Dokumentu honek epaimahaietarako zenbait aholku praktiko biltzen ditu modu laburrean Euskal Herriko Unibertsitateko (UPV/EHU) sarbide probetako egokitzapenak ezartzeko.

Unibertsitatera sartzeko ebaluazio (USE) probetan egokitzapenak izatea ikasleak indarreko araudiaren babesean daukan eskubidea da, araudian aztertu daitekeen moduan, baina araudiaz gain, UPV/EHUk konpromiso sendoa dauka inklusioaren alde.

Sarbide probetako egokitzapen eskari guztiak UPV/EHUko Desgaitasunak dituzten Pertsonentzako Zerbitzuak kudeatzen ditu, eta eskariak aztertu ondoren egoki direnak onartu egiten ditu zehaztutako prozedurari jarraituz.

Dokumentu honen helburua USE-ko epaimahaiei hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleen arretarako egokitzapenen argibideak ematea da.

Era berean, epaimahaikideei laguntzeko egokitzapen horien ezarpenari buruz eta hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleek azterketak egiten dituzten bitartean eman beharreko jardunbide egokiak eskaintzen dira.

UPV/EHUko Desgaitasunak dituzten Pertsonentzako Zerbitzuak jardunbide egokiak errazten ditu sarbide probetan egokitzapenak behar dituzten ikasleen arreta hobetzeko.

Inklusiorako jarraibideak:

1. Hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleen ezaugarriak anitzak dira, eta egokitzapenak askotarikoak izan daitezke, eta, beraz, kasuan kasu aztertu behar dira.
2. Desgaitasunak ez dira beti ikusgarriak edo nabarmenak. Beharrezkoa da hortaz, egokitzapena eskatu duen ikaslea identifikatzea izen-abizenekin.
3. Zuhurtzia eta isilpekotasuna ezinbestekoak diren oinarrizko jardunbideak dira eta ikasgelan izen abizenak ez dira publiko egin behar, ezta premia bereziak dituzten ikasleek eskatzen dituzten egokitzapenak ere.
4. Gelan dauden epaimahaikeak egokitzapenen eta jardunbideen berri izan behar dute.
5. Gelan dauden epaimahaikideak egokitzapenak ezarri behar ditu ikasleak eskatu arte itxaron gabe; hala ere, ikasleak baztertzen baditu ez dira egokitzapenak ezarriko.
6. Azterketa hasieran garrantzitsua da ikaslearengana zuhurtziaz hurbiltzea egokitzapenak ezarriko zaizkiola jakinarazteko.
7. Isiltasuna mantentzea eta proban zehar distraktoreak izan daitezkeen elementuen sahiestea ezinbetsekoa da; gelatik irten, kanpo zarata, …
8. Zerbitzuak epaimahaiarekin kudeatzen ditu egokitzapenak, eta gorabeheraren bat gertatuz gero, epaimahaiburu edo idazkariarengana zuzendu zaitezke.

1. Denbora gehitzea:  gehienez ere 15 minutu luzatuko da azterketa bakoitza. Aparteko egoerarik egonez gero, berariaz adieraziko da.
2. Azterketa denboraren antolaketa: ikasleari jakinarazi aparteko denbora amaitzeko 30 minutu falta direnean, neurri honek azterketaren amaiera eta berrikuspena antolatzen laguntzen du.
3. Testu irisgarriak: letra mota eta tamaina, lerroarte eta kontraste espezifikoak dituzten azterketa egokituak, baita ere beharrezkoak diren irudien handitzeak Unibertsitate Sarbideko Zuzendaritzak epaimahaiari erraztuko dizkio.
4. Braille azterketa: ikasle itsuek braillez izango dituzte azterketak, eta aparteko gelan egingo ditu azterketak, ordenagailu, braille linea, Jaws … IBT, ikusmen urritasuna duten ikasleen baliabidetegiko  irakasleen laguntza izango dugu. Azterketak paperean entregatuko dira,  zuzentzeko.
5. Baliabide teknikoak: lupa, orri lerrodunak, atrila eta bestelako baliabide espezifikoak erabiltzea baimenduko da zerbitzuak aldez aurretik hala adierazi badu.
6. Ordenagailua erabiltzea: ordenagailua interneterako konexiorik gabe egongo da eta zuzentzaile ortografikoa aktibatuta edo ez, dagokionaren arabera. Azken lerroan jarriko da ikaslea, gainerako ikaskideek pantailaren edukia ikus ez dezaten.  Funtsezkoa da gertu entxufe bat edukitzea bateria kargatuta mantentzeko. Azterketa amaitzean pendrive batean grabatu behar da, inprimatzera eramateko eta, paperean entregatu ahal  izateko.
7. Azterketa transkribatzea:  ikasle batzuk hirugarren pertsona baten laguntza behar  dute azterketa idazteko. Aparteko gela batean egiten da beti, eta laguntzailea kudeatzeaz zerbitzua arduratzen da, materia espezifikoetan ezik; matematika, fisika, kimika edo bestelako irakasgai zehatzetan epaimahaia da arduraduna.
8. Altzari egokituak: mahai eta aulki espezifikoak aldez aurretik prest egongo dira ikasgelan.
9. Hasierako irakurketa: jarraibideak espezifikoak dira kasuan-kasu:
   • Azterketaren egitura azaltzea eta jarraibideak modu pertsonalizatuan azpimarratzea, ikasleak azterketa egitean eskatzen badute bakarrik.
   • Azterketako testuak irakurtzea, ondo irakurri dela egiaztatzeko, ikasleak azterketa egitean eskatzen badute bakarrik.
10. Bukaerako irakurketa: jarraibideak espezifikoak dira kasuan-kasu.
    • Idatzitakoa ozen irakurtzea, ikasleak berrikus dezan, ikasleak azterketa egitean eskatzen badute bakarrik.
    • Idatzitakoa ulergarria dela egiaztatzea, ikasleak azterketa egitean eskatzen badute bakarrik.
    • Galdera guztiak erantzun dituela egiaztatzea.
11. Aparteko gela: beti egongo da zaintzaile bat gela honetan, zerbitzuaren eta epaimahaiaren artean adostuta.
12. Eserlekua erreserbatzea: ikaslea gelan sartzean, bere eserlekua zein den jakinarazi behar zaio. Lehen ilaran eskatzen denean ikusmen,entzumen edo bestelako egoerak izaten dira. Erreserbatutako eserlekuan distrakziorik ez egotea garrantzitsua da (elkarrizketak, pertsonen mugimendua, atetik gertu).
13. Giza baliabideak:
    • Zeinu hizkuntzako interpretea: ikasle gorrak proba hauetan zehar baliabide hau izango du eta eserleku bat behar izango du ikaslearen ondoan egoteko. Zerbitzua arduratzen da baliabide hau kudeatzeaz.
    • Hezkuntzarako Laguntzaile Espezialista: motore urritasuna eta menpekotasuna duen ikasleak proba hauetan zehar baliabide hau izango du zaintza, transkripzioa, komunerako laguntza eta bestelakoetan. Zerbitzua arduratzen da baliabide hau kudeatzeaz.
14. Ikasgelako zaintzaileentzako informazioa: egoera hauek proban zehar ere gerta daitezke, hala nola:
    • Elikagaiak, glukosa-neurgailua eta intsulina edukitzeko baimena.
    • Komunera joateko edo gelatik ateratzeko baimena.
    • Arreta dei diskretuak kontzentrazioa mantentzen laguntzeko.
    • Krisi kasuetarako argibide espezifikoak
15. Zuzentzaileentzako informazio espezifikoa
    • Dislexia: irakurtzeko gaitasunaren garapenean izandako nahasteari esaten zaio, eta, askotan, disortografia ere agertzen da (inbertsioak, errotazioak, ordezkoak,  ez-esateak, ortografiari eta puntuazioari eragiten dieten idazketa akatsen multzoa). Horregatik, egoera horietan ortografia akatsak ez dira kontuan hartuko kalifikazioan.
    • Diskalkulia: erlazio kuantitatiboak erabiltzerakoan trebetasuna eskuratzea eragiten duen nahaste bat da; eragiketa matematiko edo aritmetikoei eragiten diena. Koordinazio espaziala eta tenporalaren zailtasunak ager daitezke eta  eragiketa matematikoak eragin ditzake. Horregatik, planteamenduari lehentasuna ematea eta ariketaren garapena kontuan hartzea eskatzen da.
    • Gorreria: gorrak diren ikasleak, orokorrean, idatzizko adierazpenean zailtasunak eta akats gramatikal sistematikoak izaten dituzte. Hau da, batez ere, inguruneko aho hizkuntza modu naturalean jasotzeko zentzumenaren gabezia maila handiago edo txikiago batean dutelako ematen da. Era berean, terminologia abstraktuan edo lengoaia metaforiko edota poetikoan adierazteko zailtasunak dituzte eta modu konkretuagoan idazteko joera azaltzen dute.
    • Azterketa kodeak: azterketak anonimoak dira baina epaimahaiak, aurreko hiru kasuetan dauden ikasleen azterketen kodeak emango dizkie zuzentzaileei, zuzenketa jarraibideak nori ezarri behar diren identifikatu ditzaten.

Apirilaren 12ko 4/2007 Lege Organikoa, Unibertsitateei buruzko abenduaren 21eko 6/2001 Lege Organikoa aldarazten duena.

Disposición adicional vigésima cuarta

2. Los estudiantes y los demás miembros con discapacidad de la comunidad universitaria no podrán ser discriminados por razón de su discapacidad ni directa ni indirectamente en el acceso, el ingreso, la permanencia y el ejercicio de los títulos académicos y de otra clase que tengan reconocidos.

Abenduaren 30eko 1791/2010 Errege Dekretua, Unibertsitateko Ikasleen Estatutua onartzen duena.

Art. 15. Acceso y admisión de estudiantes con discapacidad

1. Los procedimientos de acceso y admisión, dentro de las normas establecidas por el Gobierno, las Comunidades Autónomas y las universidades, se adaptarán a las necesidades específicas de las personas con discapacidad, con el fin de garantizar la igualdad de oportunidades y la plena integración en la universidad.

Ekainaren 6ko 412/2014 Errege Dekretua, graduko unibertsitate ikasketa ofizialetan ikasleak onartzeko prozeduren oinarrizko arautegia ezartzen duena.

Art. 21. Personas que presentan algún tipo de discapacidad

1. Las comisiones organizadoras de las pruebas de acceso determinarán las medidas oportunas que garanticen que los estudiantes que presenten algún tipo de discapacidad puedan realizar la prueba en las debidas condiciones de igualdad. En la convocatoria se indicará expresamente esta posibilidad.

2. Estas medidas podrán consistir en la adaptación de los tiempos, la elaboración de modelos especiales de examen y la puesta a disposición del estudiante de los medios materiales y humanos, de las asistencias y apoyos y de las ayudas técnicas que precise para la realización de la prueba de acceso, así como en la garantía de accesibilidad de la información y la comunicación de los procesos y la del recinto o espacio físico donde ésta se desarrolle.

3. Los tribunales calificadores podrán requerir informes y colaboración de los órganos técnicos competentes de las Administraciones educativas, así como de los centros donde hayan cursado estudios los estudiantes con discapacidad, que deberán informar de las adaptaciones curriculares realizadas.

17/2011 Dekretua, Otsailaren 15ekoa, zeinaren bidez onartu ziren Euskal Herriko Unibertsitateko Estatutuak  

V. KAPITULUA: Premia bereziak dauzkaten pertsonak

68.2 artikulua. Ezintasunak dauzkaten ikasleak eta unibertsitateko gainerako kideak ezin izango dira izan diskriminatuak beren ezintasunagatik, ez zuzenean ez zeharka, unibertsitatera sartzeko prozesuan, bertan ari direnean, eta titulu akademikoak edo onartuta dauzkaten bestelakoak baliatzean.

Erabakia, 2015eko apirilaren 30ekoa, UPV/EHUko Gobernu Kontseiluarena, onartzeko hezkuntza premia bereziak dauzkaten ikasleei aukera berdintasuna bermatzeko arautegia

3. art. Hezkuntza premia bereziak dauzkaten ikasleen eskubideak

3.8.- Ikastegiek eta sailek beharrezkoak izan daitezkeen egokitzapenak egitea ebaluazio probetan, metodologiari, denborari eta espazioari dagozkienak, bai eta UPV/EHUra sartzeko probetan ere.