|
|
Hizkuntzaren Didaktika irakasgaiaren hasiera aldera, ikuspegi metodologikoak aztertzen ari ginen, ondo dokumentatutako proposamen didaktikoak egiteko. Ondo oinarritutako proiektuak egiten trebatzea oso baliotsua iruditzen zait maisu-maistrentzat, baina aldi berean, gai izan behar dugu sortzen zaizkigun aukerak baliatzeko eta bat-bateko diseinu didaktikoa egiteko ariketa egin genuen.
HANBURGESA BIONIKOAREN BIDEOA
Kasualitatez, bideo hau iritsi zitzaidan (Twitter bidez, noski…) eta oso iradokitzailea iruditu zitzaidan:
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=mYyDXH1amic[/youtube]
Bideoari lotutako artikulu interesgarri bat: http://www.bibliotecapleyades.net/ciencia/ciencia_industryweapons128.htm
Bideoa ikusi eta taldeka, bideoa eskolan lantzeko proposamen bat prestatu dute. Eta, egia esan, oso proposamen desberdinak sortu dira, bai zientifikoak, bai artistikoak eta bai iritziari lotutakoak. Neroni bururatuko ez zitzaizkidan proposamenak ere egin dituzte.
LAU PROPOSAMEN DIDAKTIKO
Hauek dira argitaratzeko bidali dizkidaten lau proposamen didaktikoen laburpena (proposamenak dokumentatuta daude baina hemen soilik ideia nagusia jaso dut, espazio kontuengatik), bestelako proposamenak ere izan baziren ere:
Ikerketa proiektua (Odei Iruretagoyena, Arrate Bernaras, Iñigo Sevilla, Goizane Jaka):
Gure jardueraren helburua ikerketa proiektu bat egitea da. Jardueraren atazaurrea edo girotzea argazkien bitartez landuko dugu, herriko produktuekin egindako hanburgesa eta Mc Donalds-eko hanburgesak alderatuz. Prestakuntzari dagokionez, bi hanburgesa horien adibidea eskolara eramatea izango da, eta atazari dagokionez bi hanburgesen asteroko jarraipena egitea izango da gure proposamena. Ikasleek astero hanburgesen aldaketen nondik norakoak idatzi beharko dituzte koaderno edo erregistro orri batean, hanburgesen deskribapena modu labur eta zehatz batean eginez. Ikerketaren amaieran, lortutako datuekin ondorioak aterako ditugu.
Museo bat asmatu eta egin (Iratxe Benito, Mari Bernal, Idoia Mazizior):
Hanburgesaren bideoa jarri. Ikusitakoaren inguruan hitz egin, ea zer iruditzen zaien hanburgesaren “museoa” erakusketa bat egiteko gai bezala. Museo edo erakusketa bat ikusteko zein gai gustuko izango luketen galdetu eta honen inguruan hausnartu, bakoitzak aukeratutako gaia zergatik izango litzateke interesgarria, zeinentzako zuzendurik egongo litzateke eta abar.
Klaseko lana edo proiektua aurkeztu, museo edo erakusketa bat prestatu beharko dute.
Hanburgesa bati buruzko proiektu zientifikoa (Irlentz Quiñones, Iraitz Lizarralde, Unai Salinas, Iñigo Goikoetxea):
Guk aukeratutako proiektua matematika arloan jorratuko dugu.
Hanburgesa industrialak eta etxekoak konparatuko ditugu. Horretarako, hanburgesa mota bakoitzaren zenbait datu (osagai bakoitzaren kaloria kopurua gramo kopuru zehatz bakoitzeko) emango ditugu eta osagai ezberdinetako hanburgesak “egin” beharko ditu haurrak haien kaloria kopuru totala kalkulatuz beti ere.
Ondoren, gelakideek, atera dituzten ondorioak komentatuko dituzte denon aurrean; eta, amaitzeko, irakasleak janari industrialari buruzko zenbait aholku emango ditu.
McDonalds-era joan, bai ala ez? (Ane Olasagasti, Itsaso Pulido, Leire Santamaria, Arri Yeregui):
Proposamena da lehenik McDonals-era joatearen aldeko eta kontrako argudioak aztertzea, debate bat egiteko (adibidez, urtebetetzeak ospatzera). Debatearen ostean, bideo hau ikusiko dute, gaia beste ikuspegi batetik ikusteko eta nork bere iritzia idatziz jarriko du, debatearen eta bideoaren ideiak kontuan hartuta.
ZINEMARAKO GONBITEA
Bihar, urriak 31, O Apostolo filma ikusteko gonbitea luzatu digu Tribu 2.0 zinema eta hezkuntza sareak, eta gu txoratzen halako ekimenari gure ekarpentxoa egitearren!
Donostiako Irakasleen Unibertsitate Eskolan izango da emanaldia, areto nagusian, eta ordutegiekin arazorik ez izateko, bi emanaldi antolatu ditugu: 9:30etan eta 17:45ean. Sarrera librea da eta nahi duena hurbil daiteke filma ikustera.
 O Apostolo hezkuntza-sareko bloga Guk bi taldeekin parte hartuko dugu seguru: Gipuzkoako Campuseko Esperientzia Geletako lehen mailako ikasleekin (goizean) eta Lehen Hezkuntza Graduko Hizkuntzaren Didaktika irakasgaiko ikasleekin (arratsaldean). Bi taldeek egingo dute ekarpena elkarlan proiektu ireki honetan.
ELKARLANA SAREAN: ESPERIENTZIEN PATCHWORK-A
Aste honetan Hizkuntzaren Didaktika irakasgaiko ikasle batek Patchwork proiektu bat proposatu du (aurrerago aurkeztuko dizuegu) eta analogia polita iruditu zait Zinema eta Hezkuntza sarean egiten ari garen lana adierazteko.
Tribu 2.0 sareak zinema ekoizleekin duen harremanaren ondorioz, urtero dugu filmen bat modu bereziak ikusteko aukera. Filma “legez” ikusteaz gain, ekoizleekin hitzarmen bat egiten da adibidez zinemako zuzendariak edo aktoreak eskoletara hurbiltzeko, zinema ekoizpen prozesuetara hurbiltzeko eta abar.
Aurten, aukera izan dugu O Apostolo filma ikusteko, eta ekoizleek besteak beste stop-motion teknikako tailer birtual bat zuzendu dute, eskola arteko laburmetraia leihaketa bat antolatu, bisitak egin… Horrek asko motibatzen ditu ikasleak, zuzenean profesionalengandik ikasten dutelako, irakasleen laguntzaz.
Baina sare honek duen alderdi bereziena da filmaren aitzakiaz, nork bere proposamena egiten duela, bere neurrira. O Apostolo filmaren hezkuntza blogean (irakasle arteko blogean) sartzen bazarete, ikusiko duzue ze aniztasuna dagoen proposamen eta ekoizpenetan:
http://animasoapostolo.blogspot.com.es/
Haur batzuen trailerrak ikusiko dituzue, filmeko soinu banda jotzen, filmean mitologia galiziarrari erreferentzia egiten zaionez, lan bikainak egin dira mitologia hori biltzen eta ilustratzen… Nork bere gustuz eta aukeren arabera egiten du sarean parte hartzeko hautua. Eta dena blogean nahasturik eta nork bere blogean lan eginez, karanbola polittak sortzen dira!
 Iturria: Flickr cc-by Christian Javan
GURE KARANBOLA
Inspirazioa Jose Antonio Fragak (@o_fragha) eta CPR Luis Vives-eko ikasleek eman ziguten, euren Diccionario Mitolóxico proposamenaz. Galiziako mitologia bilduma egin zuten haurrek eta gu horren segidan jarri ginen Gipuzkoako Campuseko Esperientzia Geletako lehen mailako ikasleekin, Lengua irakasgaian.
Euskal mitologiako kondaira batzuk hautatu nituen, Herio edo heriotzarekin zerikusia zutenak, eta istorioak kontatzeko testu-ezaugarriak erauzi ondoren, antzeko kondairak asmatzeko erronka bota nien taldeka. Hasieran ez zuten gogo handirik, irudimenik ez zutelakoan… baina lanean hasi eta ederki pasa zuten ipuinak asmatzen!
Hemen daude argitaratuak euren ipuinak:
Baina… testua, testua… zergatik ez bilatu gure istorioak nork marraztuko dituen? Eta eskaria jaurti nuen blogean:
BUSCAMOS ILUSTRADORES/AS PARA NUESTRAS HISTORIAS
Eta uneotan, lanean ari dira bai sareko irakasle batzuk eta bai eskolako haurrak asmatu ditugun euskal mitologiako pertsonaje berriak marrazten. Hementxe, inguruan, Arantzazuko Ama Ikastolako haur batzuek ere parte hartuko dute zinema emanaldian eta animatuko dira zerbait margotzera, baita CPR Luis Vives-eko haur galegoak ere! (bide batez, ikusi hemen ze gauza politak argitaratu dituzten filmeko blogean). Eta Iruña aldeko beste eskolaren batek ere parte hartuko omen… sorpresa…
OHITURA ZAHARRAK, ERAKARGARRI?
Beno, eta noski, ez dut oraindik aipatu baina funtsean, jarduera hauen azpian dagoen ideia da: Halloween-era makurtu gabe, egin daiteke proposamen erakargarri bat gure antzinako ohituretan oinarriturik, Herio, hildakoak eta heriotzak eragiten dituen izuak astintzeko?
Gure kasuan, egin dezakegu, Olentzerorekin egin zen bezala, erdi asmatuz erdi oinarrituz, proposamen dibertigarri erakargarri bat? Kontxo, euskaraz ipuin tradiziozko polit askoak ditugu benetan beldurgarriak, izango dugu ba hortik zer atera kontraproposamen bat egiteko… Azkenean, Arimen Gaua, Santu Guztien Eguna, Difuntuen Gaua… kulturalki beharrezkoak dira halako ospakizunak.
Polita eta azpimarratzekoa Sustatu gunean Arimen Gauaz egindako bildumatxoa. Halako zerbaitetan saiatu ginen geu ere Esperientzia Geletan, baina gehientsuenek gogoan dutena da Azaroaren Lehena berokia estreinatzeko eguna zela, egun pozgarria 🙂
http://sustatu.com/1288255187
Artikulu hori gaztelaniara pasako dut Arimas O Apostolo gure blogean argitaratzeko eta hartara, hemengo ohiturak beste leku batzuetako eskoletara iristeko, ea zer kontatzen diguten eurak beren kulturei buruz!
Hizkuntzaren Didaktika irakasgaian ataza bidezko ikaskuntzatik abiatu ginen, hizkuntzak ikuspegi komunikatibotik nola landu aztertzeko, eta orain proiektuetan oinarritutako ikaskuntza (PBL) metodologian sakontzen ari gara, bi metodologia hauek probatzeko eta alderatzeko asmotan.
ATAZA KOMUNIKATIBOAK; HIZKUNTZA AURRE-AURREAN
 Zoom. Flickr – cc by CarlosfPardo
Atazetan Oinarritutako Ikaskuntza (AOI) batez ere bigarren hizkuntzaren irakaskuntzan landu den metodologia da. Helburua da hizkuntza ikuspegi komunikatibotik lantzea eta ez egitura sintaktikoen lanketan edo ikuspegi nozio-funtzionalean.
Esan dezakegu AOI metodologia dela hizkuntzaren alderdi “mikroen” lanketa (zoom egitea hizkuntzaren erabileran), hizkuntzaren komunikazio ikuspegia galdu gabe. Hau da, ataza komunikatiboak garatzea da hizkuntzaren garapena bermatzeko unitate minimoa, nire ustez.
Metodologia proposamen honen egituraketa oso xumea da eta horregatik, oso praktikoa da hizkuntzaren alderdi formalak une jakin batean fokalizatzeko:
- ATAZAURREA: ataza komunikatiboa girotzea, testuinguratzea, kokatzea da atazaurrearen funtzioa. Izan daiteke, halaber, ataza betetzeko behar diren oinarrizko hitz edo egiturak pizteko unea. Baina kontuz! Kontua ez da ataza betetzeko “behar den gramatika ematea”; atazaurrea girotzearekin eta aktibazioarekin lotuago dago betiko azalpen gramatikalekin baino.
- PRESTAKUNTZA: fase hau ez da beti ezinbestekoa baina zenbaitetan, ataza komunikatiboa betetzeko aldez aurretik zerbait egin behar da: ideia batzuk bildu, adibideak ikusi, antolatu…
- HIZKUNTZA FOKOA (EDO HAUSNARKETA METALINGUISTIKOA): komunikazio prozesuan aktibatutako hizkuntza egiturak, elementu diskurtsiboak, estrategiak, erregistroak… espresuki lantzen dira, hizkuntzaren erabileran sakontzeko eta hizkuntzaren kalitatea hobetzeko. Zuzenketak, bai, baina baita proposamenak, ekoizpen desberdinen arteko alderaketa eta abar.
- ATAZA-OSTEA: egindako jarduera komunikatiboari itxitura emateko jarduera da. Izan daiteke azken errepaso gisa egiten den jarduera komunikatiboa edo proposamen komunikatiboaren azken fasea.
Adibidez, ataza komunikatiboan gutuna idazten diote eskolako zuzendaritza taldeari ikastetxean hainbat hobekuntza proposatzeko.
- Atazaurrea izan daiteke eskolan dauden hutsuneak aztertzea bilera kolektiboaren bitartez eta hutsune horiek argazkiz dokumentatzea (adinaren arabera, bigarren hau “prestakuntza” izan daiteke).
- Prestakuntzan, gutuna idazteko ideiak zehaztea eta antolatzea izan daiteke.
- Atazan, gutuna idazten dute, erregistro egokia hautatuz, taldean lan eginez.
- Hizkuntza-fokoan, gutuna denon artean birpasatzen da eta zalantzak argitzen dira erregistroaren inguruan eta hizkuntza egituraren bati lotuta.
- Atazaostea izango da gutunaren erantzuna jasotzea zuzendaritzaren aldetik eta akordio batera iristea eztabaida baten bidez ea zein hobekuntza diren egingarriak, zergatik, noizko…
Atazak oso interesgarriak dira jarduera laburrak direlako eta gainera, errazak dira sortzen eta kudeatzen. Gomendagarriak dira ikasgelan, une jakin batzuetan hizkuntzaren alderdi zehatzetan duten maila diagnostikatzeko eta ebaluatzeko.
Horrez gain, arreta guztia komunikazioan jartzen denez (beti kalitatearen ikuspegia ere zainduz), hizkuntzaren erabileran kontzentratzen dira ikasleak. Horregatik, hizkuntza jakin batean duten komunikazio maila oso sendoa ez duten ikasleentzat mesedegarria izan daiteke metodologia hau.
Metodologia hau hobeto ezagutzeko, bi liburu hauek EHUko liburutegian aurkituko dituzu:
Nunan, D. (1995). Hizkuntzak irakasteko metodologia : irakasleentzako testuliburua; itzultzailea, Ana Isabel Morales. Donostia : HABE, 1995
Nunan, David. (1996). El diseño de tareas para la clase comunicativa; traducción de María González Davies. Cambridge: Cambridge University Press.
PROIEKTUETAN OINARRITUTAKO IKASKUNTZA (PBL) HIZKUNTZA GARATZEKO
PBL metodogiaren jatorria oso bestelakoa da. Berez ez dago lotuta hizkuntzaren garapenari zuzenean. PBL aspaldiko proposamena bada ere (Kilpatrick-en “The Project Method” 1918koa da, esaterako), duela urte gutxi hartu da eskola edo ikastetxe osoko planteamendu gisa. Bere ezaugarri argiena da produktu bat ekoizten dela proiektuaren bitartez, hau da, zerbait zehatza ekoizten da (testu bat izan daiteke edo jostailu bat, museo bat…). Horrez gain, prozesu osoa erabiltzen da espero diren gaitasunak lantzeko eta produktuaren azken emaitza hobetzeko.
PBL metodologiaren alde onena da modu integralean lantzen direla diziplinak, eta ondorioz, hizkuntza zehar-lerro gisa sartzen da bete-betean. Izan ere, proiektua garatzeko bidean, hizkuntza modu askotan erabili behar izaten da: talde-laneko eztabaidetan, lanaren amaierako ahozko aurkezpenean, prozesuaren dokumentazioan… Horrek esan nahi du komunikazioa modu naturalean txertatzen dela.
Metodologia honek ezaugarri hauek ditu diseinuan:
- GALDERA ERAGILEA: galdera honek prozesua pizten du eta prozesu osoa gidatzen du. Galdera hau irekia da eta hobe ez izatea “googleagarria”. Adibidez: “Nola lortuko duzue ikastetxeko argindar faktura murriztea?”
- AGERTOKIA EDO ESZENATOKIA: egiten den proposamenari testuinguru osoa eskaintzen zaio, ahalik eta sinesgarriena eta ahal denean, benetakoa. Adibidez, zuzendaritzak egiten die eskaria eta konpromisoa hartzen du fakturak emateko; fakturan murrizten dutena ikastetxeko jolasgunean hobekuntzak egiteko erabiliko da (adibidez, aurreko atazari segida emanez).
- DAKIGUNA ETA JAKIN BEHARREKOA: ikasleek finkatzen dute irakaslearen laguntzaz zer den proiektua egiteko dagoeneko badakitena (edo uste dutena badakitela) eta ez dakitena. Hau poster formatuan egin ohi da eta prozesuan zehar aldaketak egiten dira, zutabe batetik bestera, aurkikuntzen arabera.
- ANTOLAKETA ETA KUDEAKETA: egutegia, taldeen eratzea, plangintza… finkatzen da edo finkatzeko moduak erabakitzen dira. Ikasleen lana antolatzen lagun dezake irakasleak edo berak finkatu prozesua, ikasleen autonomiaren garapenaren arabera edo denbora-mugen arabera. Talde-lanari lotutako prozesu sortzaileak eta kudeaketari lotutakoak abiatzen dira.
- MUGARRIAK ETA EBALUAZIOA: produktu hori garatzeko prozesuko etapa nagusiak finkatzen dira eta etapa horiek dira ebaluazioa izango dutenak: berdinen arteko ebaluazioa, eskolaz kanpoko adituena, irakasleona… Ebaluazio horretan ikasleak autonomoak izateko errubrikak edo ebaluazio irizpide taulak prestatzen dira (edo konprobazio zerrendak, check list izenekoak) eta tresna horien bitartez, prozesuan zehar ikasleei laguntzen zaie bai produktua ahalik eta onena izan dadin eta bai ikas-prozesuak ahalik eta probetxuzkoenak izatea.
- AZKEN PRODUKTUAREN AURKEZPENA ETA ONDORIOAK: ohitura da produktuen erakusketa publikoa egitea: gurasoen aurrean, eskolan, beste gela baten aurrean… eta azken produktu horren amaierako ondorioak ere jasotzen dituzte. Gure adibidean, ikusten da euren proposamenez nola jaitsi den faktura eta aurreztutako diruz egiten diren hobekuntzen inaugurazio ekitaldia egingo genuke.
Esango genuke zoom-aren analogian, hemen panoramika bat egiten dugula, ikaskuntzaren alderdi desberdinak behatzeko aukera izaten baitugu. Normalean komunikazioa askoz naturalago gauzatzen da eta aberatsago, eta zentzu horretan, oso metodologia ona da. Produktua muturreraino eramatean dago jolasa, eta ahal delarik, kanpoko eragileekin ere lan egitea (harremanetarako gutunak idaztea, kartelak diseinatzea, aurrekontuak egitea…).
![Insect Convention [Classroom Pano]](http://farm8.staticflickr.com/7222/7170098685_ccb6fe2fb2.jpg)
Metodologia honek arrisku nagusi bat du: haurrak komunikaziora bultzatu eta euren komunikazio maila hori hobetzeko aukera eskaintzen ez badiegu, erroreak fosilizatzeko arriskua. Hori ondo ikusi genuen metodo komunikatibo hutsetan, eta horregatik, ondo baloratu behar da ikasleak gai izango ote diren testuinguru irekiagoetan kalitatezko hizkuntza garatzeko… edota, gai izango garen irakasleok testuinguru irekietan ikasleei hizkuntza sendotasunez garatzen laguntzeko.
AOI ALA PBL?
Honezkero erantzuna susmatuko zenuen… zergatik “ala” eta ez “edota”? Bi metodologia hauek ezagututa, konbinatu egin daitezke kasuaren arabera, beharren arabera, taldearen arabera…
Ez dira, noski, hizkuntzen didaktikako metodologia bakarrak, baina bi muturrak direla esan daiteke, micro eta macro.
Nolanahi ere, bada garaia ezertarako balio ez duten ariketa gramatikal mekanikoak zokoratu eta gure irakasle irudimena baliatuta eta ikasleen partehartze aktiboarekin gauza berriak asmatzeko! Aspaldi dakigu gramatika hutsezko planteamenduak ez garamatzala oso urrun eta atazak eta proiektuak asmatzea ez da horren zaila, hastean dago gakoa!
Eta ez ahaztu ikaskuntza esanguratsuagoa dela deskubrimenduz, indukzioz eta esplorazioz lortzen dena. Ez galdu denbora azalpen piloa ematen ikasleak ikasteko beharra sentitu aurretik; askoz eraginkorragoa da ikasleak lanean jartzea eta beharraren arabera asetzea. Konturatuko zara euren kasa ere gai direla gauza mordoa deskubritzeko!
Hizkuntzaren Didaktika irakasgaiko ikasle den Mari Bernalek gelako foroan Bilbon izango diren jardunaldi hauen berri eman digu:
 Iturria: adarra.org
IRAKURTZEA IKASTEKO – Bilbo, La Bolsa udaltegia (ganbaran), urriaren 21 eta 29an, Adarra Pedagogi Erakundeak antolatua:
Programa (pdf): http://www.adarra.org/ADARRA/Bienvenida_files/jardunaldiak_Irakurmena_I_2013-4.pdf
Programan kontu interesgarriak daude eta bereziki urriaren 29an 17:30etan Berritzegune Nagusiko Teresa Ruizek egingo duen hitzaldia aipatu nahi nuke: IRAKURKETA PLANA
IRAKURKETA PLANA EGITEKO DOKUMENTAZIOA
EAEn Irakurketa Plana 2012ko apirilean aurkeztu zen Eusko Legebiltzarrean, Kulturklik gunean jasotzen den albistearen arabera. Albistearekin batera, hainbat dokumentu eman ziren argitara (Iturria: Kulturklik):
Zarauzko G05 Berritzeguneak dokumentu baliagarriak eskaintzen ditu Irakurketa Plana garatzeko. Horien artean, bereziki interesgarriak dira bi hauek (pdf):
Dokumentu hauek ereduak eta adibideak ere jasotzen dituzte, hortaz merezi du arretaz aztertzea. Irakurketaren garapena gako da haurraren garapen kognitiboan eta oro har, jakintza-esparru guztietan behar-beharrezko trebetasuna da; irakurtzeko modu asko dago eta aniztasunez ekin behar diogu irakurketa sustatzeari, bai nork bere gustuz irakurtzera animatzeko eta baita sistematikoki testu-genero desberdinak eta irakur-estrategia desberdinak erabiliz irakurtzeko ere.
Irakurketa Planaren kontu ofiziala Twitterren (zoritxarrez, ez da oso aktiboa…):
https://twitter.com/IrakurketaPlana
IRAKURKETA PRAKTIKA ONAK
Sarrera hau argitaratu eta biharamuneko @BelenAberasturi-ren bertxioaren bidez, @27zapata-ren txio honetara iritsi naiz…
Tiraka-tiraka, azaroaren 7an Bilbon izango diren jardunaldi hauetan aurkeztu diren praktika onen bilduma honetara iritsi naiz, laburki irakurketa praktika on hainbat biltzen duena. Merezi du gainbegiratu bat ematea: http://es.slideshare.net/bnhizkuntzak/para-el-blog-27062100
Hilabete hauetan blog mundura erakartzen nabil hainbat ikasle eta lankide, eta web 2.0n zenbait urte daramatzagunontzat kontu ezaguna bada ere, blogari berrientzat laburpen hau prestatu dut, ideiak argitzen laguntzeko:
 Argazkiak.org | Creative Commons © cc-by-sa: teketen Zertarako jakin behar dugu jabetza eskubideei buruz?
Ez gaude ohituta halako kontuekin eta horregatik bitxia egiten zaigu… baina sarean argitaratzeak suposatzen du egiten duguna publikoa dela eta ondorioz, erne ibili behar dugu egiten dugunaren alderdi legalaz.
Normalean blogean erabilera eskubiderik gabe argitaratzen badugu (copyright-a duena) eta “harrapatzen” bagaituzte, abisua ematen digute lehenbailehen kentzeko, hau da, copyright legea urratzeak ez du esan nahi zuzenean isuna jasoko duzuenik… baina berez gerta liteke. Hala ere, zerbait plagiatu badugu edo autoretza aipatu gabe argitaratu badugu, autorea kaltetua sentitzen da eta sareetan behintzat salatu egiten du.
Horregatik, hobe da blogean hasieratik txukun lan egitea.
Nola dakigu zerbaitek copyright-a duela?
Ez badu ezer jartzen, copyright-a du, hau da, berez (“defektuz”) du copyright-a. Copyright-a ez duten materialek espresuki zehazten dituzte erabilera baldintzak edo “some rights reserved” edo antzeko zerbait.
Hau da, Google-n topatzen dituzuen irudi gehienek copyright-a dute eta ez duzue zeuen blogean erabiltzeko eskubiderik.
Egia da normalean ez dagoela arazorik, baina gutxien-gutxienik bilatu behar duzue non argitaratua den eta erreferentziatu. Gutxienez, autoretza edo iturria zehaztu, KASU GUZTIETAN.
Zer dira Creative Commons lizentziak?
Lizentzia hauek asko hedatu dira azken urteotan eta onarpen zabala dute hezkuntza esparruan. Oso azalpen ona duzue Ordiziako Jakintza Ikastolako Software Libreko Taldearen gunean:
http://softwareaskea.jakintza.net/hasiera/atalak/software-askea/zer-dira-creative-commons-lizentziak
Mesedez, ARRETAZ IRAKURRI, bertan oso argi dago azalduta zertan diren lizentzia hauek. Horretarako patxada pixka bat beharko duzu.
Hemen duzue bertsio laburtu bat, “Creative Commons haurrentzat azaldua”, Maite Goñi irakasleak itzulia:
http://www.maitego.com/2011/04/02/creative-commons-umeentzat-euskaraz-azaldua/
 Jatorrizkoa: CC Aitortu © cc-by: Karlisson Bezerra, Nerdson / Itzulpena: Maite Goñi Materialek duten lizentzia dutelarik ere, BETI ezinbestekoa da autoretza edota iturria zehaztea.
Youtube-ko bideoak erabil daitezke?
Web 2.0ko gune askotan, guk ez ditugu materialak deskargatzen, soilik estekatzen edo kapsulatzen ditugu (“embed” edo leihotxoan eskaini). Normalean, kode horrek berak zehazten du autoretza hori, eta zeozergatik jatorrizko materialak ez baditu lizentziak errespetatu, jatorrizko gunetik kenduko dute.
Hau da, bai, youtube-ko bideoak eta antzeko materialak txerta ditzakegu. Ezin duguna da deskargatu eta gero gure gunera igo, orduan bai, copyright eskubideak urratzeko arriskuan gaude (non eta ez duen espresuki jartzen Creative Commons eskubideak dituela eta adibidez, aukera dugula jatorrizkoa moldatzeko).
Adibidez, ikusten badugu Slideshare-n aurkezpen bat gustuko duguna, eta demagun ingelesez dagoela eta guk euskaraz nahi dugu klaserako. Kasu horietan, nahiz eta Creative Commons lizentzia izateagatik itzul dezakegun, BETI hobe da autorearekin harremanetan jarri eta galdetzea ea baimena ematen digun itzultzeko. Ia beti pozarren hartuko du proposamena eta eskatuko dizu berari ere bidaltzeko itzulpena, bere gunean jartzeko.
Zein da zure blogaren lizentzia?
Modu berean, zure blogaren lizentzia zehaztea komenigarria da. Ez baduzu ezer esaten, bertan jartzen duzunak copyright-a izango du, baina besteren materialak erabiltzeko asmotan bazabiltza, Creative Commons lizentzietako bat hautatzea da bidezkoena.
Horretarako, irakurri ondo goraxeago emandako estekako informazioa. Hauxe duzue Creative Commons-eko gune ofiziala eta bertan duzue pausoz pauso lizentzia hautatzeko prozesua:
http://creativecommons.org/
Gomendagarriena da CC-by-sa lizentzia hautatzea, bai blogean eta bai sortzen dituzuen bestelako materialetan.
Non bilatu Creative Commons lizentziapeko materialak?
Bilatzaile espezifikoak daude eta gune bereziak. Onena da Creative Commons-en bilatzaile bera erabiltzea:
http://search.creativecommons.org/
Adibidez, irudi orokorrak nahi badituzu, oso baliagarria da Flickr-ren Creative Commons bilatzailea erabiltzea:
http://www.flickr.com/creativecommons
Artikulu hauetan (gaztelaniaz) bilatzaile eta gune gehiago dituzu aukeran, irudiak bilatzeko gehienbat:
http://wwwhatsnew.com/2011/08/19/buscadores-de-imagenes-con-licencia-creative-commons/
http://www.ipixelestudio.com/blog/bancos-imagenes-gratis.html
Hezkuntzarako zehatzago, Hezkuntza Ministerioak gune hau du irudi eta soinu baliabideak bilatzeko:
http://recursostic.educacion.es/bancoimagenes/web/
ESKOLAKO MUGAK GAINDITZEN
Blogek eta sare sozialek aukera berriak zabaldu dizkigute eskolako hormen mugak gainditzeko, baina… zer da mugak gainditzea? Askotan hau interpretatzen da ikasgelan egiten diren zeregin batzuk blog batean jartzea dela ikasgelako blog bat. Edo, beharbada, interneten harrapatzen dituzten baliabideak bertan jartzea. Baina mugak gainditzea hori baino gehiago da:
- Eskolan egiten diren hainbat jarduera mundura zabaltzea
- Eskolatik kanpoko mundua eskolara ekarri “denbora errealean”, alegia, beharren arabera bilatu, hautatu eta erabiltzea
- Ikas-esperientziak konektatu eta elkarlanean irakastea eta ikastea
- Eskolak ekarpenak egitea interneteko giza-ondareari, elkarbanatzeko materialak, ideiak eta abar denontzat argitaratuz.
ELKARLAN PROIEKTUAK SAREAN
 Izar Hartza – Pelutxeak
Elkarlan proiektuak bi eratakoak dira funtsean: hezkuntza erakundeek proposatu eta kudeatzen dituztenak, eta espontaneoki, irakasle batek edo irakasle talde batek proposatzen dituenak.
Hezkuntza Sailak urtero egiten du elkarlan proiektuetarako deia, Eskola 2.0 plana abiatu zenetik batik bat. Hona proposamen batzuk:
 ASMAKILO Proiektua
Irakasleek sarean proposatutako proiektuak askotarikoak dira: laburrak, amaiera jakinik gabeak, zehatzak, zehazgabeak, arlo edo maila jakin batekoak, edozein mailatakoak… Proiektu hauetan, irakasleek beste irakasle batzuen lankidetza bilatzen dute sarean eta partaidetza irekia izan ohi da.
Ikasturte honetan abian diren zenbait proiektu (askoz gehiago daude):
Ehmmmm bai, zerrendan ez dago euskara hutsezko proiekturik… beharbada ez dut halakoen berririk izan… baina ausartuko naiz esatera defizit handia dugula halako proiektu telematikoetan. Euskal komunitatean ez gara asko, eta geuk proposatu eta garatzen ez baditugu, ez dira existituko… Aurten beste saiakera bat egingo dugu Liburu Kontalariak proiektuarekin, ea noraino heltzen garen.
Proiektu ofizialetan parte hartzeak abantaila garbiak ditu:
- Aitorpen automatikoa berrikuntza proiektu gisa (alegia, ez duzu justifikatu behar zertan den proiektua).
- Ez dugu antolaketaz kezkatu behar. Nahikoa da jarraipideei segitzea. Ez dugu blogaz edo webguneaz gehiegi kezkatu behar. Ez dugu beste ikastetxeekin koordinatu behar.
- Ez dugu kezkatu behar beste leku batzuetako lankideekin kontaktatzeaz, ofizialki egiten baitira lotura horiek.
Espontaneoki sortutako proiektuen abantailen artean, aldiz, hauek aipatuko nituzke:
- Irakasleok geure irudimenaren laguntzaz sor ditzakegu proiektuak, geure gustuz edo zaletasunen laguntzaz.
- Proiektu originalak egin ditzakegu, sormen handikoak eta lehenago inoiz egin gabeak (berrikuntza proiektu bereziak)
- Gure gaitasun profesionalak eta sozialak hedatzen dira, proiektua geure kaxa justifikatu, dokumentatu eta ebaluatzeaz gain, beste ikastetxe eta irakasle batzuekin kontaktatzen ikasten dugulako.
- Partaideek motibazio handia izaten dute. Hautazkoa denez (ez erakunde batek proposatua), emozioz eta zirraraz bizitzen dira.
- Asko ikasten da teknologiaz, bai proiektuen garapenean eta bai biralizazioan (hau da, proiektua nola zabaldu, nola mugitu sareetan, nola eman ikusgarritasuna…)
- Proiektuak kudeatzen trebatuz gero, bide berriak zabaltzen zaizkigu gure eskolak antolatzeko eta garatzeko. Haurrek proposatutako proiektuak ere gauzatzeko trebetasuna garatzen dugu.
ELKARLAN PROIEKTUEN KUDEAKETA
Proiektuek honako mailak izaten dituzte:
Proiektuen koordinazioan aritzen diren irakasleek (normalean proiektua proposatzen dutenak gehi beste bi edo hiru lankide) proiektuaren helburu orokorrak finkatzen dituzte, diseinu orokorra finkatu eta beharrezkoak diren IKT tresnak sortzen dituzte, gehienetan blog bat eta Twitter kontu bat baina bestelako tresnak ere izan daitezke: webgune bat (Google Sites edo Wix tankerakoa), bideo kanal bat, sare oso bat (Ning erakoa)…
Normalean proiektuaren koordinazioan proiektuaren ildo orokorrak finkatzen dira baina ez da ikasgela mailako diseinurik egiten. Parte hartzen duten irakasleei askatasuna eskaintzen zaie nork bere estiloan, bere testuinguru zehatzean, nola lan egin erabakitzeko.
Diseinu didaktikoa finkatu ordez, partaidetza-mailak zehaztu ohi dira (ez beti, baina gero eta gehiago). Zein konpromiso-maila hartu nahi duzu proiektu honetan? Maila horietan maiztasuna, produktu-motak, ardurak eta antzekoak proposatzen dira eta beharbada, egutegi bat finkatzen da, webgune edo blogari bizitasuna emateko.
 Dirua lanik egin gabe – Dilbert Konpromiso maila jakin bat hartzen dute proiektuarekiko eta ardura zehatzak hartzen dituzte. Beren ikastetxearen planteamendu didaktikoa erabakitzen dute proiektuaren harira eta ikasgelan autonomiaz aritzen dira proiektuan parte hartzen.
Ohikoa da irakasle aktiboek proiektu bat koordinatzea eta hainbat proiektutan parte hartzea, konpromiso maila desberdinetan. Adibidez, neu oraintxe hiru ikaskuntza-proiektu koordinatzen nabil eta bost edo seitan nabil parte hartzen.
Ados, egia da… lan gehiago da eta ez, ez duzu gehiago kobratuko lan hauek egiteagatik…
ELKARLAN PROIEKTUEN GAKOAK
Elkarlan proiektu digitalak sortzeko, askotan gaitasun teknologikoei erreparatzen diegu. Benetan, gaitasun teknologikoak ez dira garrantzitsuenak; garrantzitsuak dira, noski, baina garrantzitsuagoak dira gaitasun sozialak eta didaktikoak.
Alde batetik, sarean garatzen diren elkarlan proiektuak proiektu sozialak dira beste ezeren gainetik. Beste ikastetxe eta testuingurutan lanean dabiltzan ikasle eta irakasleekin harremanetan jartzen garenez, gai izan behar dugu pertsona desberdinak elkar ulertzeko. Ideia honek ikaskuntza-ahalmen handia du, berdinen artean aritzen baikara ikasten. Zertarako irakurri testu-liburu batean nolakoak diren euskal herriak, aukera dugunean zuzen-zuzenean herri desberdinetako pertsonekin harremanetan jartzeko, haur zein heldu? Baina irakasleok begiak ireki eta ikusmira zabaltzeko gaitasuna behar dugu horretarako.
Beste aldetik, gaitasun didaktikoak behar ditugu, elkarlan proiektuen markoan ulertzeko zer egiten ari garen, zertarako, nola ebaluatu eta abar. Kontua ez da haurrak entretenitzea, ikaskuntza aukera baliotsuak ulertzea eta etekina ateratzea baizik.
Elkarlan proiektuetan garatzen ditugun gaitasun profesional batzuk:
GAITASUN SOZIALAK:
- Bestek egindako proiektuak bilatu eta bere ikaskuntza balioa ulertu
- Irakasleekin harreman sareak izan
- Lankideak inplikatu, motibatu eta parte hartzera animatu (eskolakoak eta eskolatik kanpokoak)
- Partaideen ekoizpenak eta eskuhartzeak kudeatu
GAITASUN DIDAKTIKOAK:
- Proiektuak idaztea: proiektuen justifikazioa, helburu didaktikoak, gaitasunak, edukiak, ebaluazio-irizpideak, prozedurak, baliabideak eta xehetu beharreko bestelako informazioa zehaztu.
- Proiektuak kudeatzea: haurrak motibatu, ikas-prozesuak aztertu, hobetzeko bideak eskaini, orientatu, ebaluatu.
GAITASUN TEKNIKOAK:
- Web proiektuei ikusgarritasuna emateko teknikak eta baliabideak erabili (social media)
- Proiektua garatzeko gaitasun teknikoak izan
Hemen duzue artikulu labur bat gai honen inguruan: Nola ekin arrakastaz elkarlan proiektu bati? (gaztelaniaz):
http://www.educacontic.es/blog/el-proyecto-minimo-viable-pmv-o-como-lanzar-un-proyecto-educativo-con-eficacia
ZERGATIK ERABILI BLOGAK ETA SARE SOZIALAK HIZKUNTZA ARLOAN?
Hizkuntzaren garapenean, komunikazioa da funtsa. Komunikazioa ardatz duten atazak eta proiektuak proposatu behar ditugu komunikazio gaitasuna garatzeko.
Sareak komunikazio esparru berezituak dira eta ikasleen ekoizpenak testuinguru komunikatibo errealean kokatzen dituzte. Ikasleek ez dute hizkuntza ekoizten irakaslearentzat, lana ebaluatu edo zuzen dezan… Alegia, elkarlan proiektuek aukera eskaintzen digute KOMUNIKAZIO ERREALA gauzatzeko.
Ikasleek irakaslearentzat idatzi ordez (eta ondorioz, komunikazio esparru laburrean aritu), beste pertsona batzuekin erlazionatu eta irudi publiko ona emateko, irakasleari laguntza eskatzen diote bere lana ahalik eta onena izan dadin. Ikuspegia aldatzen da eta komunikazioa da helburu.
Horretarako, komunikazio “sentsazioa” lortu behar dugu, ez soilik blog bat sortu eta argitaratu. Ikasleek konturatu behar dute beren ekoizpenak bisitatuak direla eta itzulera izan behar dute (iruzkinak, feedbacka…). Bestela EZ DU FUNTZIONATZEN.
Sarean garatzen diren elkarlan proiektuek oihartzuna sortzen dute eta ikasleek ikusten dute beste leku bateko pertsonek irakurtzen edo ikusten dituztela euren ekoizpenak. Horregatik da hain garrantzitsua elkarlan proiektuak biralizatzen, hedatzen jakitea. Ikasleek beraiek motibagarri ikusten dute euren blogak bisita asko jaso izana.
Hona Blogmaniacos proiektuko haurrek ikasturte hasieran diotena:
[youtube]http://youtu.be/m6_fxpj55Lc[/youtube]
NOLA EZAGUTU ELKARLAN PROIEKTUETARAKO BESTE IRAKASLE BATZUK?
Nola ezagutu beste irakasle batzuk elkarlan proiektuetan parte hartzeko? Ba sareetan, noski!
Sare sozialetan irakasle asko dabil lanean, hori baliatuta, errazagoa da proiektuak ezagutzea eta konektatzea. Gaztelaniaz egiten ditugun proiektuen kasuan, jardunaldi formalez gain, kedada informalak ere antolatzen ditugu, irakasleak aurrez aurre ikusi eta bazkaritan edo pasiatzen ari garen bitartean gure proiektuak komentatzeko. Hurrengo irakasle kedada Zaragozan izango da azaroaren 2an, animatzen bazara, bertan ikusiko dugu elkar 😉
 Bilbon 2012an egindako irakasle kedadaren argazkia Argazkiaren iturria: http://trestizas.files.wordpress.com/
Gure euskal komunitate txikian, zenbaitetan errazagoa da beste ikastetxe batean lanean diharduen norbait ezagutzea, eta “modu analogikoan” egitea kontaktuak. Txikiaren abantaila!
Beste sarrera pare bat prestatzen ari nintzen blogerako, baina hau ikusi eta hemen partekatzeko gogo bizia etorri zait.
Ideia oso xumea da eta aldi berean oso indartsua: Haurren irudiak hartu eta modu errealistan pintatzea (nik ez nuke esango errealista, beharbada “errealistagoa”…). Ideia Dave Devries-ena da, eta The Monster Engine izeneko bilduma atera du liburu batean.
 Monster Engine
Hona aurkezpen bideoa eta bere autorearen hitzak:
[youtube]http://youtu.be/WXLaqaYGeK0[/youtube]
Nik @cartanautica-ren bidez irakurri dut albistea Amusing Planet aldizkari digitalean; albistea 2011koa da baina ez nuen ezagutzen.
Artikulu hau 2011-2012 ikasturtearen amaieran Gaur8ko kazetariek egindako elkarrizketaren emaitza da. Elkarrizketa luzean aritu ginen, ordubete inguru, gai askoren inguruan: IKTek ikasketa prozesuetan eragindako aldaketak (eta aldaketa ezak), maila kognitiboan duten eragina, irakasleen jarrera, gurasoen ikuspegia…
 GAUR8n Alfabetatze digitalaz
Hona azpimarratuko ditudan ideia batzuk:
- IKTak eskoletan txertatzea ezinbestekoa da, gizartea aldatzen doan heinean, hezkuntza sistemak ere aldatu behar baitu. Ez “modei jarraitu” behar zaielako, baizik eta behar berriak sortu direlako.
- Irakasleen formazioa eraldatu behar da, ikastaroak egitea alde batera utzi eta epe ertainerako plangintza, jarraipen eta orientazioa eginez. Ikastaroetan diru asko xahutzen da oso aplikazio maila eskasa lortzeko.
- Haurrek uste dute badakitela IKTak erabiltzen han eta hemen klikatzen dakitelako, baina oso azalean aritzen dira oro har. Helduok uste dugu ez dakigula IKTak erabiltzen ez dakigulako hemen eta han klikatzen, baina pentsamendu kritikoa eta ikusmira dugu. Elkarren beharrean gaude eta elkarrekin lan egin behar dugu.
- Helduok ‘Tuenti’ belaunaldia abandonatu genuen sareetan; hori ez dugu errepikatu behar. Ondorio garrantzitsuak izan ditu askorentzat, eta gaur egun 8 urtetik aurrera dabiltza haurrak sareetan bakarrik, oraindik kalean bakarrik ibiltzeko gai ez direnean.
- Haur eta gazteek ez dute jakiten zer diren blogak, horiek beste sakontasun maila bat eskatzen dutelako; erredakzioa, hausnarketak egitea… Eskolak lagundu behar die zeregin sakon horietan gaitasunak garatzen.
- Sare sozialak hiritartasunari lotuta daude eta ondorioz, hezkuntzak badu honetan zeresana. Haur eta gazteei lagundu behar diegu ingurune honetan ere komunikatzen, kideak errespetuz tratatzen (ingurune hauen portaera-kodeak kontuan hartuta) eta proaktiboak izaten.
- IKTak ikuspegi pedagogiko egokiarekin txertatu behar dira ikasgeletan, bestela IKTen erabilera helburu bilakatzen baita, helburu akademikoak lortzeko tresna izan beharrean.
- Ikuspegi aktiboagoa izan behar dute ikasleek gaur egun eskoletan, hau da, gauzak buruz ikastea ez da horren garrantzitsua –horrek ez du esan nahi garrantzitsua ez denik–, baina inportanteagoa izango da informazioa bilatzen, hautatzen, iragazten eta maneiatzen ikastea.
- Eskoletan orain geldo goaz. Hori da nire sentsazioa. IKTak erabiltzen hasi gara, baina horri berrikuntza deitu zaion arren, benetan ez da berrikuntza; ikasteko eta irakasteko moduak aldatzea da berrikuntza. Eraldatze hori oso geldirik dago une honetan, eta jada egina beharko luke transformazioak.
Beno, eta zehaztasun handiagoz jakiteko elkarrizketan esandakoak, hobe jatorrizko artikulua irakurtzea:
http://www.gaur8.info/edukiak/20120707/350714/Irakasleek-alfabetizazio-digitala-behar-dute-haurrek-lanabesak-kudeatzen-jakin/
Bai, zertxobait aurreratu naiz… Udazkena hasi berria da eta oraindik Eguberrietarako luze joko du, baina Hizkuntzaren Didaktikako saioetan borrokatzen gabiltza zeregin komunikatiboak sortu nahian, eta hara non jaso nuen Twitterren gogoko honen berri:
Otsailaren 24an Unai Aldasoro @_Soro_-k argitaratutako txioa, @txuriya-k bertxiotu eta neuk jaso ondoren, ahaztuta nuen, baina @lalberdi-k gogoko gisa markatu zuen bat-batean irailaren 9an… klasean sartu aurretik. Maite ditut Twitterren txiripa eta kasualitate hauek!!!
ZER DA ZEREGIN KOMUNIKATIBO BAT?
Eskoletan proposatzen ditugun idatzizko zeregin gehientsuenek ez dute komunikazio orientaziorik. Ikasleei “idatzi deskribapena” eta ikasleek deskribapena idazten dute, testuinguru komunikatiboa galdetu gabe. Ikaslearentzat, noski, testuinguru komunikatiboa ikasgela da eta bere irakurlea irakaslea. Horregatik, sortzen diren testu asko artifizialak dira eta transferentzia gutxirako aukera ematen dute.
Unairen adibide hau, aldiz, oso komunikatiboa da, behar komunikatibo bati erantzuten dio. Unaik artean 7 urte zituen (Iratik 4), eta kontu handiz idatzi zuen gutun hau, oso garbi baitzuen zer kontatu behar zion Olentzerori, eta zertarako (#txandalik ez! 🙂 ):
Gutuna arretaz aztertuta, ikusten da gutunaren alderdi formalei arretaz erreparatu diola: data, agurra, mezua eta amaierako sinadura. Horrez gain, kontzientzia linguistikoa nolabait garatu duela ikus daiteke, “naidezuna” horren lehenagoko bertsioa ezabatu baitzuen, garbi dago zalantza zuela nola idazten zen zuzen eta saiatu behintzat saiatu dela, asmatu ez badu ere.
Eskoletan planteatzen ditugun idatzizko zereginetan helburu komunikatiborik ez badago, ikasleek ezin dute erabaki zein erregistro erabili, zer edo nola komunikatu, eta geuk ere, ezin ditugu komunikazio alderdi horiek ebaluatu eta hobetzen lagundu.
“Zure jostailu kuttuna deskribatu” tankerako zereginen ordez, jostailu hori deskribatzeko testuinguru komunikatibo bat proposatu behar dugu, haurrak erabaki dezan zein modutara deskribatu nahi duen, eta horrela bere estrategiak garatu eta hobetu.
Mila esker, Unai, zure gutuna hemen zabaltzeko baimena emateagatik! Asko gustatu zaigu klasean!
Aste honetan hasi gara Lehen Hezkuntzako Hizkuntzaren Didaktika irakasgaian (3. mailakoa), eta teoriatik praktikarako hurrenkeraren ordez, zuzenean lanean hasi gara proposamen didaktiko bat diseinatzen.
Ikasleei planteatu diet sormena sustatzeko idazkuntzarako jarduera edo klaserako ideia bat asmatzeko, eta bost minututan bazuten lanean hasteko proposamen bat. Berez, klaserako ideiak izatea ez da zaila, beste kontu bat da ideia horrekin zer gertatu den, zer ikasi den.
Hizkuntzen proposamen didaktikoetan bi helburu definitzen dira: helburu didaktikoa eta helburu komunikatiboa:
- Helburu didaktikoa da zer espero dugun ikasleek ikastea proposamen horren bitartez. Helburu hau da ezagunena eta Lehen Hezkuntzako ikasleek azkar identifikatu dutena: narrazio-testuak eraikitzea, denbora adierazteko egiturak erabiltzea, emozioak adierazten dituzten testuak idaztea… Helburu hauek dokumentatzen errazak dira, helburu-zerrendak daude dekretuetan eta oinarrizko curriculum diseinuan, baita eskolako curriculum proiektuan ere.
- Helburu komunikatiboa da zer komunikatzea espero den. Zer komunikatu nahi du haurrak egin diozun proposamen horretan? Norekin komunikatu behar du? Zertarako komunikatu nahi du pertsona horrekin edo horiekin? Eta galdera hauei erantzutea dezente zailagoa da, gure komunikazio testuingurua oso mugatua izaten delako.
IKASGELA ETA TESTUINGURU KOMUNIKATIBOA
Ikasgelak aukera mugatuak eskaintzen ditu komunikazio errealerako, eta areago, idatzizko komunikaziorako… beno, aukerak mugatuak dira ikasgela “ariketak egiteko ingurunea” baino ez bada.
Ikasgelan ikasleak etengabe ari dira komunikatzen, hitzez, keinuz, gorputzez… beraien artean eta irakaslearekin. Beste kontu bat da komunikazio gaitasun hori nolakoa den eta hizkuntzaren garapenaren dimentsio anitzak nola sustatu testuinguru horretan.
Haurrekin ohikoa da simulazioarekin eta fikzioarekin jolastea, euren irudimenari esker fantasiazko munduetan komunikatzeko gaitasuna baitute. Oro har, prestutasun handia erakusten dute simulazio horretan antzezteko. Ikasgela jolasgune gisa identifikatu badute, “beldurrezko ipuin bat idatzi” proposamenaren aurrean, ulertuko dute idazketa hori jostailu bat dela, jostagarriago ikaskideekin partekatzeko aukera baldin badute. Ikasgela “beren lagunekin topatzeko” gunea dela diote haur askok eta hori geure alde erabil dezakegu 😉
Baina ikasgela hori baino gehiago izan daiteke: laborategia, emozioak adierazteko konfiantzazko espazioa, kanpoko eragileak erakartzeko lekua… Gela eraldatuz eta irakasleez gain beste pertsona batzuk parte hartuz, belaunaldiak nahastuz, komunikazioaren dimentsio gehiago lantzeko eta garatzeko aukera izango dugu.
|
|
