inf_guía_centros_23_24

Hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleen arreta. Unibertsitateko ikastegien gida. 2024-2025 ikasturte akademikoa

Unibertsitateko Ikastegietako zuzendaritza eta dekanotza taldeei zuzenduriko gida da hau. Desgaitasunak eta, oro har, hezkuntza premia bereziak dituzten unibertsitateko ikasleen arretarako laguntza eta aholkularitza eskaintzea du helburu.

1. ZERBITZUAK UNIBERTSITATEKO IKASTEGIEKIN DUEN JARDUERA PROTOKOLOA

 

 

 

1.1. Zerbitzu eta ikastegien arteko koordinazioa

Gidaren portada

Zerbitzuaren esku-hartzea

  • Zerbitzuko pertsonala ikastegiko hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleen arduradunarekin koordinatuko da, hauei erantzuteko eta horiek gestionatzeko.
  • Hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleen eskaerak baloratuko ditu eta ikastegiak izan beharreko esku-hartze mota proposatuko du.
  • GAUR aplikazioaren bitartez ikastegiko desgaitasunak, eta oro har, premia bereziak dituzten ikasleen errolda erraztuko du.
  • Irakasleek zuzenki GAUR aplikazioaren “Zerrenda eta taldeen kontsulta” atalean ikasleen txostenak kontsulta ditzakete. Txostenak irakasleentzako jarraibideak jasoko dituzte, eskolak emateko nahiz azterketak egiteko.
  • Ikastetxearekin eta irakasleekin koordinatuta, ikaslearen behar bereziei erantzuten zaie; egokitzapenak irakaskuntza-jardueretan, azterketetan eta praktiketan, tutoretza espezifikoetan, materialetan eta euskarrietan, boluntariotzaren kudeaketan eta irisgarritasun-neurrietan.
  • Aukera-berdintasunaren eta hezkuntza inklusiboaren arloko sentsibilizazio eta prestakuntza-jarduerak antolatzen ditu, ikasle eta irakasleentzat.

Ikastegiaren esku-hartzea

  • Ikastegi bakoitzak zuzendaritzako kide bat izendatuko du premia bereziak dituzten ikasleen arduraduna izango dena.
  • Premia bereziak dituzten ikasleen arduradunak ikastegiko ikasle, irakasle eta  teknikarien eta kudeaketako eta administrazio eta zerbitzuetako langileen artean  jakitera emango du zein den bere zeregina.
  • Arduraduna zerbitzuarekin koordinatuko da, desgaitasunak eta oro har, premia bereziak dituzten ikasleen premiei erantzuteko.
  • Arduradunak ikastegiko prestakuntza beharrak identifikatuko ditu eta zerbitzuak antolatzen dituen prestakuntza eta sentsibilizazio ekintzetan lagunduko du.
  • Ikastegiko administrazio burua edota administratzaileak zerbitzuarekin koordinatuko da, irisgarritasunaren arloko beharrei erantzuteko.
  • Beharrezkoa da zentroko Autobabeserako Batzordeari ebakuazio-neurri espezifikoen berri ematea, betiere erroldan premia hori adierazten bada.
  • Ikastetxeko hezkuntza-premiak dituen ikaslearen arduradunaren eta mugikortasun-pertsonaren arteko koordinazioa beharrezkoa da mugikortasun-programa batean parte hartuko duen ikaslea zerbitzuan erroldatuta dagoen eta egokitzapenak behar dituen egiaztatzeko.

1.2. Errolda

Ikasturte bakoitzean errolda bat egiten du zerbitzuak, errolda honetan desgaitasunak, eta oro har, premia bereziak dituzten ikasleen zerrenda eta haien premiak jasotzen dituena.

Errolda hau Ikastegietako zuzendaritzak GAUR aplikazioaren bitartez eskura izango du eta administrazio buruak edo administratzaileak, eta hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleen ikastegiko arduradunak soilik sarbidea izango dute.

Errolda honetan jasotzen den informazioa isilpekoa da, datu pertsonalak babesteko legeak araututa.

Errolda hau erabilgarria da desgaitasunak dituzten ikasle kopurua ezagutzeko eta unibertsitate ikasketetan ikasleen hezkuntza premia bereziak zein diren jakiteko.

Ikasleak behar dituen premiei erantzuteko, lehenik GAUR-en bitartez egokitzapen eskaera egin behar du eta horretarako baimendu behar gaitu.

1.3. Ikasleen ezaugarriak

Arreta ematen dugun desgaitasun edota zaurgarritasun egoerak heterogeneoak dira. Agerikoak edo ikusezinak izan daitezke, jaiotzetikoak edo eratorritakoak, arinak edo larriak, aldi baterakoak edo iraunkorrak.

Ikasle batzuek, desgaitasun aitorturik izan ez arren, hezkuntza-premia bereziak dituzte, eta horiei erantzun egin behar zaie.

UPV/EHUko hezkuntza-premia berezien sailkapena honako hau da:

  • Entzumen desgaitasuna
  • Ikusmen desgaitasuna
  • Desgaitasun fisikoa (motore urritasunak eta gaixotasun organikoak)
  • Ikasteko Zailtasun Espezifikoak (IZE: dislexia, disortografia, disgrafia, diskalkulia eta hizkuntzaren nahaste espezifikoa)
  • Arreta Gabezia Nahastea-Hiperaktibitatea (AGN-H)
  • Autismoaren Espektro Nahasmena (AEN)
  • Nahaste Psikikoak (NP)

1.4. Ikasleen hezkuntza premia berezien sailkapena

Ikaslearen hezkuntza-premia bereziei erantzuteko egokitzapenak unibertsitate-ikasketetan esku hartzeko lau eremutan sailkatzen dira: irakaskuntza, azterketak, irisgarritasuna eta orientazioa.

IRAKASKUNTZA

  • Irakasleei egokitzapenen eta jardunbide egokien berri eman
  • Apunteak hartzeko laguntza
  • Testu irisgarriak (hizki mota eta tamaina, tarteak, grafikoak, …)
  • Apunteak hartzeko laguntza
  • Ikasle boluntarioak
  • Lanak egiteko denbora gehiago izatea
  • Egokitzapena kanpoko praktiketan
  • Ikus entzunezko materialaren egokitzapena
  • Irakaslana ebaluatzeko inkestaren egokitzapena
  • Laguntza produktuak edo/eta laguntza teknikoak: software egokitua (Zoom-text, Jaws), frekuentzia modulatu igorgailua eta beste batzuk.
  • Tutoretza espezifikoa
  • Hezkuntza Laguntzarako Espezialista (irakaskuntza, azterketak, tutoretzak eta GRAL edota MAL aurkezpena)
  • Zeinu Hizkuntzarako Interpretea (irakaskuntza, azterketak, tutoretzak eta GRAL edota MAL aurkezpena)

AZTERKETAK

  • Irakasleei egokitzapenen eta jardunbide egokien berri eman
  • Denbora gehitzea %25
  • Testu irisgarriak (hizki mota eta tamaina, tarteak, grafikoak, …)
  • Baliabide teknikoak (software egokitua, tresna tiflotekniko, bitarteko optikoak, ordenagailua,..)
  • Hasierako irakurketa
  • Bukaerako irakurketa
  • Transkripzioa
  • Altzarien egokitzapena
  • Gela irisgarria
  • Aparteko gela
  • Eserlekuaren erreserba
  • Hezkuntza Laguntzarako Espezialista puntuala
  • Zeinu Hizkuntzarako Interprete puntuala

IRISGARRITASUNA

  • Ikusmen urritasuna duten ikasleentzako orientazio espaziala
  • Mugikortasun urria duten ikasleentzako garraio bekak
  • Espazioen egokitzapena (gelen antolaketa, sarrera, igogailua, WC,…)
  • Altzarien egokitzapena (altzari espezifikoa)
  • Ebakuazio neurri espezifikoak

ORIENTAZIOA

  • Sartu berri diren ikasleei orientazioa
  • Ikasketen planifikaziorako laguntza
  • Mugikortasun-programako ikasleentzako orientazioa
  • Enplegagarritasunari buruzko orientazioa

1.5. Zifratan erroldatutako ikasleak

1. Taula. 2023-2024 ikasturtean premia bereziak dituzten erroldatuta daude ikasleak

 

  ARABA BIZKAIA GIPUZKOA GUZTIRA
Entzumen desgaitasuna Emakumea 4 13 2 19
Gizona 0 4 1 5
Guztira 4 17 3 24
Ikusmen desgaitasuna Emakumea 4 4 0 8
Gizona 3 5 5 13
Guztira 7 9 5 21
Desgaitasun fisikoa (1) Emakumea 17 34 17 68
Gizona 8 28 11 47
Guztira 25 62 28 115
Ikasteko Zailtasun Espezifikoak (2) Emakumea 15 48 38 101
Gizona 8 21 13 42
Guztira 23 69 51 132
Arreta Gabezia Nahastea-Hiperaktibitatea Emakumea 11 28 26 65
Gizona 13 29 25 67
Guztira 24 57 51 132
Autismoaren Espektro Nahasmena

Emakumea

4 7 4 15
Gizona 7 22 3 32
Guztira 11 29 7 47
Nahaste Psikikoak Emakumea 7 25 17 49
Gizona 4 9 9 22
Guztira 11 34 26 71
GUZTIRA Emakumea 62 158 104 324
Gizona 43 117 67 227
Guztira 105 277 171 553

 

(1) Motore urritasunak eta gaixotasun organikoak

(2) IZE: Dislexia, disortografia, disgrafia, diskalkulia eta Hizkuntzaren Nahaste Espezifikoa

2. Taula. Campus bakoitzeko premia bereziak dituzten ikasle berrien bilakaera

 

  ARABA BIZKAIA GIPUZKOA GUZTIRA
2019-2020 Emakumea 13 43 27 83
Gizona 7 34 17 58
Guztira 20 77 44 141
2020-2021 Emakumea 14 43 25 82
Gizona 18 32 26 76
Guztira 32 75 51 158
2021-2022 Emakumea 21 54 34 109
Gizona 13 42 17 72
Guztira 34 84 47 165
2022-2023 Emakumea 21 54 34 109
Gizona 9 41 24 74
Guztira 30 92 58 180
2023-2024 Emakumea 17 56 34 107
Gizona 11 34 16 61
Guztira 28 90 50 168

 

2. DESGAITASUNAK DITUZTEN PERTSONENTZAKO ZERBITZUA

2.1. Eginkizuna

Desgaitasunak dituzten Pertsonentzako Zerbitzuak desgaitasunak dituzten ikasleak eta, oro har, hezkuntza premia bereziak dituzten  ikasleen aukera-berdintasunaren printzipioa bermatu, ikasketetarako sarbidea erraztu, unibertsitateko zerbitzuak jaso eta  unibertsitateko bizitzan parte hartzea errazteko eginkizuna du.

2.2. Araudia

Atal honetan zerbitzuaren lana gidatzen eta zuzentzen duen erreferentzia dokumentalak eta araudia jasotzen dira. Zerbitzuko web atariaren bitartez jaso daitezke guztiak.

UPV/EHUko ESTATUTUAK

17/2011 DEKRETUA, otsailaren 15ekoa, Universidad del País Vasco/ Euskal Herriko Unibertsitateko Estatutuak onartzen dituena.

Desgaitasunak dituzten ikasleak eta, oro har, hezkuntza premia bereziak dituzten  ikasleen aukera-berdintasunaren printzipioa bermatzeko beharrezko neurriak jasotzen ditu.

Lehenengo Titulua. UPV/EHUren izaera eta helburuak

4. art -

2.- UPV/EHUk honako hauek sustatuko ditu:

b) Premia bereziak dauzkaten pertsonak unibertsitateko kideen artean izatea.

3.– UPV/EHUk emakumeen eta gizonen ber­dintasuna bermatuko du bere baitan eta beharrezko neurriak hartuko ditu inor diskriminatua izan ez dadin arrazoi hauengatik: jatorria, etnia, sexua, erlijioa, iritzia, hizkuntza edo bestelako egoera pertsonal edo sozialen bat. Beraz, UPV/EHUk aintzat hartuko ditu honako printzipio hauek: aukera berdintasuna, aniztasunaren eta diferentziaren errespetua, genero ikuspegia txertatzea, ekintza positiboa, sexuari lotuta­ko rolak eta estereotipoak baztertzea, eta gizonen eta emakumeen ordezkaritza parekatua.

II. Titulua Unibertsitateko kideak

V. Kapitulua. Premia bereziak dauzkaten pertsonak

67. art –

UPV/EHUk ekintzak bultzatuko ditu premia bereziak dauzkaten unibertsitateko kide­ek eta gainerako kideek aukera berdintasun berberak dauzkatela ziurtatzeko. Beraz, beharrezko baliabideak, informazioa, laguntza eta bitartekoak jarriko ditu premia bereziak dauzkaten pertsonen eskura

68. art –

1. –    UPV/EHUk bermatu egingo die aukera berdintasuna ezintasunak dauzkaten ikasle­ei eta unibertsitateko gainerako kideei. Beraz, debeka­tu egingo du edozein diskriminazio mota eta ekintza positiboa bultzatuko du, aipatutako pertsonen parte hartzea erabatekoa eta eraginkorra izan dadin unibertsitatean.

2. –    Ezintasunak dauzkaten ikasleak eta unibertsitateko gainerako kideak ezin izango dira izan diskriminatuak beren ezintasunagatik, ez zuzenean ez zeharka, unibertsitatera sartzeko prozesuan, bertan ari direnean, eta titulu akademikoak edo onartuta dauzkaten bestelakoak baliatzean.

3. –    Ezintasunak dauzkaten ikasleek horrelakorik behar balute, unibertsitateko ikastegiek eta sailek esanguratsuak ez diren egokitzapen curricularrak egingo lituzkete eta ikasleen beharretara moldatutako tutoretza espezifikoak ezarriko.

4. –    UPV/EHUk egokitu egin beharko du bere ingurunea, legeriak xedatutakoari jarraiki, ezintasunak dauzkaten pertsonak oztoporik gabe ibili ahal izan daitezen bertan.

5. –    UPV/EHUk kontuan hartuko du ezintasunak dauzkaten pertsonei lana emateko arautegietan xeda­tutakoa, eta aplikatu egingo du langileak hautatu eta kontratatzean.

HEZKUNTZA PREMIA BEREZIAK DAUZKATEN UPV/EHUKO IKASLEEI AUKERA BERDINTASUNA BERMATZEKO ARAUTEGIA

AKORDIOA 2015eko apirilaren 30ean UPV/EHUko Gobernu Kontseiluak onartua, hezkuntza premia bereziak dituzten UPV/EHUko ikasleei aukera berdintasuna bermatzeko (eta 2023ko uztailaren 20ko UPV/EHUko Gobernu Kontseiluaren Erabakiaren bidez aldatua.)

Arautegi honen helburua da desgaitasunak eta, oro har, hezkuntza premia bereziak dituzten UPV/EHUko ikasleen arretarako ekintzak arautzea, unibertsitateko gainerako kideek dituzten aukera berberak bermatuko dizkieten ikasketetarako sarbidea erraztu, ikasketak egin eta erabateko parte hartzea izateko aukera izatea unibertsitatean egongo diren bitartean. 

Hurrengo informazioa aurki dezakezu:

  • Hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleen eskubideak eta erantzukizunak.
  • Ezgaitasunak dituzten Pertsonentzako Zerbitzuko jarduera prozedurak.
  • Hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleen aukera berdintasuna bermatzeko baliabideak.
  • Erreklamazio prozedurak.
  • Datuak babestu.

Dokumentu osorako esteka

2.3. UPV/EHUko IV. inklusio plana 2024-2027

UPV/EHUko Gobernu Kontseiluak 2023ko abenduaren 14an onartua.

I. ARDATZA: Informazioa gizarte eta hezkuntza inklusioaren ikuspegitik ematen dela bermatzea, unibertsitate aurreko ikasleek unibertsitate ikasketak aukera erreal gisa ikus ditzaten eta beren egoerara egokitutako erabakiak har ditzaten.

1.1. Unibertsitatera sartzeko bideak, ikasketen eskaintza eta UPV/EHUn inklusioa babesteko neurriak eta baliabideak ezagutzera ematea.

1.2. Erabakiak hartzeko erraztasunak ematea, ikasleak beren aukerez kontzientziatuta.

II. ARDATZA: Aukera berdintasuna bermatzea, unibertsitate ikasketen sarreran.

2.1. Unibertsitatera sartzeko probak egiteko aukera bermatzea ikasle guztiei.

2.2. Unibertsitatera sartzeko administrazio tramiteak erraztea.

2.3. Aniztasuna aintzat hartuko duten prozesuak egitea, ikasleei unibertsitatean kokatzeko orduan lagunduko dietenak.

III. ARDATZA: Unibertsitate bizitza inklusioaren ikuspegitik garatzea.

3.1. Ahultasun egoeran dauden pertsonei unibertsitate ikasketak egiteko erraztasunak ematea.

3.2. Ikasleen parte hartze aktiboa bultzatzea unibertsitate bizitzan, eta UPV/EHUko kide izatearen sentimendua indartzea.

3.3. Ahultasun egoeran dauden ikasleek naziokoak nahiz nazioarteko mugikortasun programetan parte har dezaten sustatzea

3.4. Kultura inklusiboa UPV/EHUko unibertsitateko kideen artean zabaltzea, eta gizartearen sentsibilizazioan laguntzea.

3.5. Ikasleen enplegagarritasunaren alde egitea

IV. ARDATZA: Bizitza aktiborako igarobidea erraztea

4.1. Unibertsitate ikasketak amaitu ondoren erabakiak hartzeko

4.2. Hedabideetan presentzia eta sareko lana indartzea, ikasle egresatuen gizarteratzea errazteko.

V. ARDATZA: Arreta sistema integral eta jasangarria finkatzea

5.1. Arreta sistemaren osotasuna bermatuko duen inklusio kontzeptu konprometitu eta global batetik lan egitea.

5.2. Neurriak hartzea esklusio eta ahultasun arriskupean dauden kolektiboei arreta emateko sistema jasangarria izan dadin.

 

Dokumentu osorako esteka

2.4. Lan taldea

  • Ikasleen eta Enplegagarritasunaren arloko Errektoreordea
    • Ikasleen Zuzendaritza
      • Desgaitasunak dituzten Pertsonentzako Zerbitzua
        • Arabako Arreta Unitatea
          • Orientazio Teknikaria
        • Bizkaiko Arreta Unitatea
          • Orientazio Teknikaria
        • Gipuzkoako Arreta Unitatea
          • Orientazio Teknikaria
          • Desgaitasunetan Teknikari Arduraduna
            • Administrazio Laguntzailea
            • Hezkuntza Laguntzaile Espezialistak
            • Zeinu Hizkuntza Interpreteak

3. GLOSARIOA

HEZKUNTZA INKLUSIBOA: ikasle guztien  berdintasun aukerak bermatuko dituen irakaskuntzaren diseinua, antolaketa eta garapena ikasketetako sarbidea, aurrerapena eta partaidetzan.  Hezkuntza interbentzio prozesu moduan ulertu behar da pertsona guztien ezaugarriak kontuan hartuz eta aniztasunari erantzuteko egokitzeko gaitasuna duena.

*AUKERA BERDINTASUNA: ikasketetan dauden oztopoak hautsi behar dira ikasleentzako guztientzako bideratua dagoen irakaskuntza prozesuan, ikasle guztiak beraien ezaugarriaz gain curriculumera sarbidea izan dezaten, egokitzapen indibidualak egiteko beharrik egon gabe eta modu honetan hezkuntza inklusiboago bat  lortuz.

HEZKUNTZA PREMIA BEREZIAK: ikasle batzuk desgaitasun baten ondorioz edo/ta ikasteko zailtasun espezifiko, nahaste edo gaixotasun baten ondorioz ikasketak egiteko eta garatzeko dituzten premiak dira. Hezkuntza testuinguruan ezarrita dauden ikasketetan sartzeko eta garatzeko gradu handi edo txiki batean dauden zailtasunak dira.

*DISEINU UNIBERTSALA: guztientzako diseinurako printzipioen aplikazioan (Mace, 1985; Preiser y Ostrosff, 2001; Story, 2011), bere ingelerazko jatorrizko hitza, Universal Design, eskola, institutu eta unibertsitatean ematen diren irakaskuntza ikaskuntza prozesuetarako saiakera lortu nahian, ikasle guztiak kontuan hartzea beraien ezaugarri edota egoera pertsonalaz gain.

*IDU=IKASKUNTZARAKO DISEINU UNIBERTSALA: IDU-aren definizioa curriculumari marko berri bat ematea da, hezkuntzarako hobekuntzak egitea ekarriko duena ikasle guztien aldetik eta batez ere desgaitasuna duten ikasleen aldetik (Hitchcock, Meyer, Rose y Jackson, 2002). IDU-ak ikasleen aniztasuna kontuan hartzen du curriculumean jasota dauden helburu, eduki, material eta ebaluaketan malgutasuna emanez. Egoera honek hezkuntza adituei ikasgeletan irakasteko modu desberdinak ezartzea  baimentzen du.

GJH- GARAPEN JASANGARRIRAKO HELBURUAK: 4.GJH= guztiontzako kalitatezko hezkuntza inklusiboa bermatzea eta 10. GJH= desberdintasunak murriztea. Garapen jasangarrirako 2030 EHUagendak 2019-2025 jasotzen ditu aipatutako helburuak.

*Ingrid Sala Bars, Sergio Sánchez Fuentes, Climent Giné Giné y Emiliano Díez Villoria. Análisis de los distintos enfoques del paradigma del diseño universal aplicado a la educación. Revista Latinoamericana de Educación Inclusiva. 8 bol, zª 1, orri. 143-152.

4. KONTAKTUA ETA KOKAPENA

Desgaitasunak dituzten Pertsonentzako Zerbitzua

 

ARABA

Natalia Ortiz Blasco

Arabako Campuseko Errektoreordetza

Komandante Izarduy kalea, 2

01006 Vitoria-Gasteiz

T: 94 501 4343
 

BIZKAIA

Leioa

Kepa González Antona

Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultateko beheko aldea

Sarriena Auzoa, z/g

48940 Leioa

T: 94 601 2258

Bilbao

Itziar Zubiaur Kamiruaga

Larrako-Etxea. Agirre Lehendakaria, 81. 48015 Bilbo

T.  94 601 3709
 

GIPUZKOA

Ane Amondarain Rodríguez / Mamen López Lizarralde

Ignacio Mª Barriola Zentroa (Gelategia)

Elhuyar Plaza, 1

20018 Donostia

T: 94 301 8137 / 5184

 

discap@ehu.eus

https://www.ehu.eus/eu/web/discapacidad