrid, Espasa Calpe, 2002 (2ª ed.).

REIS, Carlos y Ana Cristina Lopes, Diccionario da narratología, Coimbra: Almedina, 1987. Traducción esp. Diccionario de narratología, Salamanca, Ediciones Colegio de España, 1996.

VALLÉS CALATRAVA, José (dir.), Diccionario de teoría de la narrativa. Salobreña: Alhulia, 2003.



TESTULIBURUAK

AGUIAR E SILVA, V. M. (1972) Teoría de la literatura, Madril, Gredos.

ASENSI, M. (1998-2003) Historia de la teoría de la literatura, I-II, Valencia, Tirant Lo Blanch.

CABO ASEGUINOLAZA, F., María do Cebreiro RÁBADE VILLAR (2006) Manual de Teoría de la Literatura, Madrid, Castalia.

COMPAGNON, Antoine, El demonio de la teoría. Literatura y sentido común, Barcelona, Quaderns Crema, 2015.

CULLER, J., Breve introducción a la teoría literaria, Barcelona, Crítica, 2000.

DOMÍNGUEZ CAPARRÓS, J. (1989) Crítica Literaria, Madrid, UNED.

EAGLETON, Terry, Introducción a la teoría literaria, México, Fondo de Cultura Económica, 1998.

GARRIDO GALLARDO, M. A. (2004) Nueva Introducción a la Teoría de la Literatura, Madrid, Síntesis.

GÓMEZ REDONDO, F. (1996) Manual de la crítica literaria contemporánea, Madrid, Castalia, 2008.

SELDEN, R., Et alii (1985, 1997, 2001) La teoría literaria contemporánea, Barcelona, Arial.

WELLEK, R, WARREN, A. (1978) La teoría literaria, Madrid, Gredos.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Bibliografia osagarria
BAL, M., Teoría de la narrativa. (Una introducción a la narratología), Madrid, Cátedra, 1983.
BOBES NAVES, Mª. C. (ed.), Teoría del teatro, Madrid, Arco, 1997.
CABO ASEGUINOLAZA, F. (comp.), Teorías sobre la lírica, Madrid, Arco, 1999.
CARBONELL, N. y M. TORRAS (ed.), Feminismo literarios, Madrid, Arco Libros, 1999.
CHATMAN, S., Historia y discurso, Madrid, Taurus, 1990.
DOLEZEL, L. Historia breve de la Poética, Madrid, Síntesis, 1997.
FISCHER-LICHTE, E., Semiótica del teatro, Madrid, Arco, 1999.
GARCÍA BARRIENTOS, J. L. Drama y tiempo. Dramatología I, Madrid, CSIC, 1991.
GARCÍA BERRIO, A. e T. HERNÁNDEZ, La poética: Tradición y modernidad, Madrid, Síntesis, 1994.
GARRIDO DOMÍNGUEZ, A., El texto narrativo, Madrid, Síntesis, 1993.
GARRIDO GALLARDO, M. A., Teoría de los géneros literarios, Madrid, Arco Libros, 1988.
GUILLÉN, C., Entre lo uno y lo diverso. Introducción a la Literatura Comparada, Barcelona, Crítica, 1985.
LANDOW, G. P. Hipertexto: La convergencia de la teoría crítica contemporánea y la tecnología, Barcelona, Paidós, 1995.
LÓPEZ CASANOVA, A. El texto poético. Teoría y metodología, Salamanca, Ediciones Colegio de España, 1994.
MORENO HERNÁNDEZ, C., Literatura e hipertexto: De la cultura manuscrita a la cultura electrónica, Madrid, Universidad Nacional de Educación a Distancia, 1998.
MORTARA GARAVELLI, B., Manual de retórica, Madrid, Cátedra, 1991.
OLIVA, C. e F. TORRES MONREAL, Historia básica del arte escénico, Madrid, Cátedra, 1990.
REIS, C., O conhecimento da literatura. Introdução aos estudos literários, Coimbra, Livraria Almedina, 1995.
SULLÀ, E. (ed.), Teoría de la novela. Antología de textos del siglo XX, Barcelona, Crítica, 1996.
VEGA, Mª José e Neus CARBONELL, La literatura comparada: principios y métodos, Madrid, Gredos, 1998.
VILLANUEVA, D. (comp.), Avances en Teoría de l literatura, Santiago de Compostela, Universidade de Santiago de Compostela, 1994.

Aldizkariak

- Signa
- Revista Internacional de Semiótica y Teoría Literaria
- Tropelías: revista de teoría de la literatura y literatura comparada
- 452º: revista de teoría de la literatura y literatura comparada
- 1616. Anuario de la SELGYC.

Web helbideak

- Literatura Terminoen Hiztegia:
[http://www.euskaltzaindia.net/index.php?option=com_xslt&Itemid=474&lang=eu&layout=lth_list&search=1&view=frontpage+]
- Asetel (Asociación Española de Teoría de la Literatura):
[http://www.asetel.org/index.html]
- SELGYK (Sociedad Española de Literatura General y Comparada):
[http://www.selgyc.com/index.html]
-SELITEN (Centro de Investigación de Semiótica Literaria, Teatral y Nuevas Tecnologías):
[http://www.uned.es/centro-investigacion-SELITEN@T/index2.html]
- Literaturaren Teoria, Literaturaren Kritika eta Filologiari buruzko bibliografia:
[http://www.unizar.es/departamentos/filologia_inglesa/garciala/bibliography.html]
- ICLA (International Comparative Literature Association):
[http://www.ailc-icla.org/site/]
- Tötösy de Zepetnek, S., "Bibliography for Work in Comparative Literature and Culture", Comparative Literature and Culture (Library):
[http://docs.lib.purdue.edu/clcweblibrary/clcbibliography]
- Diccionario de Termos Literarios:
[http://www.cirp.es/pls/bal2/f?p=106:50:5451674002200875105]
- Literaturaren Teoria eta Literatur Konparatuari buruzko materialak:
[http://www.upf.edu/materials/fhuma/oller/]
- Cultural Theory, Cultural Studies:
[http://www.cs.cmu.edu/afs/cs.cmu.edu/user/phoebe/mosaic/cultural-studies.html]
- Philweb Bibliographical Archive:
[http://www.phillwebb.net/Topics/Arts/Literature/LiteratureTheory.htm]