Breadcrumb

Inteligencia artificial aspectos éticos, epistémicos y sociales (2026ko urtarrila)

Inteligencia artificial aspectos éticos, epistémicos y sociales

Nori zuzendua

UPV/EHUko doktoregaiak

Datak

2026ko urtarrila

Iraupena (ordutan) / Ordutegia

25 ordu (6 saio)

Ordutegia: 09:00 – 13:00 (azken saioa: 09:00 – 14:00)

Asistentzia

% 90 bertaratzea derrigorrezkoa eta, hala badagokio, eskatutako lan praktiko guztiak entregatzea (Ikus Doktorego Eskolak antolatutako zeharkako prestakuntza-jardueretan parte hartzeko oinarrizko araudiaren 3. eta 5. puntuak).

ABSENTZIA ORO agiri bidez justifikatu behar da.

Hizkuntza

Gaztelania

Modalitatea

Online sinkronoa

Aldez aurreko betekizunak

Ezinbestekoa da doktoregaiek, ikastaroko lehen egunean, doktorego programan tesia inskribatzeko erabili duten proiektua aurkeztea, bai eta tesiaren edukiari buruzko 3 orrialdeko laburpen deskribatzaile bat ere.

Lekua eta egunak

CAMPUSA DATA LEKUA
ONLINE TALDEA Urtarrila: 19, 20, 21, 22, 23 eta 26 plataforma eGelaPI

Irakaslea

Ignacio Ayestarán Úriz filosofian cum laude doktorea (Ph. D.) da, eta gaur egun diziplina bereko irakaslea da Euskal Herriko Unibertsitateko Hezkuntza, Filosofia eta Antropologia Fakultatean.

90eko hamarkadan, "Zientzia, Teknologia, Gizartea" ikerketei buruzko gaztelaniazko liburu aitzindarietako bat koordinatu zuen, besteak beste, Carl Mitcham eta Wiebe E. Bijker adituen parte-hartzearekin: Para comprender Ciencia, Tecnología y Sociedad (Ediciones EVD, Lizarra, 1996). Bere ikerketak eta lanak zientziari, teknologiari eta teknozientziari buruzko ikuspegi transdiziplinarra bermatzeko moduan oinarritu dira maiz, ondorio sozialen eta konplexutasun globalaren etikatik abiatuta, ZTG ikerketak eta filosofia garaikidea barne. Ildo horretan, Riesgos y beneficios del desarrollo tecnológico monografikoaren koordinatzaileetako bat izan zen (Eusko Ikaskuntza, Donostia, 1995), eta, ondoren, Sustainable Development: Relationships to Culture, Knowledge and Ethics (Karlsruher Studien Technik und Kultur - KIT Scientific Publishing, Karlsruhe, 2011) liburua koordinatu du, eta Sustainable Development, Ecological Complexity and Environmental Values (Nevadako Unibertsitatea, Reno, 2013) liburuaren editorea izan da, Miren Onaindiarekin batera. Zientziaren post-kuhniar epistemologia berrien eremuan, Jerome Ravetzek eta Silvio Funtowiczek hasitako "zientzia post-normalaren" esparrua ere aztertu du. Azken egile honekin "Ciencia postnormal, problemas ambientales complejos y modelos de información" (Ludus Vitalis, 2010) argitaratu zuen.

Parte hartzaileen kopurua

10

Izen-ematea

INSKRIPZIOA ITXITA
OHARRA: eskolako zeharkako jardueretan parte hartu ahal izateko, beharrezkoa da 2025/26 ikasturteko matrikula ordainduta izatea.

Doktoregaiak eskuratuko dituen gaitasunak (99/2011 Errege Dekretua)

  • c) Ikerketa baten bidez ezagutzaren mugak zabaltzeko gaitasuna.
  • d) Ideia berri eta konplexuen azterketa kritikoa, ebaluazio eta sintesia egiteko gaitasuna.
  • f) Testuinguru akademiko eta profesionaletan aurrerapen zientifiko, teknologiko, sozial, artistiko eta kulturala sustatzeko gaitasuna, ezagutzan oinarritutako testuinguru batean.
  • g) Zientzia Irekia eta Herritarren Zientzia sustatzeko gaitasuna. Izan ere, martxoaren 22ko 2/2023 Lege Organikoaren 12. artikuluaren arabera, ezagutza zientifikoa guztion ondasuntzat jo behar da eta, horretarako, doktoregaiak Zientzia Irekiarekin eta Herritarren Zientziarekin lotuta garatu dituen zeharkako jarduerak ebaluatuko dira, eta kontuan hartuko da bi diziplinetako trebakuntza (mikrokredentzialen edo antzekoen bidez egiaztatuta).

Helburuak

La finalidad del mismo es presentar y familiarizar al alumnado en los aspectos éticos y sociales de la inteligencia artificial, con especial atención a los debates y avances actuales.

Los objetivos de aprendizaje son los siguientes:

  • Aprender a desenvolverse en los nuevos contextos tecnológicos y sociales de la inteligencia artificial en los que todavía hay poca información específica y donde se requiere la transversalidad.
  • Encontrar las preguntas claves que hay que responder para resolver un problema complejo como es las implicaciones éticas y sociales de la inteligencia artificial.
  • Diseñar, crear, desarrollar y emprender proyectos novedosos e innovadores en el ámbito propio de conocimiento del alumnado, teniendo en cuenta la singularidad epistémica de la utilización de la inteligencia artificial.
  • Posibilitar en el futuro el trabajo tanto en equipo como de manera autónoma en un contexto internacional o multidisciplinar dentro del ámbito de la digitalización.
  • Integrar conocimientos y habilidades, enfrentarse a la complejidad creciente, tanto social como académica, y formular juicios con información limitada, donde las heurísticas incluyen elementos éticos y epistémicos.
  • La crítica y defensa intelectual de soluciones y ejercitar la destreza suficiente para la resolución de problemas en un entorno acelerado y cambiante a partir de una comprensión transversal.

Ikastaroaren edukia

  1. Epistemología de la inteligencia artificial
    Datos, información y conocimiento. La triple estructura del conocimiento. Epistemología analítica de las virtudes y de las destrezas. Fiabilismo computacional. Competencias sin comprensión. Algoritmo y recursión. La superación del test de Turing.
  2. Ciencia e inteligencia artificial
    La inteligencia artificial entre la ciencia y la ingeniería. Las ciencias de lo artificial. Ciencia normal cerrada y ciencia poskuhniana abierta. Límites de la ciencia ciudadana ante el impacto de la inteligencia artificial.
  3. Ética de la inteligencia artificial
    Modelos de ética. Inteligencia y agencia. Opacidad algorítmica y vacío ético. Saturación normativa e incapacidad decisoria. El problema del marco semántico y social. Principios operativos para la ética de la inteligencia artificial. Ética de la invención del futuro.
  4. Aspectos sociales de la inteligencia artificial
    Singularidad tecnológica y obsolescencia humana. Tecnooptimismo y accidentes tecnológicos. Aceleracionismo y desigualdades. Transhumanismo y riesgos existenciales de una inteligencia artificial general.
  5. Conclusiones y ejercicio práctico
    Reflexiones finales. Un ejercicio práctico individual sobre el uso ético de la inteligencia artificial en la investigación personal.